Phân loại diện tích gieo trồng cây hàng năm

Phân loại diện tích gieo trồng cây hàng năm

• Theo công dụng kinh tế và loại cây trồng, diện tích gieo trồng cây hàng năm được chia thành:
  • Cây lương thực: Lúa, ngô, khoai lang, mỳ mạch, kê cao lượng và các chất bột khác.
  • Cây rau các loại: Rau muống, bắp cải, cải xanh các loại, xu hào, khoai tây, hành tỏi, bầu, bí, mướp, cà chua, đậu các loại (đậu xanh, đỗ tương, lạc, vừng).
  • Cây công nghiệp hàng năm: Mía, thuốc lá, thuốc lào, bông, đay, cói, gai, lanh, thầu dầu, dâu tằm.
  • Cây hàng năm khác: Cây làm thuốc hàng năm, cây làm thức ăn gia súc, vườn hoa cây cảnh và các loại cây hàng năm khác.

Phân loại theo thành phần kinh tế

• Nhà nước
• Tập thể
• Tư nhân
• Cá thể
• Hỗn hợp
• Liên doanh

Phương pháp tính diện tích gieo trồng cây hàng năm

• Căn cứ vào phương thức gieo trồng mà có phương pháp tính diện tích cụ thể khác nhau.

Trồng trần

• Trồng trần là trên một diện tích trong một vụ chỉ trồng một loại cây nhất định với mật độ cây trồng bình thường theo tập quán từng địa phương.
• Cách tính: Diện tích trồng trần được tính một lần trong một vụ sản xuất, bất kể trồng bao nhiêu lần trong vụ.

Trồng xen

• Trên một diện tích trồng hơn 1 loại cây xen nhau song song cùng tồn tại. Cây trồng chính có mật độ trồng bình thường, các cây trồng xen được trồng nhằm tiết kiệm diện tích, nên mật độ cây thực hơn so với trồng trần.
• Cách tính:
  • Cây trồng chính: Diện tích gieo trồng được tính như cây trồng trần (thực tế gieo trồng bao nhiêu diện tích thì tính bấy nhiêu).
  • Cây trồng xen (cây trồng phụ) được tính diện tích gieo trồng bằng cách quy đổi diện tích trồng xen ra diện tích trồng trần theo mật độ cây trồng hoặc tỷ lệ hạt giống.

Trồng gối vụ

• Trồng gối vụ là khi cây trồng trước chuẩn bị thu hoạch sản phẩm thì trồng tiếp một loại cây khác với mật độ bình thường để tranh thủ thời vụ trên một diện tích.
• Cách tính: Diện tích trồng gối vụ cả cây trồng trước và cây trồng gối mỗi loại được tính một lần diện tích như trồng trần.

Trồng lưu gốc

• Trồng lưu gốc là cây ngắn ngày trồng một lần trên một diện tích nhưng cho thu hoạch sản phẩm nhiều lần.
• Cách tính: Mỗi vụ sản xuất chỉ tính một lần diện tích gieo trồng, không kể thu hoạch sản phẩm bao nhiêu lần trong vụ.

Những điểm cần lưu ý khi tính chỉ tiêu diện tích gieo trồng

• Chỉ tính diện tích thực tế có cây trồng, không bao gồm diện tích các loại bờ vùng, bờ thửa.
• Trên diện tích gieo trồng tận dụng như thùng đào, thùng đấu, cấy cưỡng... đất nương rãu thường thì mật độ cây trồng thấp hơn trên đất thuần, nên cần chú ý đến lượng giống sử dụng cho những loại diện tích này so với lượng giống sử dụng trồng bình thường để quy đổi ra diện tích gieo trồng chuẩn.
• Chú ý đến việc chuyển dịch cơ cấu cây trồng hiện nay trong trồng trọt.
• Quy ước tính thời vụ của cả nước để đảm bảo sự thống nhất khi tổng hợp chung.

