Kahulugan at Uri ng Kasaysayan

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson
Download our mobile app to listen on the go
Get App

Questions and Answers

Alin sa mga sumusunod ang pinakatumpak na naglalarawan sa kahalagahan ng pag-aaral ng kasaysayan ayon sa teksto?

  • Upang magbigay ng mga aral sa moralidad batay sa mga aksyon ng mga nakaraang lider.
  • Upang maunawaan ang mga kasalukuyang isyu sa pamamagitan ng pagsusuri sa kanilang mga pinagmulanan. (correct)
  • Upang mapanatili ang mga tradisyon at kultura ng ating mga ninuno.
  • Upang matandaan ang mga pangalan, petsa, at lugar ng mga nakaraang pangyayari.

Ayon kay Dr. Zeus Salazar, ano ang dalawang pangunahing kahulugan ng salitang 'saysay' na siyang ugat ng salitang 'kasaysayan'?

  • Ulat at kahalagahan.
  • Salaysay at kabuluhan. (correct)
  • Sanaysay at paglalahad.
  • Kasaysayan at katotohanan.

Alin sa mga sumusunod ang hindi direktang layunin ng pag-aaral ng kasaysayan ng Pilipinas ayon sa sipi?

  • Pag-unawa sa pakikipag-ugnayan ng mga Pilipino sa mga dayuhan.
  • Pag-unawa sa kasalukuyang sistema ng politika sa Pilipinas. (correct)
  • Pag-unawa kung paano namuhay ang mga sinaunang Pilipino.
  • Pag-unawa sa mga pakikibaka ng mga Pilipino sa kanilang buhay.

Paano nabago ang pagtingin at pamumuhay ng mga Pilipino sa paglipas ng panahon, ayon sa sipi?

<p>Nagkaroon ng pagbabago dahil sa epekto ng modernisasyon. (A)</p> Signup and view all the answers

Ano ang pangunahing pagkakaiba ng 'Factual History' sa 'Speculative History' ayon sa teksto?

<p>Ang Factual History ay may pinagbabasehang katibayan, samantalang ang Speculative History ay haka-haka. (B)</p> Signup and view all the answers

Kung ikaw ay nagsusulat ng isang artikulo tungkol sa kasaysayan ng isang gusali, anong uri ng usaping pangkasaysayan ang maaaring makatulong sa iyo upang malaman ang arkitektura nito?

<p>Arkitektura. (B)</p> Signup and view all the answers

Alin sa mga sumusunod ang pinakamahusay na naglalarawan sa konsepto ng 'Histograpiya'?

<p>Ang kasaysayan ng pag-aaral ng kasaysayan. (D)</p> Signup and view all the answers

Bakit mahalaga para sa isang historyador na maging sanay sa paggamit ng mga batis?

<p>Upang maging batayan ng katotohanan at maiwasan ang imbento. (D)</p> Signup and view all the answers

Ano ang pangunahing layunin ng 'Kritisismong Tekstwal'?

<p>Upang tukuyin at iwasto ang mga kamalian sa transkripsiyon ng isang teksto. (C)</p> Signup and view all the answers

Alin sa mga sumusunod ang halimbawa ng panloob na ebidensiya?

<p>Ang estilo ng pagsulat na ginamit sa dokumento. (C)</p> Signup and view all the answers

Sa konteksto ng panlabas na ebidensiya, alin sa mga sumusunod ang pinakamahalagang sukatan para sa mga kritikong tekstuwal?

<p>Ang pinakaunang mga saksing manuskrito. (A)</p> Signup and view all the answers

Ano ang implikasyon ng paggamit ng 'Speculative History' sa pagbuo ng mga naratibo tungkol sa nakaraan?

<p>Nagpapahintulot ito ng malikhaing interpretasyon ng nakaraan, bagaman may limitasyon sa pagiging factual. (D)</p> Signup and view all the answers

Kung ang isang historyador ay nagsasagawa ng pananaliksik tungkol sa isang sinaunang sibilisasyon sa Pilipinas, alin sa mga sumusunod na disiplina ang hindi gaanong mahalaga sa kanyang pag-aaral?

<p>Sikolohiya. (D)</p> Signup and view all the answers

Paano mo maiuugnay ang konsepto ng 'batis' sa pagiging isang mahusay na historyador?

<p>Ang 'batis' ay tumutukoy sa mga ebidensya at impormasyon na ginagamit ng historyador upang suportahan ang kanyang mga pahayag. (D)</p> Signup and view all the answers

Kapag sinusuri ang isang dokumentong pangkasaysayan, paano makakatulong ang pagtatangi ng panloob at panlabas na kritisismo?

<p>Upang suriin ang pagiging tunay at mapagkakatiwalaan ng dokumento. (B)</p> Signup and view all the answers

Alin sa mga sumusunod ang hindi maituturing na bahagi ng panlabas na ebidensiya sa pagsusuri ng isang dokumentong pangkasaysayan?

<p>Ang estilo ng pagsulat. (B)</p> Signup and view all the answers

Ano ang pangunahing dahilan kung bakit mas pinapaboran ng mga kritikong tekstuwal ang mga pagbasang sinusuportahan ng pinakaunang mga manuskrito?

<p>Dahil ang mga ito ay may mas kaunting mga pagkakamali. (A)</p> Signup and view all the answers

Alin sa mga sumusunod ang pinakamahusay na nagpapakita ng pagkakaiba sa pagitan ng 'Factual History' at 'Speculative History' sa konteksto ng pagsulat ng isang historical fiction?

<p>Ang 'Factual History' ay gagamitin para sa mga eksaktong detalye ng panahon, samantalang ang 'Speculative History' ay para sa mga diyalogo at iniisip ng karakter. (D)</p> Signup and view all the answers

Kung ikaw ay nag-aaral ng isang partikular na artifact, aling sangay ng kaalaman ang hindi gaanong makakatulong sa iyo?

<p>Ekonomiya. (D)</p> Signup and view all the answers

Sa anong paraan nakakatulong ang Histograpiya sa pag-unlad ng kaalaman sa kasaysayan?

<p>Sa pamamagitan ng pagsusuri sa mga pamamaraan at interpretasyon ng mga naunang historyador. (C)</p> Signup and view all the answers

Alin sa sumusunod na sitwasyon ang pinakamahusay na nagpapakita ng paggamit ng panloob na kritisismo?

<p>Pagsusuri sa estilo ng pagsulat upang malaman kung sino ang may-akda. (B)</p> Signup and view all the answers

Bakit mahalaga para sa isang historyador na isaalang-alang ang panlabas na ebidensiya sa pagsusuri ng isang dokumento?

<p>Upang malaman kung tunay at mapagkakatiwalaan ang dokumento. (D)</p> Signup and view all the answers

Kung ang isang kritiko ay mas pinapaboran ang mga pagbasang sinusuportahan ng karamihan ng mga saksi, ano ang kanyang ipinapahiwatig tungkol sa kanyang pananaw sa tekstong kritisismo?

<p>Naniniwala siya sa isang mas demokratikong pamamaraan sa tekstong kritisismo. (A)</p> Signup and view all the answers

Paano naiiba ang tungkulin ng isang arkeologo sa isang historyador?

<p>Ang arkeologo ay nag-aaral ng nakaraan sa pamamagitan ng mga materyal na labi, ang historyador ay sa pamamagitan ng mga nakasulat na rekord. (D)</p> Signup and view all the answers

Alin sa mga sumusunod ang hindi katangian ng isang mahusay na historyador?

<p>Kakayahang mag-imbento ng mga datos upang suportahan ang kanyang argumento. (A)</p> Signup and view all the answers

Sa konteksto ng panloob na kritisismo, alin sa mga sumusunod ang dapat isaalang-alang kapag sinusuri ang layunin ng may-akda?

<p>Ang motibo ng may-akda sa pagsulat. (B)</p> Signup and view all the answers

Kung ang isang dokumento ay naglalaman ng maraming pagkakamali, ano ang maaaring implikasyon nito sa pagiging mapagkakatiwalaan nito, batay sa prinsipyo ng Panlabas na Kritisismo?

<p>Maaaring mabawasan ang pagiging mapagkakatiwalaan nito. (A)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Kasaysayan

Salinwika ng salitang Ingles na History.

Pinagmulan ng Kasaysayan

Nagsimula sa salitang Griyego na 'Historia' na nangangahulugang pag-uusisa at pagsisiyasat.

Kahulugan ng Kasaysayan

Isang sangay ng kaalaman kung saan pinagaaralaan ang mga pangyayaring naganap sa buhay ng tao, mga bansa, at daigdig nong mga nakalipas na panahon.

Kahalagahan ng Kasaysayan

Sa pamamagitan nito maaari nating makilala ang ating bayan at ating sarili.

Signup and view all the flashcards

Saysay ayon kay Dr. Zeus Salazar

Ang salitang ugat ng saysay ay may dalawang kahulugan: isang salaysay at mayroong pakahulugan na katuturan, kabuluhan, at kahalagahan.

Signup and view all the flashcards

Katibayang Nakuha sa Kasaysayan

Paano namuhay ang sinaunang Pilipino.

Signup and view all the flashcards

Pakikipag-ugnayan

Pakikipag-ugnayan sa mga dayuhan at karatig-pook at pakikibaka sa kanilang buhay.

Signup and view all the flashcards

Kasaysayan at Kalikasan

Inilalarawan din sa ating kasaysayan ang mapagmahal sa kalikasan ng ating mga ninuno.

