Podcast
Questions and Answers
Wat markeert het einde van de prehistorie?
Wat markeert het einde van de prehistorie?
Wat was een belangrijke reden voor de opkomst van de landbouw in het Midden-Oosten?
Wat was een belangrijke reden voor de opkomst van de landbouw in het Midden-Oosten?
Hoe leefden de jagers-verzamelaars?
Hoe leefden de jagers-verzamelaars?
Welke van de volgende beweringen is juist over de landbouwrevolutie?
Welke van de volgende beweringen is juist over de landbouwrevolutie?
Signup and view all the answers
Wat was een belangrijk domein van de samenleving van de jagers-verzamelaars?
Wat was een belangrijk domein van de samenleving van de jagers-verzamelaars?
Signup and view all the answers
Wat begreep men met het maken van symbolische tekeningen?
Wat begreep men met het maken van symbolische tekeningen?
Signup and view all the answers
Welke soort landbouw ontstond als eerste in het Midden-Oosten?
Welke soort landbouw ontstond als eerste in het Midden-Oosten?
Signup and view all the answers
Hoe verschilde de nieuwe landbouw van de levensstijl van jagers-verzamelaars?
Hoe verschilde de nieuwe landbouw van de levensstijl van jagers-verzamelaars?
Signup and view all the answers
Wat was de belangrijkste reden voor de centralisatie in Frankrijk?
Wat was de belangrijkste reden voor de centralisatie in Frankrijk?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende beweringen over de tweezwaardenleer is juist?
Welke van de volgende beweringen over de tweezwaardenleer is juist?
Signup and view all the answers
Wat was de rol van de paus in de kruistochten naar het Heilige Land?
Wat was de rol van de paus in de kruistochten naar het Heilige Land?
Signup and view all the answers
Waarom was de centralisatie in het Heilig Roomse Rijk niet succesvol?
Waarom was de centralisatie in het Heilig Roomse Rijk niet succesvol?
Signup and view all the answers
Wat was een van de gevolgen van de kruistochten voor Spanje?
Wat was een van de gevolgen van de kruistochten voor Spanje?
Signup and view all the answers
Welke uitspraak betreft de nationale identiteit in Engeland tijdens de centralisatie?
Welke uitspraak betreft de nationale identiteit in Engeland tijdens de centralisatie?
Signup and view all the answers
Wat beschrijft het best de impact van de kruistochten op de handel?
Wat beschrijft het best de impact van de kruistochten op de handel?
Signup and view all the answers
Wat was een belangrijke reden voor de oprichting van de inquisitie?
Wat was een belangrijke reden voor de oprichting van de inquisitie?
Signup and view all the answers
Wat maakt de centrale radar in de Nederlandse gewesten bijzonder?
Wat maakt de centrale radar in de Nederlandse gewesten bijzonder?
Signup and view all the answers
Wat was een gevolg van de landbouwrevolutie?
Wat was een gevolg van de landbouwrevolutie?
Signup and view all the answers
Welke uitvinding stond centraal in de ontwikkeling van de landbouw?
Welke uitvinding stond centraal in de ontwikkeling van de landbouw?
Signup and view all the answers
Waarom ontstond de eerste steden in de vruchtbare halve maan?
Waarom ontstond de eerste steden in de vruchtbare halve maan?
Signup and view all the answers
Wat karakteriseert de Myceense beschaving?
Wat karakteriseert de Myceense beschaving?
Signup and view all the answers
Welke gebeurtenis markeert het begin van de oudheid?
Welke gebeurtenis markeert het begin van de oudheid?
Signup and view all the answers
Wat was een belangrijk kenmerk van de Griekse stadstaten in de 8e eeuw v.C.?
Wat was een belangrijk kenmerk van de Griekse stadstaten in de 8e eeuw v.C.?
Signup and view all the answers
Wat leidde tot de verspreiding van de Griekse cultuur?