Phương pháp điều tra diện tích gieo trồng cây nông nghiệp hàng năm

• Áp dụng phương pháp điều tra toàn diện với hai hình thức:

Kê khai trực tiếp

• Sau khi kết thúc gieo trồng mỗi vụ sản xuất, các trưởng thôn (ấp, bản) hoặc chủ nhiệm Hợp tác xã báo cáo kết quả diện tích gieo trồng từng loại cây trồng của đơn vị mình có ở thời điểm điều tra.

Kê khai loại trừ

• Phương pháp này áp dụng cho những nơi mới khai khoang phục hóa, mở rộng diện tích gieo cấy vụ hiện tại mà thực tế chưa có điều kiện khai một cách đầy đủ diện tích gieo cấy theo từng chân ruộng, từng cánh đồng, từng ấp thôn, hộ gia đình.

Phân tích thống kê diện tích gieo trồng cây nông nghiệp hàng năm

Phân tích tình hình hoàn thành kế hoạch diện tích gieo trồng cây hàng năm

• Công thức: Tỷ lệ thực hiện kế hoạch diện tích gieo trồng cây hàng năm (%) = (Diện tích gieo trồng cây hàng năm thực tế / Diện tích gieo trồng cây hàng năm kế hoạch) x 100

Phân tích tình hình tăng giảm diện tích gieo trồng cây hàng năm

• Chỉ tiêu tuyệt đối: Diện tích tăng giảm cây nông nghiệp hàng năm = Diện tích gieo trồng cây nông nghiệp hàng năm năm báo cáo - Diện tích gieo trồng cây nông nghiệp hàng năm năm gốc
• Chỉ tiêu tương đối: Tốc độ tăng giảm diện tích gieo trồng cây hàng năm = (Diện tích gieo trồng cây nông nghiệp hàng năm năm báo cáo - Diện tích gieo trồng cây nông nghiệp hàng năm năm gốc / Diện tích gieo trồng cây nông nghiệp hàng năm năm gốc) x 100

Phân tích cơ cấu diện tích gieo trồng cây hàng năm

• Công thức: Tỷ trọng diện tích từng nhóm cây (hoặc từng cây) trong tổng diện tích gieo trồng (hoặc nhóm cây) % = (Diện tích gieo trồng từng nhóm cây (từng cây) / Tổng diện tích gieo trồng cây hàng năm (từng nhóm cây)) x 100

Phân tích trình độ sử dụng diện tích đất canh tác

• Công thức: Hệ số sử dụng đất canh tác (lần) = (Tổng diện tích gieo trồng cả năm / Diện tích canh tác)

Phân loại diện tích gieo trồng cây hàng năm

• Theo công dụng kinh tế và loại cây trồng, diện tích gieo trồng cây hàng năm được phân thành:
  • Cây lương thực: Lúa, ngô, khoai lang, mỳ mạch, kê cao lương, các loại bột khác
  • Cây rau các loại: Rau muống, bắp cải, cải xanh các loại, xu hào, khoai tây, hành tỏi, bầu, bí, mướp, cà chua, đậu các loại (đậu xanh, đỗ tương, lạc, vừng)
  • Cây công nghiệp hàng năm: Mía, thuốc lá, thuốc lào, bông, đay, cói, gai, lanh, thầu dầu, dâu tằm
  • Cây hàng năm khác: Cây làm thuốc, cây làm thức ăn gia súc, vườn hoa cây cảnh, các loại cây hàng năm khác

Phân loại theo thành phần kinh tế

• Nhà nước
• Tập thể
• Tư nhân
• Cá thể
• Hỗn hợp
• Liên doanh

Phương pháp tính diện tích gieo trồng cây hàng năm

• Căn cứ vào từng phương thức gieo trồng, có cách tính diện tích khác nhau.

Trồng trần (trồng thuần)

• Trên một diện tích trong một vụ chỉ trồng một loại cây nhất định với mật độ cây trồng bình thường theo tập quán từng địa phương.
• Cách tính: Tính diện tích một lần trong một vụ sản xuất, bất kể trồng bao nhiêu lần trong vụ.

Trồng xen

• Trên một diện tích trồng hơn một loại cây xen kẽ, song song, cùng tồn tại.
• Cây trồng chính có mật độ trồng bình thường, cây trồng xen được trồng tiết kiệm diện tích, mật độ cây thực hơn.
• Ví dụ: Ngô xen rau xanh, thuốc lá xen đỗ xanh.
• Cách tính:
  • Cây trồng chính: Tính như cây trồng trần.
  • Cây trồng xen: Tính diện tích gieo trồng bằng cách quy đổi diện tích trồng xen ra diện tích trồng trần theo mật độ cây trồng hoặc tỷ lệ hạt giống.
  • Công thức:
    • Cách 1: Diện tích trồng xen được quy đổi ra diện tích trồng trần = Mật độ thực tế của cây trồng xen / Mật độ cây đó nếu trồng trần x Diện tích trồng xen
    • Cách 2: Diện tích trồng xen được quy đổi ra diện tích trồng trần = Số lượng hạt giống thực tế sử dụng của cây trồng zen / Số lượng hạt giống cần trồng nếu trồng trần x Diện tích trồng xen

Trồng gối vụ

• Khi cây trồng trước chuẩn bị thu hoạch sản phẩm, trồng tiếp một loại cây khác với mật độ bình thường để tranh thủ thời vụ.
• Cách tính: Diện tích trồng gối vụ cả cây trồng trước và cây trồng gối mỗi loại được tính một lần diện tích như trồng trần.

Trồng lưu gốc

• Cây ngắn ngày trồng một lần trên một diện tích nhưng thu hoạch sản phẩm nhiều lần.
• Ví dụ: Mía, sả, rau muống.
• Cách tính: Mỗi vụ sản xuất chỉ tính một lần diện tích gieo trồng, không kể thu hoạch sản phẩm bao nhiêu lần trong vụ.

Những điểm cần lưu ý khi tính diện tích gieo trồng

• Chỉ tính diện tích thực tế có cây trồng, không bao gồm diện tích bờ vùng, bờ thửa.
• Diện tích gieo trồng tận dụng (thùng đào, thùng đấu, cấy cưỡng, đất nương rãu) cần chú ý đến lượng giống sử dụng so với trồng bình thường để quy đổi ra diện tích gieo trồng chuẩn.
• Không căn cứ vào quy hoạch và hợp đồng khoán mà phải tính theo diện tích gieo trồng thực tế.
• Quy ước tính thời vụ:
  • Vụ đông xuân: Gieo trồng từ tháng 12 năm trước đến tháng 4 năm sau. Thu hoạch từ tháng 3 đến tháng 4 trong năm.
  • Vụ hè thu: Gieo trồng từ tháng 4 đến tháng 7. Thu hoạch từ tháng 7 đến tháng 10 trong năm.
  • Vụ mùa: Gieo trồng từ tháng 7 đến tháng 9. Thu hoạch từ tháng 10 đến 31/12 trong năm.

Phương pháp điều tra diện tích gieo trồng cây nông nghiệp hàng năm

• Áp dụng phương pháp điều tra toàn diện với hai hình thức:

Kê khai trực tiếp

• Sau khi kết thúc gieo trồng mỗi vụ, các trưởng thôn, chủ nhiệm Hợp tác xã báo cáo diện tích gieo trồng từng loại cây của đơn vị mình.
• Th thống kê xã (HTX) lập báo cáo theo mẫu điều tra và báo cáo với chủ tịch hoặc chủ nhiệm Hợp tác xã phối hợp với các trưởng thôn, đội trưởng xem xét lại từng xứ đồng, từng loại cây đã gieo trồng.
• Đối chiếu với các tài liệu liên quan:
  • Số liệu đất từ tổng điều tra nông thôn, nông nghiệp 1994
  • Bản đồ giải thửa của đơn vị điều tra
  • Diện tích đất nông nghiệp, đất canh tác
  • Diện tích đất có khả năng gieo trồng
  • Diện tích tính thuế sử dụng ruộng đất
  • Diện tích gieo trồng canh tác qua các năm

