Педагогика тарыхы

Педагогика

• Педагогика байыркы грек тилинен келип чыккан ("παιδαγωγική") жана чыгармачылык менен тарбиялоо дегенди түшүндүрөт. "παῖς" - бала, "ἄγω" - алпаруу же жетелөө дегенди билдирет.

Педагогиканын тарыхы

• Педагог - бул жалпы билим берүүчү мектептин мугалими, кесиптик-техникалык окуу жайынын окутуучусу, мектепке чейинки мекемелердин тарбиячысы жана башка таалим-тарбиялык уюмдардын кызматкери.
• "Педагогика" термини илим катары пайда болуусунан мурда эле колдонула баштаган.
• Байыркы Грецияда педагог деп балдарды мектепке жеткирүүчү кулду аташкан.
• Кийинчерээк терминдин мааниси кеңейип, баланы дене бою жана акылы жагынан өнүктүрүү өнөрү катары колдонула баштаган.
• Күндөлүк турмуштук сабактардан жана ойчулдардын таалим-тарбияга байланыштуу ойлорунан улам педагогика илиминин пайда болушу зарыл болгон.
• Байыркы грек, рим, византия жана чыгыш философтору Платон, Аристотель, Паутарх жана башкалар таалим-тарбия темасында баалуу акыл-кеңештерди калтырышкан.
• Орто кылым ойчулдары Жусуп Баласагын, Махмуд Кашгари да таалим-тарбияга салым кошкон.
• Педагогика илим статусун чех педагогу Ян Амос Коменскийдин эмгектери аркылуу алган.
• Коменский окутуу-тарбиялоонун мыйзамченемдүүлүктөрүн илимий жактан негиздеп системалаштырууга аракет кылган.
• Коменский педагогика илиминин негиздөөчүсү катары эсептелет.
• Педагогика - бул таалим-тарбия процессин долбоорлоо, уюштуруу жана өркүндөтүү ыкмалары жөнүндөгү билимдердин булагы.
• Педагогиканын тарыхы ар кандай доорлордогу педагогикалык ойлордун жана таалим-тарбия мекемелеринин өнүгүшүн изилдейт.
• Педагогика тарыхынын негизги булактары: расмий документтер, окуу программалар, окуу китептери, маданият ишмерлеринин эмгектери жана башка материалдар.
• Тарыхый педагогикалык фактылар адам коомунун өнүгүү мезгилдерине ылайык изилденет: байыркы мезгил, орто кылым жана азыркы доор.

Педагогиканын предмети

• Педагогика илиминин предмети - адам инсанынын өнүгүү маңызын жана мыйзамченемдүүлүктөрүн изилдөө.
• Окутуу-тарбиялоонун теориясын жана методикасын иштеп чыгуу.
• Педагогиканын милдеттери:
  • Окутуу-тарбиялоонун мыйзамченемдүүлүктөрүн ачуу.
  • Педагогикалык тажрыйбаларды үйрөнүү жана жалпылоо.
  • Заманбап методдорду жана каражаттарды иштеп чыгуу.
  • Таалим-тарбия иштеринин өнүгүү тенденцияларын божомолдоо.
  • Изилдөөлөрдүн натыйжаларын сыноо жана ишке киргизүү.

Педагогика илиминин системасы

• Педагогика илиминин системасы төмөнкүлөрдү камтыйт:
  • Мектепке чейинки педагогика.
  • Мектеп педагогикасы.
  • Кесиптик педагогика.
  • Өндүрүштүк педагогика.
  • Аскердик педагогика.
  • Салыштырма педагогика.
  • Атайын педагогика.
  • Педагогика тарыхы.
  • Валеология.
  • Социалдык педагогика.
  • Этнопедагогика.
• Жалпы педагогика адамды өнүктүрүүнүн мыйзамченемдүүлүктөрүн жана окутуу-тарбиялоо процессинин негиздерин иштеп чыгат.
• Педагогика төрт бөлүккө бөлүнөт: жалпы негиздери, дидактика (окутуу теориясы), тарбиялоо теориясы жана мектеп таануу.
• Педагогика - бул адамды калыптандыруу боюнча максаттуу иш-аракеттер, таалим-тарбия жана окутуунун мазмуну жөнүндөгү илим.