Podcast
Questions and Answers
Ano ang antas ng wika na ginagamit ng karaniwang manunulat para sa aklat at pambalarila?
Ano ang antas ng wika na ginagamit ng karaniwang manunulat para sa aklat at pambalarila?
Alin sa mga sumusunod ang hindi kabilang sa di-pormal na antas ng wika?
Alin sa mga sumusunod ang hindi kabilang sa di-pormal na antas ng wika?
Ano ang tawag sa wika na may kakaibang tono o punto na ginagamit sa partikular na pook?
Ano ang tawag sa wika na may kakaibang tono o punto na ginagamit sa partikular na pook?
Sa anong paraan tumutukoy ang salitang 'bayot'?
Sa anong paraan tumutukoy ang salitang 'bayot'?
Signup and view all the answers
Ano ang pagbuo ng salitang balbal mula sa mga salitang katutubo?
Ano ang pagbuo ng salitang balbal mula sa mga salitang katutubo?
Signup and view all the answers
Ano ang tawag sa mga pang-araw-araw na salita na maaaring maglaman ng kagaspangan?
Ano ang tawag sa mga pang-araw-araw na salita na maaaring maglaman ng kagaspangan?
Signup and view all the answers
Alin sa mga sumusunod na halimbawa ang pakakakakitaan ng pampanitikan na antas ng wika?
Alin sa mga sumusunod na halimbawa ang pakakakakitaan ng pampanitikan na antas ng wika?
Signup and view all the answers
Ano ang pinaka-kilalang katangian ng balbal na wika?
Ano ang pinaka-kilalang katangian ng balbal na wika?
Signup and view all the answers
Ano ang tawag sa barayti ng wika na kadalasang ginagamit sa loob ng tahanan?
Ano ang tawag sa barayti ng wika na kadalasang ginagamit sa loob ng tahanan?
Signup and view all the answers
Alin sa mga sumusunod ang isang halimbawa ng idyolek?
Alin sa mga sumusunod ang isang halimbawa ng idyolek?
Signup and view all the answers
Anong barayti ng wika ang kadalasang nauugnay sa katayuan sosyo-ekonomiko?
Anong barayti ng wika ang kadalasang nauugnay sa katayuan sosyo-ekonomiko?
Signup and view all the answers
Alin ang hindi halimbawa ng etnolek?
Alin ang hindi halimbawa ng etnolek?
Signup and view all the answers
Ano ang tawag sa bulgar na wika o uri ng wika na naglalaman ng slang ayon sa kasarian o grupo?
Ano ang tawag sa bulgar na wika o uri ng wika na naglalaman ng slang ayon sa kasarian o grupo?
Signup and view all the answers
Alin sa mga sumusunod ang hindi itinuturing na sosyolek?
Alin sa mga sumusunod ang hindi itinuturing na sosyolek?
Signup and view all the answers
Ano ang pangunahing layunin ng paggamit ng etnolek?
Ano ang pangunahing layunin ng paggamit ng etnolek?
Signup and view all the answers
Alin sa mga awit ang hindi nabanggit sa halimbawa ng etnolek?
Alin sa mga awit ang hindi nabanggit sa halimbawa ng etnolek?
Signup and view all the answers
Ano ang dahilan kung bakit may iba't ibang barayti ng wika ang mga tao?
Ano ang dahilan kung bakit may iba't ibang barayti ng wika ang mga tao?
Signup and view all the answers
Ano ang tawag sa barayti ng wika na nabuo batay sa heograpiyang dimensyon?
Ano ang tawag sa barayti ng wika na nabuo batay sa heograpiyang dimensyon?
Signup and view all the answers
Alin sa mga sumusunod ang hindi kabilang sa tatlong uri ng Dayalek?
Alin sa mga sumusunod ang hindi kabilang sa tatlong uri ng Dayalek?
Signup and view all the answers
Ano ang ibig sabihin ng idyolek sa konteksto ng wika?