Wat leidde tot de verspreiding van de Griekse cultuur?
Signup and view all the answers
Wat was de structuur van de Romeinse republiek?
Wat was de structuur van de Romeinse republiek?
Signup and view all the answers
De Minoïsche beschaving is vernoemd naar wie?
De Minoïsche beschaving is vernoemd naar wie?
Signup and view all the answers
Wat was een kenmerk van de sociale structuur in de vroege steden?
Wat was een kenmerk van de sociale structuur in de vroege steden?
Signup and view all the answers
Wat droeg bij aan de groei van de samenleving tijdens de landbouwrevolutie?
Wat droeg bij aan de groei van de samenleving tijdens de landbouwrevolutie?
Signup and view all the answers
Wat was een gevolg van de uitvinding van het schrift?
Wat was een gevolg van de uitvinding van het schrift?
Signup and view all the answers
Wat was de belangrijkste reden voor de ondergang van de Myceense beschaving?
Wat was de belangrijkste reden voor de ondergang van de Myceense beschaving?
Signup and view all the answers
Wat was een belangrijke reden voor de verovering van landen door de Romeinen?
Wat was een belangrijke reden voor de verovering van landen door de Romeinen?
Signup and view all the answers
Wat is de belangrijkste functie van een consul in de Romeinse republiek?
Wat is de belangrijkste functie van een consul in de Romeinse republiek?
Signup and view all the answers
Wat kenmerkte de periode van de Pax Romana?
Wat kenmerkte de periode van de Pax Romana?
Signup and view all the answers
Welke rol speelde Augustus in het Romeinse Keizerrijk?
Welke rol speelde Augustus in het Romeinse Keizerrijk?
Signup and view all the answers
Waarom werd de Joodse godsdienst monotheïstisch?
Waarom werd de Joodse godsdienst monotheïstisch?
Signup and view all the answers
Wat gebeurde er na de moord op Julius Caesar?
Wat gebeurde er na de moord op Julius Caesar?
Signup and view all the answers
Wat was een belangrijk kenmerk van de romanisering in het westen?
Wat was een belangrijk kenmerk van de romanisering in het westen?
Signup and view all the answers
Wat doelde het Jodendom met de komst van de Messias?
Wat doelde het Jodendom met de komst van de Messias?
Signup and view all the answers
Welke invloed had de Griekse cultuur op de Romeinen?
Welke invloed had de Griekse cultuur op de Romeinen?
Signup and view all the answers
Wat hield godsdienstige tolerantie in het Romeinse rijk in?
Wat hield godsdienstige tolerantie in het Romeinse rijk in?
Signup and view all the answers
Waar bevond het centrum van het Jodendom zich?
Waar bevond het centrum van het Jodendom zich?
Signup and view all the answers
Wie werd gekruisigd op bevel van Pontius Pilatus?
Wie werd gekruisigd op bevel van Pontius Pilatus?
Signup and view all the answers
Welke verandering vond plaats in de rol van soldaten tijdens de Pax Romana?
Welke verandering vond plaats in de rol van soldaten tijdens de Pax Romana?
Signup and view all the answers
Wat is één aspect van de Griekse invloed op Romeinse beeldhouwers?
Wat is één aspect van de Griekse invloed op Romeinse beeldhouwers?
Signup and view all the answers
Wat gebeurde er met dieren zoals rendieren en gazellen door overjaging?
Wat gebeurde er met dieren zoals rendieren en gazellen door overjaging?
Signup and view all the answers
Wat is een belangrijke oorzaak van de landbouwrevolutie?
Wat is een belangrijke oorzaak van de landbouwrevolutie?
Signup and view all the answers
Welke verandering vond plaats in de levenswijze van de boeren?
Welke verandering vond plaats in de levenswijze van de boeren?
Signup and view all the answers
Wat was een gevolg van de overschotten aan voedsel in landbouw stedelijke samenlevingen?
