Мәдениеттану бойынша негізгі түсініктер

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Мәдениеттану өзіндік пән ретінде қай ғасырда пайда болды?

  • ХVІІ ғасырдың аяғында
  • ХVІІІ ғасырдың ортасында
  • ХІХ ғасырдың соңғы үшінші ширегінде (correct)
  • ХХ ғасырдың басында

Мәдениет терминінің бастапқы мағынасы нені білдіреді?

  • Татуировканы
  • Топырақ өңдеуді (correct)
  • Өнерді
  • Білім беруді

Мәдениеттану білімнің қай саласына жатады?

  • Ғылым тарихына
  • Гуманитарлық ғылымға (correct)
  • Табиғи ғылымға
  • Саяси ғылымға

Философиялық кең мәнде мәдениет дегеніміз не?

<p>Адамдандырылған әлем (B)</p> Signup and view all the answers

Мәдениеттанудың теориялық базасын не құрайды?

<p>Тарихи материализм (C)</p> Signup and view all the answers

Кім мәдениеттің дамуын адамға үстемдік жасайтын фактор деп санаған?

<p>З.Фрейд (D)</p> Signup and view all the answers

Антикалық дәуірде мәдениет пен тәрбиелеуді қандай терминмен белгілеген?

<p>Пайдейя (A)</p> Signup and view all the answers

«Европаның батуы» жұмысының авторы кім?

<p>О.Шпенглер (A)</p> Signup and view all the answers

Адамның қолдарымен жасалған физикалық объектілер мәдениеттің қай өрісіне жатады?

<p>Материалдық (D)</p> Signup and view all the answers

Мәдениеттің регулятивтік функциясы не құрайды?

<p>Рухани өмірдің ізденісін жүзеге асыру (A)</p> Signup and view all the answers

А. Тойнби мәдениеттің дамуының қозғаушы күшін қалай анықтаған?

<p>Экономика (A)</p> Signup and view all the answers

«Аксиология» ұғымы нені білдіреді?

<p>Құндылықтардың теориясын (D)</p> Signup and view all the answers

«Мәдениет және әдептану» жұмысының авторы кім?

<p>И.Хейзинга (A)</p> Signup and view all the answers

Мәдениеттің негізгі формаларын атаңыз:

<p>материалдық, рухани (A)</p> Signup and view all the answers

Сциентизм ғылыми білімді қандай түрде бағалайды?

<p>Мәдениеттің ең жоғарғы құндылығы (B)</p> Signup and view all the answers

«Нигилизм» терминінің мағынасы неден тұрады?

<p>Мәдениеттің құндылықтарын түгелдей дерлік жоққа шығару (C)</p> Signup and view all the answers

Иохан Хейзинга мәдениеттің қайнар көзі деп нені санайды?

<p>Ойынды (D)</p> Signup and view all the answers

«Өркениет» терминінің бастапқы мағынасы неде?

<p>Қалалық өмір стилі (B)</p> Signup and view all the answers

Адамның шығу тегі мен эволюциясы туралы ғылымды атаңыз:

<p>Антропология (B)</p> Signup and view all the answers

Шумер өркениетін қандай этникалық топ ығыстырды?

<p>Аккадтықтар (A)</p> Signup and view all the answers

«Алғашқы қауымдық мәдениет» кітабының авторы кім?

<p>Э.Тайлор (A)</p> Signup and view all the answers

Алфавит қай мәдениетте қалыптасты?

<p>Финикия (D)</p> Signup and view all the answers

Рухани өндіріс өрісі және оның нәтижелері қандай мәдениетке жатады?

<p>Рухани (C)</p> Signup and view all the answers

Антикалық дәуірде мәдениет пен тәрбиелеуді белгілеген термин қандай?

<p>Пайдейя (A)</p> Signup and view all the answers

Мәдениеттің белгілі бір жалпылық, негіздік тұрғыда жіктелуі қалай аталады?

<p>Мәдениет типологиясы (B)</p> Signup and view all the answers

Тәртіптің негізін қалыптастыру функциясын қандай мәдениеттің регулятивтік функциясы атайды?

<p>Әлеуметтік (D)</p> Signup and view all the answers

«Мәдениеттану» терминін ғылымға енгізген ғалым кім?

<p>Л. Уайт (A)</p> Signup and view all the answers

Материалдық мәдениет құрамына не жатады?

<p>Тұрғын үй, тұрмыстық заттар (D)</p> Signup and view all the answers

Өзінің ұлыс түбірлерін жоғалтып, басқа бір этносқа араласып кететін үрдіс қалай аталады?

<p>Ассимиляция (A)</p> Signup and view all the answers

Ғылым – бұл не?

<p>Мәдениет феномені (C)</p> Signup and view all the answers

Мәдениет тану білімінің негізгі саласы неден тұрады?

<p>Гуманитарлық ғылымнан (A)</p> Signup and view all the answers

Философиялық кең көзқарас бойынша мәдениет дегеніміз не?

<p>Адамнандырылған әлем (C)</p> Signup and view all the answers

Мәденитарлық мәдениеттің құрамына не жатады?

<p>Тұрғын үйлер мен тұрмыстық заттар (B)</p> Signup and view all the answers

Ассимиляция процесі шеңберінде не болып табылады?

<p>Басқа этносқа қосылу (C)</p> Signup and view all the answers

Мәдениет функцияларының біреуін атаңыз:

<p>Тәртіптің негізін қалыптастыру (D)</p> Signup and view all the answers

Көркемдік шығармашылықтың «аполлондық» және «дионисийлік» басталымдарына кім бөлді?

<p>Ф. Ницше (D)</p> Signup and view all the answers

Мәдениет терминінің бастапқы мағынасы неде?

<p>Топырақ өңдеуді (A)</p> Signup and view all the answers

Ғылымның мәнін сипаттаңыз:

<p>Адамның рухани әлемі (C)</p> Signup and view all the answers

Рухани өндіріс өрісі қандай мәдениетке жатады?

<p>Рухани мәдениет (B)</p> Signup and view all the answers

К.Юнг мәдениет пен даму тұжырымдамаларын кімнің әсерімен зерттеген?

<p>Л.Уайт (A)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Мәдениеттанудың пайда болуы

Мәдениеттану өзіндік пән ретінде ХІХ ғасырдың соңғы үшінші ширегінде пайда болды.

Мәдениеттің бастапқы мағынасы

Мәдениет терминінің бастапқы мағынасы өнерді, білім беруді, тәрбиелеуді білдіреді.

Мәдениеттанудың ғылыми саласы

Мәдениеттану гуманитарлық ғылымға жататын, мәдениетті зерттейтін пән.

Философиялық мәдениет

Философиялық кең мәнде мәдениет дегеніміз - адамдандырылған әлем, яғни адам жасаған әлем.

Signup and view all the flashcards

Мәдениеттанудың теориялық негізі

Мәдениеттанудың теориялық негізін мәдениет философиясы, тарих философиясы құрайды.

Signup and view all the flashcards

Ғылымды мәдениет феномені деп есептеу

Ғылым - бұл мәдениет феномені, яғни адамның жасаған шығармасы.

Signup and view all the flashcards

Антикалық дәуірдегі мәдениет және тәрбиелеу

Антикалық дәуірде мәдениет пен тәрбиелеуді пайдейя деп атаған.

Signup and view all the flashcards

«Мәдениеттану» терминінің авторы

«Мәдениеттану» терминін ғылымға американдық антрополог Л.Уайт енгізген.

Signup and view all the flashcards

Материалдық мәдениет

Адамның қолдарымен жасалған физикалық объектілер, мысалы: ғимараттар, мүсіндер, киім-кешек, тұрмыстық заттар - материалдық мәдениетке жатады.

Signup and view all the flashcards

Рухани мәдениет

Рухани өндіріс өрісі және оның нәтижелері рухани мәдениетке жатады.

Signup and view all the flashcards

Мәдениеттану

Мәдениет пен өркениеттің басқа да синонимдері қолданылып, қоғамның дамуы мен тарихының ғылыми-білім саласы деп аталатын ғылым.

Signup and view all the flashcards

Мәдениет

Мәдени әлеуметтік құбылыстар, жасанды және табиғи ортамен байланыста болатын адамның қызметінің нәтижесі.

Signup and view all the flashcards

Өркениет

Қоғамның жалпы дамуында озық кезең, әлеуметтік өмірдің ұйымдастырылуының ерекше түрі

Signup and view all the flashcards

Архаикалық мәдениет

Адамзаттың ерте тарихи кезеңдеріндегі мәдениеттің ең қарапайым түрі. Тас дәуірінің ең ерте кезеңінде қалыптасқан адамзат мәдениетінің бастапқы кезеңінің бірі.

Signup and view all the flashcards

Нигилизм

Мәдениеттің құндылықтарын толықтай жоққа шығару, моральдық нормалардың бұзылуы, дүниеге күмәнмен қарау. Осы тілде адам өзінің болмысын бағаламайды, құндылықтарды жоққа шығарады.

Signup and view all the flashcards

Мәдениеттің сақталуы

Мәдениеттің өзін-өзі дамытуы және өзінің ерекшеліктерін сақтауы. Екінші мәдениеттің әсерінен өзгермеуі.

Signup and view all the flashcards

Мәдениеттің дамуы

Мәдениеттің басқа мәдениеттермен байланысы және өзгеруі. Жаңа элементтерді қабылдау және өзін жетілдіру.

Signup and view all the flashcards

Өркениеттер қақтығысы

Мәдениет пен өркениеттің көптеген өкілдерінің арасындағы қақтығыстар мен қайшылықтар.

Signup and view all the flashcards

Мәдениеттің инновациясы

Мәдениеттің жаңа түрлерінің пайда болуы және дамуы.

Signup and view all the flashcards

Мәдениеттің синкретизмі

Көптеген мәдениеттердің қосылуы және бірігуі, әртүрлі мәдени тұжырымдардың бірігуі.

