Podcast
Questions and Answers
Volgens Marx is de geschiedenis van iedere maatschappij de geschiedenis van de ______.
Volgens Marx is de geschiedenis van iedere maatschappij de geschiedenis van de ______.
klassenstrijd
Het Communistisch Manifest dateert uit ______.
Het Communistisch Manifest dateert uit ______.
1848
Religie wordt door Marx gezien als opium voor het ______.
Religie wordt door Marx gezien als opium voor het ______.
volk
De moderne samenleving wordt gekarakteriseerd door een voortdurende omwenteling van de ______.
De moderne samenleving wordt gekarakteriseerd door een voortdurende omwenteling van de ______.
In de bourgeoisperiode worden vaststaande verhoudingen opgelost en ______ de mensen gedwongen hun leven nuchter te beschouwen.
In de bourgeoisperiode worden vaststaande verhoudingen opgelost en ______ de mensen gedwongen hun leven nuchter te beschouwen.
We hebben niet gekozen om te ______ .
We hebben niet gekozen om te ______ .
Heidegger legt de structuren van dit ______ uiteen.
Heidegger legt de structuren van dit ______ uiteen.
'Mit-sein' verwijst naar het feit dat anderen ______ zijn in wat we doen.
'Mit-sein' verwijst naar het feit dat anderen ______ zijn in wat we doen.
Wanneer we ons laten leiden door het 'men', is dit considered ______ .
Wanneer we ons laten leiden door het 'men', is dit considered ______ .
'Das Man' is een anonieme, ______ manier van handelen.
'Das Man' is een anonieme, ______ manier van handelen.
Volgens Marx heeft religieuze vervreemding wortels in materiële ______.
Volgens Marx heeft religieuze vervreemding wortels in materiële ______.
De arbeider wordt gescheiden van zijn product door ______ door kapitalisten.
De arbeider wordt gescheiden van zijn product door ______ door kapitalisten.
Marx stelt dat arbeid ons tot ______ maakt.
Marx stelt dat arbeid ons tot ______ maakt.
Een gevolg van vervreemding is dat de arbeider vervreemdt van ______.
Een gevolg van vervreemding is dat de arbeider vervreemdt van ______.
De omkering in de kapitalistische maatschappij houdt in dat de arbeider de ______ voortbrengt.
De omkering in de kapitalistische maatschappij houdt in dat de arbeider de ______ voortbrengt.
Marx beschrijft de omkering in de religie als 'de mens maakt de religie, de religie maakt niet de ______.'
Marx beschrijft de omkering in de religie als 'de mens maakt de religie, de religie maakt niet de ______.'
De wereld wordt niet meer als ons eigen ______ gezien door de vervreemding.
De wereld wordt niet meer als ons eigen ______ gezien door de vervreemding.
Volgens Marx leidt het economisch systeem tot een gevoel van ______ bij de arbeider.
Volgens Marx leidt het economisch systeem tot een gevoel van ______ bij de arbeider.
Sisyphus is gestraft om tot het einde der tijden een ______ naar boven te dragen.
Sisyphus is gestraft om tot het einde der tijden een ______ naar boven te dragen.
Camus stelt dat wij moderne mensen allemaal ______ zijn.
Camus stelt dat wij moderne mensen allemaal ______ zijn.
De mens voelt zich een ______ in een wereld zonder betekenis.
De mens voelt zich een ______ in een wereld zonder betekenis.
De menselijke geest kan streven naar eenheid of ______ met de werkelijkheid.
De menselijke geest kan streven naar eenheid of ______ met de werkelijkheid.
Het ______ is de relatie tussen de wereld en ons verlangen naar betekenis.
Het ______ is de relatie tussen de wereld en ons verlangen naar betekenis.
Camus houdt vol dat we de gespannen houding met de werkelijkheid niet mogen ______.
Camus houdt vol dat we de gespannen houding met de werkelijkheid niet mogen ______.
Eens je beseft dat het leven ______ is, moet je het omarmen.
Eens je beseft dat het leven ______ is, moet je het omarmen.
Volgens Camus, in een universum zonder meester, is voor Sisyphus alles ______.
Volgens Camus, in een universum zonder meester, is voor Sisyphus alles ______.
Een belangrijke factor in het onbehagen is dat je als mens je ______ niet kan vinden in de samenleving.
Een belangrijke factor in het onbehagen is dat je als mens je ______ niet kan vinden in de samenleving.
Winst en rente zijn sociale verhoudingen, maar verschijnen als ‘inkomen’ van het ______.
Winst en rente zijn sociale verhoudingen, maar verschijnen als ‘inkomen’ van het ______.
Bureaucratie leidt vaak tot het ______ van je verantwoordelijkheid.
Bureaucratie leidt vaak tot het ______ van je verantwoordelijkheid.
Reclame creëert ______ door producten op een bepaalde manier te presenteren.
Reclame creëert ______ door producten op een bepaalde manier te presenteren.
De 'Ijzeren ______' verwijst naar een situatie waarin mensen gevangen zitten in bureaucratische structuren.
De 'Ijzeren ______' verwijst naar een situatie waarin mensen gevangen zitten in bureaucratische structuren.
Verhouding tussen bakker en klant verandert in een verhouding van geld en ______.
Verhouding tussen bakker en klant verandert in een verhouding van geld en ______.
De oplossing voor bureaucratieproblemen is vaak meer ______.
De oplossing voor bureaucratieproblemen is vaak meer ______.
Fetisjisme houdt ons in hun ______, wat impliceert dat we ons verliezen in materiële waarden.
Fetisjisme houdt ons in hun ______, wat impliceert dat we ons verliezen in materiële waarden.
Het vluchtgedrag naar de innerlijkheid is een reactie op de ______ werkelijkheid.
Het vluchtgedrag naar de innerlijkheid is een reactie op de ______ werkelijkheid.
Franz Kafka behandelt in zijn romans thema's zoals een onpersoonlijke ______ en de gevolgen voor het individu.
Franz Kafka behandelt in zijn romans thema's zoals een onpersoonlijke ______ en de gevolgen voor het individu.
Volgens Marx leven we in een soort van schijnwereld vol dingen die ______ zijn.
Volgens Marx leven we in een soort van schijnwereld vol dingen die ______ zijn.
De onworteling van het individu in een moderne ______ is een terugkerend thema.
De onworteling van het individu in een moderne ______ is een terugkerend thema.
De circulatie van waren creëert en maskeert tegelijk de sociale ______.
De circulatie van waren creëert en maskeert tegelijk de sociale ______.
Er is een gevoel van ______ in de moderne maatschappij door de kloof tussen individu en wereld.
Er is een gevoel van ______ in de moderne maatschappij door de kloof tussen individu en wereld.
De vraag 'leidt rationalisering tot ______?' roept een belangrijke discussie op over de gevolgen van bureaucratie.
De vraag 'leidt rationalisering tot ______?' roept een belangrijke discussie op over de gevolgen van bureaucratie.
Het toenemend belang van existentiële vragen, zoals ‘wie ben ik?’, komt voort uit een verlies aan ______.
Het toenemend belang van existentiële vragen, zoals ‘wie ben ik?’, komt voort uit een verlies aan ______.
Flashcards
Onpersoonlijkheid
Onpersoonlijkheid
Het gevoel van niet meer dan een nummer te zijn, verliest je identiteit in een systeem van bureaucratie. Dit kan leiden tot gevoelens van vervreemding en angst.
Bureaucratie
Bureaucratie
Een sociale omgeving die gekenmerkt wordt door regels, procedures en hiërarchie. Vaak geassocieerd met overheidsorganisaties, bedrijven en onderwijsinstellingen.
Onbehagen
Onbehagen
Een toestand van vervreemding en twijfel als gevolg van het verliezen van je plek en betekenis in een systeem van bureaucratie.
