Loodwit in de Schilderkunst
49 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Welke bewering over loodwit is NIET correct?

  • Loodwit is goed geschikt voor frescotechniek. (correct)
  • Loodwit werd tot na de Tweede Wereldoorlog als kunstenaarsverf gebruikt vanwege zijn superieure eigenschappen.
  • Loodwit is een neutraal wit pigment.
  • Loodwit is een duurzaam pigment dat in olie een harde, flexibele en resistente film vormt.

Welke eigenschap van loodwit maakte het tot een ideaal pigment voor Rembrandt en Rubens?

  • De compatibiliteit van loodwit met alle bindmiddelen.
  • Het hoge dekvermogen van loodwit.
  • De lage olieabsorptie van loodwit.
  • De visceuze, bijna boetseerbare pasta die loodwit vormt met olie. (correct)

Waarom werd loodwit vanaf de tweede helft van de 19e eeuw geleidelijk vervangen door andere witte pigmenten?

  • Loodwit was te duur om te produceren.
  • Loodwit was giftig en de toxiciteit ervan werd steeds duidelijker. (correct)
  • Loodwit had een lage olieabsorptie, waardoor het moeilijk te mengen was met andere pigmenten.
  • Loodwit was niet compatibel met de nieuwe bindmiddelen die toen werden gebruikt.

Welke twee eigenschappen van loodwit maakten het tot een veelgebruikte hulpstof voor andere pigmenten?

<p>Het hoge dekvermogen en de snelle droogtijd. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste reden waarom er in Westerse schilderijen vaak veel loodwit te vinden is?

<p>Loodwit werd gebruikt in bijna alle opake lagen, inclusief de preparatie, imprimatura, onderschildering en picturale laag. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende is een voorbeeld van een pigment dat in de tekst wordt genoemd?

<p>Oker (B)</p> Signup and view all the answers

Welke bewering over de productie van verf is juist volgens de tekst?

<p>De productie van verf is een grootschalige industrie die voortdurend in ontwikkeling is. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt er bedoeld met de term ''kleurende bestanddelen'' die in de laatste alinea wordt genoemd?

<p>De verschillende pigmenten die worden gebruikt om verf te maken. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke bewering over het gebruik van pigmenten voor kunstenaars is juist?

<p>Kunstenaarsverf wordt doorgaans op (semi-)industriële wijze geproduceerd, maar kleinschaliger dan verf voor andere doeleinden. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste boodschap van de tekst?

<p>De evolutie van verfproductie van de prehistorie tot nu. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk verschil tussen de verfproductie in het verleden en vandaag?

<p>Alle bovenstaande opties zijn juist. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende bedrijven wordt in de tekst genoemd als een belangrijke producent van kunstenaarsverf?

<p>Royal Talens (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is de kleurindex?

<p>Een systematische classificatie van alle bekende kleurstoffen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste reden waarom de auteur de term 'paleo' pigmenten gebruikt?

<p>Om te benadrukken dat deze pigmenten al in de prehistorie werden gebruikt. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een bindmiddel in de context van verf?

<p>Een stof die ervoor zorgt dat de pigmenten aan elkaar blijven plakken. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat zijn de voornaamste bestanddelen van verf?

<p>Pigment, bindmiddel en additieven (B)</p> Signup and view all the answers

Welke voorwaarde hoort niet bij de definitie van verf?

<p>Het is uitsluitend gemaakt van natuurlijke ingrediënten (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een functie van verf?

<p>Het beschermen tegen corrosie (B)</p> Signup and view all the answers

Welk type pigment absorbeert bepaalde golflengtes van licht?

<p>Organische pigmenten (B)</p> Signup and view all the answers

Waarom worden additieven aan verf toegevoegd?

<p>Om de duurzaamheid te verbeteren (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is het doel van het aanbrengen van verf op muren?

<p>Om te versieren (A)</p> Signup and view all the answers

Wat gebeurt er met verf na toepassing op een oppervlak?

<p>Het uithardt tot een vaste film (A)</p> Signup and view all the answers

Welke eigenschap heeft een pigment in verf?

<p>Het coloreert andere stoffen (C)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende pigmenten bevat significante componenten uit het been?

<p>Beenderzwart (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een eigenschap die geldt voor alle zwarte pigmenten?

