Mineralen en X-stralen Technieken

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is de belangrijkste eigenschap die een mineraal definieert?

De structuur van het atoomrooster (correct)

De textuur

De chemische samenstelling

De kleur

Wat is de term voor de grootschalige, macroscopische patronen in een gesteente?

Structuur (correct)

Textuur

Homogeniteit

Kristalrooster

Waarom worden atoomroostervlakken goed geobserveerd in kristalroostermodellen?

Omdat ze veel atomen bevatten (correct)

Omdat ze een homogene chemische samenstelling hebben

Omdat ze een unieke kleur hebben

Omdat ze zichtbaar zijn met het blote oog

Wat is de naam van de techniek die gebruikt wordt om de structuur van mineralen te bepalen?

X-stralen diffractometer (D) Signup and view all the answers

Welke golflengte hebben X-stralen?

In de orde van nanometers (D) Signup and view all the answers

Wat gebeurt er wanneer X-stralen op een mineraal vallen?

De X-stralen worden gebroken en veroorzaken interferentie (C) Signup and view all the answers

Wat is het resultaat van constructieve interferentie van X-stralen?

Een verhoging van de intensiteit van de X-stralen (D) Signup and view all the answers

Welke onderzoeksgroepen aan de universiteit gebruiken X-stralen diffractometer om mineralen te bepalen?

Toegepaste Mineralogie en Geoarcheologie (D) Signup and view all the answers

Welke van de volgende mineralen is het hardst?

Diamant (A) Signup and view all the answers

Welke van de volgende materialen kan je gebruiken om de hardheid van veldspaat te bepalen?

Een porseleinplaat (B), Een ijzeren mes (D) Signup and view all the answers

Wat is de juiste volgorde van toenemende hardheid voor de mineralen gips, kwarts, calciet en fluoriet?

Gips, Calciet, Fluoriet, Kwarts (D) Signup and view all the answers

Wat wordt er bedoeld met de zin 'De Mohs-schaal is relatief'?

De Mohs-schaal kan alleen gebruikt worden om relatieve hardheden van mineralen te vergelijken, niet om absolute hardheden te meten. (C) Signup and view all the answers

Waarom is het belangrijk om het verschil in hardheid tussen mineralen te kennen?

Om te bepalen welke mineralen geschikt zijn voor gebruik in bouwmaterialen. (C) Signup and view all the answers

Wat is de relatie tussen de afstand tussen de atoomvlakken en de hardheid van een mineraal?

Hoe kleiner de afstand tussen de atoomvlakken, hoe harder het mineraal. (B) Signup and view all the answers

Welke van de volgende mineralen kan je gebruiken om te testen of een ander mineraal harder is dan veldspaat?

Kwarts (A) Signup and view all the answers

Welke van de volgende stellingen over de Mohs-schaal is juist?

De Mohs-schaal is alleen bruikbaar voor het vergelijken van mineralen met elkaar. (C) Signup and view all the answers

Wat is het meest verspreide mineraal uit de sulfidenklasse?

Pyriet (B) Signup and view all the answers

Wat ontstaat er bij de oxidatie van pyriet door blootstelling aan zuurstof?

Sulfaten en vrije Fe3+-ionen (D) Signup and view all the answers

Wat is een gevolg van de onoplosbaarheid van Fe3+ in natuurlijke waters?

Er ontstaan roestbruine neerslagen. (A) Signup and view all the answers

Welke elementen kunnen giftig worden door oxidatie van pyriet in het grondwater?

Nickel, cadmium en zink (B) Signup and view all the answers

Waar is arsenicumvergiftiging momenteel een groot probleem?

Bangladesh en delen van India (D) Signup and view all the answers

Wat is de dichtheid van calciet?

2,71 g/cm3 (D) Signup and view all the answers

Welke van de volgende mineralen is een polymorf van calciet?

Aragoniet (D) Signup and view all the answers

Wat is de chemische formule van dolomiet?

CaMg(CO3)2 (B) Signup and view all the answers

Wat is het hoofdbestanddeel van de schelpen van veel organismen?

Calciet (B) Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van anhydriet?

Het is een sulfaat zonder water in de verbinding. (A) Signup and view all the answers

Wat is de continue vaste oplossing tussen magnesiet en sideriet?

Magnesium en ijzer in alle verhoudingen (B) Signup and view all the answers

Waar komt smithsoniet veel voor?

In lood- en zinkmijnen van Moresnet en La Calamine (D) Signup and view all the answers

Wat veroorzaakt de verzuuring van klei volgens de presentatie?

De ontbinding van organisch materiaal (B) Signup and view all the answers

Wat is de primaire karakteriserende eigenschap van een mineraal?

De geometrie van het atoomrooster (A) Signup and view all the answers

Welke vervangingen kunnen plaatsvinden in een mineraalrooster?

Fe2+ wordt vervangen door Mn2+ (C) Signup and view all the answers

Hoe wordt de chemische formulering van olivijn weergegeven?

(Mg,Fe)2SiO4 (D) Signup and view all the answers

Wat is een vaste oplossing in minerale samenstellingen?

Een continu variabele samenstelling tussen twee eindsamenstellingen (B) Signup and view all the answers

Wat gebeurt er als er geen vaste oplossing bestaat tussen twee eindsamenstellingen?

Er ontstaan twee verschillende mineralen voor die verhouding (A) Signup and view all the answers

Welke van de volgende mineralen heeft een hoge smelttemperatuur?

Forsteriet (D) Signup and view all the answers

Wat zijn de eindsamenstellingen van plagioklaas?

NaAlSi3O8 en CaAl2Si2O8 (B) Signup and view all the answers

Welke ionen kunnen substituties ondergaan in mineralen?