Signup and view all the flashcards

Мәдени ренессанс

Өнердің, әдебиеттің, ғылымның жаңа түрлерінің пайда болуы.

Signup and view all the flashcards

Мәдени деградация

Мәдени құндылықтардың құнсыздануы және ескі түсініктердің құлдырауы.

Signup and view all the flashcards

Сциентизм

Мәдениет пен ғылымның тікелей байланысы және сыйысуы.

Signup and view all the flashcards

Антисциентизм

Мәдениет пен ғылымның арасындағы қайшылықтар, ғылымды негізсіз сынау.

Signup and view all the flashcards

Құндылықтардың салыстырмалы талдауы

Әртүрлі мәдениеттерге тән құндылықтардың салыстырмалы талдауы.

Signup and view all the flashcards

Мәдениеттің теориялық тұжырымдамасы

Мәдениеттің дамуы және құндылықтары туралы теориялық тұжырымдама.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Мәдениеттану бойынша негізгі түсініктер

  • Мәдениеттанудың пайда болуы: ХІХ ғасырдың соңғы үшінші ширегінде
  • Мәдениет терминінің бастапқы мағынасы: Тәрбиелеу
  • Мәдениеттанудың ғылым саласы: Гуманитарлық ғылым
  • Философиялық кең мағынадағы мәдениет: Адамдандырылған әлем
  • Мәдениеттанудың теориялық базасы: Мәдениет философиясы
  • Ғылым дегеніміз: Мәдениет феномені
  • Антикалық дәуірдегі мәдениет пен тәрбие: Пайдейя
  • «Мәдениеттану» терминін ғылымға енгізген: О.Шпенглер
  • Материалдық мәдениет: Тұрғын үй, тұрмыстық заттар, киім-кешек
  • Рухани өндірістің өрісі: Рухани
  • Мәдениеттің жіктелуі: Мәдениет типологиясы
  • Мәдениеттің регулятивтік функциясы: Тәртіптің негізін қалыптастыру
  • Этностың басқа этносқа араласу үрдісі: Ассимиляция
  • «Мәдениет және әдептану» авторы: О. Шпенглер
  • Көркемдік шығармашылықты бөлген ойшыл: Ф. Ницше
  • "Еуразия ритмдері" авторы: Л. Гумилев
  • Психоанализ теоретиктерінің мәдениет дамуы туралы пікірі: Мәдениеттің дамуы адамға үстемдік жасайды және оны бақытты ете алмайды
  • "Европаның батуы" авторы: О. Шпенглер
  • Мәдениет дамуының қозғаушы күші бойынша А. Тойнбинің көзқарасы: Элита
  • "Мәдениеттің ойындық теориясын" дамытқан ойшыл: Й. Хейзинга
  • Эстетика ұғымы: Кереметтілік туралы ғылым
  • Аксиология ұғымы: Құндылықтардың теориясы
  • Ғылыми білімді мәдениеттің ең жоғарғы құндылығы деп есептеуші: Сциентизм
  • Ғылыми білімнің мәнін төмендетуші: Антисциентизм
  • Мінез өлшеміне байланысты мәдениет: Этика
  • Мәдениеттің негізгі формалары: Материалдық, рухани
  • Мәдениет тарихын зерттеудегі ғылым: Археология
  • Иохан Хейзинга мәдениеттің қайнар көзі деп санайды: Ойын
  • Өркениет терминінің этимологиялық мағынасы: Қалалық өмір стилі
  • Өркениет пен мәдениетті синонимдер деп есептеушілер: Гердер, Тайлор, Тойнби
  • Өркениет – мәдениеттің озықтылығы деп есептеген: Шпенглер
  • Өркениет – мәдениеттің локальдық типі деп есептеген: Данилевский
  • Өркениет – мәдениеттің құлдырауы деп есептеген: О. Шпенглер
  • Мәдениеттанудың символикалық мектебінің өкілі: Э. Кассирер
  • Адамның шығу тегі мен эволюциясы: Антропология
  • С. Хантингтон концепциясындағы басқа өркениеттердің ішіндегі басым өркениет: Батыс
  • «Нигилизм» термині: Мәдениеттің құндылықтарын жоққа шығару
  • Архаикалық мәдениет: Алғашқы қауымдық мәдениет
  • Алғашқы қауымдық мәдениет кітабының авторы: Э. Тайлор
  • Египеттік жазудың аталуы: Иероглиф
  • Зат пен сөзді баламалаушы мәдениет: Архаикалық
  • Тас дәуірінің хронология: Палеолит, мезолит, неолит
  • Шумер мәдениетін ығыстырған этникалық топ: Аккадтықтар
  • Алфавиттің пайда болуы: Финикия

Кітап бойынша қосымша мәліметтер:

  • Басқа ойшылдардың пікірлері және олардың мәдениетті түсіну тәсілдері егжей-тегжейлі берілген

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

More Like This

Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser