Pleura ve Solunum Hareketleri

Pleura ve Solunum Hareketleri

• Pleura, akciğerlerin dış yüzeyini ve göğüs boşluğunun iç yüzeyini kaplayan bir zar.

• İki ayrı kese şeklinde, akciğerleri ayrı ayrı sarar.

• Sağ pleura kesesi, göğüs boşluğunun sağ yarısının iç yüzeyini ve sağ akciğerin dış yüzeyini örter.

• Sol pleura kesesi, göğüs boşluğunun sol yarısının iç yüzeyini ve sol akciğerin dış yüzeyini örter.

• Pleura boşlukları birbirinden bağımsızdır.

• Akciğerlerin dış yüzünü örten pleura'ya visceral pleura, göğüs boşluğunun iç yüzeyini, diaphragmanın üst yüzünü örten ve mediastinum'u saran bölümlere ise parietal pleura denir.

• Pleura yaprakları arasında oluşan boşluğa pleural boşluk denir.

• Bu boşlukta, yaprakların birbirleri üzerinde kolayca kaymasını sağlayan sıvı (liquor pleurale) bulunur ve pleural boşluk basıncı negatiftir.

• Pleura'nın bu iki bölümünü, radix pulmonis etrafındaki pleura ve lig. pulmonale birbirine bağlar.

• Solunum Hızı:

  • Dinlenme sırasında solunum hızı 15-20/dk'dır.
  • Akciğerlere 7 litre hava/dk girer.
  • Çocuklarda solunum hızı yetişkinlerden daha fazladır.

• Solunum Tipleri:

  • Abdominal solunum: Bebek ve küçük çocuklarda görülür.
  • Torasik solunum: Kadınlarda, şişman kişilerde, kuşak ve korse kullananlarda, hamileliğin ileri dönemlerinde görülür.

• Normal Solunum:

  • İnspirasyon: Diaphragma'nın kasılması toraksın vertikal çapını arttırarak intratorasik basıncı düşürür ve M. intercostales externa'lar (3-10.) kostaları kaldırarak toraksın anteroposterior çapını arttırır.
  • Ekspirasyon: Pasiftir.

• Derin Solunum:

  • İnspirasyon: M. intercostalis externa, Mm. scalenii, M. sternocleidomastoideus, M. levator costarum, M. serratus anterior gibi kaslar çalışır.
  • Ekspirasyon: Aktiftir ve M. quadratus lumborum, M. intercostalis interna, M. subcostalis, M. transversus thoracis ve M. serratus posterior inferior gibi kaslar çalışır.

• Zorlu Solunum:

  • İnspirasyon: Yukarıdaki derin solunum kaslarının yanı sıra M. levator scapulae, M. trapezius ve M. rhomboideus'ların da kasılmasıyla scapula sabitlenerek M. pectoralis'ler de kostaları kaldırır.
  • Ekspirasyon: Aktiftir, yukarıdaki derin solunum kasları ile beraber Abdominal kaslar kasılır, intraabdominal basınç artar. diaphragma yukarı çıkmaya zorlanır ve göğüs hacmi azalır, intratorasik basınç yükselir.

• Pleura'nın Projeksiyonu:

  • Cupula pleura'nın projeksiyonu apex pulmonis'in projesyonuna uygun.
  • Recessus costomediastinalis posterior, akciğerin posterior margininin projesyonuna uyar.
  • Apex pulmonis, claviculanın iç 2/3'ünün uçlarını birbirine bağlayan ve yaklaşık 2.5 cm yüksekliğinde bir kavis şeklinde gösterilebilir.
  • Margo posterior pulmonis, 7. boyun omurusunun spinal çıkıntısı ile 10. göğüs omuru hizasında sonlanır.

• Pleura'nın Sınırları ve Bölümleri:

  • Parietal pleuranın sınırları intercostal, vagus ve phrenicus sinirleri ve truncus symphaticus'un thoracal parçasıdır.
  • Visceral pleura, plexus pulmonalis'den sinir alır.
  • Pleura parietalis'in farklı bölgeleri pars costalis, pars diaphragmatica ve pars mediastinalis olarak adlandırılır.
  • Recessus phrenicomediastinalis, pars mediastinalis'in pars diaphragmatica ile birleştiği yerdeki çıkmazdır.

• Pleuradaki Damar ve Sinirler:

  • Parietal pleura; a. thoracica interna, aa. intercostales ve aa. mediastinales gibi arterlerden beslenir.
  • Venler; arterlere eşlik eder ve v. azygos veya v.hemiazygos'a dökülür.
  • Parietal pleuranın lenf damarları nodi lymphatici cervicalis, axillaris ve sternalis'e, visceral pleuranın lenf damarları ise akciğer lenf damarlarına dökülür.