Podcast
Questions and Answers
Көмірсулар химиялық құрамы Сm(H2O)n яғни көмірсутек+су, аты осыдан шыққан формуламен ______ беттерінде өрнектеледі.
Көмірсулар химиялық құрамы Сm(H2O)n яғни көмірсутек+су, аты осыдан шыққан формуламен ______ беттерінде өрнектеледі.
көрсетілген
Моносахаридтердің конденсация өнімдері ______ көмірсулар болып табылады.
Моносахаридтердің конденсация өнімдері ______ көмірсулар болып табылады.
полимерлік
Көмірсулар табиғи көзден алынады және барлық тірі ______ құрамында болады.
Көмірсулар табиғи көзден алынады және барлық тірі ______ құрамында болады.
организмнің
Моносахаридтер көміртегі атомының саны бойынша триозалар(3), тетрозалар(4), ______(6) болып бөлінеді.
Моносахаридтер көміртегі атомының саны бойынша триозалар(3), тетрозалар(4), ______(6) болып бөлінеді.
Signup and view all the answers
Полисахаридтер - мономерлері өзара ______ байланыстар арқылы байланысып, бірнеше рет қайталанып кездесетін полимерлер.
Полисахаридтер - мономерлері өзара ______ байланыстар арқылы байланысып, бірнеше рет қайталанып кездесетін полимерлер.
Signup and view all the answers
Целлюлоза бета-глюкозадан құралатын ______, құрылымдық қызметті атқарады.
Целлюлоза бета-глюкозадан құралатын ______, құрылымдық қызметті атқарады.
Signup and view all the answers
1 г глюкоза 17,1 кДж (4,2 ккал) ______ бөледі.
1 г глюкоза 17,1 кДж (4,2 ккал) ______ бөледі.
Signup and view all the answers
Лактоза сүт ______ кездеседі.
Лактоза сүт ______ кездеседі.
Signup and view all the answers
Крахмал адам тамақтануындағы барлық көмірсулардың ______% құрайды.
Крахмал адам тамақтануындағы барлық көмірсулардың ______% құрайды.
Signup and view all the answers
Фруктоза өзінің сіңуіне ______ гормонын қажет етпейді.
Фруктоза өзінің сіңуіне ______ гормонын қажет етпейді.
Signup and view all the answers
Study Notes
Көмірсулардың жалпы сипаттамасы
- Көмірсулардың химиялық формуласы Сm(H2O)n, құрамында көміртек және су бар органикалық қосылыстар.
- Көмірсулар мономерлік (моносахаридтер) және полимерлік (олигосахаридтер мен полисахаридтер) болып екі топқа бөлінеді.
Моносахаридтер
- Моносахаридтердің формулалары: альдоза үшін СН2ОН(СНОН)nСНО; кетоза үшін СН2ОН(СНОН)nСОСН2ОН, n > 1.
- Моносахаридтер: рибоза, дезоксирибоза, глюкоза, фруктоза, галактоза.
- Көміртек атомының саны бойынша триозалар (3), тетрозалар (4), пентозалар (5), гексозалар (6) болып бөлінеді.
Олигосахаридтер
- Олигосахаридтер 2-10 моносахаридтерден құралған.
- Көбінесе дисахаридтер түрінде кездеседі.
Полисахаридтер
- Полисахаридтердің мономерлері моносахаридтер, олар гликозидтік байланыстар арқылы байланыстырылады.
- Жоғары молекулалы полисахаридтер: крахмал, целлюлоза, гликоген.
- Крахмал: альфа-глюкозадан тұрады, өсімдіктерде.energy қор ретінде жиналады.
- Гликоген: "жануар крахмалы", жануарлар ағзасында синтезделеді, энергияның негізгі көзі.
- Целлюлоза: бета-глюкозадан тұрады, құрылымдық қызметті атқарады.
Көмірсулардың қызметі
- Жасушадағы энергияның негізгі көзі.
- 1 г глюкоза 17,1 кДж энергия шығарады.
- Құрылымдық қызмет атқарады, целлюлоза өсімдіктерде жасуша жарғақшасының құрамында болады.
- Энергия жинау қасиеті: крахмал мен гликоген глюкоза көзі.
- ДНҚ, РНҚ, АТФ компоненттерінің құрамына кіреді.
Адам өміріндегі маңызы
- Нәруыз бен майлардың алмасуына ықпал етеді.
- Гормондар, ферменттер, сілекей және маңызды қосылыстар түзеді.
- Клетчатка мен пектиндер ас талшықтарының негізін құрайды.
Моносахаридтер
- Глюкоза: миға энергия жеткізеді, тұқымдар мен жидектерде кездеседі.
- Фруктоза: инсулин қажет етпейді, қант диабеті кезінде шектеулі уақытта қолдануға мүмкіндік береді.
Дисахаридтер
- Лактоза: сүт өнімдерінде кездеседі, ферменттің жетіспеушілігі ішектегі ыдырауды бұзады.
- Мальтоза: крахмалдың асқорыту процессіндегі аралық өнім, глюкозаға ыдырайды.
Полисахаридтер
- Крахмал: адам тамақтануындағы көмірсулардың 80% құрайды, ұн, картоп, нан өнімдерінде кездеседі.
- Крахмал глюкозаға қарағанда жай қорытылады, күріш, ұнтақ жарма тез қорытылады.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Бұл викторина көмірсулардың химиялық формуласы мен құрылымдық топтарын қамтиды. Моносахаридтер, олигосахаридтер және полисахаридтердің негізгі ерекшеліктері туралы мәлімет беріледі. Сіз көмірсуларды тереңірек түсінуге арналған сұрақтарға жауап бересіз.
