Podcast
Questions and Answers
Jakie elementy nie są uwzględniane w prawnym ujęciu środowiska?
Jakie elementy nie są uwzględniane w prawnym ujęciu środowiska?
Która z poniższych zasad geologicznych zakłada, że procesy zachodzące w przeszłości są podobne do tych, które obserwujemy dzisiaj?
Która z poniższych zasad geologicznych zakłada, że procesy zachodzące w przeszłości są podobne do tych, które obserwujemy dzisiaj?
Co oznacza pojęcie uniformitaryzmu w kontekście nauk o Ziemi?
Co oznacza pojęcie uniformitaryzmu w kontekście nauk o Ziemi?
Jaką rolę odgrywa zasada aktualizmu geologicznego w badaniach przeszłości Ziemi?
Jaką rolę odgrywa zasada aktualizmu geologicznego w badaniach przeszłości Ziemi?
Signup and view all the answers
Czym charakteryzuje się rytmiczność w powłoce krajobrazowej?
Czym charakteryzuje się rytmiczność w powłoce krajobrazowej?
Signup and view all the answers
Co oznacza teza jedności w kontekście ewolucji środowiska?
Co oznacza teza jedności w kontekście ewolucji środowiska?
Signup and view all the answers
Która metoda wykorzystuje zasadę aktualizmu geologicznego do rekonstrukcji roślinności z przeszłości?
Która metoda wykorzystuje zasadę aktualizmu geologicznego do rekonstrukcji roślinności z przeszłości?
Signup and view all the answers
W jaki sposób współczesna geografia fizyczna uwzględnia wpływ człowieka na środowisko?
W jaki sposób współczesna geografia fizyczna uwzględnia wpływ człowieka na środowisko?
Signup and view all the answers
Jaką powłokę Ziemi bada geografia, według definicji przedstawionej w tekście?
Jaką powłokę Ziemi bada geografia, według definicji przedstawionej w tekście?
Signup and view all the answers
Które z podanych określeń najdokładniej opisuje współczesne rozumienie geografii?
Które z podanych określeń najdokładniej opisuje współczesne rozumienie geografii?
Signup and view all the answers
Jaka jest przybliżona grubość epigeosfery?
Jaka jest przybliżona grubość epigeosfery?
Signup and view all the answers
Jakie siły, według tekstu, wpływają na powstanie i rozwój krajobrazu?
Jakie siły, według tekstu, wpływają na powstanie i rozwój krajobrazu?
Signup and view all the answers
Która z wymienionych nauk nie jest subdyscypliną geografii fizycznej, według tekstu?
Która z wymienionych nauk nie jest subdyscypliną geografii fizycznej, według tekstu?
Signup and view all the answers
Czym zajmuje się geomorfologia?
Czym zajmuje się geomorfologia?
Signup and view all the answers
Które z poniższych zagadnień nie wchodzi w zakres geografii społeczno-ekonomicznej?
Które z poniższych zagadnień nie wchodzi w zakres geografii społeczno-ekonomicznej?
Signup and view all the answers
Który z poniższych terminów nie jest wymieniony jako część hydrologii w tekście?
Który z poniższych terminów nie jest wymieniony jako część hydrologii w tekście?
Signup and view all the answers
Który z wymienionych procesów nie jest bezpośrednio związany z długotrwałym transportem eolicznym?
Który z wymienionych procesów nie jest bezpośrednio związany z długotrwałym transportem eolicznym?
Signup and view all the answers
Co powoduje, że proces deflacji ustaje i nie sięga głębiej w podłoże?
Co powoduje, że proces deflacji ustaje i nie sięga głębiej w podłoże?
Signup and view all the answers
Czym charakteryzują się wentifakty (geograńce)?
Czym charakteryzują się wentifakty (geograńce)?
Signup and view all the answers
Jak powstaje bruk eoliczny/pustynny?
Jak powstaje bruk eoliczny/pustynny?
Signup and view all the answers
Czym są ostańce abrazyjne (grzyby skalne)?
Czym są ostańce abrazyjne (grzyby skalne)?
Signup and view all the answers
Jak powstają jardangi?
Jak powstają jardangi?
Signup and view all the answers
Który z wymienionych terminów opisuje dno wyschniętego jeziora?
Który z wymienionych terminów opisuje dno wyschniętego jeziora?
Signup and view all the answers
Czym charakteryzują się inselbergi?
Czym charakteryzują się inselbergi?
