Podcast
Questions and Answers
Қарақытайлар өз маңайындағыларға ______ бермеді.
жер
Гурханның өкiлеттi басқарушылары өздерiнiң бағыныштыларына ______ жасап отырды.
бақылау
Қарақытайларда билiкке ______ рудың әйелдері де ие болды.
билеушi
ХII ғасырдың ортасында қарақытайлар өздерінің салық ______ өзгертті.
Signup and view all the answers
Қарақытайларға қарсы мұсылман ______ күшейе түсті.
Signup and view all the answers
1208 жылы Монғолиядан Шыңғысхан ______ басқарған наймандар Жетісуға келеді.
Signup and view all the answers
Қарақытайлар Жетісудағы саяси ______ айырылды.
Signup and view all the answers
1212 жылы Қарақытай ______ тоқтатты.
Signup and view all the answers
Қарақытайлар Хорезмшахтар мемлекетінің билеушісі ______ соғысты бастап, жеңіліске ұшырады.
Signup and view all the answers
Қарақытайлар исламға ______ қарады.
Signup and view all the answers
Қарақытай мемлекеті 1128–1212 жылдар аралығында ______ кезеңінде өмір сүрді.
Signup and view all the answers
Қидандардың бір бөлегі батысқа жылжып, Жетісуға ______ бола бастады.
Signup and view all the answers
Қарақытай мемлекетінің негізін қалаушы ______ Даши болды.
Signup and view all the answers
1141 жылы Елюй Даши салжұқ-қарахан әскерін ______ алды.
Signup and view all the answers
Қарақытайлар Бұхараны және Мауараннахрды ______ болды.
Signup and view all the answers
Қарақытай мемлекетіндегі гурхан лауазымы ______ білдіреді.
Signup and view all the answers
Қарақытайлар қарахандықтарға алым-салық ______ болды.
Signup and view all the answers
Қарақытай мемлекетіндегі бас ордасы ______ маңында орналасты.
Signup and view all the answers
Қарақытайлар салықты ______ түрде енгізді.
Signup and view all the answers
Қарақытай мемлекеттің құрылымы Қидандардың ______ құрылуына әкелді.
Signup and view all the answers
Қидандардың Жетiсуға орнығып, жергiлiктi түркi тiлдес тайпалармен араласқаннан кейiнгi атауы __________.
Signup and view all the answers
Монғолиядан Шыңғысхан ығыстырған наймандардың Күшліктің басқа-руымен Жетісуға келген жылы __________.
Signup and view all the answers
Шыңғысханның шапқыншылығы қарсаңындағы Жетісу аумағындағы оқиғалар арасында исламның кеңiнен дамуы __________.
Signup and view all the answers
Наймандар мен керейіттердің мемлекеттерінің пайда болуын және даму үрдісін білесіңдер; наймандар мен керейіттерде мемлекеттердің құрылуына __________ әсер еткенін түсінесіңдер.
Signup and view all the answers
Наймандар VIII ғасырдың ортасында Ертіс пен __________ өзендері аралығында қалыптасқан.
Signup and view all the answers
Тәңіршілдің таралуы __________ кезеңіне тән оқиға.
Signup and view all the answers
Наймандар мен керейіттердің ерте тарихы __________ кезеңіне дейін қамтылған.
Signup and view all the answers
Жетісу аумағындағы мұсылман көтерілістері __________ ғасырларда орын алды.
Signup and view all the answers
IХ ғасырда Ұйғыр қағанаты құлағаннан кейін Орталық Азияның шығыс бөлігіндегі билікті _______ тайпалары басып алды.
Signup and view all the answers
Жазба деректерінде қидандар _______ тілдес тайпалар ретінде айтылады.
Signup and view all the answers
Х ғасырда қидандар мемлекеті құрылып, тарихқа _______ империясы деген атпен енді.
Signup and view all the answers
Гурхан қарахандықтар әулетiн өзiнiң _______ болуға көндiрдi.
Signup and view all the answers
ХIII ғасырдың басында қарақытайлар Жетісудағы саяси ықпалын шығыстан қоныс аударған _______ бердi.
Signup and view all the answers
Қытайдың бiрiккен күштерi мен оның одақтастарының қидандарды талқандаған жылы _______ жыл.
Signup and view all the answers
ХII ғасырда _______ (қидандар) Қытай жерiнен келдi.
Signup and view all the answers
Сонда құндар сарылардың (қыпшақтардың бiр бөлiгi) жерiне _______.
Signup and view all the answers
Түрікмендер ғұздардың (оғыздардың) _______ ойысты.
Signup and view all the answers
Ортағасырлық автордың хабарында ________________ бүкiл бiр дәуірі, VIII–ХI ғасырларда Еуразияны шарпыған ұлан-ғайыр көшi-қон тарихы орын алған.
Signup and view all the answers
Study Notes
Қарақытай мемлекеті (1128-1212 жылдар)
- 9 ғасырда Ұйғыр қағанының құлауынан кейін Орталық Азияның шығыс бөлігінде билік қидандардың қолына өтті.
- 1125 жылы қидандарды қытай әскерлері мен одақтастары талқандады.
- Қидандардың бір бөлігі Елюй Дашидің басшылығымен Жетісудың солтүстік-шығысына көшіп, жергілікті түркі халықтарымен араласып, қарақытайлар деген атпен белгілі болды.
- 1128 жылы Баласағұн билеушісі қидандарды одақтас ретінде шақырып, бірақ олар Баласағұн қаласын басып алып, Жетісуда Қарақытай мемлекетін құрды.
- Елюй Даши 1141 жылы салжұқ-қарахан әскерін талқандап, Бұхара мен орталық Мауараннахрды басып алды.
- Хорезмшахтар қарақытайларға алым-салық төлеуге мәжбүр болды.
- Жетісу, Мауараннахр және Шығыс Түркістан қарақытай мемлекетінің құрамына енді.
- Қарақытайлар шығыс түркістанды басқарды, бірақ қарахандықтарды жойған жоқ, тек олардың вассалдары болды.
- Қарақытайлар қарахандықтардың басқару жүйесін өзгерте қойған жоқ.
Мемлекеттің құрылымы
- Қарақытай мемлекетінде гурхан лауазымы болды (хандардың ханы).
- Бас ордасы Шу өзенінің бойында орналасты.
- Гурхан қатаң салық салып, өз маңайындағыларға жер бермеді.
- Гурханның басқарушылары салық жинаумен айналысты.
- 55-беттегі картада қарақытайлар мекендеген жерлерді көрсету керек.
Мемлекеттің құлауы
- 12 ғасырдың ортасынан бастап қарақытайлар тонауға көшіп, салық саясатын өзгертті.
- Мұсылмандар қарақытайларға қарсы көтерілістер бастады.
- Хорезмшахтар мемлекетімен соғыс нәтижесінде қарақытайлар жеңіліске ұшырады.
- 1208 жылы Монғолиядан келген наймандар Жетісудағы билікті қарақытайлардан алып, 1212 жылы Қарақытай мемлекеті құлады.
Наймандар, керейіттер, жалайырлар (XII-XIII ғасырдың басы)
- Батыс Монғолияда наймандар мен керейіттер ірі тайпалар болды.
- Наймандар Ертіс пен Орхон өзендері аралығында қоныстанды.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Бұл тест Қарақытай мемлекетінінің тарихы мен құрылымы туралы мәліметтерді қамтиды. Сіз 1128 жылдан 1212 жылға дейінгі оқиғаларға қатысты сұрақтарға жауап бересіз. Тест мемлекеттік құрылым мен саяси жағдайды жақсы түсінуге көмектеседі.
