Podcast Beta
Questions and Answers
Anong titik ang kumakatawan sa tunog na binibigkas na ang ayos ng dila ay nasa gitna at nasa harap?
Alin sa mga sumusunod na salita ang may diptonggo?
Alin sa mga sumusunod na salita ang naglalaman ng klaster?
Ano ang tawag sa pares ng salitang magkaiba ang kahulugan ngunit magkatulad ang bigkas?
Signup and view all the answers
Alin sa mga sumusunod ang halimbawa ng ponemang malayang nagpapalitan?
Signup and view all the answers
Anong uri ng ponema ang nagtataglay ng magkaibang ponemang matatagpuan sa magkatulad na kaligiran na 'di nagbabago ang kahulugan?
Signup and view all the answers
Aling salita ang naglalaman ng diptonggo at sabay na malapatinig?
Signup and view all the answers
Ano ang kinakailangan upang mapanatili ang daloy ng mga tunog sa isang salita?
Signup and view all the answers
Anong batas ang nag-aatas na ang mga diploma at sertipiko ng pagtatapos ay ipalilimbag sa wikang Pilipino simula sa taong aralan 1963-1964?
Signup and view all the answers
Aling Kautusan ang nagtatakda sa pagkakaroon ng wikang pambansang batay sa Tagalog?
Signup and view all the answers
Sino ang itinuturing na 'Ama ng Balarilang Pilipino'?
Signup and view all the answers
Ilang yunits sa Filipino ang kinakailangang kunin bago makapagtapos ng Kolehiyo noong 1978?
Signup and view all the answers
Alin sa mga sumusunod ang tinuturing na jargon?
Signup and view all the answers
Sino ang itinuturing na 'Ama ng Panulaang Tagalog'?
Signup and view all the answers
Ano ang ipinasa bilang batas na nag-uutos sa mga pribadong paaralan na maglimbag sa wikang Ingles?
Signup and view all the answers
Ano ang layunin ng Kautusang Pangkagawaran Blg. 24, s. 1962?
Signup and view all the answers
Ilang pantig mayroon ang salitang ASEMBLEYA?
Signup and view all the answers
Ano ang tamang pagpapantig ng salitang ASEMBLEYA?
Signup and view all the answers
Ano ang kasalungat o antonim ng matatag?
Signup and view all the answers
Anong salitang-ugat ang may panlaping makangalan?
Signup and view all the answers
Lagyan ng kapares ang salita upang makabuo ng pagpaparis na magkasama: sanhi at ____ ?
Signup and view all the answers
Alin sa mga ito ang nagpapakita ng tamang paggamit ng unlapi?
Signup and view all the answers
Anong pagbabagong morpoponemiko ang naganap sa salitang “buksan”?
Signup and view all the answers
Ano ang pormasyon ng pantig sa salitang prinsesa?
Signup and view all the answers
Anong pagbabagong morpoponemiko ang naganap sa salitang “buksan”?
Signup and view all the answers
Aling salitang morpoponemiko ang sumasailalim sa asimilasyong parsyal?
Signup and view all the answers
Sa aling kaanyuan ng pangngalan nabibilang ang salitang 'hampaslupa'?
Signup and view all the answers
Alin sa mga sumusunod na salita ang nagpapakita ng pagkakaltas o pagkawala ng ponema?
Signup and view all the answers
Ano ang terminong ginagamit para sa pagbabago ng diin sa isang salitang morpoponemiko?
Signup and view all the answers
Aling halimbawa ang hindi nagpapakita ng reduplikasyon?
Signup and view all the answers
Sa anong uri ng pangungusap ang nasa kaukulang palagyo?
Signup and view all the answers
Ano ang tawag sa pagbuo ng bagong morpema mula sa dalawang salitang-ugat?
Signup and view all the answers
Anong teorya sa wika ang inilalarawan ng pagkasigaw ng bata sa sobrang pagkabigla?
Signup and view all the answers
Alin sa mga teoryang ito ang nagsasaad na ang bata ay likas na natututong matuto ng wika nang walang suporta?
Signup and view all the answers
Alin ang teorya na nagmumungkahi na ang pakikipag-ugnayan sa kapaligiran ay mahalaga sa pagkatuto ng wika ng bata?
Signup and view all the answers
Ano ang nagsasaad na ang mga salik na emosyonal ay mahalaga sa pagkatuto ng wika?
Signup and view all the answers
Ano ang pinagmulan ng wikang Filipino?
Signup and view all the answers
Alin sa mga sumusunod na wika ang isang halimbawa ng Nihonggo?
Signup and view all the answers
Ano ang teorya na nagsasabi na ang mga kilos at gawi ng bata ay maaaring hubugin sa pamamagitan ng kapaligiran?
Signup and view all the answers
Anong halimbawa ang tumutukoy sa Bow-wow na teorya ng wika?
Signup and view all the answers
Study Notes
Pagbabagong Morpoponemiko
- Ang pagbabagong morpoponemiko ay ang pagbabago sa tunog ng isang morpema kapag pinagsama ito sa ibang morpema.
- Ang asimilasyong parsyal ay nangyayari kapag nagbabago ang tunog ng isang ponema upang maging katulad ng kasunod na ponema. Halimbawa, ang "pang + bakod" ay nagiging "pambakod".
- Ang asimilasyong ganap naman ay nangyayari kapag ganap na nagbabago ang tunog ng isang ponema upang maging katulad ng kasunod na ponema. Halimbawa, ang "pang + talo" ay nagiging "panalo".
- Sa pagkakaltas o pagkawala ng ponema, nawawala ang isang tunog sa isang salita. Halimbawa, ang "takip + an" ay nagiging "takpan".
- Ang pagpapalit ng ponema naman ay nangyayari kapag nagbabago ang tunog ng isang ponema sa isang salita. Halimbawa, ang "dugo + an" ay nagiging "duguan".
- Ang paglilipat o metatesis ay nangyayari kapag nagpapalit ng posisyon ang dalawang katinig sa isang salita. Halimbawa, ang "yakap + -in" ay nagiging "niyakap".
- Ang paglilipat ng diin ay nangyayari kapag nagbabago ang posisyon ng diin sa isang salita. Halimbawa, ang "linis + an" ay nagiging "linisan".
- Ang pagdaragdag o reduplikasyon ay nangyayari kapag inuulit ang isang bahagi ng salita. Halimbawa, ang "totoo + han" ay nagiging "totohan + in" na nagiging "totohanin".
- Ang pag-aangkop o reduksyon ay nangyayari kapag nagbabago ang tunog ng isang salita upang maging mas madaling bigkasin. Halimbawa, ang "Hintay + ka" ay nagiging "teka".
Kautusang Pangkagawaran Blg. 24, s. 1962
- Ang Kautusang Pangkagawaran Blg. 24, s. 1962 na nilagdaan ni Kalihim Alejandro Roces ay nag-uutos na simulan sa taong aralan 1963-1964 ang paglilimbag ng mga sertipiko at diploma sa wikang Pilipino.
Pangngalan
- Ang pangngalan ay maaaring uriin ayon sa kaanyuan.
- Ang payak na pangngalan ay binubuo ng isang salita lamang. Halimbawa, halaman at manga.
- Ang maylapi na pangngalan ay binubuo ng salitang-ugat at panlaping makangalan. Halimbawa, sayawan at kaibigan.
- Ang inuulit na pangngalan ay binubuo ng salitang-ugat na inuulit. Halimbawa, sabi-sabi at bali-balita.
- Ang tambalan na pangngalan ay binubuo ng dalawang salitang magkaiba na pinagsama. Halimbawa, kapitbahay.
Teoryang Pangwika
- Ang Teoryang Bow-wow ay nagsasabi na ang wika ay nagmula sa tunog ng kalikasan. Halimbawa, ang langitngit ng kawayan at dagundong ng kulog.
- Ang Teoryang Yo-he-ho ay nagsasabi na ang wika ay nagmula sa tunog na ginagawa ng mga tao sa kanilang pisikal na gawain, gaya ng pagbuhat ng mabigat at pagsuntok.
- Ang Teoryang Pooh-pooh ay nagsasabi na ang wika ay nagmula sa mga tunog na nagpapahayag ng masidhing damdamin, tulad ng pagtawa at pag-iyak.
- Ang Teoryang Tarara-boom-de-ay ay nagsasabi na ang wika ay nagmula sa mga tunog na ginagamit sa mga sayaw at ritwal, tulad ng pakikidigma at pag-aani.
- Ang Teoryang Behaviorist ay nagsasabi na ang mga bata ay ipinanganak na may kakayahan sa pagkatuto ng wika, at ang kanilang kilos at gawi ay maaaring hubugin sa pamamagitan ng pagkokontrol sa kanilang kapaligiran.
- Ang Teoryang Innative ay nagsasabi na ang mga bata ay ipinanganak na may kakayahan sa pagkatuto ng wika, at ang kanilang kakayahan ay hindi nakasalalay sa kanilang kapaligiran.
- Ang Teoryang Kognitib ay nagsasabi na ang pagkatuto ng wika ay isang proseso ng pag-iisip at pag-unawa.
- Ang Teoryang Makatao ay nagsasabi na ang pagkatuto ng wika ay isang proseso na kinabibilangan ng damdamin at emosyon; mahalaga ang saloobin ng mag-aaral sa kanyang pagkatuto.
Pagpapantig
- Ang pantig ay isang yunit ng tunog na binubuo ng patinig, katinig, o pareho.
- Ang princesa ay binubuo ng tatlong pantig: prin-se-sa.
- Ang asembleya ay may apat na pantig: a-sem-ble-ya.
Iba pang mahahalagang punto
- Ang jargon ay isang espesyal na wika ng isang partikular na grupo o propesyon. Halimbawa ng jargon ay ang "cash flow" na ginagamit ng mga negosyante.
- Ang pares minimal ay dalawang salita na magkaiba ang kahulugan ngunit magkatulad ang bigkas maliban sa isang tunog. Halimbawa ng pares minimal ay "uso" at "oso" at "din" at "rin".
- Ang ponemang malayang nagpapalitan ay mga tunog na maaaring palitan ng ibang tunog nang hindi nagbabago ang kahulugan ng salita. Halimbawa ng ponemang malayang nagpapalitan ay ang "ewan" at "iwan", "diles" at "riles", at "lalaki" at "lalake".
- Ang ponemang segmental ay mga tunog na binubuo ng mga patinig at katinig.
- Ang ponemang suprasegmental ay mga katangian ng tunog na nagbibigay ng kahulugan sa wika.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Tuklasin ang iba't ibang anyo ng pagbabago sa tunog ng morpema sa quiz na ito. Alamin ang mga halimbawa ng asimilasyon, pagkakaltas, at pagpapalit ng ponema. Ito ay isang magandang paraan para mas mapalalim ang iyong kaalaman sa morpoponemika.
