Прв колоквиум - Машински материјали 1

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Која од следните опции претставува хемиска особина на материјалите?

  • Точка на топење
  • Запаливост (correct)
  • Густина
  • Тврдост

Кои од следните кристални системи најчесто кристализираат метали?

  • Ромбоедарски (correct)
  • Хексагонален (correct)
  • Тетрагонален
  • Кубен (correct)

Што претставува основна ќелија во кристалната решетка?

  • Најмала единица која ја одредува структурата (correct)
  • Точка на смирување на атомите
  • Атомска структура на металот
  • Кристалот во течна состојба

Која од следните е механичка особина на материјалите?

<p>Жилавост (D)</p> Signup and view all the answers

Која формула ја користиме за индексирање на јазли во кристалната решетка?

<p>$x=ma$, $y=nb$, $z=pc$ (C)</p> Signup and view all the answers

Кој од следните методи не е применет за опис на структури на кристални решетки?

<p>Состојба на реални кристали (A)</p> Signup and view all the answers

Што значи концептот на несовршености во кристалите?

<p>Неправилен распоред на јазли (B)</p> Signup and view all the answers

Кое од следните е физичка особина на материјалите?

<p>Пластичност (A), Тврдост (B)</p> Signup and view all the answers

Која структура ја користиме за да опишеме внатрешната организација на металите?

<p>Кристална решетка (C)</p> Signup and view all the answers

Која од следните опции не е пример за механичка особина на материјалите?

<p>Електричност (B)</p> Signup and view all the answers

Која од следниве температури е перитектична температура?

<p>1493°C (B)</p> Signup and view all the answers

Која од следниве компоненти на легурата железо-јаглерод се наоѓа во рамнотежа со цементитот при еутектоидна температура?

<p>Аустенит (B)</p> Signup and view all the answers

Која е максималната содржина на јаглеродот во аустенитот при еутектична температура?

<p>2,03% (C)</p> Signup and view all the answers

Што ја дефинира солидус линијата во метастабилен дијаграм?

<p>Температура под која легурите се цврсти (A)</p> Signup and view all the answers

Која е содржината на јаглеродот во растопот при еутектична температура?

<p>4,3% (C)</p> Signup and view all the answers

Кои од следните цврсти раствори не спаѓаат во групата на модели на легури железо-јаглерод?

<p>бета-железо (C)</p> Signup and view all the answers

Како се делат легурите железо-јаглерод во однос на точката Е?

<p>На легури со 0,0% до 2,06% јаглерод и 2,06% до 6,67% јаглерод (A)</p> Signup and view all the answers

Која температура се смета за еутектична температура?

<p>1147°C (B)</p> Signup and view all the answers

Која од следниве верзии на железни легури се смета за подеуктектоидна?

<p>Легура со 0,5% јаглерод (B)</p> Signup and view all the answers

Кои метастабилни раствори станаа основа на дијаграмот на железо-јаглерод?

<p>Аустенит, цементит и челик (C)</p> Signup and view all the answers

Каква е улогата на легирачките елементи во зајакнувањето со цврст раствор?

<p>Ги спречуваат дислокациите да се придвижуваат. (B)</p> Signup and view all the answers

Кое од следните не е својство на зајакнувањето со гмечење?

<p>Смирување на атомите во металната решетка. (C)</p> Signup and view all the answers

Која од следните постапки е поврзана со зајакнувањето со калење?

<p>Заробување на легирачките атоми во кристалната решетка. (C)</p> Signup and view all the answers

Што значи терминот 'изотропија' во контекст на материјалните својства?

<p>Својствата на материите се идентични во сите правци. (C)</p> Signup and view all the answers

Која од следните изјави најдобро ја опишува кристализацијата на металите?

<p>Кристалната решетка е резултат на бавно ладење при преодот од течна во цврста состојба. (A)</p> Signup and view all the answers

Што подразбира терминот 'квазиизотропија'?