Ano ang ibig sabihin ng idyolek sa konteksto ng wika?
Signup and view all the answers
Bakit mahalaga ang pagtanggap at paggalang sa iba't ibang barayti ng wika?
Bakit mahalaga ang pagtanggap at paggalang sa iba't ibang barayti ng wika?
Signup and view all the answers
Alin sa mga sumusunod ang hindi halimbawang dayalek?
Alin sa mga sumusunod ang hindi halimbawang dayalek?
Signup and view all the answers
Ano ang epekto ng heterogenous na wika sa kakayahan ng tao na makipag-ugnayan?
Ano ang epekto ng heterogenous na wika sa kakayahan ng tao na makipag-ugnayan?
Signup and view all the answers
Saan nag-ugat ang mga barayti ng wika?
Saan nag-ugat ang mga barayti ng wika?
Signup and view all the answers
Anong uri ng wika ang ginagamit ng grupo upang mapanatili ang kanilang pagkakakilanlan sa pamamagitan ng pagbabago ng tunog o kahulugan ng salita?
Anong uri ng wika ang ginagamit ng grupo upang mapanatili ang kanilang pagkakakilanlan sa pamamagitan ng pagbabago ng tunog o kahulugan ng salita?
Signup and view all the answers
Alin sa mga sumusunod ang halimbawang isinasagawa sa Coñoc o Conyospeak?
Alin sa mga sumusunod ang halimbawang isinasagawa sa Coñoc o Conyospeak?
Signup and view all the answers
Ano ang kalikasan ng Jologs o Jejemon na wika?
Ano ang kalikasan ng Jologs o Jejemon na wika?
Signup and view all the answers
Alin ang hindi kasama sa mga halimbawa ng Jargon?
Alin ang hindi kasama sa mga halimbawa ng Jargon?
Signup and view all the answers
Ano ang tawag sa barayti ng wika na nagmula sa etniko at dayalek?
Ano ang tawag sa barayti ng wika na nagmula sa etniko at dayalek?
Signup and view all the answers
Ano ang 'field' sa tatlong uri ng dimensyon ng Register?
Ano ang 'field' sa tatlong uri ng dimensyon ng Register?
Signup and view all the answers
Ano ang ibig sabihin ng salitang 'Laylaydek Sika' sa Kankanaey?
Ano ang ibig sabihin ng salitang 'Laylaydek Sika' sa Kankanaey?
Signup and view all the answers
Sa mga sumusunod, aling termino ang maaaring magkaroon ng iba't ibang kahulugan base sa konteksto ng uso nito?
Sa mga sumusunod, aling termino ang maaaring magkaroon ng iba't ibang kahulugan base sa konteksto ng uso nito?
Signup and view all the answers
Study Notes
Mga Antas ng Wika
- Ang wika ay nahahati sa iba't ibang antas na ginagamit ng tao batay sa kanyang pagkatao, lipunan, lugar, panahon, at katayuan.
- May dalawang pangunahing uri ng antas ng wika: pormal at di-pormal.
Pormal na Antas ng Wika
- Ito ang antas ng wika na pamantayan at kinikilala ng nakararami.
- Ginagamit sa mga formal na sulatin, aklat, pambalarila, paaralan, at pamahalaan.
- Halimbawa: asawa, anak, tahanan
Pampanitikan o Panretorika
- Ginagamit ng mga manunulat na malikhain at ang mga salita ay karaniwang malalim, makulay, at masining.
- Halimbawa: Kahati sa buhay, Bunga ng pag-ibig, Pusod ng pagmamahalan
Di-Pormal na Antas ng Wika
- Karaniwan, palasak, at pang-araw-araw na salita na madalas gamitin sa pakikipag-usap at pakikipagtalastasan.
Lalawiganin
- Ginagamit ng mga tao sa isang partikular na pook o lalawigan at nakikilala sa kakaibang tono o punto.
