Untitled Quiz

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Сөйлемнең бірыңғай мүшәләре нинди теләсә нинди формаларда булырга мөмкин?

Кімдер бөтен формалар

Синтаксистик төрле формалар (correct)

Киңәйтелгән зат есімнәр

Текесез зат есімнәр

Бірыңғай мүшәләрнең функциясе нидән гыйбарәт?

Сөйлемнең кәефен күрсәтү

Синтаксистик файлның өлешен тәшкил итү (correct)

Тагын бер охшаш мәгълүмат бирү

Бер үк контекстта берәр түбән объективлык күрсәтү

Күп мүшәләр берләшеп бер җанлы сүзгә җавап биргәндә, алар ничек атала?

Аралашу

Сабаклаша бәйләнү

Бердәмләнеш

Салаласа бәйләнү (correct)

Бірыңғай мүшәләрне берләштергән сүз ничек атала?

Жалпылауыш сүз (A) Signup and view all the answers

Көптік жалғау ничә числодагы соңгы әгъзага кушыла?

Соңгы әгъзага гына (B) Signup and view all the answers

Бірыңғай мүшәләрне ике төрле ничек бәйләргә мөмкин?

Интонация һәм жалғаулықшылар (A) Signup and view all the answers

Бастауышлар бер форманы тәшкил иткәндә нәрсә була?

Барысы берләшә (B) Signup and view all the answers

Бірыңғай жалаң толықтауышның мисалын нидән табарга мөмкин?

Кәмшат бөрік, ак тамак (B) Signup and view all the answers

Сөйлемдә бастауыш урыннарында затларның төрле формалары булганда ни була?

Кайбер кыен шартлар (A) Signup and view all the answers

Бірыңғай мүшәләрнең синтаксистик рольләре турында нәрсә әйтелә?

Аларның бер генә синтаксистик рольләре була (A) Signup and view all the answers

Күплек җалыгының функциясе нидә?

Сөйлемнәрдә мәгълүматны җыю (B) Signup and view all the answers

Кайсы сүзләр бер үк вакытта берничә субъектны билгеләү өчен кулланыла?

Күпчелек (C), Барысы да (D) Signup and view all the answers

Кайсысында бирле баяндауышлар бер үк баштан килә?

Әтием, әнием, абыем (B) Signup and view all the answers

Сөйлемнең башында гомумиләштерүче сүзләр булса, нинди ялгау куела?

Куш нокта (A) Signup and view all the answers

Кайсы синонимдер бирле баяндауышлы гамәл йөртүне аңлата?

Эшләү (A) Signup and view all the answers

Бирле баяндауышларның иң соңгысының сөйлемдә синтаксистик роле нинди?

Төп роль (D) Signup and view all the answers

Кайсы вариант бирле мүше һәм гомумиләштерүче сүзнең бергә бирелүен аңлатмый?

Синең белән сөйләшәм (B) Signup and view all the answers

Кайсы иҗекләр бер үк вакытта берничә җаен тәэмин итә?

Кушу, кабатлау (C) Signup and view all the answers

Турлаусыз мүше нәрсә?

Төрле функцияләр (B) Signup and view all the answers

Кайсы вариантта мәгълүмат бертектелеште генә?

Сиңлем, нәннәм (D) Signup and view all the answers

Қосарлы айқындауыш не Әйләнманы айтады?

Біртұтас күрделі мүшесі ретінде жұмсалатын сөздер. (C) Signup and view all the answers

Оңашаланған айқындауыштың сипаттамасы қандай?

Ол үтірмен бөлініп айтылады. (D) Signup and view all the answers

Оқшау сөздер қандай белгілермен бөлінеді?

Үтірмен. (D) Signup and view all the answers

Қаратпа сөздер сөйлемнің қай бөлігінде орналасады?

Басында және ортасында. (B) Signup and view all the answers

Қыстырма сөздер қандай мақсатпен қолданылады?

Әр түрлі жазба жұмыстарында. (D) Signup and view all the answers

Оңашаланған айқындауыштың орнына не келуі мүмкін?

Ешқандай өзгеріс. (D) Signup and view all the answers

Қаратпа сөз ктоға арналады?

Біреуге арналып айтылған сөз. (C) Signup and view all the answers

Айқындаушы мүшелер мен оқшау сөздер қалай ажыратылады?

Сызықша арқылы. (C) Signup and view all the answers

Оқшау сөздер қандай категорияларға бөлінеді?

Қаратпа, қыстырма, одағай. (A) Signup and view all the answers

Оңашаланған айқындауыштарды не үшін қолданамыз?

Айқындайтын сөздердің мағынасын түсіндіру үшін. (D) Signup and view all the answers

Анықтаушының функциясына карата айқындауыш нинди үзенчәлеккә ия?

Айқындауыш, гадәттә, информацияне киңәйтә. (D) Signup and view all the answers

Бірыңғай толықтауышлар кайда һәм ничек кулланыла?

Жалғаулықлы һәм жалғаулықсыз булырга мөмкин. (C) Signup and view all the answers

Кайсы сызыкта, аны билгеләүдә бер үк грамматик белшеккә ия булган берничә аныклау галимнәре бар?

Грамматик алымнарга нисбәтле һәм бер үк дәрәҗәдәгечә була. (C) Signup and view all the answers

Бірыңғай пысыҡтағышлар нотабелән ничек артып барырга мөмкин?

Интонация ярдәмендә һәм кайвакыт бәйләүчеләр ярдәмендә. (B) Signup and view all the answers

Кайсы өч төрле айкындауыш бар?

Косалкы, қосарлы, оңашаланған. (B) Signup and view all the answers

Бірыңғай аныклауның иң күп кулланылган формасы нинди?

Семантик (B) Signup and view all the answers

Кайда айқындауышлар шәхси рәвештә ишетелә?

Сүзтезмәләрендә. (B) Signup and view all the answers

Бірыңғай пысықтағыш тамырлары нәрсәгә нигезләнә?

Интонация. (A) Signup and view all the answers

Кайсы юлда айкындауыш кеше эшчәнлеген бәяләү өчен җәелдерелә?

Ничек аңлатырга? (A) Signup and view all the answers

Бірыңғай аныклауның мәгънәләре арасында нәтиҗәсез нәрсә бар?

Шундый ук. (C) Signup and view all the answers

Қай сөздер сөйлемде белгіләнмәсә да, сөйлеушінің көңіл күйін білдіреді?

Қыстырма сөздер (D) Signup and view all the answers

Қыстырма сөздердің қай түрі жорамалдау мен нануды білдіреді?

Жорамалдау, нануды білдіретін (A) Signup and view all the answers

Одағай сөздің сөйлемде қандай қызметі бар?

Көңіл күйін білдіру (B) Signup and view all the answers

Сөйлем мүшелерінің қалыпты орын тәртібі қандай болады?

Тұрақты және жылжымалы (B) Signup and view all the answers

Инверсия жасау қандай мақсатта қолданылады?

Логикалық екпінді күшейту (A) Signup and view all the answers

Қыстырма сөздер сөйлемдегі əрекетті көрсету үшін қолданылмаса, олар қандай қызмет атқарады?

Басқа сөздермен байланыспауы (B) Signup and view all the answers

Сөйлемнің қай мүшесі әдетте сөйлемнің соңында орналасады?

Баяндауыш (D) Signup and view all the answers

Қыстырма сөздер қандай мағыналарды білдіреді?

Көңіл күйін және жорамалдарды (B) Signup and view all the answers

Сөйлем мүшелерінің орын тәртібін өзгерту не деп аталады?

Инверсия (B) Signup and view all the answers

Одағай сөздер көбінесе айтылу стилінде қалай қолданылады?

Ауызекі және көркем әдебиетте (D) Signup and view all the answers

Study Notes

Сөйлемнең бергә бәйләнешле мүчәләре

Сөйлем мүчәләре бергә байланышып, бергә сөйлемнең бергә мүчәсе була ала.
Ал аерым сөйлем мүчәләре башка мүчәләр белән бәйләнештә.
Бергә мүчәләр интонация яки җөмләләр аша бәйләнештә була.
Бергә мүчәләр ялаң яки киңәйтелгән була ала.

Бергә башлангычлар

Бергә башлангычлар вакыйганың бердәмлеге белән бәйләнгән.
Башлангычлар зат исемнәр була ала, һәм алар бер төрле яки төрле төрле була ала.
Бергә мүчәләрне җыеп торучы сүз - җыючы сүз.
Сөйләмдә берничә бергә мүчә булса, күплекне беләлдерүче хәл формасы соңгы мүчәнең очына кушыла.

Бергә башлангычларны җыю

Бергә башлангычлар кеше исемнәре булса, соңгы исемгә күплек хәл формасы кушыла.
Саннар да бергә башлангычларны җыя ала.
"Барысы да", "барлыгы", "шуннан соң", "күплек ялгый" кебек сүзләр дә бергә башлангычларны җыя ала.
Җыючы сүз сөйләм башында булса, аннан соң ике нокта куела.
Җыючы сүз сөйләм ахырында булса, аның алдына тире куела.
Җыючы сүз һәм бергә мүчәләр бер сорауга җавап бирәләр, һәм алар бер үк синтаксис эшен башкаралар.

Бергә хәбәрләр

Бергә хәбәрләрнең барысы да бер үк башлангычка буйсына.
Бергә хәбәрләрнең матурлык дәрәҗәсе бер үк булса да, соңгы хәбәрнең сөйләм корылышында синтаксис эше аерым.
Бергә хәбәрләр кире килү һәм исемле була ала.
Кире килүче бергә хәбәрләр хәрәкәтнең бер-бер артлы булуын күрсәтә.

Бергә мүчәләрнең төрләре

Бергә өстәмәләр, анык билгеләмәләр, билгеләмәләр, һәм тулыландырулар була ала.
Бергә өстәмәләр сеп белән аерылып тора, кайчакта соңгы өстәмәгә генә сепнең хәл формасы кушыла.

Бергә билгеләмәләр

Бергә билгеләмәләр бер сүзне аерым яктан билгели.
Бергә билгеләмәләр матурлык күзлегеннән караганда бер төрле, гадәттә тәртип буенча бер төрле булып тора.
Тәртибе буенча аерылып торган сүзләр дә бергә билгеләмәләр була ала.

Бергә тулыландырулар

Тулыландырулар да билгеләмәләр кебек бергә булып килә.
Тулыландырулар интонация ярдәмендә яки җөмләләр аша бәйләнештә булалар.

Сөйлемне билгеләүче мүчәләр

Сөйләмне билгеләүче мүчәләр - билгеләмәләрнең аерым төре.
Билгеләмәләр билгеләргә тиешле сүзнең алдында тора, һәм билгеләнгән сүзнең үзенә тиешле, башка заттан аерып торгызучы билгеләрен күрсәтә.
Сөйләмне билгеләүче мүчәләр билгеләргә тиешле сүзнең соңында тора; аларның лексик матурлыгын аңлату, өстәмә, яки еңел билгеләрен күрсәтү.

Сөйләмне билгеләүче мүчәләрнең төрләре

Сөйләмне билгеләүче мүчәләр өстәмә, бергә, һәм аерым аерылып торган була ала.

Өстәмә сөйләмне билгеләүчеләр

Өстәмә сөйләмне билгеләүчеләр зат исемнең өстәмә билгеләре буларак килә.
Алар билгеләнгән сүзләрнең өстәмәсе.
Алар билгеләмәләр кебек тыгыз бәйләнештә түгел.
Алар билгеләнгән сүзләр белән урын алыштырса да була.

Бергә сөйләмне билгеләүче мүчәләр

Бергә сөйләмне билгеләүчеләр - билгеләнгән сүзнең бер өлеше булган сүзләр.
Мәсәлән: "телефон автомат", "батыр-очучы".

Аерым аерылып торган билгеләмәләр

Аерым аерылып торган билгеләмәләр - алар билгеләнгән сүзләрдән соң тора, һәм аларның матурлыгын аңлата.
Алар бер-берсеннән үтирләр аша аерылып тора.
Аерым аерылып торган билгеләмәләр сөйләмнең бер ничә мүчәсе булса, аңлату өчен тире аша аерылып килә.
Аерым аерылып торган билгеләмәләр бергә мүчә булса, аның алдына ике нокта, ахырына тире куела.

Сөйләмдә аерым-аерым сүзләр

Сөйләмдә башка сүзләр белән бәйләнештә тормаган сүзләр - аерым сүзләр.
Алар интонация аркылы башка сүзләрдән аерылып тора.
Язуда үтир аша аерылып торалар.
Аерым сүзләр өч төргә бүленә: мөрәҗәгать, кыстырма, хисләндергеч сүз.

Мөрәҗәгать

Мөрәҗәгать - кемгә әйткәнне күрсәтүче сүз яки сүз төркеме.
Мөрәҗәгатьләр диалогларда, шегырмәләрдә, хатларда, ишәлдарда еш очрый.
Мөрәҗәгать - хатирә, мода, яки хис-тойгыларны белдерә.
Зат исемнәр (күплек, сеп яки тәүәлсел формада) мөрәҗәгать була ала.
Мөрәҗәгать сөйләм башында тора, аның соңына үтир куела.
Мөрәҗәгать сөйләм уртасында тора, ике яктан да үтир куела.
Мөрәҗәгать сөйләм ахырында тора, аның алдына үтир куела.

Кыстырма сүз

Кыстырма сүз - сөйләмдә килеп туган фикернең ничек әйтелгәнен күрсәтүче аерым сүз.
Кыстырма сүзләр сөйләмдәге башка сүзләр белән бәйләнештә булмый, сөйләмнең бер мүчәсе түгел, башка сүзләрдән аерым торалар.

Кыстырма сүзләрнең төрләре

Кыстырма сүзләр кешенең хис-тойгыларын күрсәтә.
Кыстырма сүзләр фикерне күрсәтә.
Кыстырма сүзләр фикерне аңлату ысулын күрсәтә.
Кыстырма сүзләр фикерне башка кеше яки сөйләүченең карашыннан күрсәтә.

Хисләндергеч сүз

Хисләндергеч сүз - сөйләм мүчәләре белән грамматик бәйләнештә булмаган сүз, сөйләмнең бер мүчәсе була алмый, сөйләмдә сөйләүченең төрле хис-тойгыларын күрсәтә.
Хисләндергеч сүзләр күбрәк ауызек сөйләмдә һәм күркәм әдәби әсәрләрдә кулланыла .
Сөйләм башында яки сөйләм ахырында килә.
Хисләндергеч сүз гадәти, баяу әйтелсә, язганда аннан соң үтир куела.
Хисләндергеч сүз күтәрелгән тавыш белән әйтелсә, леп билгесе куела.

Сөйләмдәге сүзләрнең тәртибе

Сөйләмдәге сүзләрнең белгеле бер тәртибе була.
Сөйләмдәге сүзләрнең тәртибе ике төрле була: сөйләм мүчәләренең бер ничәсе тәртип белән, бер ничәсе тәртипсез тора.

### Сөйләм мүчәләренең тәртибе була.

Хәбәр сөйләмнең соңында, башлангыч аннан алда, билгеләмә билгеләнгән сүздән алда.
Өстәмәләр һәм тулыландырулар кагыйдә белән бәйләнештәге сүздән алда тора.

Сөйләм мүчәләренең тәртибен үзгәртеп коймак инверсия дип атала.

Инверсия тудыру аркылы сүзләргә логик ексче бирә .

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Untitled Quiz

Choose a study mode

Podcast

Questions and Answers

Сөйлемнең бірыңғай мүшәләре нинди теләсә нинди формаларда булырга мөмкин?

Бірыңғай мүшәләрнең функциясе нидән гыйбарәт?

Күп мүшәләр берләшеп бер җанлы сүзгә җавап биргәндә, алар ничек атала?

Бірыңғай мүшәләрне берләштергән сүз ничек атала?

Көптік жалғау ничә числодагы соңгы әгъзага кушыла?

Бірыңғай мүшәләрне ике төрле ничек бәйләргә мөмкин?

Бастауышлар бер форманы тәшкил иткәндә нәрсә була?

Бірыңғай жалаң толықтауышның мисалын нидән табарга мөмкин?

Сөйлемдә бастауыш урыннарында затларның төрле формалары булганда ни була?

Бірыңғай мүшәләрнең синтаксистик рольләре турында нәрсә әйтелә?

Күплек җалыгының функциясе нидә?

Кайсы сүзләр бер үк вакытта берничә субъектны билгеләү өчен кулланыла?

Кайсысында бирле баяндауышлар бер үк баштан килә?

Сөйлемнең башында гомумиләштерүче сүзләр булса, нинди ялгау куела?

Кайсы синонимдер бирле баяндауышлы гамәл йөртүне аңлата?

Бирле баяндауышларның иң соңгысының сөйлемдә синтаксистик роле нинди?

Кайсы вариант бирле мүше һәм гомумиләштерүче сүзнең бергә бирелүен аңлатмый?

Кайсы иҗекләр бер үк вакытта берничә җаен тәэмин итә?

Турлаусыз мүше нәрсә?

Кайсы вариантта мәгълүмат бертектелеште генә?

Қосарлы айқындауыш не Әйләнманы айтады?

Оңашаланған айқындауыштың сипаттамасы қандай?

Оқшау сөздер қандай белгілермен бөлінеді?

Қаратпа сөздер сөйлемнің қай бөлігінде орналасады?

Қыстырма сөздер қандай мақсатпен қолданылады?

Оңашаланған айқындауыштың орнына не келуі мүмкін?

Қаратпа сөз ктоға арналады?

Айқындаушы мүшелер мен оқшау сөздер қалай ажыратылады?

Оқшау сөздер қандай категорияларға бөлінеді?

Оңашаланған айқындауыштарды не үшін қолданамыз?

Анықтаушының функциясына карата айқындауыш нинди үзенчәлеккә ия?

Бірыңғай толықтауышлар кайда һәм ничек кулланыла?

Кайсы сызыкта, аны билгеләүдә бер үк грамматик белшеккә ия булган берничә аныклау галимнәре бар?

Бірыңғай пысыҡтағышлар нотабелән ничек артып барырга мөмкин?

Кайсы өч төрле айкындауыш бар?

Бірыңғай аныклауның иң күп кулланылган формасы нинди?

Кайда айқындауышлар шәхси рәвештә ишетелә?

Бірыңғай пысықтағыш тамырлары нәрсәгә нигезләнә?

Кайсы юлда айкындауыш кеше эшчәнлеген бәяләү өчен җәелдерелә?

Бірыңғай аныклауның мәгънәләре арасында нәтиҗәсез нәрсә бар?

Қай сөздер сөйлемде белгіләнмәсә да, сөйлеушінің көңіл күйін білдіреді?

Қыстырма сөздердің қай түрі жорамалдау мен нануды білдіреді?

Одағай сөздің сөйлемде қандай қызметі бар?

Сөйлем мүшелерінің қалыпты орын тәртібі қандай болады?

Инверсия жасау қандай мақсатта қолданылады?

Қыстырма сөздер сөйлемдегі əрекетті көрсету үшін қолданылмаса, олар қандай қызмет атқарады?

Сөйлемнің қай мүшесі әдетте сөйлемнің соңында орналасады?

Қыстырма сөздер қандай мағыналарды білдіреді?

Сөйлем мүшелерінің орын тәртібін өзгерту не деп аталады?

Одағай сөздер көбінесе айтылу стилінде қалай қолданылады?

Study Notes

Сөйлемнең бергә бәйләнешле мүчәләре

Бергә башлангычлар

Бергә башлангычларны җыю

Бергә хәбәрләр

Бергә мүчәләрнең төрләре

Бергә билгеләмәләр

Бергә тулыландырулар

Сөйлемне билгеләүче мүчәләр

Сөйләмне билгеләүче мүчәләрнең төрләре

Өстәмә сөйләмне билгеләүчеләр

Бергә сөйләмне билгеләүче мүчәләр

Аерым аерылып торган билгеләмәләр

Сөйләмдә аерым-аерым сүзләр

Мөрәҗәгать

Кыстырма сүз

Кыстырма сүзләрнең төрләре

Хисләндергеч сүз

Сөйләмдәге сүзләрнең тәртибе

Сөйләм мүчәләренең тәртибен үзгәртеп коймак инверсия дип атала.

Studying That Suits You

Related Documents

More Like This

Untitled Quiz

Untitled Quiz

Untitled Quiz