Questions and Answers
X ғасырда қазақ жері туралы мәлімет жинақтаған араб саяхатшыларының бірі кім?
Махмұд Қашқари Қазақстанның оңтүстігіндегі түрік тайпаларының қоныстануын суреттеген.
False
Әл-Масудиді не деп атаған?
Араб Геродоты
Каспий теңізіне сипаттама берген араб саяхатшысы - ______.
Signup and view all the answers
Араб саяхатшылары мен олардың еңбектерін сәйкестендіріңіз:
Signup and view all the answers
Қазақстанның зерттелуіне қандай қызметтер үлес қосты?
Signup and view all the answers
Махмұд Қашқари «Дөңгелек карта» еңбегін жазды.
Signup and view all the answers
П.Карпинидің зерттеулері қай аймақтарды қамтыды?
Signup and view all the answers
«Тарих-и Рашиди» еңбегінің авторы - ______.
Signup and view all the answers
Бұл кезеңде қазақ хандығының құрылуында қандай одақтар жасақталған?
Signup and view all the answers
Study Notes
Орта ғасырлардағы зерттеулер
- Орта ғасырларда араб саяхаттаушылары қазақ жері туралы маңызды мәліметтер қалдырған.
- X ғасырда Орта Азия мен Қазақстанның табиғаты, халқы, қалалары және сауда жолдары туралы ақпарат жинақталған.
- Араб ғалымдары Ұлы Жібек жолы бойындағы қалаларды, Талас аңғары мен Сырдария, Әмудария өзендерін сипаттаған.
- Әл-Истахри Арал теңізінің тұзды су бассейні екендігін және оның карталық бейнесін жасаған.
- Әл-Масуди, «Араб Геродоты» атанған, Каспий (Хазар) теңізіне сипаттама берген.
Түрік ғалымдарының зерттеулері
- Әбу Райхан әл-Бируни (XI ғасыр) Қазақстанның оңтүстігіндегі түрік тайпаларының орналасуын егжей-тегжейлі сипаттаған.
- Махмұд Қашқари «Дөңгелек карта» және «Диуани лұғат ат-түрік» еңбектерінде Қашқар, Баласағұн, Барысхан қалалары туралы мәліметтер берген.
- Тянь-Шань тау жүйесі мен Жетісу тау асуларының географиясы көрсетілген.
- Қазақ хандығының құрылуы және қазақ, қырғыз, өзбек одақтарының құруы туралы деректер қамтылған.
Мұхаммед Хайдар Дулатидің зерттеулері
- Мұхаммед Хайдар Дулати «Тарих-и Рашиди» еңбегінде Сырдария аңғары мен Жетісуды меңгерген халықтардың мәдениеті, тарихы мен тұрмысы жөнінде мәліметтер береді.
- Оңтүстік-шығыс Қазақстанның климаты мен Балқаш көлі туралы құнды ақпарат ұсынады.
Дипломатиялық зерттеулер
- XIII ғасырдан бастап қазақ жерін зерттеуге дипломатиялық қызмет те үлес қосты.
- П.Карпини Польша арқылы Батый ханның ордасына, Тянь-Шань мен Моңғолияға дейін барған.
- Жоңғар қақпасының Ебі желісі мен Алакөл көлінің сипаттамасы алғашқы рет берілген.
- В.Рубрук Франциядан Қырым, Еділ мен Мұғалжар далалары арқылы қазақ жеріне саяхат жасаған, барлық кезеңдер көркем суреттелді.
Орыс және қазақ халықтары арасындағы байланыс
- XV-XVI ғасырларда орыс және қазақ халықтары арасында байланыс орнай бастады.
- Алғашқы елшілер Семен Мальцев пен Третьяк Чебуков дипломатиялық қарым-қатынас орнату мақсатында келіссөздер жүргізді.
- XVI ғасырдың соңында Қ.Жалаңтөсұлы «Жәми ат-Тауарих» («Жылнамалар жиынтығы») кітабын құрастырып, Қазақ хандығының құрылу тарихын нақтылады.
- Кітап орыс патшасы Борис Годуновтың өтінішімен жазылған.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Бұл тест Орта ғасырлардағы араб және түрік ғалымдарының зерттеулерін қамтиды. Сіз араб саяхатшыларының қазақ жері туралы мәліметтеріне, сонымен қатар Әбу Райхан әл-Бируни мен Махмұд Қашқаридің еңбектеріне қандай ақпарат берілгенін тексере аласыз. Дұрыс жауаптарды тауып, тарихтағы маңызды оқиғаларды біліңіз.
