Laboratuvar Kazalarında İlk Yardım

Laboratuvar Kazalarında İlk Yardım

• Laboratuvar çalışmaları sırasında sağlık risklerini önlemek için kullanılan kimyasalların özelliklerini bilmek ve olası kazaları önlemek önemli.
• Kaza durumunda müdahale adımları yazılı olarak belirtilmeli ve yaralı kişi hemen bir sağlık kuruluşuna götürülmelidir.
• Asit temasında suyla seyreltildikten sonra %1’lik NaHCO3 çözeltisi ile nötrleştirilmeli, emici maddeler ile temizlenmelidir.
• Geçimsiz kimyasallar bir arada muhafaza edilmemeli, ayrı ayrı saklanmalıdır.

Geçimsiz Kimyasallar

• Aktif karbon, kalsiyum hipoklorür ve oksidan maddeler ile karıştırılmamalıdır.
• Alkali metaller (Na, K, vb.), hidrokarbonlar, su ve sulu çözeltileri ile karıştırılmamalıdır.
• Amonyak, civa, klor, iyot, brom ve kalsiyum ile karıştırılmamalıdır.
• Amonyum nitrat, toz halindeki metaller, yanıcı sıvılar, kükürt, kloratlar, tüm asitler ve nitritler ile karıştırılmamalıdır.
• Asetik asit, kromik asit, nitrik asit, hidroksil içeren bileşikler, etilen glikol, perklorik asit, peroksitler, ve permanganatlar ile karıştırılmamalıdır.
• Asetilen, flor, klor, brom, bakır, civa ve gümüş ile karıştırılmamalıdır.
• Aseton, derişik nitrik asit ve derişik sülfürik asit ile karıştırılmamalıdır.
• Bakır, asetilen ve hidrojen peroksit ile karıştırılmamalıdır.
• Brom, amonyak, asetilen, bütan ve diğer petrol gazları, turpentin ile karıştırılmamalıdır.
• Civa, asetilen ve amonyak ile karıştırılmamalıdır.
• Gümüş, asetilen, oksalik asit, tartarik asit, amonyak ve karbondioksit ile karıştırılmamalıdır.
• Hidroflorik asit, amonyak ile karıştırılmamalıdır.
• Hidrojen peroksit, bakır, krom, demir, metal ve metal tuzları, yanıcı sıvılar, anilin, nitrometan ile karıştırılmamalıdır.
• Hidrojen sülfit, nitrik asit ve oksidan maddeler ile karıştırılmamalıdır.
• Hidrokarbonlar (benzen, eter), flor, klor, brom, kromik asit ve sodyum peroksit ile karıştırılmamalıdır.
• Hidrosiyanik asit, nitrik asit ve alkaliler ile karıştırılmamalıdır.
• İyot, asetilen ve amonyak ile karıştırılmamalıdır.
• Kalsiyum oksit, su ile karıştırılmamalıdır.
• Klor, amonyak, asetilen, bütan ve diğer petrol gazları, turpentin ile karıştırılmamalıdır.
• Nitrik asit, asetik asit, anilin, kromik asit, hidrosiyanik asit, hidrojen sülfit, yanıcı sıvılar ve gazlar ile karıştırılmamalıdır.
• Oksijen, yağlar, gres, hidrojen, yanıcı sıvılar, yanıcı katılar ve yanıcı gazlar ile karıştırılmamalıdır.
• Okzalik asit, gümüş ve civa ile karıştırılmamalıdır.
• Perklorik asit, asetik anhidrit, alkoller, karbon tetra klorür, karbon dioksit ile karıştırılmamalıdır.
• Potasyum permanganat, gliserin, etilen glikol, benzaldehit ve sülfürik asit ile karıştırılmamalıdır.
• Sodyum nitrat, amonyum nitrat ve diğer amonyum tuzları ile karıştırılmamalıdır.
• Sülfürik asit, kloratlar, perkloratlar ve permanganatlar ile karıştırılmamalıdır.
• Yanıcı sıvılar, amonyum nitrat, kromik asit, hidrojen peroksit, nitrik asit ve halojenler ile karıştırılmamalıdır.

Kimyasalların Toksik Etkileri

• Kimyasallar solunum sistemi, kan, akciğerler, böbrekler, sindirim sistemi ve diğer dokuları olumsuz etkileyebilir.

Yanıklar İçin İlk Yardım

• Yanan bölge bol soğuk su altında bekletilmelidir.
• Şişlik oluşabileceğinden saat, yüzük, bilezik gibi takılar çıkarılmalıdır.
• Yanan bölgedeki giysiler çıkarılmalı, yapışmış ise etrafından kesilerek çıkarılmalıdır.
• Yanan bölge sabunlu su ile dikkatlice temizlenmelidir.
• Su toplayan yerler kesinlikle patlatılmamalıdır.
• Yanan bölgelere birlikte bandaj yapılmamalıdır.
• Yanık üzerine temiz ve nemli bezle örtülmelidir.
• Yanık üzerine hiçbir madde sürülmemelidir.
• Hasta ya da yaralı battaniye vb. ile örtülmelidir.

Siyanür Tuzları İçin İlk Yardım

• Deri ile temasta iyice yıkanmalı, eğer yara açık ise hemen bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
• Yutulması durumunda kişi hemen kusturulur ve mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulur.

Sülfatlar İçin İlk Yardım

• Al, NH4, Co, Cu, Mg, Ni, K, Na, Zn, Cd ve SO4 deri ile temasında iyice yıkanmalı, eğer deri reaksiyon gösteriyorsa sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

Nötralizasyon

• Çeker ocak içinde gerçekleştirilmelidir.
• Tehlikeli kimyasallar nötralize edilirken dikkatli olunmalıdır.

Tehlikeli Kimyasallar

• Ağır metaller, hidrojen peroksit, aromatik nitro bileşikleri, hidrojen sülfit, aldehitler, hidrojen siyanür, alkali metaller, inorganik amidler, alkali tuzları (NaOH, KOH), karbon disülfür, karbon tetraklorür, benzen, klorlu hidrokarbonlar, civa, ksilen, eterler, metil alkol, fenoller, nitrat ve nitritler, nitrik asit, oksalik asit, fosfor, perkloratlar, halojenler, toluen gibi kimyasallar tehlikelidir.

Kimyasallar Arasındaki Reaksiyonlar

• Bazı kimyasal maddeler bir araya geldiğinde yangına, şiddetli patlamalara veya toksik ürünlere yol açabilir.

İlk Yardım

• Yara: Yaralı yüzü koyun uzatılmalı, hareket ettirilmemelidir.
• Kromik asit ve dikromat yutulması: Acilen sodyum bikarbonat çözeltisi verilmeli ve bir sağlık kuruluşuna götürülmelidir.
• Alkali yutulması: Limon suyu veya sirke karıştırılmış bolca su verilmeli hemen bir sağlık kuruluşuna gidilmelidir.

Solunum Sistemi Üzerinde İritan Etkili Gazlarla Zehirlenmelerde İlk Yardım

• Krom, brom, HCl gibi kimyasalların buharları doğrudan solunduğunda zehirlenmelere yol açar.

Laboratuvar Kazaları

• Laboratuarda en sık karşılaşılan kazalar, kesikler ve sıyrıklar, göz kazaları, zehirlenmeler, yanıklar ve elektrik şoklarıdır.
• Kesikler: El, kalp hizasından yukarıda tutularak kanamanın kısa sürede durması sağlanmalı ve kesilen yerin üzerine antiseptik bir madde sürülmelidir. Daha sonra kesilen kısım gazlı bez ya da yara bandı ile sarılmalıdır.
• Asit yanığı: % 1'lik bikarbonat çözeltisi uygulanmalıdır.
• Baz yanığı: % 1'lik asit çözeltisi uygulanmalıdır.

Kimyasalların Ortama Dökülmesi

• Madde üreticileri dökülme durumunda yapılacakları belirten uyarılar hazırlamışlardır.
• Sıvı dökülmeleri:
  • Asitler ve korozif kimyasallar: Sodyum karbonat (Na2CO3) veya sodyum bikarbonat (NaHCO3) ile nötralize edilmelidir.
  • Alkaliler: Kuru kum ile kaplanmalıdır.

Tehlikeli Bir Kimyasalın Dökülmesi Halinde Yapılacaklar

• 1. Biyogüvenlik sorumlusuna haber verilir, görevli olmayan personel olay yerinden uzaklaştırılır.
• 2. Kontamine olanlara yardım edilir.
• 3. Çok miktarda bir sıvı dökülmesinde oda boşaltılmalı, pencereler açılmalıdır.

Laboratuvar kazalarında ilk yardım uygulamalarını öğrenin. Kimyasalların özellikleri ve geçimsiz maddeler hakkında bilgi sahibi olun. Bu quiz, acil durumlarda nasıl müdahale edilmesi gerektiğini öğretmeyi amaçlamaktadır.