Kahulugan ng Pagbasa

Kahulugan ng Pagbasa

• Mahalagang maunawaan ang kahulugan ng pagbasa upang maging malinaw ang layunin at patutunguhan nito.
• Pagbasa ay isang interaktibo at sistematikong proseso ng pag-iisip.
• Ang pangunahing layunin ng pagbasa ay bumuo ng kahulugan, umunawa, at aktibong tumugon sa binabasa.
• Sa kasalukuyan, ang pagbabasa ay hindi limitado sa mga aklat, pahayagan, o magasin, dahil sa teknolohiya.
• May baryasyon ang media na tumutulong upang magbigay-kulay sa pagbabasa, tulad ng pagbabasa ng mensahe sa telebisyon.
• Ang mga electronic billboard ay pumapalit sa mga ordinaryong billboard sa mga lungsod sa bansa.
• Mahalaga sa mga Pilipino ang pagte-text upang makipag-ugnayan, makipagkumustahan, at magpahayag ng saloobin.
• Ang pagkalat ng text message ang naging sanhi upang mapatalsik sa puwesto ang dating Pangulong Joseph E. Estrada.
• Binansagan ang Pilipinas bilang "Texting Capital of the World" dahil sa dami ng mensahe na ipinapadala.
• Lumawig ang media dahil sa internet kung saan maaaring makibahagi ang mga Pilipino sa buong mundo.
• Iba't ibang social network ang tinangkilik ng mga Pilipino tulad ng Facebook, Yahoo Messenger, at iba pa.
• Popular din sa mga kabataan ang mga online manga series at e-book.
• Bunga ito ng pagkakaroon ng mga elektronikong gamit tulad ng laptop, tablet at iba pa.
• Ang pagbabasa ay isang gawaing interaktibo na hindi pumipili ng lugar o oras.
• Maaaring text-driven (nakapagbibigay interes), task-driven (akademikong pangangailangan), o purpose-driven (bahagi ng layunin) ang pagbasa.

Uri ng Pagbasa

• Ang intensibong pagbasa ay masinsin at malalim na pagbasa ng isang tiyak na teksto.
• Ang ekstensibong pagbasa ay pagbasa ng masaklaw at maraming materyales.
• Ang scanning ay pagbabasa na nangangailangan ng bilis at nakatuon sa paghahanap ng tiyak na impormasyon.
• Ang skimming ay pagbabasa na ang layunin ay alamin ang kahulugan ng kabuuang teksto.

Limang Dimensyon sa Pagbasa (Cuizon, 2014)

• Layunin ng pagpapabasa ang linangin ang kakayahan ng mambabasa at ang kaalaman sa pagmamahal sa Lumikha, bayan, kapwa tao, at kalikasan.
• Unang Dimensyon – Pang-unawang Literal: paggawa ng buod, balangkas, o pagbibigay ng pangunahing kaisipan.
• Ikalawang Dimensyon – (Interpretasyon): pag-unawa sa kaisipan ng may-akda at pagpapahayag ng sariling palagay o saloobin.
• Ikatlong Dimensyon – Mapanuring Pagbabasa (Critical Reading): pag-alam sa kahalagahan ng kaisipan at pagkakaiba ng mga diwa.
• Ikaapat na Dimensyon– Aplikasyon: pag-uugnay ng binasa sa sariling karanasan at pagmumungkahi ng wastong direksyon.
• Ikalimang Dimensyon– paglikha ng sariling kaisipan ayon sa binasang seleksyon.

Katuturan ng Pagsulat

• Nagsimula ang pagsulat sa pagtatala ng kasaysayan ng mga ninuno sa pamamagitan ng pagguhit ng mga simbolo.
• Ang mga simbolo ay iginuguhit sa yungib, bato, tablet, balat ng hayop, punong kahoy, at dahon.
• Ang mga simbolo ay maaaring symetrical (tulad ng tatsulok para sa bundok) o anthropomorphic (nilalang na may buhay).
• Halimbawa nito ay ang Hieroglyph ng mga taga-Ehipto.
• Dito na pumapasok ang kakayahan ng tao sa pagsulat nang matutunan niya ang paggamit ng wika.
• Sa pamamagitan ng pagsulat, naisisiwalat, nalilinang, naipakakalat, at naisasalin ang tala ng nakaraan.
• Ito ang puno't dulo kung bakit mayroon tayong iba't ibang uri ng babasahin.
• Ang pagsulat ay produkto ng kritikal at malikhaing pag-iisip.
• Ayon kay David R. Olson, "Lohika ang tunguhin ng pagsulat."
• Dumadaan sa sistematiko at organisadong pamamaraan ang paglikha ng isang komposisyon.