Si4+ door Al3+ (C) Signup and view all the answers

Wat is de reden dat olivijn nooit samen voorkomt met vrije kwarts?

Een reactie leidt tot de vorming van pyroxeen. (B) Signup and view all the answers

Welke van de volgende minerals behoort tot de eilandsilicaten?

Kyaniet (B) Signup and view all the answers

Wat wordt geen polymorf genoemd van Al2SiO5?

Olivijn (A) Signup and view all the answers

Waarom zijn zirkonen belangrijk voor radiometrische datering?

Ze zijn resistent tegen chemische verwering. (D) Signup and view all the answers

Welke van de volgende combinaties van elementen is kenmerkend voor olivijn?

Mg en Si (D) Signup and view all the answers

Wat is een belangrijke eigenschap van zirkoon?

Het biedt informatie over de vormingscondities van gesteenten. (A) Signup and view all the answers

Wat is de hoofdfunctie van de polymorfen en hun druk-temperatuur stabiliteitsdomeinen?

Om de vormingscondities van metamorfe gesteenten te achterhalen. (B) Signup and view all the answers

Welke van de volgende eigenschappen maakt olivijn geschikt om in mafische en ultramafische gesteenten voor te komen?

Hoge smelttemperatuur (A) Signup and view all the answers

Study Notes

Mineralen als kristallijne substanties

Mineralen zijn vaste stoffen met een regelmatige en symmetrische rangschikking van atomen
Ze hebben een homogene chemische samenstelling
Ze zijn de bouwelementen van gesteenten
Kristallijne stoffen hebben een geordend atoomrooster
Amorfe stoffen hebben geen geordend atoomrooster.
Mineraalachtige, amorfe stoffen (bv. glas, obsidiaan, opaal, limoniet) worden als mineraloïden beschouwd.
De opbouw van het atoomrooster is een basiscriterium om mineralen te onderscheiden.
Kristalvormen zijn een reflectie van het interne kristalrooster en helpen bij identificatie.

Gesteenten en sedimenten

Gesteenten en sedimenten bestaan uit een verzameling van mineralen.
De korrels in mineralen kunnen op verschillende manieren naast elkaar voorkomen.
Textuur beschrijft hoe mineralen voorkomen in een gesteente (microscopisch).
Structuur beschrijft grote, macroscopische patronen in een gesteente.
Mineralen hebben een homogene samenstelling.
Homogeen betekent dat ze dezelfde kristalroosterstructuur en constante chemische samenstelling hebben, of variëren binnen grenzen.

Vaststelling kristalroosterstructuur

De structuur van het atoomrooster is kenmerkend voor een mineraal.
X-stralen diffractie (XRD) wordt gebruikt om de afstanden tussen atoomroostervlakken te meten.
Dit meet de diffractiepatronen van een X-stralenbundel die op het mineraal valt.
Deze methode is een standaardtechniek voor mineraaldeterminatie in gesteenten en sedimenten.

Scheikundige samenstelling

De scheikundige samenstelling is een belangrijk identificatiemiddel, maar minder belangrijk dan de geometrie van het atoomrooster.
Substituties (vervangingen) van elementen in het atoomrooster kunnen voorkomen (bv. Fe2+ door Mn2+).
Olivijn, met de chemische formule (Mg,Fe)2SiO4, varieert in samenstelling tussen Mg2SiO4 en Fe2SiO4.
Plagioklaas is een reeks samenstellingen die variëren tussen NaAlSi3O8 en CaAl2Si2O8.

Identificatiemethoden

Kleur, glans, streek, hardheid, splijting, dichtheid en magnetische eigenschappen zijn eenvoudige herkenningsmethoden.
Microscopisch onderzoek van gesteente slijpplaatjes, optische mineralogie
Specifieke tests zoals reacties met zuur (bv. calciet bruist met zoutzuur).

Overzicht mineralen

Er zijn meer dan 4600 mineralen.
Classificatie vindt plaats op basis van aniongroep (bv. silicaat, carbonaat, sulfaat).
Aniongroepen beïnvloeden de roosterstructuren.

Elementen

Een twintigtal elementen vormen mineralen op zichzelf.
Belangrijke voorbeelden zijn Fe, Cu, Au, Ag, Pt, As, Bi, C, en S.

Sulfiden

Sulfiden zijn mineralen waarin een metaal verbonden is met zwavel.
Pyriet (FeS2) is een veel voorkomend mineraal.

Oxiden en hydroxiden

Oxiden zijn verbindingen met zuurstof (bv. hematiet, Fe2O3; magnetiet, Fe3O4; goethiet, FeOOH).
Hydroxiden bevatten ook water.

Silicaten

Silicaten bevatten silicium gebonden met zuurstof (tetraëder).
Verschillende soorten silicaat mineralen zijn te onderscheiden: eilandsilicaten, streefsilicaten, ringsilicaten en bladsilicaten.
De vier belangrijkste groepen zijn eilandsilicaten, streefsilicaten, ringsilicaten en bladsilicaten.
Kwarts (SiO2) is een veel voorkomend mineraal.
Veldspaten zijn een belangrijke mineraalgroep.

Bladsilicaten

De basis van bladsilicaten bestaat uit een laag siliciumtetraëters die aan een laag Al- of Mg octaëders gebonden is.
Mica's en kleimineralen zijn voorbeelden van bladsilicaten.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Test je kennis over mineralen, hun eigenschappen en de technieken die gebruikt worden om hun structuren te bepalen. Dit quiz behandelt onderwerpen zoals X-stralen diffractie en de hardheid van mineralen. Perfect voor studenten die een basis in mineralogie willen opbouwen.