Wat was een gevolg van de overschotten aan voedsel in landbouw stedelijke samenlevingen?
Signup and view all the answers
Wat is een kenmerk van de social hiërarchie in landbouwsamenlevingen?
Wat is een kenmerk van de social hiërarchie in landbouwsamenlevingen?
Signup and view all the answers
Hoe werd de natuur vereerd in de natuurgodsdienst van prehistorische boeren?
Hoe werd de natuur vereerd in de natuurgodsdienst van prehistorische boeren?
Signup and view all the answers
Waar ontstonden de eerste steden?
Waar ontstonden de eerste steden?
Signup and view all the answers
Wat was de rol van de elite in landbouwstedelijke samenlevingen?
Wat was de rol van de elite in landbouwstedelijke samenlevingen?
Signup and view all the answers
Wat markeerde het verschil tussen jagers-verzamelaars en landbouwers?
Wat markeerde het verschil tussen jagers-verzamelaars en landbouwers?
Signup and view all the answers
Wat is het belangrijkste kenmerk van de Soemerische cultuur?
Wat is het belangrijkste kenmerk van de Soemerische cultuur?
Signup and view all the answers
Wat geloofden prehistorische boeren over hun voorouders?
Wat geloofden prehistorische boeren over hun voorouders?
Signup and view all the answers
Welke functie had de farao in Egypte?
Welke functie had de farao in Egypte?
Signup and view all the answers
Wat is een mythe die de Soemeriërs geloofden?
Wat is een mythe die de Soemeriërs geloofden?
Signup and view all the answers
Wat is een veelvoorkomende houding onder jagers-verzamelaars?
Wat is een veelvoorkomende houding onder jagers-verzamelaars?
Signup and view all the answers
Wat is een kenmerk van een aristocratie?
Wat is een kenmerk van een aristocratie?
Signup and view all the answers
Wat veroorzaakte de chaos na de moord op Julius Caesar?
Wat veroorzaakte de chaos na de moord op Julius Caesar?
Signup and view all the answers
Wat was de rol van de Senaat in de Romeinse Republiek?
Wat was de rol van de Senaat in de Romeinse Republiek?
Signup and view all the answers
Wat was een reden waarom de Joden in opstand kwamen tegen de Romeinen?
Wat was een reden waarom de Joden in opstand kwamen tegen de Romeinen?
Signup and view all the answers
Welke periode wordt aangeduid als Pax Romana?
Welke periode wordt aangeduid als Pax Romana?
Signup and view all the answers
Wat was een belangrijke factor in de verspreiding van het christendom?
Wat was een belangrijke factor in de verspreiding van het christendom?
Signup and view all the answers
Wat gebeurde er in 395 n.Chr. met het Romeinse rijk?
Wat gebeurde er in 395 n.Chr. met het Romeinse rijk?
Signup and view all the answers
Wat was een kenmerk van de bestuursvorm tiranie?
Wat was een kenmerk van de bestuursvorm tiranie?
Signup and view all the answers
Waarom werd het christendom verboden in het Romeinse rijk vóór 313 n.Chr.?
Waarom werd het christendom verboden in het Romeinse rijk vóór 313 n.Chr.?
Signup and view all the answers
Wat zorgde ervoor dat het Oost-Romeinse rijk langer overleefde dan het West-Romeinse rijk?
Wat zorgde ervoor dat het Oost-Romeinse rijk langer overleefde dan het West-Romeinse rijk?
Signup and view all the answers
Wat was de oorsprong van het christendom?
Wat was de oorsprong van het christendom?
Signup and view all the answers
Hoe werden de Germaanse volken vaak in het Romeinse leger geïntegreerd?
Hoe werden de Germaanse volken vaak in het Romeinse leger geïntegreerd?
Signup and view all the answers
Wat hield de overgang van een mythologisch naar een wetenschappelijk wereldbeeld in voor de Grieken?
