Podcast
Questions and Answers
Ano ang pangunahing dahilan kung bakit tayo may iba't ibang barayti ng wika?
Ano ang pangunahing dahilan kung bakit tayo may iba't ibang barayti ng wika?
Ano ang tawag sa barayti ng wika na ginagamit ng partikular na pangkat mula sa isang tiyak na lugar?
Ano ang tawag sa barayti ng wika na ginagamit ng partikular na pangkat mula sa isang tiyak na lugar?
Ano ang katangian ng idyolek?
Ano ang katangian ng idyolek?
Anong anyo ng wika ang naglalarawan ng mga pagkakaiba sa katayuan panlipunan?
Anong anyo ng wika ang naglalarawan ng mga pagkakaiba sa katayuan panlipunan?
Signup and view all the answers
Bakit hindi maituturing na homogenous ang wika?
Bakit hindi maituturing na homogenous ang wika?
Signup and view all the answers
Ano ang halimbawa ng pagkakaiba sa dayalek?
Ano ang halimbawa ng pagkakaiba sa dayalek?
Signup and view all the answers
Ano ang hindi bahagi ng salik panlipunan na nagdudulot ng pagkakaiba-iba sa wika?
Ano ang hindi bahagi ng salik panlipunan na nagdudulot ng pagkakaiba-iba sa wika?
Signup and view all the answers
Alin sa mga sumusunod ang hindi katangian ng homogenous na wika?
Alin sa mga sumusunod ang hindi katangian ng homogenous na wika?
Signup and view all the answers
Ano ang pidgin?
Ano ang pidgin?
Signup and view all the answers
Ano ang tawag sa pidgin kapag ito ay naging unang wika ng isang komunidad?
Ano ang tawag sa pidgin kapag ito ay naging unang wika ng isang komunidad?
Signup and view all the answers
Alin sa mga sumusunod ang hindi kabilang sa pitong tungkulin ng wika ayon kay Halliday?
Alin sa mga sumusunod ang hindi kabilang sa pitong tungkulin ng wika ayon kay Halliday?
Signup and view all the answers
Ano ang layunin ng tungkuling regulatoryo ng wika?
Ano ang layunin ng tungkuling regulatoryo ng wika?
Signup and view all the answers
Alin sa mga sumusunod ang halimbawa ng tungkuling pang-imahe?
Alin sa mga sumusunod ang halimbawa ng tungkuling pang-imahe?
Signup and view all the answers
Alin sa mga sumusunod ang hindi bahagi ng anim na paraan ng paggamit ng wika ayon kay Jakobson?
Alin sa mga sumusunod ang hindi bahagi ng anim na paraan ng paggamit ng wika ayon kay Jakobson?
Signup and view all the answers
Ano ang gamit ng wika sa tungkuling impormatibo?
Ano ang gamit ng wika sa tungkuling impormatibo?
Signup and view all the answers
Aling tungkulin ng wika ang ginagamit upang makakuha ng impormasyon?
Aling tungkulin ng wika ang ginagamit upang makakuha ng impormasyon?
Signup and view all the answers
Ano ang kinakailangan upang magkaroon ng komunikasyon ayon sa Genesis 2:20?
Ano ang kinakailangan upang magkaroon ng komunikasyon ayon sa Genesis 2:20?
Signup and view all the answers
Alin sa mga teorya ang nagsasaad na ang wika ay nagmula sa panggagaya ng mga sinaunang tao sa tunog ng kalikasan?
Alin sa mga teorya ang nagsasaad na ang wika ay nagmula sa panggagaya ng mga sinaunang tao sa tunog ng kalikasan?
Signup and view all the answers
Anong gamit ng wika ang nakatuon sa mga masining na pagpapahayag tulad ng panulaan at sanaysay?
Anong gamit ng wika ang nakatuon sa mga masining na pagpapahayag tulad ng panulaan at sanaysay?
Signup and view all the answers
Ano ang ibig sabihin ng Teoryang Pooh-pooh sa pinagmulan ng wika?
Ano ang ibig sabihin ng Teoryang Pooh-pooh sa pinagmulan ng wika?
Signup and view all the answers
Alin sa mga teorya ang pinakamalapit na naglalarawan ng koneksyon sa Kumpas at Wika?
Alin sa mga teorya ang pinakamalapit na naglalarawan ng koneksyon sa Kumpas at Wika?
Signup and view all the answers
Ano ang pangunahing layunin ng sosyolek ayon kay Rubrico (2009)?
Ano ang pangunahing layunin ng sosyolek ayon kay Rubrico (2009)?
Signup and view all the answers
Ano ang itinuturing na halimbawa ng sosyolek na may kinalaman sa wika ng mga beki?
Ano ang itinuturing na halimbawa ng sosyolek na may kinalaman sa wika ng mga beki?
Signup and view all the answers
Saang sitwasyon karaniwang ginagamit ang pormal na wika?
Saang sitwasyon karaniwang ginagamit ang pormal na wika?
Signup and view all the answers
Ano ang pangunahing katangian ng jejemon sa pagsusulat?
