Proqram təminatı ümumi məlumatlar

Study Notes

Proqram təminatı (Software) ümumi məlumatlar

Proqram təminatı, kompüter sistemlərinin və cihazlarının istifadəçi tərəfindən idarə edilməsini və onlardan faydalanılmasını təmin edən bir sıra proqramların ümumi adıdır.
Proqram təminatının müxtəlif növləri mövcuddur, bunlar istifadəçi tələblərinə və məqsədlərinə uyğunlaşdırılır. Bu növlər arasında istifadəçiyə yönəlmiş proqramlar, sistem proqramları və tətbiq proqramları var.
Proqram təminatı, kompüterləri və cihazları təyin edilmiş vəzifələri yerinə yetirmək üçün tələb olunan məlumatları saxlayır və idarə edir.

Proqram təminatının növləri

Sistem proqramları: Əsasən kompüterin və ya cihazın düzgün işləməsini təmin edən proqramlardır. Bunlara əməliyyat sistemləri (Windows, macOS, Linux), sürücülər və sistem faylları daxildir.
Tətbiq proqramları: İstifadəçilərin müəyyən bir vəzifəni yerinə yetirmələrinə kömək edən proqramlardır. Bunlara mətn redaktorları, hesablama proqramları, oyun proqramları və digər tətbiqlər daxildir.
Uyğunlaşdırılmış proqramlar: Sistem və ya tətbiq proqramları üçün xüsusi tələblərə cavab verən proqramlardır.

Proqram təminatının inkişaf prosesi

Tələblər müəyyən edilir: Müəyyən bir vəzifəni yerinə yetirəcək proqramın funksionallığı, spesifikasiyaları və tələbləri müəyyən olunur.
Dizayn: Proqramın quruluşu, komponentləri və əlaqələri planlaşdırılır.
Proqramlaşdırma: Proqramın kodlaşdırılması və imtahanı həyata keçirilir.
Sınaq: Proqramın funksionallığı, effektivliyi, etibarlılığı və istifadəçi dostu olması sınanılır.
Həyata keçirilməsi: Proqram finalizə edilərək istifadəyə verilir.
Bakım: İnkişaf etmiş proqram təminatına texniki dəstək, təkmilləşdirmə və təmir etmə kimi bakım prosesləri tələb olunur.

Proqram təminatı inkişaf mühitləri

Proqram təminatının inkişafı və idarə edilməsi üçün müxtəlif alətlər və proqramlar istifadə olunur.
Kodlaşdırma mühitləri (IDE): Proqramla yazmaq üçün tələb olunan alətlər (məsələn, Visual Studio, Eclipse).
Verilənlər bazası idarəetmə sistemləri (DBMS): Verilənləri saxlamaq və idarə etmək üçün istifadə olunan alətlər (məsələn: MySQL, PostgreSQL).
Verilənlərin təhlili və vizualizasiya proqramları: Verilənləri dəyərləndirmək və təqdim etmək üçün istifadə olunan alətlər (məsələn: Tableau, Power BI).
Repozitorilər: Proqram kodlarını saxlamaq və idarə etmək üçün istifadə olunan sistemlər (məsələn: Git).

Proqram təminatının təhlükəsizliyi

Günümüzün rəqəmsal dünyasında proqram təhlükəsizliyi həyati əhəmiyyət kəsb edir.
Proqram təminatının təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üçün müxtəlif tədbirlər həyata keçirilir.
Proqram təminatına təhlükəsizlik mühafizəsi qurmaq, onu mümkün zərərli hücumlardan müdafiə etmək məqsədilə tədbirlər görülməlidir.

Proqram təminatının istifadəsi və idarə edilməsi

Müəyyən bir proqram təminatını düzgün istifadə etmək üçün təlimatlara riayət olunmalıdır.
Proqram təminatını sistematik şəkildə saxlamaq və təhlükəsizliyini təmin etmək üçün müxtəlif metodlar mövcuddur (məsələn, yaddaşın və məlumatların qorunması).
Müəyyən proqram təminatına faydalı şəkildə istifadə etmək üçün əlavə təlim və ya dəstək ala bilərsiniz.

Description

Bu quiz proqram təminatının əsas anlayışlarını və növlərini təqdim edir. İstifadəçilərə sistem və tətbiq proqramlarının fərqləri, eləcə də onların funksiyaları haqqında məlumat verilir.