प्राचीन भारत: इंदुस व्हॅली संस्कृती ते मौर्य साम्राज्य

UseableBlackTourmaline avatar
UseableBlackTourmaline
·
·
Download

Start Quiz

Study Flashcards

10 Questions

इндुस व्हली सिव्हिलाइझेशनमध्ये लेखन प्रणाली काय होती?

लेखन प्रणाली अद्याप सोडविलेली नाही

वैदिक कालखंडात काय घडले?

इन्डो-आर्यन लोकांची स्थानांतरे

मौर्य साम्राज्याचा संस्थापक कोण होता?

चंद्रगुप्त मौर्य

गुप्त साम्राज्य कार्यकाळ केव्हा होता?

320-550 CE

भारताचा स्वतंत्रyw प्राप्त केव्हा झाला?

1947 CE

महाराष्ट्रात बौद्ध धर्म कधी विकसित झाला?

सातवाहान कालखंडात

मराठा साम्राज्याची स्थापना कev्हा झाली?

१६७४ साली

मराठा साम्राज्यातील राजधानी काय होती?

देवगिरी

British ईस्ट इंडिया कंपनीने महाराष्ट्रात प्रवेश कधी केला?

१७व्या शतकात

महाराष्ट्राचा स्थानिक उद्योग काय आहे?

सर्व वरील

Study Notes

Ancient India

  • Indus Valley Civilization (3300-1300 BCE):
    • Urban civilization with advanced infrastructure (e.g. sewage systems)
    • Trade and cultural exchange with Mesopotamia and Egypt
    • Script has not been deciphered
  • Vedic Period (1500-500 BCE):
    • Indo-Aryan migrations from Central Asia
    • Development of Hinduism and the Vedic scriptures
    • Caste system emerged
  • Mauryan Empire (322-185 BCE):
    • Founded by Chandragupta Maurya
    • Extended from modern-day Afghanistan to Bangladesh
    • Ashoka the Great (268-232 BCE) converted to Buddhism and spread it throughout the empire

Medieval India

  • Gupta Empire (320-550 CE):
    • Golden age of Indian culture, science, and art
    • Advances in mathematics, astronomy, and medicine
    • Development of Hindu and Buddhist art and architecture
  • Islamic Rule (712-1756 CE):
    • Arab conquests in the 8th century
    • Delhi Sultanate (1206-1526) and the Mughal Empire (1526-1756)
    • Blending of Indian and Islamic cultures

Modern India

  • British Colonial Rule (1757-1947):
    • East India Company's expansion in India
    • Indian Rebellion of 1857 and the British Raj
    • Indian National Congress and the independence movement
  • Independence and Partition (1947):
    • India gained independence from British colonial rule
    • Partition of India and Pakistan, resulting in one of the largest mass migrations in history
    • Establishment of India as a secular democracy

प्राचीन भारत

  • इंडस व्हॅली संस्कृती (३३००-१३०० BCE):
    • आधुनिक पायाभूत सुविधा असलेली नगरवासी संस्कृती
    • मेसोपोटेमिया आणि इजिप्त सह ट्रेड आणि सांस्कृतिक आदान-प्रदान
    • लिपी अद्याप उलगडून आलेली नाही
  • वैदिक काल (१५००-५०० BCE):
    • सेंट्रल एशियामधून इंडो-आर्यन प्रवास
    • हिंदू धर्म आणि वैदिक शास्त्रे विकसित झाली
    • जातिव्यवस्था उदयास आली
  • मौर्य साम्राज्य (३२२-१८५ BCE):
    • चंद्रगुप्त मौर्याने स्थापना केली
    • आधुनिक अफगाणिस्तान ते बांगलादेश पर्यंत पसरलेले साम्राज्य
    • अशोक महान (२६८-२३२ BCE) बौद्धpressoने धर्मांतरित झाला आणि साम्राज्यभर प्रचार केला

मध्ययुगीन भारत

  • गुप्त साम्राज्य (३२०-५५० CE):
    • भारतीय संस्कृती, विज्ञान, आणि कला यांचा सुवर्णकाल
    • गणित, खगोलशास्त्र, आणि वैद्यकशास्त्र यात प्रगती
    • हिंदू आणि बौद्ध कला आणि वास्तुशिल्प विकसित झाले
  • इस्लामी राजवट (७१२-१७५६ CE):
    • ८व्या शतकात अरब विजय
    • दिल्ली सुल्तानート (१२०६-१५२६) आणि मोगुल साम्राज्य (१५२६-१७५६)
    • भारतीय आणि इस्लामी संस्कृतीचे मिश्रण

आधुनिक भारत

  • ब्रिटीश कॉलोनियल राजवट (१७५७-१९४७):
    • ईस्ट इंडिया कंपनीचा भारतातील विस्तार
    • १८५७ चा भारतीय बंड आणि ब्रिटीश राज
    • भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस आणि स्वातंत्र्य चळवळ
  • स्वातंत्र्य आणि फाळणी (१९४७):
    • भारताने ब्रिटीश कॉलोनियल राजवटीपासून स्वातंत्र्य मिळवले
    • भारत आणि पाकिस्तानचे फाळणी होउन'une तर्फे एकाचा मोठा लोकविस्थापन
    • भारताची प्रजासत्ताक अशी स्थापना झाली

प्राचीन काल

  • महाराष्ट्राचा भाग मौर्य साम्राज्याचा (322-185 इ.स.पू.) होता आणि नंतर सतवाहन राजवंशाने (230 इ.स.पू.-220 इ.स.) राज्य केले
  • सतवाहन कालखंडात बौद्ध धर्माला प्रोत्साहन मिळाले आणि अनेक बौद्ध लेणी आणि शिल्पकला मंदिरे बांधली गेली

मध्ययुगीन काल

  • महाराष्ट्र राष्ट्रकूट राजवंशाने (753-982 इ.स.) आणि यादव राजवंशाने (1173-1318 इ.स.) राज्य केले
  • यादव राजवंशाने अनेक किल्ले आणि मंदिरे बांधली आणि त्यांची राजधानी देवगiri एक महत्त्वाचे व्यापार आणि सभ्यतेचे केंद्र होते

मराठा साम्राज्य

  • मराठा साम्राज्याची स्थापना शिवाजीने 1674 इ.स. मध्ये केली आणि ते 1818 इ.स. पर्यंत टिकून राहिले
  • शिवाजी एक महान योद्धा आणि नेता होता ज्याने मुघल साम्राज्याविरुद्ध लढा दिला आणि महाराष्ट्रात हिंदू राज्य स्थापना केले
  • मराठा साम्राज्य सैन्यबळ, प्रशासकीय कौशल्य आणि सांस्कृतिक उपलब्धी यांसाठी प्रसिद्ध होते

ब्रिटिश राजवट

  • ब्रिटिश इस्ट इंडिया कंपनीने 18 व्या शतकाच्या सुरुवातीला महाराष्ट्रात प्रवेश केला
  • ब्रिटिशांनी मराठा साम्राज्यविरुद्ध आंगल-मराठा युद्धे (1775-1818 इ.स.) जिंकल्या आणि त्यांचे राज्य प्रस्थापित केले
  • ब्रिटिश राजवटीदरम्यान महाराष्ट्र हे देशभक्तीचे एक प्रमुख केंद्र होते आणि त्यात अनेक प्रख्यात स्वातंत्र्यसैनिक होते

आधुनिक काल

  • महाराष्ट्र राज्य 1960 इ.स. मध्ये स्थापन झाले
  • राज्याने वस्त्रोद्योग, अभियांत्रिकी आणि आय.टी. सektorांमध्ये मोठी प्रगती केली आणि आता ते भारतातील सर्वात प्रगत राज्यांपैकी एक आहे
  • महाराष्ट्र हे बॉलीवूड चित्रपट उद्योगाचे केंद्र आहे जे भारतातील एक प्रसिद्ध सांस्कृतिक चिन्ह आहे

प्राचीन भारतातील वेगवेगळ्या काळातील महत्त्वाचे घटनाक्रम, इंदुस व्हॅली संस्कृतीची उदयोन्मुखता ते मौर्य साम्राज्याची स्थापना. या काळातील सामाजिक, राजकीय आणि सांस्कृतिक बदलांचा शोध घ्या.

Make Your Own Quizzes and Flashcards

Convert your notes into interactive study material.

Get started for free
Use Quizgecko on...
Browser
Browser