Wat hield de overgang van een mythologisch naar een wetenschappelijk wereldbeeld in voor de Grieken?
Signup and view all the answers
Waarom gaven de Romeinen meerdere religies de ruimte?
Waarom gaven de Romeinen meerdere religies de ruimte?
Signup and view all the answers
Welke uitspraak over Paulus is juist?
Welke uitspraak over Paulus is juist?
Signup and view all the answers
Wat was een belangrijk gevolg van het uitzicht op een beter leven in het hiernamaals binnen het christendom?
Wat was een belangrijk gevolg van het uitzicht op een beter leven in het hiernamaals binnen het christendom?
Signup and view all the answers
Wat deed keizer Constantijn in 313?
Wat deed keizer Constantijn in 313?
Signup and view all the answers
Wat was een van de reden voor de aantrekkingskracht van het Romeinse rijk op de Germaanse volken?
Wat was een van de reden voor de aantrekkingskracht van het Romeinse rijk op de Germaanse volken?
Signup and view all the answers
Wat was het gevolg van de slag bij het Teutoburgerwoud?
Wat was het gevolg van de slag bij het Teutoburgerwoud?
Signup and view all the answers
Hoe werden de Germaanse volken door de Romeinen in hun leger geïntegreerd?
Hoe werden de Germaanse volken door de Romeinen in hun leger geïntegreerd?
Signup and view all the answers
Wat gebeurde er met het Romeinse rijk in de 3e eeuw?
Wat gebeurde er met het Romeinse rijk in de 3e eeuw?
Signup and view all the answers
Wie was Alarik?
Wie was Alarik?
Signup and view all the answers
Wat was de rol van keizer Theodosius in het christendom?
Wat was de rol van keizer Theodosius in het christendom?
Signup and view all the answers
Wat gebeurde er na de invallen van de Germaanse plunderaars?
Wat gebeurde er na de invallen van de Germaanse plunderaars?
Signup and view all the answers
Wat is een kenmerk van de Griekse architectuur?
Wat is een kenmerk van de Griekse architectuur?
Signup and view all the answers
Wat betekende het begrip jihad in de tijd van Mohammed?
Wat betekende het begrip jihad in de tijd van Mohammed?
Signup and view all the answers
Wat wordt bedoeld met 'contrapost' in de kunst?
Wat wordt bedoeld met 'contrapost' in de kunst?
Signup and view all the answers
Wat was de rol van Mohammed in de vroege islam?
Wat was de rol van Mohammed in de vroege islam?
Signup and view all the answers
Wat leidde tot de snelle Arabische veroveringen in de 7e eeuw?
Wat leidde tot de snelle Arabische veroveringen in de 7e eeuw?
Signup and view all the answers
Hoe verschilde de weergave van goden tussen de Grieken en Romeinen?
Hoe verschilde de weergave van goden tussen de Grieken en Romeinen?
Signup and view all the answers
Wat gebeurde er met de tempels van andere godsdiensten onder keizer Theodosius?
Wat gebeurde er met de tempels van andere godsdiensten onder keizer Theodosius?
Signup and view all the answers
Na de dood van Mohammed, wie werd de eerste politiek en geestelijk leider?
Na de dood van Mohammed, wie werd de eerste politiek en geestelijk leider?
Signup and view all the answers
Wat was een gevolg van de opkomst van de Omajjaden?
Wat was een gevolg van de opkomst van de Omajjaden?
Signup and view all the answers
Wat was een directe oorzaak van de afname van de bevolking in Rome?
Wat was een directe oorzaak van de afname van de bevolking in Rome?
Signup and view all the answers
Welke van de volgende factoren veroorzaakte een daling van de agrarische productie?
Welke van de volgende factoren veroorzaakte een daling van de agrarische productie?
Signup and view all the answers
Welke stad werd de nieuwe hoofdstad onder de Abbasiden?
Welke stad werd de nieuwe hoofdstad onder de Abbasiden?