Signup and view all the answers
Który z wymienionych czynników nie wpływa na rytm dobowy?
Który z wymienionych czynników nie wpływa na rytm dobowy?
Signup and view all the answers
Jakie zjawisko nie jest bezpośrednio związane z cyklem hydrologicznym?
Jakie zjawisko nie jest bezpośrednio związane z cyklem hydrologicznym?
Signup and view all the answers
Które z poniższych stwierdzeń najlepiej opisuje prądy ciepłe?
Które z poniższych stwierdzeń najlepiej opisuje prądy ciepłe?
Signup and view all the answers
Co jest główną przyczyną falowania wody morskiej?
Co jest główną przyczyną falowania wody morskiej?
Signup and view all the answers
Na czym polega zjawisko El Niño?
Na czym polega zjawisko El Niño?
Signup and view all the answers
Które z wymienionych procesów nie jest efektem rytmu dobowego?
Które z wymienionych procesów nie jest efektem rytmu dobowego?
Signup and view all the answers
Który z czynników wpływa na kierunek prądów morskich oprócz wiatrów?
Który z czynników wpływa na kierunek prądów morskich oprócz wiatrów?
Signup and view all the answers
Jaki ruch wykonuje woda podczas falowania?
Jaki ruch wykonuje woda podczas falowania?
Signup and view all the answers
Które z poniższych zjawisk jest związane z wynoszeniem zimnych wód głębinowych na powierzchnię?
Które z poniższych zjawisk jest związane z wynoszeniem zimnych wód głębinowych na powierzchnię?
Signup and view all the answers
Jakie zjawisko oceaniczne powoduje osłabienie lub zanik upwellingu?
Jakie zjawisko oceaniczne powoduje osłabienie lub zanik upwellingu?
Signup and view all the answers
Który z poniższych czynników najczęściej inicjuje tsunami?
Który z poniższych czynników najczęściej inicjuje tsunami?
Signup and view all the answers
Co jest główną przyczyną sejsz?
Co jest główną przyczyną sejsz?
Signup and view all the answers
Jakie siły są odpowiedzialne za powstawanie pływów?
Jakie siły są odpowiedzialne za powstawanie pływów?
Signup and view all the answers
Który z wymienionych typów klimatu jest klasyfikowany jako astrefowy?
Który z wymienionych typów klimatu jest klasyfikowany jako astrefowy?
Signup and view all the answers
Czym charakteryzuje się klimat morski?
Czym charakteryzuje się klimat morski?
Signup and view all the answers
Co jest głównym czynnikiem wpływającym na astrefowość gleb?
Co jest głównym czynnikiem wpływającym na astrefowość gleb?
Signup and view all the answers
Który z wymienionych typów wulkanów charakteryzuje się najniższym kątem nachylenia zbocza?
Który z wymienionych typów wulkanów charakteryzuje się najniższym kątem nachylenia zbocza?
Signup and view all the answers
Który z czynników NIE jest wykorzystywany do przewidywania erupcji wulkanicznych?
Który z czynników NIE jest wykorzystywany do przewidywania erupcji wulkanicznych?
Signup and view all the answers
Jakie jest główne źródło materiału budującego wulkany stożkowe?
Jakie jest główne źródło materiału budującego wulkany stożkowe?
Signup and view all the answers
Który z procesów NIE jest związany z działalnością lodowców?
Który z procesów NIE jest związany z działalnością lodowców?
Signup and view all the answers
Która z wymienionych korzyści nie jest związana z obecnością wulkanów?
Która z wymienionych korzyści nie jest związana z obecnością wulkanów?
Signup and view all the answers
Jakie zjawisko jest bezpośrednio związane z powstawaniem kalder w wulkanach?
Jakie zjawisko jest bezpośrednio związane z powstawaniem kalder w wulkanach?
Signup and view all the answers
Który okres geologiczny charakteryzuje się największym zasięgiem lądolodów na Ziemi?
Który okres geologiczny charakteryzuje się największym zasięgiem lądolodów na Ziemi?
Signup and view all the answers
Co jest głównym czynnikiem wpływającym na rozległość występowania lądolodów na Ziemi?
Co jest głównym czynnikiem wpływającym na rozległość występowania lądolodów na Ziemi?
Signup and view all the answers
Flashcards
Środowisko
Środowisko
Ogół elementów przyrodniczych, w tym także przekształconych w wyniku działań człowieka, np. powierzchnia Ziemi, kopaliny, wody, powietrze, zwierzęta, rośliny, krajobraz oraz klimat.
Przedmiot środowiska
Przedmiot środowiska
Zbiór czynników oddziałujących na środowisko, np. zanieczyszczenia, hałas.
Aktualizm geologiczny
Aktualizm geologiczny
Zasada geologiczna zakładająca, że czynniki fizyczne i chemiczne oddziałujące na Ziemię i jej skorupę były w przeszłości podobne do dzisiejszych.
Uniformitaryzm
Uniformitaryzm
Signup and view all the flashcards
Rytmiczność epigeosfery
Rytmiczność epigeosfery
Signup and view all the flashcards
Metoda palinologiczna
Metoda palinologiczna
Signup and view all the flashcards
Geografia
Geografia
Signup and view all the flashcards
Nauki geograficzne
Nauki geograficzne
Signup and view all the flashcards
Epigeosfera
Epigeosfera
Signup and view all the flashcards
Geografia fizyczna
Geografia fizyczna
Signup and view all the flashcards
Geomorfologia
Geomorfologia
Signup and view all the flashcards
Geografia społeczno-ekonomiczna
Geografia społeczno-ekonomiczna
Signup and view all the flashcards
Hydrologia
Hydrologia
Signup and view all the flashcards
Geografia gleb
Geografia gleb
Signup and view all the flashcards
Upwelling
Upwelling
Signup and view all the flashcards
Downwelling
Downwelling
Signup and view all the flashcards
El Niño
El Niño
Signup and view all the flashcards
Tsunami
Tsunami
Signup and view all the flashcards
Sejsza
Sejsza
Signup and view all the flashcards
Pływy
Pływy
Signup and view all the flashcards
Klimat górski
Klimat górski
Signup and view all the flashcards
Astrefowość gleb
Astrefowość gleb
Signup and view all the flashcards
Deflacja
Deflacja
Signup and view all the flashcards
Bruk eoliczny/pustynny
Bruk eoliczny/pustynny
Signup and view all the flashcards
Warnish - lakier pustynny
Warnish - lakier pustynny
Signup and view all the flashcards
Wentifakty (geograńce)
Wentifakty (geograńce)
Signup and view all the flashcards
Inselberg (twardziel, monadnok)
Inselberg (twardziel, monadnok)
Signup and view all the flashcards
Play (takyr, kewir, sebkha)
Play (takyr, kewir, sebkha)
Signup and view all the flashcards
Ued
Ued
Signup and view all the flashcards
Pedyment
Pedyment
Signup and view all the flashcards
Wulkan tarczowy
Wulkan tarczowy
Signup and view all the flashcards
Stożkowy wulkan
Stożkowy wulkan
Signup and view all the flashcards
Stratowulkan (wulkan złożony)
Stratowulkan (wulkan złożony)
Signup and view all the flashcards
Strefa ryftowa
Strefa ryftowa
Signup and view all the flashcards
Lodowiec
Lodowiec
Signup and view all the flashcards
Epoka lodowcowa
Epoka lodowcowa
Signup and view all the flashcards
Holocen
Holocen
Signup and view all the flashcards
Formy i procesy glacjalne
Formy i procesy glacjalne
Signup and view all the flashcards
Cykl hydrologiczny
Cykl hydrologiczny
Signup and view all the flashcards
Prąd morski
Prąd morski
Signup and view all the flashcards
Falowanie
Falowanie
Signup and view all the flashcards
Rytm dobowy
Rytm dobowy
Signup and view all the flashcards
Wiatr dolinny
Wiatr dolinny
Signup and view all the flashcards
Bryza
Bryza
Signup and view all the flashcards
Przypływy i odpływy
Przypływy i odpływy
Signup and view all the flashcards
Study Notes
Podstawy geografii fizycznej - wykład
- Geografia to nauka badająca powłokę Ziemi, jej zróżnicowanie przyrodnicze i społeczno-gospodarcze oraz związki między środowiskiem a działalnością społeczeństw.
- Nauka geograficzna jest rozległa tematycznie i obejmuje epigeosferę (powłokę ziemską), współoddziaływanie litosfery, hydrosfery, atmosfery i biosfery, a także antroposfery.
- Ważną cechą geografii jest jedność jej komponentów i logika działania.
- Geografia obejmuje kierunek ekologiczny i inne, również chronologiczny bada zjawiska przyrodnicze w przestrzeni i korelacji.
- Geografia fizyczna bada środowisko przyrodnicze jako całość i jego komponenty.
- Obszary geografii fizycznej obejmują m.in: geomorfologię, hydrologię (limnologia, potamologia, krenologia), oceanologię, glacjologię, klimatologię (fenologia), geografię gleb i biogeografię.
- Geomorfologia zajmuje się rzeźbą terenu i procesami ją tworzącymi.
- Geografia społeczno-ekonomiczna bada przestrzenne struktury gospodarki (osadnictwo, populacja, przemysł, rolnictwo).
- Geografia regionalna bada całokształt Ziemi lub też konkretne regiony.
- Geografia historyczna bada geograifę w czasie.
- Geografia astronomiczna bada związek Ziemi z innymi obiektami kosmicznymi.
- Geografia stosowana: rozwiązywanie problemów społecznych.
- Geokompleks: jednostka przestrzenno-strukturalna z wzajemnie powiązanymi procesami.
Przestrzeń
- Przestrzeń w geografii rozumiana jest jako przedmiot poznania, instrument pomiaru i zasób wpływających na działania społeczne.
- Przestrzeń geodezyjna jest sztywna i niezmienna.
- Przestrzeń geograficzna dotyczy przemian i relacji w świecie.
- Środowisko, jako przedmiot badań, rozumiane jest jako relacja człowiek-środowisko.
- Środowisko naturalne to elementy przyrody, przekształcone lub nie.
- Środowisko geograficzne to powłoka ziemska, w której współgrają sfery.
- Rozróżnia się środowisko fizyczne, geograficzne i społeczne.
Aktualizm geologiczny
- Aktualizm geologiczny zakłada, że procesy geologiczne w przeszłości działały podobnie do dzisiejszych i aktualne procesy mogą pozwolić rekonstruować przeszłość.
- Aktualizm ma zastosowanie w geografii.
Rytmy w powłoce krajobrazowej
- Rytmy w powłoce krajobrazowej obejmują rytmy dobowy i inne, wynikające z czynników kosmicznych, geograficznych i biologicznych.
- Przykładowe rytmy: przebieg temperatury i wilgotności, fazy dnia i nocy, procesy w środowisku przyrodniczym.
Hydrologia
- Cykl hydrologiczny opisuje ruch wody między atmosferą, hydrosferą i litosferą.
- Prąd morski: ruchy wód morskich wynikające z wiatrów i różnic gęstości.
- Falowanie: ruch wody morski generowany przez wiatry.
- El Niño: zjawisko cyrkulacji wodno-powietrznej w strefie okołorównikowej.
- Upwelling: wynoszenie zimnych wód głębinowych na powierzchnię.
- Downwelling: opadanie ciepłych wód na głęboki.
Formy i procesy glacjalne
- Lodowce to ważny czynnik rzeźbotwórczy w wysokich szerokościach geograficznych.
- Lodowce erodują i osadzają materiały.
- Powstają różnorodne formy terenu m.in. cyrki, arete, horn, morene.
- Różne rodzaje lodowców: alpejskie i lodowce lądolodowe.
Transport eoliczny
- Transport eoliczny to ruch materiałów (piasek, pył) pod wpływem wiatru.
- Różne typy transportu eolcznego: trakcja, saltacja, suspensja.
- Formy geologiczne: wydmy, barchany, tunele lawowe, less.
Pustynnienie
- Pustynnienie to proces przekształcania obszarów dostaniowych do pustyń.
- Główne czynniki pustynnienia: susze, działalność człowieka (wycinka lasów, rolnictwo itp).
- Oznakami pustynnienia są obniżenie poziomu wód gruntowych, zasolenie gleb i zniszczenie roślinności.
Wulkany
- Wulkany to miejsca, gdzie lawa, popiół i gazy wulkaniczne wypływają na powierzchnię Ziemi.
- Kształt wulkanów zależy od składu magmy i rodzaju erupcji.
- Różne rodzaje wulkanów: tarczowe, stożkowe, strato-wulkany.
- Magma charakteryzuje się różnymi poziomami SiO2, co wpływa na lepkość oraz formy wyglądu.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Wykład na temat podstaw geografii fizycznej, który omawia różnorodność przyrodniczą Ziemi oraz związki między środowiskiem a działalnością społeczeństw. Porusza różne dziedziny, takie jak geomorfologia, hydrologia, klimatologia i biogeografia, oraz ich znaczenie w badaniach geograficznych.