Depinisyon ng Pagsulat (Austero, Mangonon, et al 2002)

• Pagbibigay ng sustansya sa kahulugan ng mga bagay.
• Isang proseso ng intelektwal inquiry.
• Isang malikhaing gawaing dini-develop sa papel.
• Isang pansariling pagtuklas.
• Ang pagsulat ay isa sa makrong kasanayan na dapat bigyang pansin.
• Inaasahan na makasusulat ng akademikong sulatin (Panahunang papel).

Uri ng Sulatin

• Pansariling Sulatin – pumapaksa sa personal na buhay (liham, talaarawan, atbp.).
• Malikhaing Sulatin – akdang pampanitikan gaya ng tula, nobela, atbp.
• Transaksyunal na Sulatin – binibigyang pansin ang mensaheng ipinahahatid (liham pangangalakal, memo, atbp.).
• Sulating pananaliksik – nagpapakita ng kalutasan sa isang suliranin (thesis, action research, atbp.).

Katangian ng Sulatin

• Kailangan ang kaisahan, kaugnayan (koherens), kalinawan, kasapatan, at empasis.
• Kailangan ding may kariktan, walang kamalian sa ispeling, bantas, at sintaks.

Pagproseso sa Datos

• Ang pagsulat ay nangangailangan ng mahabang panahon, pagsisikap, at tiyaga.
• Kailangan ng malawak na kaisipan at mayamang karanasan.
• Maaaring mangalap ng datos sa pamamagitan ng pag-iinterbyu at pananaliksik sa internet.
• Kailangan na makasiguro na ang datos ay mula sa mapagkukunang hanguan at umaayon sa katotohanan.
• Kailangang maigrupo ang mga magkakaungay na datos at makita ang kanilang koneksyon.

Konsepto sa Pagkakaroon ng Kaalaman sa Iba't Ibang Uri ng Teksto

• Napagyayaman ang kakayahan at kaalaman sa pamamagitan ng pagtuklas.
• Naiiugnay ang karanasan, opinyon, at kaalaman sa iba't ibang bagay.
• Dapat maging mapanuri sa mga impormasyong hinahain ng media at kapaligiran.
• Ang pundasyon ng ating isinusulat, sinasalita, binabasa, naririnig, at nakikita ay nakabase sa uri ng tekstong ginamit.

Tekstong Informativ

• Paglalahad o pagpapaliwanag ng mga makatotohanang impormasyon.
• Nagbibigay ng impormasyon tungkol sa mga tiyak na kaalaman, bagay, at pangyayari.

Katangian ng Textong Informativ

• Pili at tiyak ang mensahe.
• Tiyak ang impormasyon at lohikal ang paghahanay.
• Madaling maunawaan at maayos ang pagkakahanay ng mga salita.

Uri ng Textong Informativ

• Pagbibigay-katuturan
• Enumerasyon
• Pagsunud-sunod (Sekwensyal, Kronolohikal, Prosejural)
• Paghahambing at Pagkokontrast
• Problema at Solusyon
• Sanhi at Bunga

Textong Persweysib

• Nanghihikayat at naglalahad ng mga konsepto, pangyayari, bagay, o ideya.
• May sapat na katibayan o patunay upang maging kapani-paniwala.
• Layunin nitong mapanindigan at maipagtanggol ang isang opinyon.
• Halimbawa: Propaganda sa eleksyon, patalastas o komersyal, pagbabasa ng editoryal.

Elemento ng Tekstong Persweysib

• Ethos (karakter o kredibilidad)
• Logos (lohika)
• Pathos (emosyon)

Paghahanda para sa Pagsulat ng Tekstong Nanghihikayat

• Linawin ang layunin, unawain ang mambabasa, magsaliksik ng mga kaisipan, isaalang-alang ang wasto at mabuting layunin.

Textong Narativ

• Batay sa sariling karanasan o kathang-isip.
• Pagsasalaysay ng magkaugnay na pangyayari sa anyong kwento.
• May tiyak na simula, gitna, at wakas.
• Maaaring piksyon o di-piksyon (nobela, maikling kwento, anekdota, atbp.)

Katangian ng Textong Narativ

• Impormal na pagsasalaysay.
• Magaan basahin at maaaring magtaglay ng anekdota.
• Nagtataglay ng panimula at matibay na konklusyon.