<p>Zeer stabiel (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende is een andere naam voor Loodwit?

<p>Kremnitz white (D)</p> Signup and view all the answers

Waartoe worden gips en kalk meestal gebruikt in de kunst?

<p>Als grondlaag of hulpstof (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is de IUPAC naam voor Loodwit?

<p>Basisch lood(II)carbonaat hydroxide (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is de samenstelling van Loodwit?

<p>2PbCO3.Pb(OH)2 (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een veelgebruikte toepassing van zwarte pigmenten?

<p>Als bindmiddel in schilderkunst (C)</p> Signup and view all the answers

Wat benadrukt de hoge kleurkracht?

<p>Dekkend vermogen (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is de functie van het bindmiddel in verf?

<p>Het vormen van een film bij chemische verandering (C)</p> Signup and view all the answers

Welk van de volgende is geen functie van het bindmiddel?

<p>Oplossen van kleurstoffen (C)</p> Signup and view all the answers

Waarom zijn pigmenten geen kleurstoffen?

<p>Omdat ze niet oplossen in het bindmiddel (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een van de functies van de beschermlaag die door het bindmiddel wordt gevormd?

<p>Het beschermen van pigmentkorrels tegen de atmosfeer (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende beschrijvingen over pigmenten is juist?

<p>Pigmenten zijn vaste korrels die kleuren door het reflecteren van licht. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat gebeurt er wanneer een pigment met een bindmiddel wordt gemengd?

<p>Het bindmiddel vormt een beschermende film om het pigment. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke eigenschap van pigmenten maakt het mogelijk om ze in verf te gebruiken?

<p>Ze absorberen specifieke golflengtes van licht. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende kenmerken is essentieel voor een bindmiddel in verf?

<p>Het moet in staat zijn om pigmenten te disperseren. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijke reden voor de variatie in de datum en tijd van pigmenten?

<p>De kennis over wie pigmenten uitvond, is nog niet volledig. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat beschrijft koolstofzwarten het beste?

<p>Een groepsnaam voor pigmenten gemaakt door de verbranding van organisch materiaal. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende types zijn koolstofzwarten?

<p>Lampenzwart. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke formule is correct voor beender- en ivoorzwart?

<p>Ca3(PO4)2 + CaCO3 + C (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een voorbeeld van een organisch synthetisch pigment?

<p>Beenderzwart. (A)</p> Signup and view all the answers

Sinds wanneer worden zwarte pigmenten zoals koolstofzwarten gebruikt?

<p>Sinds de prehistorie. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is de kristalstructuur van beender- en ivoorzwart?

<p>Hydroxyapatiet. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is de kleur van koolstofzwarten?

<p>Zwart. (A)</p> Signup and view all the answers

In welke situatie worden pigmenten meestal voor het eerst op grote schaal geproduceerd?

<p>Bij de beschikbaarheid van de grondstoffen. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat karakteriseert organische pigmenten zoals koolstofzwarten?

<p>Ze zijn afkomstig van verbranding van organische materialen. (A)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Wat zijn pigmenten?

Pigmenten zijn gekleurde stoffen die gebruikt worden om verf, inkt en andere materialen te kleuren.

Wat is oker?

Oker is een natuurlijke kleurstof, een aardekleur, die al sinds de prehistorie wordt gebruikt.

Evolutie van Pigmenten

Vanaf de prehistorie tot nu is er een lange evolutie geweest in het gebruik van pigmenten.

Verfproductie vandaag

De productie van verf is een modern, complex proces dat hoogtechnologisch is.

Signup and view all the flashcards

Wie is Akzo Nobel?

Akzo Nobel is een van 's werelds grootste verfproducenten. Hun merken zijn Levis, Sikkens en andere.

Signup and view all the flashcards

Kunstenaarsverf

Ook kunstenaarsverf wordt geproduceerd, maar vaak op kleinere schaal dan industriële verf.

Signup and view all the flashcards

Kleurindex

De kleurindex is een databestand dat alle geregistreerde pigmenten en kleurstoffen bevat.

Signup and view all the flashcards

Wat zijn bindmiddelen?

Bindmiddelen worden toegevoegd aan pigmenten om verf te maken.

Signup and view all the flashcards

Hoeveel pigmenten zijn er?

Er zijn duizenden verschillende pigmenten en kleurstoffen.

Signup and view all the flashcards

Verschil in pigmentgebruik

De vroegste rotstekeningen gebruikten een beperkt aantal pigmenten, maar nu zijn er duizenden.

Signup and view all the flashcards

Wat is verf?

Verf is een vloeistof die pigment bevat en op een oppervlak wordt aangebracht om een vaste film te creëren.

Signup and view all the flashcards

Waarvoor wordt verf gebruikt?

Verf wordt gebruikt om voorwerpen te versieren, te beschermen, de aandacht erop te vestigen, textuur te geven of om kunstwerken te maken.

Signup and view all the flashcards

Waaruit bestaat verf?

De belangrijkste bestanddelen van verf zijn pigment, bindmiddel en optioneel additieven.

Signup and view all the flashcards

Wat is pigment?

Pigment is een poeder dat andere stoffen kleurt door bepaalde golflengtes van het licht te absorberen of te reflecteren. Het blijft als korrels gedispergeerd in een bindmiddel.

Signup and view all the flashcards

Wat is een bindmiddel?

Het bindmiddel in verf zorgt ervoor dat de verf uithardt en een duurzame film vormt.

Signup and view all the flashcards

Wat zijn additieven?

Additieven zijn extra componenten die aan verf worden toegevoegd om bepaalde eigenschappen te verbeteren.

Signup and view all the flashcards

Is de evolutie van verf belangrijk?

De technische ontwikkeling van verf is nauw verbonden met de kunsthistorie en (socio-)economische evolutie.

Signup and view all the flashcards

Wat is de definitie van verf?

De definitie van verf is een pigment-houdende vloeistof die op voorwerpen wordt aangebracht in een dunne laag, uithardt tot een vaste film en een doel heeft, zoals versiering, bescherming, aandacht trekken, textuur geven of een kunstwerk creëren.

Signup and view all the flashcards

Hoe worden pigmenten in verf gebruikt?

Pigmenten zijn in verf als korrels gedispergeerd in het bindmiddel. Ze lossen niet op, anders zouden het kleurstoffen zijn.

Signup and view all the flashcards

Wat is cohesie van het bindmiddel?

Bindmiddel zorgt ervoor dat pigmenten en additieven aan elkaar blijven plakken.

Signup and view all the flashcards

Wat is adhesie van het bindmiddel?

Bindmiddel zorgt ervoor dat de verf goed hecht aan de oppervlakte waar het op wordt aangebracht.

Signup and view all the flashcards

Wat is de beschermende functie van het bindmiddel?

Bindmiddel beschermt de pigmenten tegen de buitenwereld, bijvoorbeeld tegen vocht en licht.

Signup and view all the flashcards

Wat is de transportfunctie van het bindmiddel?

Bindmiddel transporteert de pigmenten naar de oppervlakte waar de verf wordt aangebracht.

Signup and view all the flashcards

Wat is Koolstofzwart?

Koolstof zwart is een verzamelnaam voor pigmenten die worden gemaakt door organisch materiaal te verbranden.

Signup and view all the flashcards

Welke soorten koolstofzwart bestaan er?

Verschillende soorten koolstofzwarten hebben hun eigen namen, afhankelijk van het materiaal waar ze van gemaakt zijn. Denk aan ivoorzwart, beenderzwart, lampenzwart, houtskoolzwart, wijngaardzwart.

Signup and view all the flashcards

Wat is de chemische samenstelling van koolstofzwart?

De chemische samenstelling van koolstofzwart is amorfe koolstof (C).

Signup and view all the flashcards

Wat maakt beenderzwart en ivoorzwart uniek?

Beenderzwart en ivoorzwart zijn wat anders dan andere koolstofzwarten. Ze bestaan uit calciumfosfaat, calciumcarbonaat en koolstof.

Signup and view all the flashcards

Tot welke categorie pigmenten behoren koolstofzwarten?

Koolstofzwarten behoren tot de categorie 'organische synthetische' pigmenten.

Signup and view all the flashcards

Welke kristalstructuur hebben koolstofzwarten?

De meeste koolstofzwarten hebben geen kristalstructuur, behalve beenderzwart en ivoorzwart die een hydroxyapatietstructuur hebben.

Signup and view all the flashcards

Wanneer worden koolstofzwarten gebruikt?

Koolstofzwarten werden al in de prehistorie gebruikt en zijn nog steeds populair.

Signup and view all the flashcards

Hoe worden zwarte pigmenten doorgaans geproduceerd?

Zwarte pigmenten zijn meestal koolstofzwarten, die gemaakt worden door organisch materiaal te verbranden.

Signup and view all the flashcards

Waarom zijn er verschillende data voor de vroegste pigmenten?

De gegevens over de vroegst gebruikte data van pigmenten kunnen variëren vanwege verschillende bronnen die verschillende informatie geven.

Signup and view all the flashcards

Hoe speelt locatie een rol bij pigmentgebruik?

Er zijn geografische verschillen in het gebruik van pigmenten. Sommige pigmenten werden in bepaalde gebieden eerder gebruikt vanwege de beschikbaarheid van grondstoffen.

Signup and view all the flashcards

Sub-namen voor zwart pigment

De naam van een zwart pigment kan variëren afhankelijk van het organische materiaal waaruit het is gemaakt.

Signup and view all the flashcards

Chemische samenstelling van zwart pigment

Chemisch gezien zijn alle zwarte pigmenten vrijwel hetzelfde (amorf koolstof), maar beender- en ivoorzwart bevatten ook calciumfosfaat en -carbonaten.

Signup and view all the flashcards

Loodwit - een oud pigment

Loodwit is een van de oudste synthetische pigmenten, het wordt al heel lang gebruikt.

Signup and view all the flashcards

Verschillende vormen van loodwit

Loodwit kan in verschillende vormen voorkomen: PbCO3 (cerussiet), Pb3(CO3)2(OH)2 (hydrocerussiet) en Pb5(CO3)3O(OH)2 (plumbonacriet).

Signup and view all the flashcards

Natuurlijk loodwit te zeldzaam

Loodwit komt ook voor als natuurlijk mineraal, maar het is te zeldzaam om voor kunst te gebruiken.

Signup and view all the flashcards

Gips en kalk als grondlagen

Gips en kalk worden vaak gebruikt als grondlaag voor schilderen.

Signup and view all the flashcards

Gips en kalk, niet als pigmenten

Gips en kalk worden niet vaak als pigment gebruikt, maar meer als hulpstof om de verf te verdikken en te binden.

Signup and view all the flashcards

Gips en kalk als substraat

Gips en kalk worden soms toegepast als substraat voor organische pigmenten.

Signup and view all the flashcards

Wat is loodwit?

Loodwit is een pigment dat in de Oudheid werd gebruikt en een wit-grijze kleur heeft. Het was het enige beschikbare witte pigment tijdens de Westerse schilderkunst tot de 19e eeuw. Het werd gewaardeerd voor zijn neutraal witte kleur en superieure eigenschappen.

Signup and view all the flashcards

Hoe is de textuur van loodwit?

Loodwit heeft een unieke textuur die het mogelijk maakt om het te mengen met olie tot een pasta, die geschikt is voor pastueus werken (bv. Rembrandt en Rubens). Dit maakt het 'aangenaam om mee te schilderen'.

Signup and view all the flashcards

Wat zijn de eigenschappen van loodwit?

Loodwit is een sterk pigment met een hoge brekingsindex, waardoor het een opaak en dekkend effect heeft. Dit is gunstig voor het dekken van oppervlakken en het creëren van heldere hooglichten in schilderijen.

Signup and view all the flashcards

Waarom werd loodwit vervangen?

Loodwit is giftig en werd vanwege deze reden in de tweede helft van de 19e eeuw gradueel vervangen door zinkwit. Vanaf het interbellum werd het vervangen door titaanwit. Desondanks blijft loodwit een populaire keuze voor kunstenaarsverf tot na WO II.

Signup and view all the flashcards

Waarom is loodwit nu verboden?

Loodwit is sinds 2007 verboden in de productie en handel vanwege het Europees REACH systeem. Dit is een belangrijke stap om de veiligheid van makers en consumenten te beschermen.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Materiaalkunde 1061FOWCOR: Verf

  • Verf wordt gedefinieerd als een pigment-houdende vloeistof die uithardt tot een vaste film, aangebracht op een drager, met als doel om deze voorwerpen te versieren/beschermen/aandacht te vestigen/textuur/kunstwerk te maken.
  • Verf bestaat minstens uit twee hoofdbestanddelen (pigment en bindmiddel), het derde is optioneel (additieven).
  • Courante verschijningsvormen van verf in erfgoedzorg omvatten schilderijen, illuminaties (op perkament/papier), polychromie (veelkleurige beschildering van beeldhouwwerken), muurschilderingen, historische interieurs, architecturale gevelafwerking, en toegepaste kunsten.
  • Pigmenten zijn poeders die andere stoffen kleuren door bepaalde golflengtes van licht te absorberen of te reflecteren.
  • Bindmiddelen zijn vloeistoffen die na chemische verandering, met pigmenten en additieven, overgaan tot een vaste massa (film).
  • Bindmiddelen spelen een rol bij cohesie (verbinden pigmenten), adhesie (aanhechting met drager), transportmiddelen (pigment naar drager brengen), protectie (bescherming tegen atmosfeer), en uiterlijk (saturatie, glans, transparantie, kleur).
  • Additieven, als optioneel component, wijzigen de eigenschappen van verf: droging, viscositeit, dekkracht, glans, bewaring, prijs, textuur, flexibiliteit, hardheid, en duurzaamheid.

Indeling pigmenten

  • Pigmenten worden ingedeeld op basis van hun chemische samenstelling: anorganisch (zonder koolstof-waterstofbindingen) en organisch (uit koolstof-waterstofbindingen).
  • Anorganische pigmenten omvatten mineralen, zouten en metalen.
  • Organische pigmenten zijn kleurstoffen.

Courante Pigmenten

  • Gele pigmenten, zoals gele oker, ongebrande siena, loodtingeel, napels geel, orpiment, chroomgeel en cadmiumgeel.

  • Rode pigmenten (en bruines) zoals rode oker, gebrande siena, rode lood, vermiljoen.

  • Blauwe pigmenten omvatten azuriet, smalt, pruissisch blauw, kobaltblauw en ceruleum blauw.

  • Groene pigmenten zoals groene aarde, malachiet, verdigris, emerald groen, viridium groen.

  • Zwarte pigmenten zijn koolstofzwarten, bijvoorbeeld houtskool zwart, beenderzwart, ivoorzwart.

  • Witte pigmenten zoals gips, kalk, loodwit, zinkwit en titaniumwit.

  • Pigmenten kunnen natuurlijk of synthetisch zijn.

  • Natuurlijke pigmenten worden geproduceerd in de natuur, synthetische pigmenten door de mens.

  • Synthetische equivalenten van natuurlijke pigmenten bestaan ook.

Nomenclatuur van pigmenten

  • Pigmenten hebben vaak vele namen, soms voor een identieke substantie.
  • Triviale namen (volksnamen) verschillen per locatie, tijdperk en gebruik.
  • Merknamen voor verf zijn bedacht door producenten, meestal verwijzend naar de exacte samenstelling.
  • Hedendaagse nomenclatuur omvat systemen zoals de IUPAC-namen, CAS-nummers en de Colour Index International.

Referentiewerken

  • Encyclopedische werken over pigmenten.
  • Werken over bindmiddelen.
  • Meerdere volumes/artikelen die verwijzen naar specifieke historische pigmenten.
  • Website (externe links) bieden meer informatie. Vergeet echter niet de informatie te controleren en te verifiëren.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

2024 Materiaalkunde 1061FOWCOR: Verf - Deel 1 Pigmenten PDF

Description

Test je kennis over loodwit en zijn rol in de schilderkunst. Dit quiz vraagt je naar eigenschappen, gebruik en de evolutie van dit pigment door de geschiedenis heen. Ontdek waarom het populair was bij meesterkunstenaars zoals Rembrandt en Rubens.

More Like This

Trasformare lead in clienti
30 questions

Trasformare lead in clienti

AdoredBoron avatar
AdoredBoron
Lead...for God's Sake Flashcards
53 questions

Lead...for God's Sake Flashcards

BrainiestDouglasFir avatar
BrainiestDouglasFir
Workplace Lead Exposure Flashcards
10 questions

Workplace Lead Exposure Flashcards

WellConnectedComputerArt avatar
WellConnectedComputerArt
Types of Metal: Lead Properties and Uses
40 questions

Types of Metal: Lead Properties and Uses

FasterSine avatar
FasterSine
Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser