Podcast
Questions and Answers
सप्लाई आणि डिमांड बाजूच्या महागाईचे कारणे काय आहेत?
सप्लाई आणि डिमांड बाजूच्या महागाईचे कारणे काय आहेत?
सप्लाई बाजूच्या महागाईचे कारणे म्हणजे उत्पादन कमी होणे, किमती वाढणे, आणि मागणी बाजूच्या महागाईचे कारणे म्हणजे जनतेची पाहणी वाढणे, तसेच खर्च वाढणे.
महागाई म्हणजे काय आणि त्याच्या प्रकार काय काय आहेत?
महागाई म्हणजे काय आणि त्याच्या प्रकार काय काय आहेत?
महागाई म्हणजे वस्त्र व सेवांच्या किमतीत वाढ. प्रकार: मागणी-आधारित महागाई, पुरवठा-आधारित महागाई, आणि मूलभूत महागाई.
स्टॅगफ्लेशनच्या प्रभावांचा आढावा घ्या.
स्टॅगफ्लेशनच्या प्रभावांचा आढावा घ्या.
स्टॅगफ्लेशन म्हणजे महागाई आणि बेरोजगारी एकाच वेळी उच्च असणे, ज्यामुळे अर्थव्यवस्थेवर नकारात्मक परिणाम होतो.
केंद्रीय बँकेद्वारे वापरण्यात येणारे क्रेडिट नियंत्रणाचे गुणात्मक उपाय कोणते आहेत?
केंद्रीय बँकेद्वारे वापरण्यात येणारे क्रेडिट नियंत्रणाचे गुणात्मक उपाय कोणते आहेत?
राजकोषीय धोरणाचे उद्दिष्टे कोणती आहेत?
राजकोषीय धोरणाचे उद्दिष्टे कोणती आहेत?
सार्वजनिक ऋणांच्या प्रकारांचे स्पष्टीकरण द्या.
सार्वजनिक ऋणांच्या प्रकारांचे स्पष्टीकरण द्या.
IS वक्रीच्या व्युत्पत्तीसाठी स्पष्टीकरण द्या.
IS वक्रीच्या व्युत्पत्तीसाठी स्पष्टीकरण द्या.
IS वक्रीत बदलांची वर्णन करा.
IS वक्रीत बदलांची वर्णन करा.
LM वक्रीचा ढलण्याचा वणण?
LM वक्रीचा ढलण्याचा वणण?
पेमेंटच्या संतुलनाची संरचना स्पष्ट करा.
पेमेंटच्या संतुलनाची संरचना स्पष्ट करा.
पेमेंट संतुलनातील असंतुलनांचे प्रकार कोणते आहेत?
पेमेंट संतुलनातील असंतुलनांचे प्रकार कोणते आहेत?
विदेशी विनिमयाच्या पुरवठा बाजूचे स्पष्टीकरण द्या.
विदेशी विनिमयाच्या पुरवठा बाजूचे स्पष्टीकरण द्या.
Study Notes
महत्त्वाचे मुद्दे
- मागणी व पुरवठा यांमधील महागाईच्या कारणांचा समावेश आहे.
- मागणीवरील महागाई: सध्या चालू असलेल्या वस्तूंची मागणी वाढल्याने किंमती वाढतात.
- पुरवठ्यातील महागाई: उत्पादन खर्च वाढल्याने किंवा पुरवठ्यातील घटामुळे किंमती वाढतात.
महागाई व इतर बाबी
- महागाई म्हणजे वस्तूंच्या किंमती व सेवांच्या दरात होणारा वाढ.
- महागाईचे प्रकार:
- मागणी-आधारित महागाई
- खर्च-आधारित महागाई
- रचनात्मक महागाई
- स्टॅग्फ्लेशन: महागाई आणि बेरोजगारी उच्च असलेल्या स्थितीचा अभ्यास.
केंद्रीय बँकाचे क्रेडिट नियंत्रण
- केंद्रीय बँकाचे प्रमुख गुणधर्मात्मक उपाय:
- रेपो दर: बँकांना कर्ज दिलेल्या दराचा नियंत्रण.
- कॅश रिझर्व्ह प्रमाण (CRR): बँकांच्या कॅश रिझर्व्हवर किमान प्रमाण.
- स्टॅट्युटरी लिक्विडिटी रेश्यो (SLR): बँकांच्या दीर्घकालीन तरलतेसाठी आवश्यक धारण.
वित्तीय धोरणे
- वित्तीय धोरणाचे उद्दिष्ट:
- आर्थिक स्थिरता साधणे.
- महागाई नियंत्रित करणे.
- रोजगार निर्मिती वाढविणे.
IS व LM वक्र
- IS वक्राचा व्युत्पन्न:
- गुंतवणूक व बचतीतील संतुलनावर आधारित व्युत्पन्न.
- IS वक्रातील हालचाल:
- इच्छित दरात वाढ किंवा कमी झाल्यास वक्राचा स्थानांतरण होतो.
- LM वक्राचा उतार:
- चलन पुरवठा व चलनाच्या मागणीच्या प्रमाणानुसार.
ताळेबंदाची संरचना
- ताळेबंद (Balance of Payment) मध्ये चालानांचे दोन मुख्य घटक आहेत:
- चालू खाती: वस्तू, सेवा व ट्रांसफर.
- आर्थिक खाती: भांडवली प्रवाह व गुंतवणूक.
- ताळेबंदातील असंतुलनाचे प्रकार:
- स्थायी असंतुलन.
- तात्कालिक असंतुलन.
परकीय चलन
- परकीय चलन पुरवठााचे कारणे:
- आयात व निर्यात संतुलन.
- विदेशी गुंतवणूक प्रवाह.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
या प्रश्नोत्तरीत महागाईच्या कारणे, प्रकार आणि केंद्रीय बँकाच्या क्रेडिट नियंत्रणाच्या उपायांचा समावेश आहे. तुम्हाला स्टॅग्फ्लेशन, वित्तीय धोरणे आणि IS आणि LM वक्रांचा अभ्यास करण्याचा उत्तम ज्ञान मिळेल.
