Podcast
Questions and Answers
Кристалдық тордың элементтеріне не жатпайды?
Кристалдық тордың элементтеріне не жатпайды?
- Тор түйіндері
- Бөлшек түйіндері (correct)
- Кристалдық тор жазықтығы
- Тор периоды
Иондық кристалдық торда қандай иондар орналасады?
Иондық кристалдық торда қандай иондар орналасады?
- Бір зарядты иондар
- Тек металдық иондар
- Нейтральды иондар
- Қарама-қарсы зарядты иондар (correct)
Атомдық кристалдық тордың неге тән қасиеті жоқ?
Атомдық кристалдық тордың неге тән қасиеті жоқ?
- Ерімейді
- Қаттылық
- Өте жоғары балқу температурасы
- Төмен балқу температурасы (correct)
Металдық кристалдық тордың негізгі қасиеттерінің бірі не?
Металдық кристалдық тордың негізгі қасиеттерінің бірі не?
Кристалдық тордағы бос орындар қай ақауларға жатады?
Кристалдық тордағы бос орындар қай ақауларға жатады?
Кристалдық тордың механикалық қасиеттеріне мыналар жатады, бірақ қандай нәрсе жатпайды?
Кристалдық тордың механикалық қасиеттеріне мыналар жатады, бірақ қандай нәрсе жатпайды?
Кристалдық тор түрлерінің ішінде төмен балқу температурасына ие қайсысы?
Кристалдық тор түрлерінің ішінде төмен балқу температурасына ие қайсысы?
Кристалдық тордың физикалық қасиеттері неге әсер етеді?
Кристалдық тордың физикалық қасиеттері неге әсер етеді?
Кристалды материалдарды зерттеуде не күтіледі?
Кристалды материалдарды зерттеуде не күтіледі?
Кристалды заттарды модельдеу үшін қайсы әдіс қолданылмайды?
Кристалды заттарды модельдеу үшін қайсы әдіс қолданылмайды?
Flashcards
Кристалдық тор
Кристалдық тор
Заттағы бөлшектердің (атомдар, иондар, молекулалар) белгілі бір ретпен орналасуы. Бөлшектер арасындағы қашықтық тұрақты.
Иондық кристалдық тор
Иондық кристалдық тор
Тор түйіндерінде қарама-қарсы зарядты иондар орналасады. Мысалы, NaCl, KCl, CaF₂
Атомдық кристалдық тор
Атомдық кристалдық тор
Тор түйіндерінде атомдар орналасады. Мысалы, алмаз, графит, кремний.
Молекулалық кристалдық тор
Молекулалық кристалдық тор
Signup and view all the flashcards
Металдық кристалдық тор
Металдық кристалдық тор
Signup and view all the flashcards
Нүктелік ақаулар
Нүктелік ақаулар
Signup and view all the flashcards
Дислокациялар
Дислокациялар
Signup and view all the flashcards
Балқу температурасы
Балқу температурасы
Signup and view all the flashcards
Электр өткізгіштік
Электр өткізгіштік
Signup and view all the flashcards
Study Notes
Кристалдық тор
- Кристалдық тор – заттағы бөлшекләр (атомнар, ионнар, молекулалар) белгілі бір ретпен орналасқан.
- Бөлшекләр арасындағы арақашықтық тұрақты.
- Әр зат өзіне тән кристалдық торға ие.
Кристалдық тор түрләре
Иондық кристалдық тор
- Тор түйіннәре қарама-қарсы зарядлы ионнардан тұрады.
- Мысалдар: NaCl, KCl, CaF₂
- Қасиетләре:
- Жоғары балқу температурасы
- Қаттылық
- Морттық (сынуға бейім)
- Суда ериді
Атомдық кристалдық тор
- Тор түйіннәре атомнардан тұрады.
- Мысалдар: алмаз, графит, кремний
- Қасиетләре:
- Өте жоғары балқу температурасы
- Жоғары қаттылық
- Суда ерімейді
- Электр өткізгіштігі әртүрлі
Молекулалық кристалдық тор
- Тор түйіннәре молекулалардан тұрады.
- Мысалдар: су (мұз), CO₂ (құрғақ мұз)
- Қасиетләре:
- Төмен балқу температурасы
- Жұмсақтық
- Ұшқыштық
- Әлсіз байланыстар
Металдық кристалдық тор
- Тор түйіннәре металл ионнарынан тұрады.
- Делокализацияланған (еркін жүретін) электроннар бар.
- Қасиетләре:
- Жоғары электр өткізгіштік
- Жоғары жылу өткізгіштік
- Иілгіштік
- Созылғыштық
Кристалдық тор ақаулары
Нүктелік ақаулар
- Бос орыннар (вакансиялар)
- Түйінаралық атомнар
- Қоспа атомнар
Сызықтық ақаулар
- Дислокациялар
- Қатар ақаулары
Беттік ақаулар
- Түйіршік шекаралары
- Фаза шекаралары
Кристалдық тордың физикалық қасиеттерге әсері
- Механикалық қасиеттер: қаттылық, морттық, иілгіштік, серпімділік
- Физикалық қасиеттер: балқу температурасы, еру қабілеті, электр өткізгіштігі, жылу өткізгіштігі
Кристалдық тордың практикалық маңызы
- Өнеркәсіпте: материалтану, металлургия, электроника, құрылыс
- Ғылымда: жаңа материалдар жасау, қасиеттерді болжау, заттардың құрылымын зерттеу
Тәжірибелік жұмыстар
- Кристалдарды өсіру: тұз, мыс купоросы, қант
- Кристалдық торларды модельдеу: пластилинмен, компьютерлік модельдеу, 3D-модельдер
Үй тапсырмасы
- Кристалдық тор түрләрін салыстыру кестесін жасаңыз.
- Тұз кристалын өсіру тәжірибесін жүргізіңіз.
- Кристалдық тор моделін жасаңыз.
Қорытынды
- Кристалдық тор заттың физикалық және химиялық қасиетләрін анықтайтын негізгі сипаттамасы.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Кристалдық тордың негізгі түрләре, иондық, атомдық, молекулалық және металдық кристалдық тордың қасиетләре туралы мәліметтер берілген. Әр түрлі кристалдық торлардың қасиеттері мен мысалдарын зерттеңіз.