<p>Ориентацијата на кристалните зрна е сосема случајна. (B)</p> Signup and view all the answers

Кое од следните е точно за зајакнувањето со издвојување?

<p>Се базира на термичка обработка. (D)</p> Signup and view all the answers

Каков ефект има распределбата на центрите на кристализација врз кристалната структура?

<p>Следи случаен образец и влијае на миграцијата на атомите. (C)</p> Signup and view all the answers

Кое од следните е својство на анизотропијата?

<p>Својствата зависат од насоката на гледање. (B)</p> Signup and view all the answers

Каков е резултатот од бавното ладење на металот при кристализацијата?

<p>Формирање на поликристали. (A)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Зајакнување со цврст раствор

Процесот на зајакнување на метал преку додавање на други атоми (легирачки елементи) во неговата структура. Ако овие атоми се поголеми од атомите на металот, тие го спречуваат движењето на дислокациите.

Зајакнување со гмечење

Зајакнување на метал преку пластично деформирање, каде што дислокациите се множат и се меѓусебно влијаат, отежнувајќи го движењето на секоја дислокација.

Зајакнување со издвојување

Процесот при кој легирачките елементи се сместуваат во меѓујазолните позиции во решетката, предизвикувајќи поголема деформација и отежнување на движењето на дислокациите, по термичка обработка.

Зајакнување со калење

Термичка обработка во која примесните и легирачките атоми се заробуваат во решетката, предизвикувајќи деформација и отежнување на движењето на дислокациите поради разликите во големината на заробените атоми.

Signup and view all the flashcards

Кристализација

Процесот на премин од течна во цврста состојба кај металите, каде што се формираат кристални решетки.

Signup and view all the flashcards

Поликристал

Материјал составен од повеќе кристални зрна, со случајна ориентација

Signup and view all the flashcards

Изотропија

Својство на материјата каде што сите правци имаат исти својства.

Signup and view all the flashcards

Анизотропија

Својство на материјата каде што својствата на материјата се различни во различни правци.

Signup and view all the flashcards

Хемиски особини на материјалите

Хемиските особини ги опишуваат реакциите на материјалот со други материјали, како што се составот, микроструктурата, фазите, корозивноста, запаливоста и токсичноста.

Signup and view all the flashcards

Физички особини на материјалите

Физичките особини на материјалите се својства што се мерат без хемиски реакции, вклучувајќи точка на топење, густина, електрични, магнетни, термички, оптички и акустички особини.

Signup and view all the flashcards

Механички особини на материјалите

Овие особини опишуваат како материјалите реагираат на сила, вклучувајќи јакост, пластичност, еластичност, тврдост, жилавост, замор и ползење.

Signup and view all the flashcards

Кристална решетка

Тридимензионална мрежа составена од јазли, околу кои се движат атомите/молекулите, со елементарна ќелија како најмало повторување.

Signup and view all the flashcards

Кристални системи

Седум основни модели на распоред на јазлите во кристалната решетка (кубен, тетрагонален, итн).

Signup and view all the flashcards

Индекси на јазли

Положба на јазол во просторот, определена со три координати (x, y, z) во однос на координатниот систем.

Signup and view all the flashcards

Несовршености кај кристалите

Грешки во идеалната кристална структура, што влијаат на физичките и механичките својства.

Signup and view all the flashcards

Метастабилен дијаграм

Дијаграм што претставува метастабилна рамнотежа на легурите железо-јаглерод, покажувајќи ги ликвидус и солидус линијата во однос на температурата и содржината на јаглерод.

Signup and view all the flashcards

Подеутектоиден челик

Челик со содржина на јаглерод помала од 0,8%C, кој се наоѓа под еутектоидната точка.

Signup and view all the flashcards

Ликвидус линија

Линијата на дијаграмот која ја дефинира температурата над која легурата е целосно течна.