Ano ang pangunahing katangian ng jejemon sa pagsusulat?
Signup and view all the answers
Ano ang mga elemento ng etnolek?
Ano ang mga elemento ng etnolek?
Signup and view all the answers
Ano ang pangunahing layunin ng jargon?
Ano ang pangunahing layunin ng jargon?
Signup and view all the answers
Ano ang kahulugan ng 'register' sa wika?
Ano ang kahulugan ng 'register' sa wika?
Signup and view all the answers
Ano ang kinakailangan upang maunawaan ang conyospeak?
Ano ang kinakailangan upang maunawaan ang conyospeak?
Signup and view all the answers
Study Notes
Barayti ng Wika
- Ang wika ay heterogenous; hindi maituturing na homogenous kapag may iba't ibang barayti.
- May mga salik na nagiging sanhi ng pagkakaiba-iba ng wika, tulad ng edad, trabaho, antas ng pinag-aralan, at rehiyon.
Dayalek
- Ang dayalek ay lokal na barayti ng wika na ginagamit sa isang partikular na lugar.
- Nagkakaiba-iba ang mga dayalek sa tono, bokabularyo, at estruktura ng pangungusap, ngunit nagkakaintindihan pa rin ang mga gumagamit nito.
Idiyolek
- Tumutukoy ito sa natatanging paraan ng pagsasalita ng isang indibidwal.
- Ang idiyolek ay naglalarawan ng personal na estilo na nagiging dahilan ng pagkakakilanlan ng isang tao.
Sosyolek
- Nakabatay ito sa katayuan o antas panlipunan ng mga gumagamit ng wika.
- Kabilang dito ang partikular na wika ng mga grupo tulad ng "beki language" o gay lingo.
- Ang conyospeak ay kombinasyon ng Filipino at Ingles, karaniwang naririnig sa mas maykayang mga kabataan.
Jejespeak
- Kilala rin bilang jejemon, naglalaman ito ng pinaghalong mga simbolo, numero, at mga titik.
- Kadalasang ginagamit ito sa texting, nagmula sa pagnanais na mapaikli ang mga salita.
Jargon
- Ito ay natatanging bokabularyo ng isang tiyak na grupong pangkat o propesyon.
- Nakakatulong ito sa pagpapakilala ng mga gawaing may espesyal na kahulugan.
Etnolek
- Pinaghalong salitang etniko at dayalek na naglalarawan ng partikular na pagkakakilanlan ng isang pangkat etniko.
Register
- Tumutukoy ito sa pagkakaangkop ng wika sa sitwasyon at kausap.
- Pormal na wika ay ginagamit sa mga opisyal na okasyon, habang di-pormal na wika ay para sa mga kaibigan at kakilala.
Pidgin at Creole
- Ang pidgin ay isang simpleng wika na umusbong mula sa pakikipag-ugnayan ng mga tao sa iba't ibang unang wika.
- Ang creole ay isang patuloy na pagdebelop ng pidgin na naging unang wika ng isang komunidad.
Pitong Tunguhin ng Wika ayon kay Halliday
- Instrumental: Tinutugunan ang pangangailangan ng tao.
- Regulatoryo: Nagkokontrol ng asal ng iba.
- Inter-aksiyonal: Nakikipag-ugnayan sa kapwa.
- Personal: Nagpapahayag ng sariling opinyon.
- Heurestiko: Nakakuha ng impormasyon.
- Impormatibo: Nagbibigay ng impormasyon sa pasulat at pasalita.
- Pang-Imahinasyon: Nagpapahayag ng damdamin sa masining na paraan.
Anim na Paraan ng Paggamit ng Wika ayon kay Jakobson
- Emotive: Pagpapahayag ng damdamin.
- Conative: Panghihikayat at impluwensya.
- Phatic: Pagbuo ng ugnayan sa kapwa.
- Referential: Pagsasangguni sa kaalaman.
- Metalingual: Pagpapayo sa mga problema ng wika.
- Poetic: Masining na pagpapahayag.
Pinagmulan ng Wika
- Ayon sa Genesis 2:20, ang tao ay may kakayahang makipag-usap, kasabay ng pagsilang ng wika.
- Ang Tore ng Babel (Genesis 11:1-9) ay nagkuwento ng iisang wika na naging sanhi ng pagkakaiba-iba.
Teoryang Ebolusyon ng Wika
- Bow-wow: Panggagaya sa tunog ng hayop.
- Pooh-pooh: Mga salitang namumutawi mula sa damdamin.
- Ding-Dong: Panggagaya sa tunog ng kalikasan.
- Ta-Ta: Koneksyon ng galaw ng kamay at dila.
- Yo-He-Ho: Nabuo mula sa sabay-sabay na gawain.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Tuklasin ang mga barayti ng wika sa ilalim ng tema ng Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino. Alamin ang kaibahan ng heterogenous at homogenous na wika sa konteksto ng pagsasalita. Ang quiz na ito ay makakatulong sa pag-unawa ng mga aspeto ng wika sa Pilipinas.