Podcast Beta
Questions and Answers
Ano ang maaaring dulot ng tamang paggamit ng karapatan?
Ano ang itinuturing na kapangyarihang moral ng tao sa kanyang estado sa buhay?
Ano ang pangunahing dahilan kung bakit may tungkulin ang isang tao na igalang ang karapatan ng iba?
Ano ang maaaring mangyari kung hindi tinutupad ang tungkulin ng isang tao?
Signup and view all the answers
Bakit itinuturing na moral ang obligasyong tuparin ang tungkulin ng tao?
Signup and view all the answers
Ano ang isa sa mga obligasyon ng lipunan o pamahalaan ayon sa karapatan ng mga mamamayan?
Signup and view all the answers
Alin sa mga sumusunod ang hindi isang karapatang kinilala sa encyclical na 'Pacem in Terris'?
Signup and view all the answers
Ano ang isa sa mga pangunahing karapatan na nagbibigay ng kahulugan sa maayos na pamumuhay?
Signup and view all the answers
Ano ang isa sa mga tungkulin ng mga mamamayan ayon sa karapatan sa pambansang proyekto?
Signup and view all the answers
Aling karapatan ang nagbibigay-daan sa mga tao na lumipat sa ibang lugar upang manirahan?
Signup and view all the answers
Ano ang layunin ng Pangkalahatang Pagpapahayag ng mga Tungkulin ng Tao?
Signup and view all the answers
Aling artikulo ang nagsasaad na walang tao ang dapat sumuporta sa hindi makataong asal?
Signup and view all the answers
Ano ang isa sa mga pangunahing prinsipyo ng Sangkatauhan na nakasaad sa dokumento?
Signup and view all the answers
Ano ang obligasyon ng mga tao ayon sa Artikulo 4?
Signup and view all the answers
Sino ang dapat humawak ng responsibilidad sa pagpapahalaga ng dignidad ng kapwa?
Signup and view all the answers
Ano ang pangunahing mensahe ng Artikulo 1?
Signup and view all the answers
Anong tungkulin ang tinutukoy sa prinsipyo ng pagkakaisa?
Signup and view all the answers
Ano ang dapat gawin ng bawat tao sa kondisyon ng pamantayang moral?
Signup and view all the answers
Ano ang misyon ng isang tao kaugnay sa kanyang karapatang mabuhay?
Signup and view all the answers
Ano ang pangunahing tungkulin ng isang tao na may karapatan sa pribadong ari-arian?
Signup and view all the answers
Alin sa mga sumusunod ang isang halimbawa ng karapatan ng isang indibidwal sa pamilya?
Signup and view all the answers
Ano ang dapat isaalang-alang kung may gustong lumipat sa ibang lugar?
Signup and view all the answers
Bakit mahalaga ang karapatan sa kalusugan sa pagkilala sa ibang karapatan?
Signup and view all the answers
Ano ang pananaw ni Papa Juan XXIII kaugnay sa karapatang pantao?
Signup and view all the answers
Ano ang isang tungkulin na kaakibat ng karapatan sa kalayaan?
Signup and view all the answers
Alin sa mga sumusunod ang maaaring maging resulta ng hindi pagtupad sa mga tungkulin?
Signup and view all the answers
Ano ang dapat gawin ng isang tao upang mapanatili ang kanyang karapatan sa edukasyon?
Signup and view all the answers
Ano ang isa sa mga dahilan upang igalang ang relihiyon ng iba?
Signup and view all the answers
Study Notes
Karapatan at Tungkulin
- Ang karapatan ay isang kapangyarihang moral na gawin, hawakan, pakinabangan at angkinin ang mga bagay na kailangan ng tao sa kaniyang estado sa buhay.
- Ang karapatan ay isang kapangyarihang moral dahil ang paggamit nito ay may kakayahang magdulot ng kaligayahan, kapayapaan, at pagkakaisa.
- Ang tungkulin ay ang mga inaasahang magagawa o maisasakatuparan ng isang tao.
- Ang pagtupad ng mga tungkulin ay nagdudulot ng kaligayahan at kaganapan sa pagiging tao.
- May obligasyong akuin at tuparin ang tungkulin na nakaakibat sa mga karapatan.
- Mahalagang maunawaan ang likas na batas moral na nagpapataw ng obligasyon sa lahat ng tao na igalang ang mga karapatan ng isang tao.
Mga Uri ng Karapatan At Ang Kaakibat Na Tungkulin Nito
-
Karapatan sa Buhay: Ang pinakamataas na antas ng karapatan dahil kung wala ito, hindi mapapakinabangan ang iba pang karapatan.