Vlucht naar de innerlijkheid
Vlucht naar de innerlijkheid
Signup and view all the flashcards
Authenticiteit
Authenticiteit
Signup and view all the flashcards
Ijzeren kooi
Ijzeren kooi
Signup and view all the flashcards
Bureaucratie leidt tot meer bureaucratie
Bureaucratie leidt tot meer bureaucratie
Signup and view all the flashcards
Kafka's thema's
Kafka's thema's
Signup and view all the flashcards
Vervreemding (Marx)
Vervreemding (Marx)
Signup and view all the flashcards
Religieuze vervreemding (Marx)
Religieuze vervreemding (Marx)
Signup and view all the flashcards
Omkering in de kapitalistische maatschappij (Marx)
Omkering in de kapitalistische maatschappij (Marx)
Signup and view all the flashcards
Vervreemding van de arbeid (Marx)
Vervreemding van de arbeid (Marx)
Signup and view all the flashcards
Omkering in de religie (Marx)
Omkering in de religie (Marx)
Signup and view all the flashcards
Arbeider en product (Marx)
Arbeider en product (Marx)
Signup and view all the flashcards
Arbeid en identiteit (Marx)
Arbeid en identiteit (Marx)
Signup and view all the flashcards
Vervreemding van de werkelijkheid (Marx)
Vervreemding van de werkelijkheid (Marx)
Signup and view all the flashcards
Wat is kapitalisme volgens Karl Marx?
Wat is kapitalisme volgens Karl Marx?
Signup and view all the flashcards
Wie is de bourgeoisie?
Wie is de bourgeoisie?
Signup and view all the flashcards
Waarom is de bourgeoisie revolutionair?
Waarom is de bourgeoisie revolutionair?
Signup and view all the flashcards
Welke rol speelt religie volgens Marx?
Welke rol speelt religie volgens Marx?
Signup and view all the flashcards
Wat is de klassenstrijd?
Wat is de klassenstrijd?
Signup and view all the flashcards
De mythe van Sisyphus
De mythe van Sisyphus
Signup and view all the flashcards
Het absurde
Het absurde
Signup and view all the flashcards
Het absurde omarmen
Het absurde omarmen
Signup and view all the flashcards
De wereld zonder illusies
De wereld zonder illusies
Signup and view all the flashcards
Vluchtreacties
Vluchtreacties
Signup and view all the flashcards
De gescheiden mens
De gescheiden mens
Signup and view all the flashcards
Onmogelijkheid om terug te keren
Onmogelijkheid om terug te keren
Signup and view all the flashcards
Sisyphus' oordeel
Sisyphus' oordeel
Signup and view all the flashcards
Zijnsverstaan (Heidegger)
Zijnsverstaan (Heidegger)
Signup and view all the flashcards
In-de-wereld-zijn (Heidegger)
In-de-wereld-zijn (Heidegger)
Signup and view all the flashcards
Bevindelijkheid (Heidegger)
Bevindelijkheid (Heidegger)
Signup and view all the flashcards
Mit-sein (Heidegger)
Mit-sein (Heidegger)
Signup and view all the flashcards
Das Man (Heidegger)
Das Man (Heidegger)
Signup and view all the flashcards
Kapitaalfetisjisme
Kapitaalfetisjisme
Signup and view all the flashcards
Verdinglijking
Verdinglijking
Signup and view all the flashcards
Verpersoonlijking van dingen
Verpersoonlijking van dingen
Signup and view all the flashcards
Vervreemding
Vervreemding
Signup and view all the flashcards
Kloof tussen individu en wereld
Kloof tussen individu en wereld
Signup and view all the flashcards
Existentiële vragen
Existentiële vragen
Signup and view all the flashcards
Moderniteit
Moderniteit
Signup and view all the flashcards
Study Notes
Samenvatting Wijsbegeerte en Ethiek
- De website Stuvia is een platform voor het kopen en verkopen van samenvattingen, notities en studiemateriaal voor examens en cursussen.
- De samenvatting behandelt wijsbegeerte en ethiek uit het studiejaar 2023-2024, gegeven door Matthias Lievens.
- De samenvatting is geschreven door kobebraekmans.
De oorsprong van de filosofie
- De filosofie ontstond in Athene in de 5e en 4e eeuw v.Chr.
- Vroeger volstond de mythe om de wereld te begrijpen.
- Democratie en de opkomst van het geld betekende een omslag, en er was behoefte aan meer rationele methodes om de wereld te begrijpen.
- Kenmerkende filosofen zijn Socrates, Plato en Aristoteles.
Handel in het oude Griekenland
- De opkomst van handelaars en ambachtslieden zorgde voor meer sociale diversiteit.
