Компьютердегі ақпараттың түрлері

Study Notes

Компьютердегі ақпараттың түрі

Компьютерде барлық ақпарат екілік (сигнал) түрінде ұсынылады.
Компьютерге ақпаратты жазу үшін компьютердегі әрбір белгі (әріп немесе сан, дыбыс немесе видео) екілік тілге аударылуы керек.
Екілік тілде әрбір белгі "нөл" және "бір" деп аталатын биттермен көрсетіледі.
Биттер жай екілік таңбалар ретінде де аталады.
Компьютер ақпаратты екілік кодпен көрсету үшін құрылғының екі күйін ажырата білуі керек. Мысалы, құрылғыда ток барын 1, жоғын 0 немесе жоғары кернеу 1, төмен кернеу 0 деп білдіреді.

Ақпаратты кодтау әдістері

Кодтар мен кодтау жүйелерінің көптеген түрлері бар.
Оларды ұсыну тәсілдеріне қарай үш топқа бөлуге болады: сандық әдіс, графикалық әдіс, символдар әдісі.

Сандық әдіс

Сандық әдіс сандарды қолданады, мысалы, 15, ХІ, кітап, book
Бұл әдіс сандар арқылы ақпаратты ұсынуды қамтамасыз етеді.

Графикалық әдіс

Графикалық әдіс таңбалар мен суреттерді қолданады.
Бұл әдіс суреттер мен таңбалар арқылы ақпаратты ұсынады.

Символдар әдісі

Символдар әдісі символдарды қолданады.
Бұл әдіс әрбір символға екілік код арқылы ақпаратты ұсынуды қамтамасыз етеді.

Ақпарат көлемін анықтау

Ақпараттың көлемін анықтау үшін ақпараттың өлшем бірлігі бит қолданылады.
Бит - ағылшын тіліндегі binary digit (екілік таңба) деген қысқарған сөз.
Әдетте, компьютер жадындағы деректер, ақпараттар, командалар жекеленген биттермен емес, топтасқан 8 бит өлшемімен жазылады.
Тізбектелген 8 бит 1 байт өлшемін құрайды.

Символдарды кодтау кестесі

Символдардың кодтау комбинацияларының (тіркестерінің) жиынтығын кодтау кестесі деп атайды.
Кодтау кестесі әрбір символға сәйкес екілік кодтарды жинақтайды.

ASCII кодтау жүйесі

Есептеу техникасында ең көп пайдаланылатын код - ASCII, Американдық ақпарат алмасудың стандартты коды болып табылады.
ASCII жүйесінде негізгі және кеңейтілген екі кодтау кестелері белгіленген.
Негізгі кестеде 0-ден 127-ге дейінгі кодтар мәні, ал кеңейтілген кестеде 128-ден 255-ке дейінгі символдар коды келтірілген.
Алғашқы 33 код (0-ден 32-ге дейін) символдарға емес, амалдарға (жолды тасымалдау, бос орын енгізу және т.б.) бөлінген.

Ақпараттық көздер

Хабардың ақпараттық көлемі - бит немесе байтта өлшенеді, оның ұзындығы.
1 байт = 8 бит;
1 кбайт (килобайт) = 1024 байт;
1 мбайт (мегабайт) = 1024 кбайт;
1 гбайт (гигабайт) = 1024 мбайт.
Компьютерлерде ұсынылатын ақпараттың шамамен 60%-і мәтіндік ақпарат болып табылады

Компьютерлік алфавит

Компьютерлік алфавитте 256 символ бар.
Оған латын және қазақ/орыс алфавитінің бас әріптері мен кіші әріптері, тыныс белгілері, баспа символдары және пернелер үйлесімі (комбинациясы) кіреді.
256 үйлесімді құру үшін 0 және 1-ден тұратын 8 ұяшық қажет.
Компьютерлік алфавиттің әрбір символына компьютер жадынан 8 ұяшықты регистр бөлінеді.

Екілік сандар жүйесі

Компьютердегі барлық ақпараттар - екілік түрінде берілген мәліметтер жиынтығы.
Екілік сандар жүйесі компьютерлік технологияның тілі болып табылады.

Description

Бұл тест компьютердегі ақпараттың екілік түрі мен кодтау әдістері туралы. Мұнда екілік жүйе, кодтау түрлері және графикалық әдістер туралы білімдеріңіз тексеріледі. Ақпаратты кодтау процесі мен оның компьютердегі маңыздылығы түсіндіріледі.