Қазақ әдебиетінің қалыптасу кезеңдері

• Қазақ әдебиеті - қазақ халқының ғасырлар бойы жасаған рухани және мәдени мұрасы, тіл арқылы берілетін көркем шығармашылықтың жиынтығы.

Қалыптасу кезеңдері

• Ауыз әдебиеті: Ең көне кезең, фольклорлық шығармалардың (ертегілер, аңыздар, жырлар, мақал-мәтелдер) ауызша таралуымен сипатталады.
• Жазба әдебиеті: ХІХ ғасырда қалыптаса бастады, Абай Құнанбаев, Ыбырай Алтынсарин сынды ағартушы-жазушылардың еңбектерімен байланысты.
• XX ғасыр әдебиеті: Әлеуметтік өзгерістерге, саяси оқиғаларға толы болды, әдебиетте реализм, модернизм бағыттары дамыды.

Ауыз әдебиеті

• Фольклор - халықтың ауызша шығармашылығы, ұжымдық сипатта болады.
• Жырлар - батырлардың ерлік істерін, ел қорғау жолындағы күресін баяндайтын эпикалық шығармалар ("Қобыланды батыр", "Алпамыс батыр").
• Ертегілер - қиял-ғажайып оқиғаларға құрылған, көбінесе тәрбиелік мәні бар шығармалар.
• Мақал-мәтелдер - өмір тәжірибесінен туындаған, қысқа әрі нұсқалы сөздер.
• Шешендік өнер - сөздің көркемдігі мен дәлдігін, логикалық құрылымын қажет ететін өнер түрі.

Жазба әдебиетінің басталуы

• ХІХ ғасырдың екінші жартысында қазақ жазба әдебиетінің негізі қаланды.
• Абай Құнанбаев - қазақ әдебиетінің классигі, ағартушы, философ, композитор.
• Абайдың шығармаларында адамгершілік, әділдік, білімге құштарлық идеялары көтерілді.
• Ыбырай Алтынсарин - қазақтың тұңғыш педагог-жазушысы, балаларға арналған әңгімелер мен өлеңдер жазды.
• Ш.Уәлиханов – қазақтан шыққан тұңғыш ғалым-ағартушы, этнограф, тарихшы.

XX ғасыр әдебиеті

• XX ғасыр - қазақ әдебиетінің жаңа кезеңі, әлемдік әдеби процеске ықпалдасуы.
• Әлеуметтік реализм - әдебиеттегі негізгі бағыт, қоғамдық қайшылықтарды, таптық күресті көрсетуге бағытталды.
• М.Әуезов - "Абай жолы" романының авторы, қазақ халқының тарихы мен мәдениетін терең ашып көрсеткен жазушы.
• Ғ.Мүсірепов - драматург, прозаик, "Қыз Жібек" пьесасы арқылы танымал.
• С.Сейфуллин, І.Жансүгіров, Б.Майлин - қазақ әдебиетінің көрнекті өкілдері, сталиндік репрессияның құрбандары.

Әдебиеттегі жаңа бағыттар

• Модернизм - ХХ ғасырдың басында пайда болған әдеби бағыт, дәстүрлі формалардан бас тарту, жаңа көркемдік әдістерді іздеу.
• Постмодернизм - ХХ ғасырдың екінші жартысында пайда болды, реализм мен модернизмге сын көзімен қарау, шығармаларда ирония, пародия элементтерін қолдану.

Қазіргі қазақ әдебиеті

• Тәуелсіздік жылдарында әдебиетте жаңа тақырыптар, жаңа есімдер пайда болды.
• Әдебиетшілер ұлттық құндылықтарды жаңғыртуға, тарихты қайта бағалауға көңіл бөлуде.
• Жаңа роман, поэзия, драматургия жанрлары дамуда.
• Қазіргі қазақ әдебиеті әлемдік әдеби процеске белсенді қатысуда.

Әдебиет теориясы

• Әдебиеттану - әдебиетті зерттейтін ғылым.
• Жанр - әдеби шығармалардың түрі (роман, повесть, әңгіме, поэма, драма).
• Стиль - жазушының өзіне тән жазу мәнері.
• Композиция - шығарманың құрылысы, бөлімдерінің орналасу тәртібі.
• Тармақ - өлең жолдарының бір бөлігі.

Қазақ әдебиетінің қалыптасу кезеңдері: ауыз әдебиетінен бастап жазба әдебиетіне дейін. Әр кезеңнің өзіндік ерекшеліктері мен даму жолдары қарастырылады. Фольклор, жырлар, ертегілер және мақал-мәтелдер туралы мәліметтер қамтылады.