- De handel met geld introduceerde een nieuwe manier van denken in abstracties.
- Filosofen hadden een kritische blik op handel en geld. Ze zagen geld als een potentieel corrumperend element.
De dood van Socrates
- Socrates werd beschuldigd van het vergiftigen van de goden en het verdorven onderwijs van de jeugd (zie ppt.)
- Hij weigerde om te betalen aan de omkoopsommen om niet geëxecuteerd te worden
- Zijn dood kan worden gezien als een ethisch dilemma: Socrates weigerde het systeem om zijn leven te redden.
Plato tegen de handelaars
- Plato zag handelaars vaak als onderdeel van een minderwaardige klasse in de samenleving.
- Plato's bezwaren tegen handelaren hadden te maken met hun gebrek aan kennis en hun focus op winst in plaats van de productieve arbeid.
Argumenten tegen handelaars en kooplieden (Plato)
- Handelaren produceren niets, maar zijn intermediairs.
- Handelaren zijn vaak vreemdelingen in de stad.
- Handelaren zijn in de zorg voor hun eigen gewin/winst eerder dan voor het algemene goed van de polis.
Transformatie van de waarheid
- Het begrip van waarheid veranderde. In de presocratische tijd werd waarheid geassocieerd met het onthullen van het verborgene, het verborgen.
- De opkomst van de democratie en de handel.
- Wetenschap bestaat uit proposities (hypothesen).
Heeft waarheid een prijs?
- Niet volgens Aristoteles.
- Filosofen benadrukken, in tegenstelling tot sofisten, de belangeloze aard van kennis en filosofie.
Aristoteles over chrematistiek
- Aristoteles maakte onderscheid tussen economische activiteiten die gericht waren op voorzien in de behoeften van de mens (oikonomia) en activiteiten gericht op het verwerven van rijkdom en geld (chrematistiek).
- Oikonomia is een natuurlijker manier van economie drijven, terwijl chrematistiek problematisch is.
Oikonomia ('huishoudkunde
- Centrale activiteiten zijn productie en ruil, gericht op het voorzien in de behoefte binnen de familie.
- Aristoteles zag productie en ruil als onderdeel van het privédomein van de 'oikos', en dit was perfect toegestaan.
Utilitarisme
- Utilitarisme is een ethische theorie die zegt dat de handeling die het meeste geluk veroorzaakt, de meest ethische handeling is.
Morele dilemma's
- Het trolleyprobleem is een klassiek moreel dilemma en geeft aan dat utilitarisme moeilijk kan zijn om toepasbaar te maken in de praktijk.
Vrijheid van keuzes
- Er staat veel op het spel als je een keuze maakt. Een keuze voor een bepaald levenspad leidt tot een bepaalde eindbestemming.
- Je zou kunnen kiezen voor een vredig of een actief leven.
- De keuze die je maakt heeft gevolgen en die kan lijden tot verschillende eindbestemmingen.
Kritiek op Rawls
- Nozick vond dat Rawls te veel focuste op de samenleving als een entiteit en te weinig op de individuele rechten.
- Nozick vond dat een rechtvaardige samenleving een minimale staat moet zijn.
De gift
- Mauss → de gift is belangrijk → is meer dan een economische uitwisseling.
- De gift symboliseert status en relaties.
- Het is een sociale handeling.
De minimale staat (Nozick)
- Staat mag zich enkel bezighouden met veiligheid van personen en de belangen bescherming door middel van contracten.
Rechtvaardigheid (Nozick)
- De huidige verdeling kan wel rechtvaardig zijn ➔ vanuit de historische context (hoe is die ontstaan)?
- Nozick ziet niet genoeg grond in de rechtvaardige uitkomst van de vermenging van arbeid en natuur.
Kritiek op rechtvaardigheidstheorieën
- Utilitarisme negeert de waarde van individuen.
Democratie in debat
- Verschillende filosofische tradities, maar ook politieke partijen, hebben verschillende concepties van democratie.
Mouffe over hegemonie
- De ideologische hegemonie (beheersing door ideeën/ideeën over de samenleving) is een essentieel onderdeel van politiek.
Democratie
- Mouffe zegt: Democratie impliceert spanningsveld tussen de individuele vrijheid en politieke verplichtingen.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.