Psychologia Reklamy i Marketingu

Prawo Wspólnego Losu (Common Fate)

• Elementy, które poruszają się lub zmieniają w tym samym kierunku są postrzegane jako połączone.
• W reklamie animowanej lub interaktywnej elementy zmieniające się w sposób skoordynowany wzmacniają spójność przekazu.

Prawo Przeplatania (Interposition)

• Obiekty które częściowo zakrywają inne są postrzegane jako bliższe widzowi.
• W reklamie efekt ten można wykorzystać do stworzenia iluzji głębi, co czyni kluczowy produkt lub komunikat bardziej wyrazistym i przyciągającym uwagę.

Prawo Prostoty (Simplicity, Prägnanz)

• Ludzie mają tendencję do postrzegania obrazów w jak najprostszej formie.
• W reklamie minimalistyczne projekty, które eliminują zbędne elementy, mogą skutecznie przekazywać informacje i są łatwiej zrozumiałe dla odbiorców.

Prawo Bliskości Temporalnej (Temporal Proximity)

• Elementy pojawiające się w krótkim odstępie czasu są kojarzone jako powiązane.
• W reklamie wideo można stosować szybkie przejścia między powiązanymi treściami, aby zbudować spójność i klarowność przekazu.

AIDA – Model reakcji na reklamę

• Składa się z czterech etapów: uwaga (Attention), zainteresowanie (Interest), pragnienie (Desire), działanie (Action).
• Przykład: Reklama samochodu rozpoczyna się efektowną sceną jazdy (uwaga), prezentuje zaletami posiadania auta (zainteresowanie), wzbudza pragnienie przez ekskluzywną oferte (pragnienie), i kończy wezwaniem do działania "Zarezerwuj jazdę próbną!" (działanie).

Afektywna Intensyfikacja

• Wzmacnianie zaangażowania emocjami.
• Przykład: Reklama kawy, która ukazuje moment porannego spokoju przy filiżance kawy wywołuje ciepłe, domowe uczucia.

Efekt Pierwszeństwa

• Lepiej zapamiętywane informacje na początku przekazu.
• Przykład: W reklamie telefonów pierwsze zdanie to: "Najbardziej innowacyjny smartfon na rynku".

Efekt Świeżości

• Lepiej zapamiętywane informacje na końcu przekazu.
• Przykład: Ostatnie słowa reklamy perfum to "Poczuj magię", co zostaje w pamięci odbiorcy.

Efekt Kotwiczenia

• Pierwsza informacja wpływa na ocenę późniejszych ofert.
• Przykład: Konsument który zobaczył telefon za 3000 zł, uzna model za 2000 zł za bardziej atrakcyjny cenowo.

Emocjonalne Zabarwienie

• Wykorzystanie emocji w reklamie do wywołania reakcji.
• Przykład: Reklama pokazuje rodzinne spotkanie przy stole, wzbudzając ciepłe emocje związane z produktem spożywczym.

Estetyka Reklamy

• Projekt wizualny wpływa na odbiór reklamy.
• Przykład: Minimalistyczne i eleganckie reklamy Apple są estetyczne i kojarzone z wysoką jakością produktów.

Heurystyka Dostępności

• Decyzje zakupowe opierają się na łatwo dostępnych informacjach.
• Przykład: Konsument wybiera ubezpieczenie samochodu tej samej firmy, ponieważ często widział ich reklamy w telewizji.

Identyfikacja z Marką

• Utożsamianie się z marką.
• Przykład: Reklama sportowych butów, która promuje aktywny tryb życia, przyciąga ludzi identyfikujących się z tą ideą.

Kodowanie Przekazu

• Przekładanie treści reklamowej na język wizualny, dźwiękowy itp.
• Przykład: Reklama lodów pokazuje zadowoloną osobę jedzącą lody w upalny dzień, co przekłada się na kodowanie produktu jako orzeźwiającego.

Kontrast w Reklamie

• Wykorzystanie różnic w projekcie dla przyciągnięcia uwagi.
• Przykład: Na tle ciemnej sceny pojawia się jasne logo produktu, co od razu przyciąga wzrok odbiorcy.

Lojalność Wobec Marki

• Regularne wybieranie produktów jednej marki.
• Przykład: Konsument, który przez lata kupuje wyłącznie produkty jednej marki kosmetycznej.

Lustrzane Neurony

• Odbiorcy reagują emocjonalnie na obrazy ludzi wykonujących znane im czynności.
• Przykład: Reklama pokazuje osobę pijącą gorącą kawę w chłodny poranek, co wywołuje w odbiorcy podobne odczucia.

Motywacja Hedoniczna

• Zakupy dla przyjemności, a nie z konieczności.
• Przykład: Reklama luksusowych zegarków skupia się na estetycznych i emocjonalnych korzyściach posiadania zegarka.

Neuromarketing

• Zastosowanie wiedzy neurobiologicznej do tworzenia skutecznych reklam.
• Przykład: Badania pokazują, że reklamy z wyrazistymi kolorami lepiej stymulują aktywność mózgu, co firmy wykorzystują do projektowania przekazów.

Norma Społeczna

• Oczekiwania społeczne wpływają na wybory konsumentów.
• Przykład: Reklama pokazująca modny samochód jako symbol statusu społecznego.

Overloading Informacyjny

• Nadmiar informacji w reklamie zniechęca odbiorcę.
• Przykład: Reklama nowego produktu, która zawiera zbyt dużo szczegółów technicznych, jest trudna do przyswojenia.

Percepcja Wartości

• Subiektywna ocena wartości produktu przez konsumenta.
• Przykład: Konsument uważa, że drogi zegarek jest wart swojej ceny, ponieważ reklama akcentuje jego unikalność i precyzję wykonania.

Perswazja

• Przekonywanie konsumentów do wyboru danego produktu.
• Przykład: Reklama kremu do twarzy, w której dermatolog opowiada o korzyściach dla skóry, perswazyjnie przekonuje do zakupu.

Personalizacja Reklamy

• Dostosowanie treści reklamy do indywidualnych potrzeb odbiorcy.
• Przykład: Reklamy na Facebooku, które pokazują produkty pasujące do historii zakupowej użytkownika.

Piramida Maslowa

• Klasyfikacja potrzeb od podstawowych do wyższych.
• Przykład: Reklama luksusowego samochodu odwołuje się do potrzeby samorealizacji konsumenta.

Poczucie Przynależności

• Przekaz reklamowy sugeruje przynależność do grupy.
• Przykład: Reklama klubu fitness, w której pokazane są ludzie, którzy wspólnie trenują i motywują się do działania.

Postrzeganie Ryzyka

• Odbiorca widzi ryzyko związane z zakupem produktu.
• Przykład: Konsument obawia się kupić nowy produkt kosmetyczny z obawy przed uczuleniem, ale reklama podkreśla bezpieczeństwo i testy dermatologiczne.

Prawo Bliskości (Proximity)

• Elementy blisko siebie postrzegane są jako związane.
• Przykład: Reklama biżuterii pokazuje zestawy kolczyków i naszyjników obok siebie, sugerując, że są one częścią jednej kolekcji.

Prawo Zamknięcia (Closure)

• Ludzie uzupełniają brakujące elementy.
• Przykład: Logo firmy pokazane w reklamie jest niekompletne, ale odbiorcy automatycznie "dokańczają" obraz w umyśle.

Prawo figur i tła (Figure-Ground)

• Różnicowanie obiektów na tle.
• Przykład: Produkt na jasnym tle wyraźnie odróżnia się od reszty reklamy, skupiając na sobie całą uwagę.

Priming

• Wcześniejsze bodźce wpływają na późniejsze reakcje.
• Przykład: Reklama herbaty, w której najpierw pokazano piękny ogród, zwiększa pozytywne emocje związane z produktem.