Signup and view all the answers
Wat is een belangrijk kenmerk van het hofstelsel dat in West-Europa ontstond?
Wat is een belangrijk kenmerk van het hofstelsel dat in West-Europa ontstond?
Signup and view all the answers
Wat gebeurde er na de moord op kalief Alie in 661?
Wat gebeurde er na de moord op kalief Alie in 661?
Signup and view all the answers
Hoe verspreidde de islam zich naar Indonesië?
Hoe verspreidde de islam zich naar Indonesië?
Signup and view all the answers
Wat is een gevolg van het gebruik van goud om goederen uit het Byzantijnse rijk te kopen?
Wat is een gevolg van het gebruik van goud om goederen uit het Byzantijnse rijk te kopen?
Signup and view all the answers
Wat was de status van de horigen binnen de samenleving?
Wat was de status van de horigen binnen de samenleving?
Signup and view all the answers
Wat leidde tot het einde van de bloei van het Arabische Abbasidenrijk?
Wat leidde tot het einde van de bloei van het Arabische Abbasidenrijk?
Signup and view all the answers
Wat gebeurde er met de kalief en zijn familie tijdens de val van Bagdad in 1258?
Wat gebeurde er met de kalief en zijn familie tijdens de val van Bagdad in 1258?
Signup and view all the answers
Wat was een effect van de Germaanse invasies op de economie in West-Europa?
Wat was een effect van de Germaanse invasies op de economie in West-Europa?
Signup and view all the answers
Wat stelde de Mongoolse prins in 1525 op in India?
Wat stelde de Mongoolse prins in 1525 op in India?
Signup and view all the answers
Wat was de belangrijkste bijdrage van Karel de Grote aan Europa?
Wat was de belangrijkste bijdrage van Karel de Grote aan Europa?
Signup and view all the answers
Wat was een gevolg van de politieke versnippering in het Arabische rijk?
Wat was een gevolg van de politieke versnippering in het Arabische rijk?
Signup and view all the answers
Wat gebeurde er met het Merovingische rijk na de dood van Clovis?
Wat gebeurde er met het Merovingische rijk na de dood van Clovis?
Signup and view all the answers
Wat is een kenmerk van het leven van boeren in Noord-Nederland?
Wat is een kenmerk van het leven van boeren in Noord-Nederland?
Signup and view all the answers
Welke invloed had de pest op de Arabische expansie?
Welke invloed had de pest op de Arabische expansie?
Signup and view all the answers
Wie werden de meeste moslims binnen de islamitische gemeenschap?
Wie werden de meeste moslims binnen de islamitische gemeenschap?
Signup and view all the answers
Wat zorgde ervoor dat de overheid minder belasting kon heffen?
Wat zorgde ervoor dat de overheid minder belasting kon heffen?
Signup and view all the answers
Wat werd het Duitse keizerrijk genoemd en waarom?
Wat werd het Duitse keizerrijk genoemd en waarom?
Signup and view all the answers
Welke godsdienst werd op Java en andere Indonesische eilanden dominant vanaf de 14e eeuw?
Welke godsdienst werd op Java en andere Indonesische eilanden dominant vanaf de 14e eeuw?
Signup and view all the answers
Wat is het leenstelsel?
Wat is het leenstelsel?
Signup and view all the answers
Welke rol vervulden de dux en comes in het Romeinse rijk?
Welke rol vervulden de dux en comes in het Romeinse rijk?
Signup and view all the answers
Wat was een gevolg van het hofstelsel tijdens de middeleeuwen?
Wat was een gevolg van het hofstelsel tijdens de middeleeuwen?
Signup and view all the answers
Wat was de status van de adel na de verdeling van het rijk van Lodewijk?
Wat was de status van de adel na de verdeling van het rijk van Lodewijk?
Signup and view all the answers
Waarvoor was Karel de Grote in 800 beroemd geworden?
Waarvoor was Karel de Grote in 800 beroemd geworden?
Signup and view all the answers
Wat gebeurde er met de macht van de koning na de dood van Karel de Grote?
Wat gebeurde er met de macht van de koning na de dood van Karel de Grote?
Signup and view all the answers
Welke functie hadden de bisschoppen in de vroege kerk binnen de Romeinse steden?
Welke functie hadden de bisschoppen in de vroege kerk binnen de Romeinse steden?
Signup and view all the answers
Wat was een effect van geldschaarste in West-Europa?
Wat was een effect van geldschaarste in West-Europa?
Signup and view all the answers
Wat is een kenmerk van het feodale stelsel?
Wat is een kenmerk van het feodale stelsel?
Signup and view all the answers
Wat was een belangrijke oorzaak van de verspreiding van de Islam?
Wat was een belangrijke oorzaak van de verspreiding van de Islam?
Signup and view all the answers
Wat is een belangrijke factor in de tegenstelling tussen het Arabische rijk en West-Europa?
Wat is een belangrijke factor in de tegenstelling tussen het Arabische rijk en West-Europa?
Signup and view all the answers
Wat betekende de heerschappij van horige boeren onder de domeinherrenen?
Wat betekende de heerschappij van horige boeren onder de domeinherrenen?
Signup and view all the answers
Wat bracht de Islam met zich mee voor de wetten in de Arabische samenleving?
Wat bracht de Islam met zich mee voor de wetten in de Arabische samenleving?
Signup and view all the answers
Wat was een belangrijke oorzaak voor het ontstaan van het hofstelsel?
Wat was een belangrijke oorzaak voor het ontstaan van het hofstelsel?
Signup and view all the answers
Waaruit blijkt de superioriteit van ruiters boven voetvolk in de 8e eeuw?
Waaruit blijkt de superioriteit van ruiters boven voetvolk in de 8e eeuw?
Signup and view all the answers
Welke functie hadden de edelen binnen het feodale systeem?
Welke functie hadden de edelen binnen het feodale systeem?
Signup and view all the answers
Wat was een belangrijke uitkomst van de Reconquista in 1492?
Wat was een belangrijke uitkomst van de Reconquista in 1492?
Signup and view all the answers
Wat is een van de oorzaken van de ontwikkeling van het leenstelsel?
Wat is een van de oorzaken van de ontwikkeling van het leenstelsel?
Signup and view all the answers
Welke rol speelde de paus en de keizer in het gescheiden christendom?
Welke rol speelde de paus en de keizer in het gescheiden christendom?
Signup and view all the answers
Wat was een gevolg van de urbanisatie in de late middeleeuwen?
Wat was een gevolg van de urbanisatie in de late middeleeuwen?
Signup and view all the answers
Wat is een belangrijke factor achter de groei van de burgerij?
Wat is een belangrijke factor achter de groei van de burgerij?
Signup and view all the answers
Wat was een effect van de stadsrechten op steden?
Wat was een effect van de stadsrechten op steden?
Signup and view all the answers
Welke techniek droeg bij aan hogere landbouwproductie?
Welke techniek droeg bij aan hogere landbouwproductie?
Signup and view all the answers
Wat gebeurde er met de functie van leenheer door de erfelijkheid van leenmannen?
Wat gebeurde er met de functie van leenheer door de erfelijkheid van leenmannen?
Signup and view all the answers
Welke strategie gebruikten missionarissen om het christelijk geloof te verspreiden?
Welke strategie gebruikten missionarissen om het christelijk geloof te verspreiden?
Signup and view all the answers
Wat was de rol van de Hanze?
Wat was de rol van de Hanze?
Signup and view all the answers
Welke verandering vond plaats in de late middeleeuwen met betrekking tot de geldeconomie?
Welke verandering vond plaats in de late middeleeuwen met betrekking tot de geldeconomie?
Signup and view all the answers
Wat was een gevolg van de toenemende handel op de belastingheffing?
Wat was een gevolg van de toenemende handel op de belastingheffing?
Signup and view all the answers
Wat wordt beschouwd als een belangrijke uitvinding die bijdroeg aan landbouwtechnieken?
Wat wordt beschouwd als een belangrijke uitvinding die bijdroeg aan landbouwtechnieken?
Signup and view all the answers
Wat is de functie van gilden in de middeleeuwse samenleving?
Wat is de functie van gilden in de middeleeuwse samenleving?
Signup and view all the answers
Wat was een belangrijke stap in het afschaffen van het hofstelsel?
Wat was een belangrijke stap in het afschaffen van het hofstelsel?
Signup and view all the answers
Study Notes
Prehistorie (tijd van jagers-verzamelaars)
- De prehistorie is de periode vóór het schrift (ongeveer tot 3000 v.Chr.)
- Kennis over dit tijdvak is afkomstig van ongeschreven bronnen (archeologische vondsten)
- Mensen leefden in kleine groepen (30-40 personen). Groepen splitsten als ze te groot werden.
- Jagers-verzamelaars waren nomaden (geen vaste woonplaats).
- Begonnen rond 400.000 jaar geleden vuur te gebruiken
- Jagers-verzamelaars gebruikten planten- en vleesvoedsel en hadden geen formele sociale ongelijkheid.
- Mannen jaagden, vrouwen verzamelden voedsel en verzorgden kinderen.
- Ze hadden een natuurgodsdienst.
- Ze begonnen met denken in symbolen (tekeningen op rotsen).
Opkomst van de landbouw
- Landbouw ontstond eerst in het Midden-Oosten (Vruchtbare Halve Maan) rond 9000 v.Chr.
- Veeteelt ontstond rond 8000 v.Chr. (eerst geiten en schapen, later varkens en runderen).
- Dit was een revolutie die het samenleven ingrijpend veranderde.
- Landbouw verspreidde zich vanuit het Midden-Oosten naar andere delen van Azië, Afrika en Europa.
- Nederland (Zuid-Limburg) kreeg landbouw rond 6500 v.Chr.
- Klimaatverandering (zachtere winters in het Midden-Oosten) en uitsterven van veel dieren (rendieren, gazellen) waren belangrijke factoren voor het ontstaan van landbouw.
- Dieren werden getemd en gefokt voor hun nut.
- Landbouw werd belangrijk voor de groeiende bevolking.
- Boeren leefden sedentair (op 1 plek).
- Dorpen en later steden ontstonden.
- Er ontstonden sociale verschillen (arm/rijk, rangen/standen).
- Nabestaanden vereerden hun voorouders door graven (bijv. hunebedden) en gaven grafgiften.
- Natuurgodsdiensten (goden verbonden aan de natuur).
- Uitvoerden rituelen als offers, dansen en zingen.
Ontstaan van steden
- De eerste steden ontstonden in Mesopotamië (Irak) rond de rivieren Eufraat en Tigris.
- Boeren produceerden meer voedsel dan nodig, waardoor anderen niet meer van landbouw hoefden te leven.
- Er ontstonden gespecialiseerde beroepen (bouwvakkers, handelaren, priesters, militairen, ambtenaren).
- Elite ontstond door aanleg van dijken, dammen en kanalen.
- Steden waren afhankelijk van handel.
- Soemerische steden hadden een vorst aan het hoofd (in Egypte een farao rond 3000 v. Chr).
- Sociale hiërarchie: slaven, boeren, ambachtslieden, elite.
- Soemeriërs ontwikkelden complexe beschaving: schrift, wiel, strijdwagen, brons.
- Polytheïstische godsdienst.
Oudheid (Grieks-Romeinse periode)
- Schrift rond 3000 v.Chr.
- Minoïsche beschaving (Kreta): schrift, weinig bekend.
- Myceense beschaving (Griekenland): krijgsheren, paleizen, strijdwagens. Oorlog Troja.
- Klassieke Griekse periode (8e eeuw v.Chr.): stadstaten (poleis).
- Kolonisatie aan de Middellandse Zee en Zwarte Zee. ( Napels, Marseille, Istanbul)
- Olympische Spelen vanaf 776 v.Chr.
- Filosofen: rationele manier van denken.
- Romeinse Republiek (510 v.Chr.): verdeelde macht, consuls en senaat.
- Romeinse expansie: Italië, Middellandse Zeegebied (Carthago), (o.a. oorlog uitbreiding) Oost-Europa.
- Romeinse leiders, zoals Julius Caesar, werden te machtig. Burgeroorlogen.
- Romeinse Keizerrijk (27 v.Chr.): keizer Augustus, Pax Romana (periode van vrede).
- Provincies en gouverneurs onder keizerlijk gezag.
- Multiculturele samenleving.
- Invloed van Griekse cultuur.
- Godsdienstige tolerantie.
- Romeinse infrastructuur (wegen, bruggen etc).
- Romeinse verworvenheden werden door het Westen opgenomen.
Jodendom en Christendom
- Jodendom: verhalen in de Torah en het Oude Testament.
- Monotheïsme: geloof in één god.
- Tempel in Jeruzalem.
- Diaspora: verspreiding van joden in andere delen van het rijk.
- Jezus van Nazareth (rond 30 n.Chr.): joodse prediker.
- Christendom: ontstaan uit het jodendom door volgelingen (met Paulus).
- Nieuwe monotheïstische geloof.
- Verlossing door lijden van Jezus.
- Christenvervolgingen in het Romeinse rijk.
- Christendom als staatsgodsdienst in het Romeinse Rijk (in 380).
Romeinen en Germanen
- Germanen ten oosten van de Rijn, Galliërs ten westen.
- Romeinse expansie, verovering Germaanse gebieden.
- Slag bij het Teutoburgerwoud (9 n.Chr.), terugtrekking Romeinen achter de Rijn.
- Contact Romeinen en Germanen, samenwerking en handel.
- Invallen in het latere Romeinse Rijk.
- Volksverhuizingen: Germaanse migraties.
- Ontstaan van Germaanse Koninkrijken, assimilatie Griekse-Romeinse cultuur.
- Migratie Germanen tot in Brittannië.
Vroege Middeleeuwen
- Instorting Romeins bestuur, verlies veiligheid.
- Dalende handel en nijverheid, bevolkingsafname.
- Regionale handel, agrarische zelfvoorzienendheid.
- Hofstelsel ontstaat: vrije boeren zoeken bescherming bij grootgrondbezitters. Horigen worden onderdeel land.
- Landbouw stedelijke samenleving was verdwenen
- Feodale stelsel ontstaat na Hofstelsel: leenstelsel, relatie koning en vazalen.
Christendom in Europa
- Rooms-katholieke Kerk in Rome.
- Missionarissen bekeren Germaanse volken.
- Samensmelting oude geloven en christelijke tradities.
Hoge Middeleeuwen: Hervorming (en verstedelijking)
- Toename veiligheid, agrarische verbeteringen (ploeg, drieslagstelsel) leidt tot verstedelijking.
- Heropbloei van handel en steden.
- Hanze: handelssamenwerkingsverband.
- Geldeconomie keert terug.
- Gilden: beroepsgroepen.
- Stadsrechten en zelfstandigheid van steden.
- Centralisatie van de staat.
- Tweezwaardenleer: verdeling geestelijke en wereldlijke macht.
- Kruistochten (o.a. Heilige Land).
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Test je kennis over het einde van de prehistorie en de opkomst van de landbouw in het Midden-Oosten. Verken het leven van jagers-verzamelaars en hun overgang naar een agrarische samenleving. Deze quiz biedt inzicht in belangrijke historische ontwikkeling en de kenmerken ervan.