Қарақытай мемлекеті (1128-1212 ж.)
38 Questions
2 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Қарақытайлар өз маңайындағыларға ______ бермеді.

жер

Гурханның өкiлеттi басқарушылары өздерiнiң бағыныштыларына ______ жасап отырды.

бақылау

Қарақытайларда билiкке ______ рудың әйелдері де ие болды.

билеушi

ХII ғасырдың ортасында қарақытайлар өздерінің салық ______ өзгертті.

<p>саясатын</p> Signup and view all the answers

Қарақытайларға қарсы мұсылман ______ күшейе түсті.

<p>қозғалысы</p> Signup and view all the answers

1208 жылы Монғолиядан Шыңғысхан ______ басқарған наймандар Жетісуға келеді.

<p>ығыс­тырған</p> Signup and view all the answers

Қарақытайлар Жетісудағы саяси ______ айырылды.

<p>ықпалына</p> Signup and view all the answers

1212 жылы Қарақытай ______ тоқтатты.

<p>мемлекетi</p> Signup and view all the answers

Қарақытайлар Хорезмшахтар мемлекетінің билеушісі ______ соғыс­ты бастап, жеңіліске ұшырады.

<p>Мұхаммедпен</p> Signup and view all the answers

Қарақытайлар исламға ______ қарады.

<p>түсіністікпен</p> Signup and view all the answers

Қарақытай мемлекеті 1128–1212 жылдар аралығында ______ кезеңінде өмір сүрді.

<p>өмір сүрді</p> Signup and view all the answers

Қидандардың бір бөлегі батысқа жылжып, Жетісуға ______ бола бастады.

<p>енді</p> Signup and view all the answers

Қарақытай мемлекетінің негізін қалаушы ______ Даши болды.

<p>Елюй</p> Signup and view all the answers

1141 жылы Елюй Даши салжұқ-қарахан әскерін ______ алды.

<p>талқандады</p> Signup and view all the answers

Қарақытайлар Бұхараны және Мауараннахрды ______ болды.

<p>басырып алған</p> Signup and view all the answers

Қарақытай мемлекетіндегі гурхан лауазымы ______ білдіреді.

<p>ханның ханы</p> Signup and view all the answers

Қарақытайлар қарахандықтарға алым-салық ______ болды.

<p>төлеуге мәжбүр</p> Signup and view all the answers

Қарақытай мемлекетіндегі бас ордасы ______ маңында орналасты.

<p>Баласағұн</p> Signup and view all the answers

Қарақытайлар салықты ______ түрде енгізді.

<p>қатаң</p> Signup and view all the answers

Қарақытай мемлекеттің құрылымы Қидандардың ______ құрылуына әкелді.

<p>билеушісі</p> Signup and view all the answers

Қидандардың Жетiсуға орнығып, жергiлiктi түркi тiлдес тайпалармен араласқаннан кейiнгi атауы __________.

<p>саманилер</p> Signup and view all the answers

Монғолиядан Шыңғысхан ығыстырған наймандардың Күшліктің басқа-руымен Жетісуға келген жылы __________.

<p>1208 жыл</p> Signup and view all the answers

Шыңғысханның шапқыншылығы қарсаңындағы Жетісу аумағындағы оқиғалар арасында исламның кеңiнен дамуы __________.

<p>исламның</p> Signup and view all the answers

Наймандар мен керейіттердің мемлекеттерінің пайда болуын және даму үрдісін білесіңдер; наймандар мен керейіттерде мемлекеттердің құрылуына __________ әсер еткенін түсінесіңдер.

<p>жағдайлар</p> Signup and view all the answers

Наймандар VIII ғасырдың ортасында Ертіс пен __________ өзендері аралығында қалыптасқан.

<p>Орхон</p> Signup and view all the answers

Тәңіршілдің таралуы __________ кезеңіне тән оқиға.

<p>монғол</p> Signup and view all the answers

Наймандар мен керейіттердің ерте тарихы __________ кезеңіне дейін қамтылған.

<p>монғол</p> Signup and view all the answers

Жетісу аумағындағы мұсылман көтерілістері __________ ғасырларда орын алды.

<p>ХII–ХIII</p> Signup and view all the answers

IХ ғасырда Ұйғыр қағанаты құлағаннан кейін Орталық Азияның шығыс бөлігіндегі билікті _______ тайпалары басып алды.

<p>қыпшақ</p> Signup and view all the answers

Жазба деректерінде қидандар _______ тілдес тайпалар ретінде айтылады.