- Tungkulin: Pangalagaan ang kalusugan at sarili sa mga panganib ng katawan at kaluluwa. Paunlarin ang talent at kakayahan (katawan, isip at moral).
-
Karapatan sa Pribadong Ari-arian: Kailangan ng tao ang ari-arian upang mabuhay nang maayos at makapagtrabaho nang produktibo.
- Tungkulin: Pangalagaan at palaguin ang ari-arian at gamitin ito upang makatulong sa kapwa at paunlarin ang pamayanan.
-
Karapatang Magpakasal: Ang karapatang bumuo ng pamilya sa pamamagitan ng kasal.
- Tungkulin: Suportahan ang pamilya at gabayan ang mga anak upang maging mabuting tao.
-
Karapatang Pumunta sa Ibang Lugar: Ang karapatang lumipat o tumira sa ibang lugar na may oportunidad tulad ng trabaho o komportableng buhay.
- Tungkulin: Kilalanin ang limitasyon ng sariling kalayaan at pribadong espasyo ng kapwa.
-
Karapatang Sumamba o Ipahayag ang Pananampalataya: Ang karapatang piliin ang relihiyon na makatutulong sa tao upang mapaunlad ang kaniyang pagkatao at pakikipag-ugnayan sa Diyos at kapwa.
- Tungkulin: Igalang ang relihiyon o paraan ng pagsamba ng iba.
-
Karapatang Magtrabaho o Maghanapbuhay: Ang obligasyon ng lipunan o pamahalaan na magbigay ng trabaho o disenteng hanapbuhay sa mga mamamayan.
- Tungkulin: Magpunyagi sa trabaho o hanapbuhay at magpakita ng kahusayan at katapatan sa anumang gawain. Maaaring mag-alsa kung may inhustisya.
Ilang Karapatang Pang-Indibidwal na Kinilala sa Encyclical na “Kapayapaan sa Katotohanan” (Pacem in Terris)
- Karapatang mabuhay at kalayaan sa pangkatawang panganib.
- Karapatan sa mga batayang pangangailangan (pagkain, damit, tahanan, edukasyon, pagkalingang pangkalusugan, tulong sa walang trabaho, at tulong sa pagtanda).
- Karapatan sa malayang pagpapahayag ng opinion at impormasyon.
- Karapatan sa malayang pagpili ng relihiyon at pagsunod sa konsensiya.
- Karapatan sa pagpili ng propesyon.
- Karapatan sa malayang paglipat sa ibang lugar upang manirahan (migrasyon).
- Karapatan sa aktibong pakikilahok sa mga pampublikong gawain o proyekto.
- Karapatan sa patas na proteksiyon ng batas laban sa mga paglabag ng mga karapatang ito.
Pangkalahatang Pagpapahayag ng Mga Tungkulin ng Tao (Universal Declaration of Human Responsibilities)
- Ang bawat tao, anuman ang kasarian, laki, estado sa lipunan, opinyon sa mga isyung political, wika, edad, nasyonalidad, o relihiyon ay may tungkuling pakitunguhan ang lahat ng tao sa paraang makatao (Artikulo 1).
- Walang tao ang dapat sumuporta sa anumang uri ng hindi makataong asal. Ang lahat ng tao ay may tungkuling pagsumikapang pangalagaan ang dignidad at tiwala sa sarili ng kapwa (Artikulo 2).
- Walang tao, pangkat, organisasyon, bansa, army o pulisya ang dapat mangibabaw sa mabuti at masama; lahat ay dapat sundin ang pamantayang moral. Bawat isa ay may tungkuling itaguyod ang mabuti at iwasan ang masama sa lahat ng bagay (Artikulo 3).
- Lahat ng tao, gamit ang kanilang isip at konsensiya, ay dapat tanggapin ang kanilang tungkulin sa bawat isa, sa mga pamilya at pamayanan, lahi, bayan, at relihiyon nang may pagkakaisa. Huwag mong gawin sa iba ang anumang ayaw mong gawin nila sa iyo (Artikulo 4).
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Related Documents
Description
Alamin ang mahahalagang konsepto ng karapatan at tungkulin sa buhay ng tao. Tatalakayin natin ang mga uri ng karapatan at ang kani-kanilang mga kaakibat na tungkulin. Isang mahalagang pagsasanay upang mas mapalalim ang ating pag-unawa sa mga obligasyon na kasama ng ating mga karapatan.
