Podcast
Questions and Answers
लार्ड डलहौसीने कोणत्या राज्याला खालसा केले?
लार्ड डलहौसीने कोणत्या राज्याला खालसा केले?
- राजस्थान
- गुजरात (correct)
- हिवराज्य
- दक्षिण भारत
लार्ड डलहौसीचा खालसा सिध्दांत कशाशी संबंधित आहे?
लार्ड डलहौसीचा खालसा सिध्दांत कशाशी संबंधित आहे?
- राज्यांच्या विलीनीकरणाशी (correct)
- आर्थिक विकासाशी
- बंगालच्या युद्धाशी
- धार्मिक तत्त्वांशी
शोरेकारभाराच्या नावावर कोणत्या राज्याला खालसा केले?
शोरेकारभाराच्या नावावर कोणत्या राज्याला खालसा केले?
- महाराष्ट्र
- पंजाब
- अवध (correct)
- सिंध
लार्ड डलहौसीने कशामुळे नाला साहेबची पेंशन बंद केली?
लार्ड डलहौसीने कशामुळे नाला साहेबची पेंशन बंद केली?
लार्ड डलहौसीच्या कार्यकाळात भारतात किती स्वतंत्र राज्ये होती?
लार्ड डलहौसीच्या कार्यकाळात भारतात किती स्वतंत्र राज्ये होती?
लार्ड डलहौसीने खालसा धोरणाचा अवलंब कोणत्या उद्देशाने केला?
लार्ड डलहौसीने खालसा धोरणाचा अवलंब कोणत्या उद्देशाने केला?
लॉर्ड डलहौसीच्या खालसा सिध्दांता अंतर्गत कोणती राज्ये खालसा करण्यात आली?
लॉर्ड डलहौसीच्या खालसा सिध्दांता अंतर्गत कोणती राज्ये खालसा करण्यात आली?
शेतीचे आपारीकरण म्हणजे काय?
शेतीचे आपारीकरण म्हणजे काय?
शेतीच्या अपारीकरणाचे परिणाम कोणते आहेत?
शेतीच्या अपारीकरणाचे परिणाम कोणते आहेत?
लॉर्ड डलहौसीने नाना साहेबची पेंशन कशामुळे नामंजूर केली?
लॉर्ड डलहौसीने नाना साहेबची पेंशन कशामुळे नामंजूर केली?
Study Notes
लार्ड डलहौसी का खालसा सिद्धांत
- लार्ड डलहौसी ने विलीनीकरण के सिद्धांत के तहत अनेक राज्य खालसा किए।
- दत्तक विधि को नामंजूर कर के डलहौसी ने पंढरपूर राज्य को खालसा किया।
- शोरेकारभर के कारण अवध का खालसा करना प्रमुख निर्णय था।
- डलहौसी ने साम्राज्य विस्तार के लिए खालसा नीति अपनाई।
- नाना साहेब की पेंशन बंद करने का निर्णय लिया गया।
विलीनीकरण के सिद्धांत की विशेषताएँ
- विलीनीकरण का सिद्धांत राज्य की उत्तराधिकारिता पर आधारित था।
- व्यक्तिगत वारिस न होने की स्थिति में राज्य का खालसा किया गया।
- यह सिद्धांत ब्रिटिश साम्राज्य की शक्ति को बढ़ाने के लिए उपयोग में लाया गया।
खेती का आपारीकरण
- खेती का आपारीकरण किसान से भूमि के अधिकारों का छिनना है।
- आपारीकरण के परिणामों में भूमि की निजता का नष्ट होना और कृषि उत्पादन में गिरावट शामिल है।
- यह भारतीय किसानों के सामाजिक और आर्थिक जीवन पर बहुत प्रभाव डालता है।
स्वतंत्र राज्यों की स्थिति
- लार्ड डलहौसी के कार्यकाल में भारत में अनेक स्वतंत्र राज्य थे।
- इन राज्यों का खालसा करना ब्रिटिश साम्राज्य के लिए आवश्यक रणनीति थी।
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
यह क्विज़ लार्ड डलहौसी द्वारा लागू खालसा सिद्धांत और विलीनीकरण के सिद्धांत की विशेषताओं पर केंद्रित है। इसमें खेती के आपारीकरण और स्वतंत्र राज्यों की स्थिति पर भी चर्चा की जाएगी। इस विषय के माध्यम से आप भारतीय इतिहास के महत्वपूर्ण मुद्दों को समझेंगे।