Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa là nhà nước do nhân dân, vì nhân dân, của nhân dân, được xây dựng trên cơ sở pháp quyền, thể hiện ý chí và quyền lực tối thượng của nhân dân, do nhân dân bầu cử, giám sát và thực hiện. Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa là nhà nước của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân, được xây dựng trên cơ sở pháp quyền, thể hiện ý chí và quyền lực tối thượng của nhân dân, do nhân dân bầu cử, giám sát và thực hiện.

Đặc trưng của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa là sự kết hợp chặt chẽ giữa tính dân chủ và pháp quyền, với những đặc điểm cơ bản: Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa được xây dựng trên cơ sở ý chí và quyền lực tối thượng của nhân dân; pháp luật là công cụ để thực hiện ý chí và quyền lực đó; nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa là nhà nước của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân, mọi quyền lực thuộc về nhân dân. Các quyền và nghĩa vụ của công dân được bảo đảm và thực hiện đầy đủ.

Vai trò của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa: Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, tạo điều kiện cho nhân dân thực hiện quyền làm chủ đất nước; bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo đảm an ninh, quốc phòng, tạo môi trường ổn định, hòa bình, là cơ sở cho sự phát triển kinh tế - xã hội; Thực hiện quản lý nhà nước, thống nhất và bảo đảm công bằng xã hội, xây dựng một xã hội dân chủ, văn minh, công bằng và thịnh vượng.

Đặc điểm cơ bản của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam: Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nước do nhân dân, vì nhân dân, của nhân dân, do nhân dân bầu cử, giám sát và thực hiện theo nguyên tắc tập trung dân chủ, pháp quyền là công cụ, hình thức để thực hiện ý chí, quyền lực của nhân dân; Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nước của dân, do dân, vì dân, được xây dựng và phát triển trên cơ sở ý chí, quyền lực tối thượng của nhân dân.

Bộ máy nhà nước là hệ thống các cơ quan nhà nước được tổ chức và hoạt động theo một trật tự, quy định của pháp luật để thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của nhà nước. Bộ máy nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là hệ thống các cơ quan nhà nước được tổ chức và hoạt động theo một trật tự, quy định của pháp luật, do nhân dân bầu cử, giám sát và thực hiện để thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của nhà nước.

Cấu trúc bộ máy nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam gồm: Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ, Toà án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân được tổ chức theo nguyên tắc tập trung dân chủ, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Mỗi cơ quan nhà nước đều có chức năng, nhiệm vụ riêng biệt và hoạt động dưới sự giám sát của nhân dân.

Các nguyên tắc cơ bản về tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước Việt Nam: Nguyên tắc tập trung dân chủ, pháp quyền, tính dân chủ, tính khoa học, hiệu quả, liêm chính, công khai, minh bạch; Nguyên tắc phân quyền, tách bạch giữa các cơ quan nhà nước để bảo đảm hiệu quả, tránh sự lạm quyền.

Chức năng của nhà nước là hoạt động của nhà nước để thực hiện vai trò lãnh đạo, quản lý xã hội, đảm bảo đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Các chức năng chính của nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là bảo vệ quyền con người, quyền công dân, quản lý kinh tế, xã hội, an ninh quốc phòng, chính trị, thực hiện pháp luật, bảo đảm sự phát triển ổn định của đất nước.