Signup and view all the flashcards

Солидус линија

Линијата на дијаграмот која ја дефинира температурата под која легурата е целосно цврста.

Signup and view all the flashcards

Еутектична температура

Температурата при која се јавува еутектична реакција во метастабилен дијаграм железо-јаглерод.

Signup and view all the flashcards

Еутектоидна температура

Температурата при која се јавува еутектоидна реакција.

Signup and view all the flashcards

Содржина јаглерод S

0,80% C, содржината на јаглерод во аустенитот при еутектоидна температура.

Signup and view all the flashcards

Содржина јаглерод E

2,03% C, максимална содржина јаглерод во аустенитот.

Signup and view all the flashcards

Содржина јаглерод С

4,3% C, содржина јаглерод во растопот.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Прв колоквиум - Машински материјали 1

  • Особини на материјалите:
    • Хемиски: состав, микроструктура, фази, корозивност, запаливост, токсичност
    • Физички: точка на топење, густина, електрични, магнетни, термички, оптички, акустични особини
    • Механички: јачина, пластичност, еластичност, тврдост, жилавост, замор, ползење

Кристална решетка

  • Кристална решетка: тридимензионална мрежа формирана од јазли (атоми или молекули) кои осцилираат околу центрите.
  • Елементарна ќелија: најмалата единица која ја гради кристална решетка, со помош на која се разбира целокупната просторна структура и има три страни (a, b, c) и три агли (а, β, γ).
  • Кристални системи: постојат 14 можни распореди на јазли, кои се сведуваат на 7 различни кристални системи (кубен, тетрагонален, орторомбичен, хексагонален, ромбоедарски, моноклиничен, триклиничен).
  • Индекси на јазли: три координати (x, y, z), кои ја опишуваат положбата на секој јазол во однос на избран координатен систем.
  • Индекси на правци: координатите (x, y, z) на права која се протега низ координатниот почеток.

Несовршености и дефекти

  • Несовршености: одстапувања од идеалната структура во реални кристални материјали, еднодимензионални (линиски), дислокации (рабна и винтна), нултидимензионални (точкести).
  • Дислокации: грешки во кристалното распоредување на атомите, доведуваат до пластична деформација на кристал.
  • Други несовршености: Отсуство на атом, присуство на атоми-нечистоти, лоцирање на атом во меѓујазолна позиција.

Зајакнување на металите

  • Методи на зајакнување: цврст раствор, гмечење (пластична деформација), издвојување, калење.
  • Цврст раствор: додавање на други атоми (легури) за усложнување на распоредот на атомите
  • Гмечење (пластична деформација): создавање дислокации
  • Издувување: додавање на легирачки елементи, создаваат меѓујазолни распоредувања кој отежнуваат придвижување на дислокации.
  • Калење: брзо ладење на металот за ограничување на дислокации.

Метални дијаграми

  • Подеутектични челици: содржина на јаглеродот помал од 0,8%
  • Еутектоични челици: содржина на јаглерод 0,8%
  • Надеутектоични челици: содржина на јаглерод поголема од 0,8%
  • Карактеристични температури: перитектична, еутектична, еутектоидна.
  • Особености на јаглеродните челици:
    • зависи од содржината на јаглерод
    • имаат пониска пластичност, која го олеснува ладењето
    • високојаглеродните челици можат полесно да се ладат- гмечат

Влијание на јаглерод и елементи

  • Влијание на јаглерод: подобрување на јачина, тврдост, намалување на пластичност, мења проводливост, влијае на калење.
  • Влијание на други елементи: Никел, хром, манган, силициум - подобруваат отпорност на корозија, тврдост, намалуваат кршливост, влијаат на механички и физички особини.

Јаглеродни челици

  • Карактеристики: пластичност за обликување, зависи од содржината на јаглерод.
  • Сорти: конструктивни и алатни

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Прв колоквиум - Машински материјали 1 PDF

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser