Komunikasyon sa Wika at Kulturang Pilipino

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Ano ang pangunahing dahilan kung bakit tayo may iba't ibang barayti ng wika?

Pagkakaroon ng iisang lugar na pinagmulan.
Pagsasali ng mga banyagang salita.
Pagbuo ng mga bagong wika.
Pagkakaiba-iba sa salik panlipunan. (correct)

Ano ang tawag sa barayti ng wika na ginagamit ng partikular na pangkat mula sa isang tiyak na lugar?

Sosyolek
Dayalek (correct)
Idyolek
Heterogenous

Ano ang katangian ng idyolek?

May pagkakaibang punto at tono.
Pansariling paraan ng pagsasalita ng isang tao. (correct)
Batay sa katayuan panlipunan.
Nag-uugnay ng iba't ibang pangkat etniko.

Anong anyo ng wika ang naglalarawan ng mga pagkakaiba sa katayuan panlipunan?

Sosyolek (D) Signup and view all the answers

Bakit hindi maituturing na homogenous ang wika?

Dahil sa pagkakaroon ng iba’t ibang barayti. (B) Signup and view all the answers

Ano ang halimbawa ng pagkakaiba sa dayalek?

Paggamit ng ibang bokabularyo para sa parehong kahulugan. (B) Signup and view all the answers

Ano ang hindi bahagi ng salik panlipunan na nagdudulot ng pagkakaiba-iba sa wika?

Kamalayan (C) Signup and view all the answers

Alin sa mga sumusunod ang hindi katangian ng homogenous na wika?

Iba't ibang salik panlipunan. (D) Signup and view all the answers

Ano ang pidgin?

Wika na hindi pag-aari ng sinuman at ginagamit upang makipag-usap sa ibang tao. (D) Signup and view all the answers

Ano ang tawag sa pidgin kapag ito ay naging unang wika ng isang komunidad?

Creole (B) Signup and view all the answers

Alin sa mga sumusunod ang hindi kabilang sa pitong tungkulin ng wika ayon kay Halliday?

Impersonal (C) Signup and view all the answers

Ano ang layunin ng tungkuling regulatoryo ng wika?

Kontrolin ang asal ng ibang tao. (B) Signup and view all the answers

Alin sa mga sumusunod ang halimbawa ng tungkuling pang-imahe?

Pakikipagtalastasan bilang pagpapahayag ng sariling opinyon. (C) Signup and view all the answers

Alin sa mga sumusunod ang hindi bahagi ng anim na paraan ng paggamit ng wika ayon kay Jakobson?

Stative (B) Signup and view all the answers

Ano ang gamit ng wika sa tungkuling impormatibo?

Pagbibigay ng impormasyon sa paraang pasulatan at pasalita. (C) Signup and view all the answers

Aling tungkulin ng wika ang ginagamit upang makakuha ng impormasyon?

Heurestiko (D) Signup and view all the answers

Ano ang kinakailangan upang magkaroon ng komunikasyon ayon sa Genesis 2:20?

Kakayahang makipag-ugnayan gamit ang wika. (C) Signup and view all the answers

Alin sa mga teorya ang nagsasaad na ang wika ay nagmula sa panggagaya ng mga sinaunang tao sa tunog ng kalikasan?

Teoryang Ding-Dong. (B) Signup and view all the answers

Anong gamit ng wika ang nakatuon sa mga masining na pagpapahayag tulad ng panulaan at sanaysay?

Patalinghaga. (D) Signup and view all the answers

Ano ang ibig sabihin ng Teoryang Pooh-pooh sa pinagmulan ng wika?

Ang wika ay nabuo sa mga salitang namutawi sa masisidhing damdamin. (A) Signup and view all the answers

Alin sa mga teorya ang pinakamalapit na naglalarawan ng koneksyon sa Kumpas at Wika?

Teoryang Ta-Ta. (A) Signup and view all the answers

Ano ang pangunahing layunin ng sosyolek ayon kay Rubrico (2009)?

Upang ipahayag ang pagkakaiba-iba ng paggamit ng wika batay sa katayuan sa lipunan. (D) Signup and view all the answers

Ano ang itinuturing na halimbawa ng sosyolek na may kinalaman sa wika ng mga beki?

Beki Language (C) Signup and view all the answers

Saang sitwasyon karaniwang ginagamit ang pormal na wika?

Sa mga pormal na pagdiriwang o pangyayari. (D) Signup and view all the answers

Ano ang pangunahing katangian ng jejemon sa pagsusulat?

May pinaghalo-halong numero, simbolo, at malaki/maliit na titik. (C) Signup and view all the answers

Ano ang mga elemento ng etnolek?

Mga salitang nagiging bahagi ng pagkakakilanlan ng isang pangkat-etniko. (C) Signup and view all the answers

Ano ang pangunahing layunin ng jargon?

Upang ipahayag ang natatanging bokabularyo ng partikular na pangkat. (D) Signup and view all the answers

Ano ang kahulugan ng 'register' sa wika?

Barayti ng wika kung saan naiaangkop ang uri ng wika batay sa sitwasyon. (B) Signup and view all the answers

Ano ang kinakailangan upang maunawaan ang conyospeak?

Pagsasama ng salitang banyaga sa lokal na wika. (B) Signup and view all the answers

Flashcards are hidden until you start studying

Study Notes

Barayti ng Wika

Ang wika ay heterogenous; hindi maituturing na homogenous kapag may iba't ibang barayti.
May mga salik na nagiging sanhi ng pagkakaiba-iba ng wika, tulad ng edad, trabaho, antas ng pinag-aralan, at rehiyon.

Dayalek

Ang dayalek ay lokal na barayti ng wika na ginagamit sa isang partikular na lugar.
Nagkakaiba-iba ang mga dayalek sa tono, bokabularyo, at estruktura ng pangungusap, ngunit nagkakaintindihan pa rin ang mga gumagamit nito.

Idiyolek

Tumutukoy ito sa natatanging paraan ng pagsasalita ng isang indibidwal.
Ang idiyolek ay naglalarawan ng personal na estilo na nagiging dahilan ng pagkakakilanlan ng isang tao.

Sosyolek

Nakabatay ito sa katayuan o antas panlipunan ng mga gumagamit ng wika.
Kabilang dito ang partikular na wika ng mga grupo tulad ng "beki language" o gay lingo.
Ang conyospeak ay kombinasyon ng Filipino at Ingles, karaniwang naririnig sa mas maykayang mga kabataan.

Jejespeak

Kilala rin bilang jejemon, naglalaman ito ng pinaghalong mga simbolo, numero, at mga titik.
Kadalasang ginagamit ito sa texting, nagmula sa pagnanais na mapaikli ang mga salita.

Jargon

Ito ay natatanging bokabularyo ng isang tiyak na grupong pangkat o propesyon.
Nakakatulong ito sa pagpapakilala ng mga gawaing may espesyal na kahulugan.

Etnolek

Pinaghalong salitang etniko at dayalek na naglalarawan ng partikular na pagkakakilanlan ng isang pangkat etniko.

Register

Tumutukoy ito sa pagkakaangkop ng wika sa sitwasyon at kausap.
Pormal na wika ay ginagamit sa mga opisyal na okasyon, habang di-pormal na wika ay para sa mga kaibigan at kakilala.

Pidgin at Creole

Ang pidgin ay isang simpleng wika na umusbong mula sa pakikipag-ugnayan ng mga tao sa iba't ibang unang wika.
Ang creole ay isang patuloy na pagdebelop ng pidgin na naging unang wika ng isang komunidad.

Pitong Tunguhin ng Wika ayon kay Halliday

Instrumental: Tinutugunan ang pangangailangan ng tao.
Regulatoryo: Nagkokontrol ng asal ng iba.
Inter-aksiyonal: Nakikipag-ugnayan sa kapwa.
Personal: Nagpapahayag ng sariling opinyon.
Heurestiko: Nakakuha ng impormasyon.
Impormatibo: Nagbibigay ng impormasyon sa pasulat at pasalita.
Pang-Imahinasyon: Nagpapahayag ng damdamin sa masining na paraan.

Anim na Paraan ng Paggamit ng Wika ayon kay Jakobson

Emotive: Pagpapahayag ng damdamin.
Conative: Panghihikayat at impluwensya.
Phatic: Pagbuo ng ugnayan sa kapwa.
Referential: Pagsasangguni sa kaalaman.
Metalingual: Pagpapayo sa mga problema ng wika.
Poetic: Masining na pagpapahayag.

Pinagmulan ng Wika

Ayon sa Genesis 2:20, ang tao ay may kakayahang makipag-usap, kasabay ng pagsilang ng wika.
Ang Tore ng Babel (Genesis 11:1-9) ay nagkuwento ng iisang wika na naging sanhi ng pagkakaiba-iba.

Teoryang Ebolusyon ng Wika

Bow-wow: Panggagaya sa tunog ng hayop.
Pooh-pooh: Mga salitang namumutawi mula sa damdamin.
Ding-Dong: Panggagaya sa tunog ng kalikasan.
Ta-Ta: Koneksyon ng galaw ng kamay at dila.
Yo-He-Ho: Nabuo mula sa sabay-sabay na gawain.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.