Katma Değer Vergisi Kanunu

Katma Değer Vergisi Kanunu Notları

Verginin Konusu (Madde 1)

• Türkiye'de yapılan ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesindeki teslim ve hizmetler KDV'ye tabidir.
• Her türlü mal ve hizmet ithalatı KDV'ye tabidir.
• Posta, telefon, telgraf, teleks, radyo, televizyon hizmetleri ve 14/3/2007 tarihli değişiklikle şans ve talih oyunlarının tertiplenmesi ve oynanması KDV kapsamındadır.
• Profesyonel sanatçıların gösterileri, konserleri ve profesyonel sporcuların katıldığı sportif faaliyetler KDV'ye tabidir.
• Müzayede mahallerindeki ve gümrük depolarındaki satışlar ile Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu'na göre düzenlenen ürün senetlerinin teslimi KDV'ye tabidir.
• Boru hattı ile hampetrol, gaz ve ürünlerinin taşınması KDV kapsamındadır.
• Gelir Vergisi Kanunu'nun 70. maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemleri KDV'ye tabidir.
• Genel ve katma bütçeli idarelere, il özel idarelerine, belediyelere, köylere, üniversitelere, dernek ve vakıflara ait ticari, sınai, zirai ve mesleki nitelikteki teslim ve hizmetler KDV'ye tabidir.
• Rekabet eşitsizliğini gidermek amacıyla isteğe bağlı mükellefiyetler suretiyle vergilendirilecek teslim ve hizmetler KDV'ye tabidir.
• Ticari, sınai, zirai ve serbest meslek faaliyetinin devamlılığı, kapsamı ve niteliği Gelir Vergisi Kanunu'na göre belirlenir.
• Faaliyetlerin yasalara uygunluğu, yapanların hukuki statüsü, uyruğu, ikametgahı veya işyerinin Türkiye'de olup olmaması vergilendirmeyi etkilemez.
• İthalatın kamu, özel sektör veya herhangi bir tüzel kişi tarafından yapılması vergilendirmeyi etkilemez.

Teslim (Madde 2)

• Teslim, bir mal üzerindeki tasarruf hakkının malik veya adına hareket edenlerce alıcıya devredilmesidir.
• Malın alıcının gösterdiği yere veya kişilere teslimi, teslim hükmündedir.
• Malın alıcıya gönderilmesi durumunda, nakliyenin başlatılması veya nakliyeciye/sürücüye tevdii mal teslimidir.
• Bir mal üzerindeki tasarruf hakkının zincirleme akitlerle doğrudan son kullanıcıya devredilmesi durumunda, aradaki her aşama ayrı bir teslimdir.
• Su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma gibi dağıtımlar da mal teslimi sayılır.
• Kap, ambalaj ve tali maddelerin geri verilmesinin mutat olduğu hallerde, teslim bunlar dışındaki maddelerle yapılır. Aynı cins ve mahiyetteki kap ve ambalajların geri verilmesi de aynı hükme tabidir.
• Trampa, iki ayrı teslim hükmündedir. Arsa karşılığı inşaat işlerinde, arsa sahibinin müteahhide arsa payı teslimi ve müteahhidin arsa sahibine konut/işyeri teslimi yapılmış sayılır.

Teslim Sayılan Haller (Madde 3)

• Vergiye tabi malların işletmeden çekilmesi, personele ücret, prim, ikramiye, hediye gibi verilmesi teslim sayılır.
• Vergiye tabi malların, üretilip teslimi istisna edilmiş mallar için kullanılması veya sarfı teslim sayılır.
• Mülkiyeti muhafaza kaydıyla yapılan satışlarda zilyedliğin devri teslim sayılır.

Hizmet (Madde 4)

• Hizmet, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemlerdir.
• Bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmamayı taahhüt etmek gibi şekillerde gerçekleşebilir.
• Bir hizmetin karşılığının mal teslimi veya başka bir hizmet olması durumunda, her biri ayrı işlem olup, kendi hükümlerine göre vergilendirilir.

Hizmet Sayılan Haller (Madde 5)

• Vergiye tabi bir hizmetten, işletme sahibinin, personelinin veya diğer şahısların karşılıksız yararlanması hizmet sayılır.

İşlemlerin Türkiye'de Yapılması (Madde 6)

• Malların teslim anında Türkiye'de bulunması
• Hizmetin Türkiye'de yapılması veya hizmetten Türkiye'de faydalanılması işlemin Türkiye'de yapılmasını ifade eder.

Uluslararası Taşıma İşleri (Madde 7)

• Türkiye ile yabancı ülkeler arasındaki taşımacılık ve transit taşımacılıkta, hizmetin iç parkura denk gelen kısmı Türkiye'de yapılmış sayılır.

Mükellef (Madde 8)

• Mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde bu işleri yapanlar, ithalatta mal ve hizmet ithal edenler KDV mükellefidir.
• Transit taşımalarda gümrük veya geçiş işlemine muhatap olanlar KDV mükellefidir.
• Müzayede mahallerinde satış yapanlar, PTT ve radyo-televizyon kurumları KDV mükellefidir.
• Her türlü şans ve talih oyunlarını tertip edenler ve 1. maddenin 3. fıkrasının (c) bendine giren hallerde bunları düzenleyenler KDV mükellefidir.
• Gelir Vergisi Kanununun 70. maddesinde belirtilen mal ve hakları kiraya verenler KDV mükellefidir.
• İsteğe bağlı mükellefiyette bulunanlar KDV mükellefidir.
• Vergiye tabi işlem olmasa veya KDV gösterme hakkı olmasa bile, düzenlediği vesikalarda KDV gösterenler bu vergiyi ödemekle yükümlüdür. Borçlu oldukları vergi tutarından yüksek meblağ gösteren mükellefler için de bu geçerlidir.
• Fazla veya yersiz hesaplanan ve ödenen vergi, Maliye Bakanlığı'nın belirleyeceği usul ve esaslara göre iade edilir. İade için, beyanların düzeltilmesi ve fazla/yersiz hesaplanan verginin alıcıya geri verilmesi şarttır.

Vergi Sorumlusu (Madde 9)

• Mükellefin Türkiye'de ikametgahı, işyeri, kanuni merkezi veya iş merkezinin bulunmaması durumunda, Maliye Bakanlığı verginin ödenmesinden sorumlu tutabilir.
• Türkiye'de ikametgahı, işyeri, kanuni merkezi veya iş merkezi bulunmayanlar tarafından KDV mükellefi olmayan kişilere verilen elektronik hizmetlerin KDV'si hizmeti sunanlar tarafından beyan edilip ödenir.
• Belgesiz mal bulundurulması veya hizmet satın alınması halinde, ziyaa uğratılan KDV belgesiz mal bulunduran veya hizmet satın alandan aranır.
• Belgesiz mal bulunduranlara veya hizmet satın alanlara alış belgelerini ibraz için 10 gün süre verilir. Aksi halde, emsal bedel üzerinden KDV re'sen tarh edilir ve vergi ziyaı cezası uygulanır.
• Belgesiz mal/hizmet satanlara vergi inceleme raporuna dayanılarak KDV tarhiyatı yapılırsa, ziyaa uğratılan vergi ayrıca alıcılardan aranmaz.
• Lisanslı depo işleticileri, 5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu'na göre düzenlenen ürün senetlerinin, senedin temsil ettiği ürünü depodan çekenlere teslimine ait KDV'nin ödenmesinden sorumludur.

Vergiyi Doğuran Olay (Madde 10)

• Mal teslimi veya hizmet ifası hallerinde, malın teslimi veya hizmetin yapılması vergiyi doğuran olaydır.
• Malın tesliminden veya hizmetin yapılmasından önce fatura/benzeri belge verilmesi halinde, belgede gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere belgenin düzenlenmesi vergiyi doğuran olaydır.
• Kısım kısım mal teslimi veya hizmet yapılması mutad olan hallerde, her bir kısmın teslimi veya hizmetin yapılması vergiyi doğuran olaydır.
• Komisyoncular vasıtasıyla veya konsinyasyon suretiyle yapılan satışlarda, malların alıcıya teslimi vergiyi doğuran olaydır.
• Malın alıcıya veya onun adına hareket edenlere gönderilmesi halinde, nakliyenin başlaması veya nakliyeciye/sürücüye tevdii vergiyi doğuran olaydır.
• Su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma gibi dağıtımlarda bedellerin tahakkuk ettirilmesi vergiyi doğuran olaydır.
• İthalatta gümrük vergisi ödeme mükellefiyetinin başlaması veya gümrük vergisine tabi olmayan işlemlerde gümrük beyannamesinin tescili vergiyi doğuran olaydır.
• Türkye'de ikametgahı bulunmayanlar tarafından transit taşımacılıkta gümrük bölgesine girilmesi veya çıkılması vergiyi doğuran olaydır.
• Lisanslı depoculuk kanunauyarınca düzenlenen ürün senetlerinin temsil ettiği ürünlerin depodan çekilmesi anında vergiyi doğuran olay meydana gelir.

İhracat İstisnası (Madde 11)

• İhracat teslimleri ve bu teslimlere ilişkin hizmetler, yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetler, serbest bölgelerdeki müşteriler için yapılan fason hizmetler vergiden müstesnadır.
• Türkiye'de ikamet etmeyen yolcuların satın alarak Türkiye dışına çıkardığı malların tesliminde KDV tahsil edilir, ancak gümrükten çıkışta fatura/belge ibrazında iade olunur.
• Türkiye'de ikametgahı olmayanların taşımacılık faaliyetlerine ilişkin mal ve hizmet alımları ile fuar/panayır katılımları dolayısıyla ödedikleri KDV, karşılıklı olmak kaydıyla iade edilir.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından onaylanan sinematografik eserlere ilişkin yabancı yapımcıların satın alacakları 213 sayılı VUK'nun 232. maddesinde yer alan ve ilgili yılda uygulanan sınırı aşan mal ve hizmetler nedeniyle ödenen KDV yapımcılara iade edilir.
• İhraç edilmek şartıyla imalatçılardan alınan mallara ait KDV, ihracatçılar tarafından ödenmez, tecil olunur. İhracat gerçekleşirse tecil terkin olunur.
• İhracatın şartlara uygun gerçekleşmemesi halinde, tecil olunan vergi gecikme zammı ile tahsil edilir. Mücbir sebeplerle ihraç edilememesi halinde, tecil faizi ile tahsil edilir.
• Tecil veya terkin edilen vergiler hakkında ihracatçılar bakımından KDV Kanununun 32 inci maddesi hükmü uygulanmaz.
• İhracatçılara mal teslim eden imalatçılara iade edilecek KDV, ihraç edilen mala ilişkin imalatçı satış bedeline göre hesaplanan vergiden imalatçı aleyhine matrahta gelen değişikliğe ait vergi düşüldükten sonraki tutarı aşamaz.
• KDV iadesi, ihracat işlemlerinin tamamlanmasından sonra yapılır. İade veya tecil olunacak vergi miktarı, mükellefin beyannamesindeki bilgilerle hesaplanır.
• İhracatın mücbir sebeplerle 3 ay içinde gerçekleşmemesi halinde, 3 aylık sürenin bitiminden itibaren 15 gün içinde başvuran ihracatçılara Maliye Bakanlığınca 3 aya kadar ek süre verilebilir.
• Maliye ve Gümrük Bakanlığı, KDV tahsil edilmeden teslim edilecek mal miktarını, ihracatçının ve ihracatçıya mal teslim edenlerin önceki yıl iş hacmi, cari yıldaki işlemler ve vergi alacağının emniyeti amacıyla sınırlamaya yetkilidir.

İhracat Teslimi ve Yurt Dışındaki Müşteriler İçin Yapılan Hizmetler (Madde 12)

• Bir teslimin ihracat teslimi sayılabilmesi için aşağıdaki şartlar gereklidir:
  • Teslim, yurt dışındaki bir müşteriye, serbest bölgedeki bir alıcıya veya gümrüksüz satış mağazalarına yapılmalı.
  • Teslim konusu mal, Türkiye Cumhuriyeti gümrük bölgesinden çıkarak dış ülkeye veya serbest bölgeye ulaşmalıdır.
• Teslim konusu malın ihraç edilmeden önce yurt dışındaki alıcı adına hareket eden firmalarca işlenmesi durumu değiştirmez.
• Yetkili gümrük antrepoları, düzenlenmesi zorunlu belgeleri belirlemeye, malın cinsi/miktarı ve antrepoda bekleme sürelerine ilişkin sınırlama getirmeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.
• Ziyaa uğratılan vergi, ceza, gecikme faizinden katma değer vergisi iadesi alanla birlikte antrepo işleticisi de müteselsilen sorumludur.
• Yurt dışındaki müşteri; ikametgahı, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında olan alıcılar ile yurt içinde bulunan bir firmanın yurt dışında kendi adına müstakilen faaliyet gösteren şubelerini ifade eder.
• Bir hizmetin yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmet sayılabilmesi için:
  • Hizmetler yurt dışındaki bir müşteri için yapılmış olmalıdır.
  • Hizmetten yurt dışında faydalanılmalıdır.
• Fason hizmetlerin serbest bölgelerdeki müşterilere yapılmış sayılması için:
  • Fason hizmet serbest bölgelerde faaliyet gösteren müşteriler için yapılmış olmalıdır.
  • Fason hizmetten serbest bölgelerde faydalanılmalıdır.