- Halimbawa: "Papanaw ka na?" (Aalis ka na?), "Nakain ka na?" (Kumain ka na?), "Buang!" (Baliw!)
Kolokyal
- Pang-araw-araw na salita na maaring may kaunting kagaspangan, ngunit maaring maging pino ayon sa nagsasalita.
- Pinaikling salita.
- Halimbawa: Nasan, pa'no, sa'kin, kelan, Meron ka bang dala?
Balbal
- Tulad ng slang sa Ingles. Nagkakaroon ng sariling mga code, mababa ang katayuan, at minsan itinuturing na bulgar.
- Halimbawa: Chicks (dalagang bata pa), Orange (beinte pesos), Pinoy (Pilipino)
Karaniwang Paraan ng Pagbuo ng Salitang Balbal
- Paghango sa mga salitang katutubo
- Halimbawa: gurang (matanda), bayot (bakla), barat (kuripot)
- Panghihiram sa mga wikang banyaga
- Halimbawa: epek (effect), futbol (naalis, natalsik), tong (wheels)
- Pagbibigay ng kahulugan ng salitang Tagalog
- Halimbawa: buwaya (crocodiles – greedy), bata (child – girlfriend), duro (powdered – high in addiction), papa (father – lover).
Mahalagang Tanong
- Bakit mahalaga ang pagtanggap at paggalang sa iba't ibang barayti ng wika na ginagamit ng mga tao sa paligid?
Barayti ng Wika
- May iba't ibang uri ng barayti ng wika, kabilang ang mga dayalek, idyolek, etnolek, sosyolek, at register.
Dayalek
- Uri ng barayti ng wika na malikha ng dimensyong heograpiko.
- Iba't ibang salita batay sa lugar/lalawigan na kinabibilangan.
- Halimbawa: Ang salitang "bakit" ay may iba't ibang paraan ng pagbigkas depende sa lalawigan( Tagalog = Bakit?, Batangas = Bakit ga?, Bataan = Baki ah?,Ilocos = Bakit ngay?, Pangasinan = Bakit ei?).
Idyolek
- Istilo ng pananalita ng isang indibidwal; naiiba sa bawat isa.
- Nagsisilbing simbolo o tatak ng pagkatao.
- Halimbawa: Noli De Castro- "Magandang gabi Bayan", Mike Enriquez- "Hindi kayo tatantanan", Kris Aquino- "Aha, ha, ha! Nakakaloka! Okey!Darla".
Etnolek
- Barayti ng wika na kadalasang ginagamit sa loob ng tahanan.
- Mga salitang ginagamit ng mga bata at matatanda.
- Halimbawa ng mga salitang Etnolek: Palikuran – banyo o kubeta, Pamingganan – lalagyan ng plato, ama/tatay – Pappy/Paps, Mumshy - nanay/ina.
Sosyolek
- Pansamantalang barayti ng wika na ginagamit ng isang partikular na grupo.
- Kaugnay ng katayuang sosyo-ekonomiko at kasarian ng indibidwal.
- Mga halimbawa ng sosyolek: Gay Lingo, Conyo, Jologs o Jejemon.
Register
- Uri ng barayti ng wika na ginagamit sa isang partikular na domain.
- May tatlong uri ng dimensyon: field, mode, at tenor.
- Halimbawa ng register: salitang COURT, salitang ISPORTS.
Pidgin o Creole
- Pidgin: bagong wikang nabuo mula sa dalawang magkaibang wika, ginagamit sa pag-uusap pero walang katutubo
- Creole: pidgin na naging unang wika ng mga batang isinilang sa komunidad.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Sinasaklaw ng kuwentong ito ang iba't ibang antas ng wika na ginagamit ng tao ayon sa kanilang konteksto. Tatalakayin ang mga katangian ng pormal, di-pormal, at pampanitikan na antas. Alamin ang mga halimbawa at aplikasyon ng bawat antas sa pang-araw-araw na buhay.