Kê khai loại trừ

• Áp dụng cho nơi mới khai hoang phục hoá, mở rộng diện tích gieo trồng mà chưa có điều kiện khai một cách đầy đủ diện tích gieo cấy.
• Sau khi kết thúc gieo trồng, điều tra viên căn cứ vào số liệu diện tích không gieo trồng và số liệu diện tích canh tác theo từng cánh đồng, từng thành phần kinh tế để tính toán xác định diện tích gieo trồng thực tế.
• Cần chú ý:
  • Cân đối số liệu diện tích canh tác hiện còn đến thời điểm điều tra, chú ý đến phần diện tích canh tác giảm do chuyển làm xây dựng cơ bản, giao thông thuỷ lợi, hoặc tăng thêm do khai hoang phục hoá mở rộng diện tích.
  • Không tính trùng, sót. Tính diện tích gieo trồng trên phạm vi lãnh thổ mà không thống kê theo chủ sử dụng (đất canh tác của đơn vị nào thì diện tích gieo trồng thuộc đơn vị đó).
  • Nếu có sự tăng giảm đột biến so với cùng kỳ năm trước, so với diện tích canh tác thì phải tiến hành kiểm tra thực địa, đối chiếu so sánh với các nguồn số liệu hiện có và giải trình cụ thể nguyên nhân.

Phân tích thống kê diện tích gieo trồng cây nông nghiệp hàng năm

Phân tích tình hình hoàn thành kế hoạch diện tích gieo trồng cây hàng năm

• Công thức: Tỷ lệ thực hiện kế hoạch diện tích gieo trồng cây hàng năm (%) = Diện tích gieo trồng cây hàng năm thực tế / Diện tích gieo trồng cây hàng năm kế hoạch x 100
• Chỉ tiêu giúp đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch, biết được mức độ hoàn thành kế hoạch.
• Xem xét nguyên nhân hoàn thành hay không hoàn thành kế hoạch và các giải pháp khắc phục nếu không hoàn thành.

Phân tích tình hình tăng giảm diện tích gieo trồng cây hàng năm

• Chỉ tiêu tuyệt đối: Diện tích tăng giảm cây nông nghiệp hàng năm = Diện tích gieo trồng cây nông nghiệp hàng năm năm báo cáo - Diện tích gieo trồng cây nông nghiệp hàng năm năm gốc
• Chỉ tiêu tương đối: Tốc độ tăng giảm diện tích gieo trồng cây hàng năm = (Diện tích gieo trồng cây nông nghiệp hàng năm năm báo cáo - Diện tích gieo trồng cây nông nghiệp hàng năm năm gốc) / Diện tích gieo trồng cây nông nghiệp hàng năm năm gốc x 100 = Tốc độ phát triển diện tích gieo trồng cây hàng năm (%) - 100

Phân tích cơ cấu diện tích gieo trồng cây hàng năm

• Cơ cấu diện tích gieo trồng cây hàng năm là tỷ trọng diện tích từng nhóm cây (từng cây) so với tổng diện tích gieo trồng cây hàng năm (nhóm cây).
• Công thức: Tỷ trọng diện tích từng nhóm cây (hoặc từng cây) trong tổng diện tích gieo trồng (hoặc nhóm cây) (%) = Diện tích gieo trồng từng nhóm cây (từng cây) / Tổng diện tích gieo trồng cây hàng năm (từng nhóm cây) x 100
• Chỉ tiêu phản ánh vị trí diện tích từng nhóm cây (từng cây) so với tổng diện tích gieo trồng (hoặc từng nhóm cây) hàng năm.

Phân tích trình độ sử dụng diện tích đất canh tác

• Công thức: Hệ số sử dụng đất canh tác (lần) = Tổng diện tích gieo trồng cả năm / Diện tích canh tác
• Diện tích gieo trồng cả năm không tính diện tích cây hàng năm trồng trên diện tích chuyên mạ, vườn ươm, trồng cây phân xanh, ươm bèo dâu giống và trồng trên đất không phải đất canh tác.
• Diện tích canh tác không tính đất chuyên mạ, đất làm vườn, diện tích gieo trồng cây phân xanh.