Монголын төр эрх зүй

Их Монгол Улс бол зөвхөн хаант улс биш, харин дэлхийн эзэнт улс байсан.

Их Засаг нь Их Монгол Улсын үндсэн гол хууль байсан.

Хаан улсын аюулгүй байдлыг сахин хамгаалах, шүүн таслах ажиллагааг явуулах үүрэгтэй байсан.

<p>Их Засаг хуульд хаан өргөмжлөх, цэргийн болон иргэний алба татвар, эрүүгийн болон иргэний асуудлуудыг зохицуулж байсан.</p> Signup and view all the answers

<p>Чингис хааны Их Засаг хууль түүнийг залгамжлагч хаадын үед ч хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж байсан.</p> Signup and view all the answers

<p>Их Хуралдай нь хууль тогтоох, шийдвэр гаргах дээд байгууллага байсан.</p> Signup and view all the answers

<p>Их Засаг хууль 1206 онд анх бий болж, хожим нөхцөл байдалд зохицуулан баяжигдсан.</p> Signup and view all the answers

<p>Өгэдэй хаан хаан өргөмжлөх ёслол дээр өөрийн</p> Signup and view all the answers

<p>Их Монгол улсад хууль тогтоох эрхийн гол байгууллага нь Их хуралдай байсан.</p> Signup and view all the answers

<p>Шинээр хаан өргөмжлөх их хуралдай шалгаруулахдаа Чингис хааны Их засаг хуулийг уншиж танилцуулдаг байсан.</p> Signup and view all the answers

<p>Чингис хаан Их хуралдайгаар чухал асуудлуудыг шийдвэрлүүлдэг байсан.</p> Signup and view all the answers

<p>Их хуралдайд алтан ургийнхан, төрийн түшээд болон бусад мэргэд оролцож санал нэгддэг байсан.</p> Signup and view all the answers

<p>Чингис хаан зарлигийг аман дээрээ дагаж, ажил дээрээ зөрчвөл хүмүүсийг хөсөрдүүлдэг гэж үзэж байв.</p> Signup and view all the answers

<p>Чингис хаан нөхцөл байдалд тохирсон хууль, дүрэм боловсруулж, мөрдүүлдэг байсан.</p> Signup and view all the answers

<p>Анхан шатны шүүгчид бага заргач буюу зуутын ноёд байсан.</p> Signup and view all the answers

<p>Засаг захиргааны бүтэц зуут, мянга, түмт гэсэн шатлалтай байсан.</p> Signup and view all the answers

<p>Гүюг хааныг өргөмжлөхөд алтан ургийнхан санал нэгдэж чадахгүй 5 жил болсон.</p> Signup and view all the answers

<p>Чингис хаан хөвгүүддээ онцгой албан тушаал оногдуулж, хяналт тавьдаг байв.</p> Signup and view all the answers

<p>Тэдний үед алтан ургийнхан санал нэгдэхгүй байгаа байдал бий болсон.</p> Signup and view all the answers

<p>Их хуралдайд олонхийн саналаар асуудлыг шийдвэрлэж байсан.</p> Signup and view all the answers

<p>Заншлын эрх зүй, зүй ёсны эрх зүй, Манж чин улсын нөлөө, Өрнийн соёл, Социалист эрх зүй, Орчин үеийн эрх зүй.</p> Signup and view all the answers

<p>Хамаг Монголын төрийн үед.</p> Signup and view all the answers

<p>Ноёдын хуралдай.</p> Signup and view all the answers

<p>Цэрэг, захиргааны шинжтэй хууль.</p> Signup and view all the answers

<p>Дээд шүүгч, заргачтай байсан.</p> Signup and view all the answers

<p>Хаан сонгох, дайн зарлах.</p> Signup and view all the answers

<p>XIII-XX зуунд.</p> Signup and view all the answers

<p>Гэмт хэргийн шийдвэр, хууль сахиулах.</p> Signup and view all the answers

<p>1990-ээд оноос хойшхи хөгжлийн үе.</p> Signup and view all the answers

<p>Залгамж, уламжлалын дагуу.</p> Signup and view all the answers

<p>'Их засаг' хууль нь одоо ч ач холбогдол, залгамж чанараа алдаагүй.</p> Signup and view all the answers

<p>Шүүхийн тогтолцоог 'монгол хүн монгол уламжлалаа, хятад хүн хятад хуулиа журамлах' бодлогын хүрээнд зохион байгуулсан.</p> Signup and view all the answers

<p>Хубилай хаан Их Монгол улсын нэрийг Их Юань улс гэж сольсон.</p> Signup and view all the answers

<p>Аригбөх хаан Их хааны ширээнд суух эрхийн төлөө тэмцэлдэж байсан.</p> Signup and view all the answers

<p>Чингис хаан 'Их засаг' хуулийг баталсан.</p> Signup and view all the answers

<p>Шүүхийн дээд эрх мэдлийг шүүхийн дарга хэрэгжүүлдэг байсан.</p> Signup and view all the answers

<p>Заргач нарын дүрэмд монгол угсаатан байх журам тогтоосон.</p> Signup and view all the answers

<p>Дээд шүүхийн үүрэг гүйцэтгэгч заргачид Монголын угсаатан байх албан тушаалтай байсан.</p> Signup and view all the answers

<p>Юань улсын шүүхийн тогтолцоо 'монгол хүн монгол уламжлалаа, хятад хүн хятад хуулиа журамлах' бодлогын хүрээнд хөгжсөн.</p> Signup and view all the answers

<p>Их засгийн хууль, зарлыг дагаж мөрдөх үнэ цэнэ нь Монголын түүх, соёлд гүнзгий хэвээр байна.</p> Signup and view all the answers

<p>Төрийн дэд түшмэл нар нь улсыг засах, хэрэг заргыг зөв шийтгэх, ард иргэдийг аврахад чиглэж ажилладаг байв.</p> Signup and view all the answers

<p>Чингис хааны Их засаг хуулийг үндэс суурь болгож, Их Юаны нэвтэрхий хууль болон бусад хуулиудыг боловсруулан мөрдүүлж байв.</p> Signup and view all the answers

<p>Бага хаадын үе нь нэгдмэл төр улсын хүч буурч, улс төрийн бутрал үүссэн цаг хугацаа юм.</p> Signup and view all the answers

<p>Юань улс унасан шалтгаан нь ноёд, язгууртнуудын бие даан арилжаа хийх эрмэлзэлтэй холбоотой байв.</p> Signup and view all the answers

<p>Тойрог, хошуу, мужийн ноёд шүүн таслах ажлыг эрхэлдэг байсан.</p> Signup and view all the answers

<p>Чингис хааны Их засаг хуулиас гадна Их Юаны хууль цаазын бичиг, ертөнцийг засах магад хууль зэрэг бичгүүд хамаарагддаг.</p> Signup and view all the answers

<p>Эзэн богд Чингисийн хасбуу тамгыг 22 хаан атгасан бөгөөд энэ нь хаан нарын эрх мэдлийг илтгэсэн.</p> Signup and view all the answers

<p>Эрх зүйн тогтолцоо нь Монгол угсаатны эрхийг хамгаалах болон захирах дэг журмыг тогтоох зорилготой байв.</p> Signup and view all the answers

<p>Монгол улс төрийн бутралд орох үед Зүүн, Баруун Монгол, Ойрад, Ар Өвөр Монгол зэрэг хэд хэдэн улс хуваагдсан.</p> Signup and view all the answers

<p>Засаг захиргааны нэгжид тойрог, хошуу, муж зэрэг нэгжүүд багтдаг байв.</p> Signup and view all the answers