<p>түркі</p> Signup and view all the answers

Х ғасырда қидандар мемлекеті құрылып, тарихқа _______ империясы деген атпен енді.

<p>Қарақытай</p> Signup and view all the answers

Гурхан қарахандықтар әулетiн өзiнiң _______ болуға көндiрдi.

<p>қорғаушысы</p> Signup and view all the answers

ХIII ғасырдың басында қарақытайлар Жетісудағы саяси ықпалын шығыстан қоныс аударған _______ бердi.

<p>қидандар</p> Signup and view all the answers

Қытайдың бiрiккен күштерi мен оның одақтастарының қидандарды талқандаған жылы _______ жыл.

<p>1219</p> Signup and view all the answers

ХII ғасырда _______ (қидандар) Қытай жерiнен келдi.

<p>құндар</p> Signup and view all the answers

Сонда құндар сарылардың (қыпшақтардың бiр бөлiгi) жерiне _______.

<p>жылжыды</p> Signup and view all the answers

Түрікмендер ғұздардың (оғыздардың) _______ ойысты.

<p>жерiне</p> Signup and view all the answers

Ортағасырлық автордың хабарында ________________ бүкiл бiр дәуірі, VIII–ХI ғасырларда Еуразияны шарпыған ұлан-ғайыр көшi-қон тарихы орын алған.

<p>хаалықтардың қоныс ауадуының</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Kara-Khanids

A Turkic dynasty that ruled in Central Asia

Kara-Khitai

A nomadic empire that arose in Eastern Central Asia in the 12th century

Ghurkhan

Title of the supreme ruler of the Kara-Khitai

Jurchen

A nomadic people who conquered the Khitai in the 12th century.

Signup and view all the flashcards

1128

The year the Kara-Khitai empire was established

Signup and view all the flashcards

Balasaghun

Capital city of the Kara-Khitai

Signup and view all the flashcards

Conquest of Central Asia

The Kara-Khitai's expansion into regions like Transoxiana and Eastern Turkestan

Signup and view all the flashcards

vassals

Leaders of conquered regions who pay tribute to the Kara-Khitai.

Signup and view all the flashcards

Taxation

A major aspect of the Kara-Khitai's rule, collecting tribute from various groups.

Signup and view all the flashcards

Historical Context

The significant historical events and circumstances surrounding the formation of the Kara-Khitai empire

Signup and view all the flashcards

Kara-Khanids' authority

Kara-Khanids maintained their power during the Kara-Khitai era.

Signup and view all the flashcards

Kara-Khitai military discipline

Kara-Khitai military discipline strengthened.

Signup and view all the flashcards

Tax Collection by Gurkhan's Representatives

Local administrators collected taxes on behalf of the Gurhan.

Signup and view all the flashcards

Female Succession in Kara-Khitai

Women in the ruling family could inherit power in Kara-Khitai.

Signup and view all the flashcards

Kara-Khitai's initial policies

A period of tolerance toward Islam in Kara-Khitai.

Signup and view all the flashcards

Shifting Kara-Khitai policies

Kara-Khitai's policies transitioned to open looting.

Signup and view all the flashcards

Kara-Khitai Losses in Jetisu

Rebellions and conflicts weakened Kara-Khitai's authority in Jetisu.

Signup and view all the flashcards

Kara-Khitai's defeat by Khorezm Shah Muhammad

Kara-Khitai were defeated in war against the Khorezm Shah.

Signup and view all the flashcards

Najman Invasion

Najman forces brought by Kutchluk, from Mongolia, significantly altered the power balance in Jetisu.

Signup and view all the flashcards

Kara-Khitai collapse

Kara-Khitai state dissolved in 1212.

Signup and view all the flashcards

Migration of Qidan people

The Qidan people migrated westward from their homeland starting in the 12th century due to pressure from nomads.

Signup and view all the flashcards

Qidan language family

Historical records describe the Qidan as part of a specific language family.

Signup and view all the flashcards

Qidan Empire

The Qidan people established a significant empire during the 10th century.

Signup and view all the flashcards

Kara-Khanids and Gurkhan

The Gurkhan influenced the Kara-Khanid dynasty. This is an important political alliance.

Signup and view all the flashcards

Kara-Khitai influence

The Kara-Khitai gained prominence in the Tarim Basin by the 13th Century

Signup and view all the flashcards

Migration Causes

People migrated due to internal conflicts, religious tensions, and pressures from other groups.

Signup and view all the flashcards

Qidan defeat

The Qidan were defeated by a combined Chinese force at some point in the past.

Signup and view all the flashcards

Invasion from the East

The Kara-Khitai's expansion from the east towards the Tarim Basin is described in the text.

Signup and view all the flashcards

Uyghur Khaganate collapse

The collapse of the Uyghur Khaganate in the 9th century created a political vacuum in Central Asia

Signup and view all the flashcards

1218

The year Genghis Khan arrived in the Tarim Basin

Signup and view all the flashcards

Qidan's later name after settling in Zhetysu

After settling in Zhetysu and mixing with local Turkic tribes, the Qidan people became known as the Kara-Khitai.

Signup and view all the flashcards

Year of Naiman migration to Zhetysu

In 1219, the Naimans, driven out by Genghis Khan from Mongolia, moved to Zhetysu under the leadership of Kuschli.

Signup and view all the flashcards

Events in Zhetysu before Genghis Khan

Events in Zhetysu before the Mongol invasion included: increasing conflicts, internal wars, and widespread rebellions.

Signup and view all the flashcards

Naiman and Kereit tribes

Large tribes in Western Mongolia, prior to the Mongol period.

Signup and view all the flashcards

Naiman Tribe foundation

The Naiman tribe formed in the mid-8th century, mostly between the Irtysh and Orkhon rivers.

Signup and view all the flashcards

Naiman/Kereit influence

The Naiman and Kereit tribes' history played a significant role during the period between the 12th and 13th centuries.

Signup and view all the flashcards

Factors behind State Formation

The formation of Naiman and Kereit states was influenced by various circumstances and conditions during their history.

Signup and view all the flashcards

Early History of Naiman/Kereit

The early history of Naiman and Kereit tribes involved their settlement and interaction within Western Mongolia.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Қарақытай мемлекеті (1128-1212 жылдар)

  • 9 ғасырда Ұйғыр қағанының құлауынан кейін Орталық Азияның шығыс бөлігінде билік қидандардың қолына өтті.
  • 1125 жылы қидандарды қытай әскерлері мен одақтастары талқандады.
  • Қидандардың бір бөлігі Елюй Дашидің басшылығымен Жетісудың солтүстік-шығысына көшіп, жергілікті түркі халықтарымен араласып, қарақытайлар деген атпен белгілі болды.
  • 1128 жылы Баласағұн билеушісі қидандарды одақтас ретінде шақырып, бірақ олар Баласағұн қаласын басып алып, Жетісуда Қарақытай мемлекетін құрды.
  • Елюй Даши 1141 жылы салжұқ-қарахан әскерін талқандап, Бұхара мен орталық Мауараннахрды басып алды.
  • Хорезмшахтар қарақытайларға алым-салық төлеуге мәжбүр болды.
  • Жетісу, Мауараннахр және Шығыс Түркістан қарақытай мемлекетінің құрамына енді.
  • Қарақытайлар шығыс түркістанды басқарды, бірақ қарахандықтарды жойған жоқ, тек олардың вассалдары болды.
  • Қарақытайлар қарахандықтардың басқару жүйесін өзгерте қойған жоқ.

Мемлекеттің құрылымы

  • Қарақытай мемлекетінде гурхан лауазымы болды (хандардың ханы).
  • Бас ордасы Шу өзенінің бойында орналасты.
  • Гурхан қатаң салық салып, өз маңайындағыларға жер бермеді.
  • Гурханның басқарушылары салық жинаумен айналысты.
  • 55-беттегі картада қарақытайлар мекендеген жерлерді көрсету керек.

Мемлекеттің құлауы

  • 12 ғасырдың ортасынан бастап қарақытайлар тонауға көшіп, салық саясатын өзгертті.
  • Мұсылмандар қарақытайларға қарсы көтерілістер бастады.
  • Хорезмшахтар мемлекетімен соғыс нәтижесінде қарақытайлар жеңіліске ұшырады.
  • 1208 жылы Монғолиядан келген наймандар Жетісудағы билікті қарақытайлардан алып, 1212 жылы Қарақытай мемлекеті құлады.

Наймандар, керейіттер, жалайырлар (XII-XIII ғасырдың басы)

  • Батыс Монғолияда наймандар мен керейіттер ірі тайпалар болды.
  • Наймандар Ертіс пен Орхон өзендері аралығында қоныстанды.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Kazakhstan History 6th Grade PDF

Description

Бұл тест Қарақытай мемлекетінінің тарихы мен құрылымы туралы мәліметтерді қамтиды. Сіз 1128 жылдан 1212 жылға дейінгі оқиғаларға қатысты сұрақтарға жауап бересіз. Тест мемлекеттік құрылым мен саяси жағдайды жақсы түсінуге көмектеседі.

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser