Podstawy modelu CIA

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Które z poniższych mechanizmów synchronizacji zapewniają jednoczesny dostęp tylko jednemu procesowi do zasobu?

Wymiana (swapping)

Monitory

Muteksy (correct)

Semafory

Jaka jest główna funkcja techniki stronicowania w zarządzaniu pamięcią?

Podzielenie pamięci na małe, równe strony (correct)

Przeniesienie fragmentów pamięci na dysk

Przydzielenie pamięci do procesów w sposób ciągły

Podzielenie pamięci na segmenty o różnej wielkości

Która z poniższych sytuacji NIE jest problemem związanym z współbieżnością procesów?

Stronicowanie (correct)

Wyścig

Zakleszczenie

Współdzielenie pamięci

Co umożliwia wirtualna pamięć?

Uruchamianie programów większych niż dostępna pamięć RAM (C) Signup and view all the answers

Które z poniższych zadań NIE należy do głównych zadań zarządzania pamięcią masową?

Kompresja danych w celu zwiększenia ilości dostępnego wolnego miejsca (B) Signup and view all the answers

Które z poniższych systemów plików charakteryzuje się hierarchicznym układem plików i katalogów?

Wszystkie powyższe (B) Signup and view all the answers

Jakie są główne funkcje monitorów?

Łączenie muteksów i oczekiwania na warunki (D) Signup and view all the answers

Które z poniższych pojęć wiąże się bezpośrednio z nieprzewidywalną kolejnością dostępu do zasobu?

Wyścig (D) Signup and view all the answers

Jakie elementy modelu CIA dotyczą poufności danych?

Nadawanie użytkownikom minimalnych uprawnień (D) Signup and view all the answers

Która z poniższych metod jest używana do ochrony integralności danych?

Szyfrowanie danych (D) Signup and view all the answers

Co jest jednym z wyzwań związanych z algorytmami szyfrowania symetrycznego?

Bezpieczna wymiana klucza (D) Signup and view all the answers

Jakie klucze wykorzystuje algorytm szyfrowania asymetrycznego?

Klucz publiczny i klucz prywatny (C) Signup and view all the answers

Jakie są przykłady algorytmów symetrycznych?

AES, DES, 3DES (C) Signup and view all the answers

Jakie zabezpieczenia są stosowane w celu zapewnienia dostępności danych?

Tworzenie kopii zapasowych (B) Signup and view all the answers

Jakie algorytmy są używane do bezpiecznej wymiany kluczy w protokole TLS/SSL?

RSA i ECC (A) Signup and view all the answers

Co zapewnia poufność danych w systemie informacyjnym?

Zadawanie minimalnych uprawnień (A), Kontrola dostępu dla uprawnionych użytkowników (D) Signup and view all the answers

Jaką cechę posiada obiekt w programowaniu obiektowym?

Obiekt jest instancją klasy. (C) Signup and view all the answers

Który z poniższych typów danych jest zmienny?

Dict (B), List (C) Signup and view all the answers

Czym różni się pętla 'for' od pętli 'while'?

Pętla 'for' jest używana przy znanej liczbie iteracji. (B) Signup and view all the answers

Jakie jest znaczenie słowa kluczowego 'break' w pętli?

Przerywa wykonywanie pętli całkowicie. (C) Signup and view all the answers

Jaki rodzaj zasięgu ma zmienna zdefiniowana wewnątrz funkcji?

Lokalny (C) Signup and view all the answers

Co oznacza termin 'polimorfizm' w programowaniu obiektowym?

Obiekty reagują na to samo wywołanie metody w różny sposób. (A) Signup and view all the answers

Jakie są cechy krotek (tuple) w Pythonie?

Są niezmienne i trwale przechowują dane. (D) Signup and view all the answers

Jak działa moduł w Pythonie?

Moduł to plik zawierający definicje funkcji, zmiennych i klas. (D) Signup and view all the answers

Jakie zadanie wykonuje metoda iter w klasie iteratora?

Umożliwia iterowanie po obiekcie. (D) Signup and view all the answers

Jaką wartość zwróci wyrażenie next(it) po 3 wywołaniach, gdy it odnosi się do iteratora listy [1, 2, 3]?

3 (B) Signup and view all the answers

Jakie jest kluczowe zastosowanie właściwości w języku Python?

Służą do kontroli dostępu do wartości. (B) Signup and view all the answers

Jak działa metoda add w kontekście przeciążania operatorów?

Zwraca sumę dwóch atrybutów. (C) Signup and view all the answers

Jakie typy operatorów mogą być przeciążane w Pythonie?

Operatorzy arytmetyczni, logiczni i porównania. (C) Signup and view all the answers

Co robi funkcja super() w kontekście dziedziczenia?

Wzywa metody rodzica w klasie dziecka. (A) Signup and view all the answers

Czym różni się agregacja od kompozycji w kontekście obiektowym?

Agregacja pozwala na samodzielne istnienie obiektów. (C) Signup and view all the answers

Jakie ograniczenia występują przy przeciążaniu operatorów w Pythonie?

Nie można tworzyć nowych operatorów. (B), Nie można przeciążać operatorów dla typów wbudowanych. (D) Signup and view all the answers

Co to jest funkcja rekurencyjna?

Funkcja, która wywołuje samą siebie (A) Signup and view all the answers

Jakie są główne składniki warunków rekurencji?

Przypadek bazowy i krok rekurencyjny (C) Signup and view all the answers

Jaką składnię ma wyrażenie listowe w Pythonie?

[wyrażenie for element in sekwencja if warunek] (C) Signup and view all the answers

Co jest główną różnicą między wyrażeniem listowym a generatorem?

Generatory są bardziej wydajne dla dużych zbiorów danych (A) Signup and view all the answers

Jakie zastosowania mają wyrażenia listowe w Pythonie?

Tworzenie nowych list, filtrowanie, mapowanie i redukcja danych (B) Signup and view all the answers

Jak działa funkcja lambda?

Jest to funkcja anonimowa definiowana w miejscu użycia i wykonująca prostą operację (D) Signup and view all the answers

Jakie są tryby otwierania plików w Pythonie?

'r' - read, 'w' - write (A) Signup and view all the answers

Jak działa konstrukcja 'with' przy obsłudze plików?

Automatycznie zamyka plik po zakończeniu operacji (B) Signup and view all the answers

Jakie cechy programowania funkcyjnego są wspierane przez Pythona?

Funkcje są traktowane jako obiekty pierwszoklasowe. (A) Signup and view all the answers

Co to jest funkcja wyższego rzędu?

Funkcja, która może przyjmować inne funkcje jako argumenty. (C) Signup and view all the answers

Jaką operację wykonuje funkcja 'map' w Pythonie?

Zastosowuje podaną funkcję do każdego elementu iterowalnego. (D) Signup and view all the answers

Jakie są rodzaje deskryptorów w Pythonie?

Przesłaniające i nieprzesłaniające. (B) Signup and view all the answers

Czym jest deskryptor w kontekście Pythona?

To klasa, która implementuje metody do kontroli dostępu do atrybutów. (D) Signup and view all the answers

Jakie są cechy funkcji czystych w programowaniu funkcyjnym?

Zawsze zwracają tę samą wartość dla tych samych argumentów. (C) Signup and view all the answers

Jak działa funkcja 'reduce' w Pythonie?

Redukuje zbiór do jednej wartości. (A) Signup and view all the answers

Jakie ograniczenie ma rekurencja w Pythonie?

Ma ograniczenie głębokości stosu. (B) Signup and view all the answers

Study Notes

Podstawowe elementy modelu CIA

Zapewnienie, że dane są dostępne tylko dla uprawnionych osób/systemów.
Kontrola gromadzonych i przechowywanych danych.
Kategoryzacja danych według uprawnień dostępu.
Nadawanie użytkownikom minimalnych uprawnień, stopniowo zwiększanych w razie potrzeby.
Redukcja ryzyka błędów ludzkich, np. pracownik o ograniczonym dostępie nie może ujawnić wszystkich danych.

Integralność

Zapewnienie, że dane nie są zmieniane ani uszkadzane przez osoby nieuprawnione.
Kontrola integralności danych.
Zapobieganie nieautoryzowanej modyfikacji informacji.
Sposoby ochrony integralności:
- Szyfrowanie danych.
- Korzystanie z certyfikatów.
- Rejestrowanie pełnej historii operacji na danych.

Dostępność

Zapewnienie, że dane są dostępne dla uprawnionych użytkowników w odpowiednim czasie i miejscu.
Zabezpieczenie na wypadek awarii sprzętu, prądu, katastrof, ataków hackerskich.
Sposoby zapewnienia dostępności:
- Zapasowe serwery
- Kopie zapasowe danych
- Plany awaryjne na wypadek awarii
- Systemy odporne na ataki i awarie

Podstawy szyfrowania: algorytmy symetryczne i asymetryczne

Symetryczne:
- Wykorzystuje ten sam klucz do szyfrowania i deszyfrowania.
- Szybkie i efektywne.
- Wyzwaniem jest bezpieczna wymiana klucza.
- Przykładowe algorytmy: AES, DES, 3DES.
- Służy do szyfrowania danych przechowywanych i przekazywanych w sieciach (np VPN).
Asymetryczne:
- Wykorzystuje parę kluczy (publiczny i prywatny) dla każdej ze stron.
- Klucz publiczny jest udostępniany publicznie.
- Odbiorca używa swojego prywatnego klucza do odszyfrowania wiadomości zaszyfrowanej kluczem publicznym nadawcy.
- Bezpieczna wymiana klucza, bo klucz publiczny może być udostępniony publicznie.
- Wolniejsze działanie ze względu na obciążenie obliczeniowe.
- Przykładowe algorytmy: RSA, ECC, DSA.
- Stosowane między innymi do bezpiecznej wymiany kluczy symetrycznych, podpisów cyfrowych oraz identyfikacji.

Podpis elektroniczny i infrastruktura klucza publicznego (PKI)

Podpis elektroniczny służy do identyfikacji osoby składającej podpis.
Rodzaje:
- Zwykły - np. imię i nazwisko pod emailem.
- Zaawansowany - powiązany z osobą składającą podpis, może nie wymagać kwalifikowanego urządzenia.
- Kwalifikowany - składany z pomocą kwalifikowanego urządzenia i kwalifikowanego certyfikatu podpisu, równoważny podpisowi własnoręcznemu.
Działanie PKI:
- Generowanie par kluczy użytkownika - prywatny, publiczny.
- Żądanie certyfikatu (CSR) przez użytkownika - zawiera klucz publiczny i dane identyfikacyjne.
- Weryfikacja tożsamości użytkownika przez Urząd Certyfikacji (CA).
- Wydanie certyfikatu przez CA.
- Użycie klucza prywatnego do podpisania dokumentu.
- Weryfikacja podpisu przez odbiorcę na podstawie certyfikatu CA.

Metody uwierzytelniania

Jednoskładnikowe: Hasło, PIN - niskie bezpieczeństwo.
Dwuskładnikowe/wieloskładnikowe: Potrzebne są co najmniej 2 czynniki uwierzytelniające:
- Coś, co wiesz (Knowledge): Hasło, PIN, pytanie kontrolne.
- Coś, co posiadasz (Possession): Token, karta inteligentna, smartfon, SMS.
- Coś, co jesteś (Inherence): Dane biometryczne, odcisk palca, rozpoznawanie twarzy.

Podstawy bezpieczeństwa fizycznego i logicznego

Bezpieczeństwo fizyczne: Kontrola dostępu do budynków, pomieszczeń, monitoring, systemy alarmowe, ochrona środowiskowa (temperatura, wilgotność, zasilanie).
Bezpieczeństwo logiczne: Uwierzytelnianie (weryfikacja tożsamości), autoryzacja (przyznawanie dostępu), szyfrowanie, firewall, IDS/IPS (wykrywanie i blokowanie ataków internetowych), kopie zapasowe, Disaster recovery.

Główne rodzaje cyberataków i metody obrony

Phishing: Wyłudzanie informacji za pomocą podszywania się pod zaufane podmioty.
Malware (wirusy, trojany, ransomware): Uszkadzanie systemu, kradzież danych, przejęcie kontroli.
Ataki DDoS: Przeciążanie serwera poprzez wysłanie ogromnej liczby zapytań.
Ataki Man-in-the-Middle (MITM): Przechwytywanie komunikacji między dwoma stronami z modyfikacją przesyłanych danych.
Ataki SQL Injection, XSS, Ransomware: Infiltracja i sabotaż danych.

Metody obrony:

Szkolenia, silne hasła, uwierzytelnianie wieloskładnikowe, aktualizacje oprogramowania, antywirusy, firewall, IDS/IPS, kopie zapasowe.

Języki skryptowe

Typy danych: int, float, str
Klasy i obiekty: klasa, obiekt, dziedziczenie, polimorfizm
Struktury danych: list, tuple, dict, queue, stack
Zasięgi zmiennych: globalny (global), lokalny (local), zamknięty (closure)
Moduły: Plik zawierający definicje funkcji, zmiennych i klas (import, import moj_modul).
Domknięcia: Funkcje "zapamiętujące" swoje środowisko leksykalne.
Funkcje anonimowe (lambda): Jednowierszowe funkcje bez nazwy.

Filtrowanie i transformacja danych

Filtrowanie: Wybór elementów spełniających warunek.
Transformacja: Modyfikacja wartości elementów.
Wyrażenia listowe, wyrażenia generatorowe.

Obsługa plików

Funkcja open(), tryb otwarcia ('r', 'w'), with open() as... - automatyczne zamknięcie pliku.
Serializacja obiektów - pickle, konwersja obiektu na bajty do zapisania do pliku.

Metody obsługi wyjątków

try...except: Obsługa błędów.
finally: Kod, który zawsze się wykona, niezależnie od tego, czy wystąpił błąd.
Rodzaje wyjątków: Specjalne typy błędów.
Właściwe użycie try...except...finally.

Dopasowanie wzorców `match/case`

Alternatywa dla switch w innych językach.
Dopasowanie na podstawie różnych wzorców (wartości, typów, rozpakowania).

Programowanie obiektowe 2

Klasy: Definicja i tworzenie typów obiektów (własnych typów danych).
Instancje: Obiekty tworzone na podstawie klasy (obiekty).
Konstruktory (init): Metoda do inicjalizacji obiektów.
Metody instancyjne: Funkcje działające na obiekcie konkretnej instancji.
Atrybuty instancyjne: Dane związane z obiektem.
Metody klasowe: Funkcje działające na klasie (zastosowanie @classmethod).
Atrybuty klasowe: Dane wspólne dla wszystkich obiektów danej klasy (użycie modyfikatora @staticmethod).
Metody statyczne: Funkcje w klasie, które nie działają na obiekcie ani klasie (@staticmethod).

Bezpieczeństwo i ochrona w systemach operacyjnych

Ataki na hasła: bruteforce, słownikowe.
Ataki typu man-in-the-middle: Przechwytywanie komunikacji.
Ataki typu denial of service (DoS): Przeciążenie systemu.
Ataki typu SQL injection, cross-site scripting (XSS): Wprowadzanie złośliwego kodu.
Sposoby na zapobieganie atakom: Kontrola dostępu, uwierzytelnianie, szyfrowanie, zapory sieciowe, aktualizacje, silne hasła itd.

Systemy operacyjne

Struktura systemów operacyjnych: Monolityczna, warstwowa, wirtualne maszyny.
Zarządzanie procesami: Definicja procesu, wątki, procesy i ich stany (nowy, gotowy, uruchomiony, oczekujący, zakończony), alokacja, odzyskiwanie i ochrona zasobów.
Synchronizacja procesów: Semaforów, muteksów, monitorów, problemy z zakleszczeniem.
Zarządzanie pamięcią: Alokacja pamięci, wymiana (swapping), pamięć wirtualna.
System plików: Organizacja danych w plikach i katalogach, zarządzanie przestrzenią, atrybuty plików.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Testuj swoją wiedzę na temat modelu CIA, który obejmuje trzy kluczowe aspekty: poufność, integralność i dostępność danych. Dowiedz się, jak zapewnić, że dane są chronione i dostępne wyłącznie dla uprawnionych użytkowników. Sprawdź swoje zrozumienie metod ochrony danych oraz strategii zarządzania dostępem.