Signup and view all the flashcards

Epekto ng Modernisasyon

Unti-unting nagkakaroon ng pagbabago dahil sa epekto ng modernisasyon.

Signup and view all the flashcards

Factual History

Ang mga pangyayari sa nakaraan ay may pinagbabasehang katibayan o pruweba maaaring sa paraan ng pagsulat o sa mga litrato.

Signup and view all the flashcards

Speculative History

Ang mga pangyayari ay may ikalawang punto de vista, educated and rational “guesses’ to fill in the blanks.

Signup and view all the flashcards

Factual History

Katotohanan/Facts.

Signup and view all the flashcards

Speculative History

Opinyon.

Signup and view all the flashcards

Usaping Kasaysayan

Antropolohiya (Anthropology), Arkitektura (Architecture), Heolohika (Geology), Arkeolohiya (Archaeological).

Signup and view all the flashcards

Histograpiya

Tumukoy ito sa kasaysayan ng pag-aaral ng kasaysayan, ang mga kaparaanan at pagsasanay.

Signup and view all the flashcards

Histograpiya

Maaari din na tumukoy ito sa isang bahagi ng pagsusulat

Signup and view all the flashcards

Paglalahad ng kasaysayan

Ang paglalahad ng kasaysayan ay kailangang batay sa mga batis.

Signup and view all the flashcards

Histograpiya bilang Sining

Isa ring sining dahil maraming estilo at pilosopiyang maaaring gamitin.

Signup and view all the flashcards

Histograpiya

Ito rin ay isang agham dahil ang mga batis ay dapat na maaaring mapatunayan.

Signup and view all the flashcards

Historyador

Sanay sa paggamit ng mga batis.

Signup and view all the flashcards

Katangian ng Historyador

Hindi maaaring imbentuhin ang kaniyang mga datos.

Signup and view all the flashcards

Responsibilidad ng Historyador

Alam kung saan maaaring makita ang kaniyang mga batis.

Signup and view all the flashcards

Kritisismong Tekstwal

Isang sangay ng kritisismong pampanitikan na nauukol sa pagtukoy at pag-aalis ng mga kamalian ng transkripsiyon sa mga teksto ng mga manuskrito.

Signup and view all the flashcards

Layunin ng Kritisismong Tekstwal

Naghahangad na muling likhain ang orihinal na teksto (ang archetype o autograpo) mula sa mga kopyang ito sa posibleng pinakamalapit sa orihinal na dokumento.

Signup and view all the flashcards

Panloob na Ebidensiya

Ebidensiya na nagmumula mula sa mismong teksto na independiente sa mga katangiang pisikal ng dokumento.

Signup and view all the flashcards

Panlabas na ebidensiya

Ebidensiya ng bawat pisikal na saksing manuskrito, ang petsa nito, pinagkunan, at relasyon sa ibang mga saksing manuskrito.

Signup and view all the flashcards

Panlabas na ebidensiya

Evidence from scientific literature—particularly the results, data, statistical analysis, and conclusions of a study.

Signup and view all the flashcards

Panlabas na ebidensiya batay sa mga kritiko

Ang mga kritikong tekstuwal ay kadalasang mas pumapabor sa mga pagbasang sinusuportahan ng pinakaunang mga saksing manuskrito dahil ito ay may mas kaunting mga pagkakamali

Signup and view all the flashcards

Panlabas na Ebidensya

Ang mga pagbasang sinusuportahan ng karamihan ng mga saksi ay kadalasan ring mas pinapaboran dahil ang mga ito ay hindi lamang nagpapakita ng mga aksidente o mga intensyonal na pagkiling.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Kahulugan at Kahalagahan ng Kasaysayan

  • Ang kasaysayan ay salin mula sa Ingles na "History".
  • Nagmula sa salitang Griyego na 'Historia' na ibig sabihin ay pag-uusisa at pagsisiyasat.
  • Ito ay isang sangay ng kaalaman na pinag-aaralan ang mga naganap sa buhay ng tao, bansa, at daigdig.
  • Sa pamamagitan ng kasaysayan, nakikilala ang ating bayan at sarili.
  • Ayon kay Dr. Zeus Salazar, ang salitang-ugat na "saysay" ay may dalawang kahulugan: isang salaysay at isang mayroong katuturan, kabuluhan, at kahalagahan.
  • Ipinapahayag kung paano namuhay ang mga sinaunang Pilipino.
  • Ipinapakita ang pakikipag-ugnayan sa mga dayuhan at karatig-pook, at pakikibaka sa buhay.
  • Inilalarawan nito ang pagmamahal sa kalikasan ng ating mga ninuno.
  • Sa paglipas ng panahon, may pagbabago dahil sa modernisasyon.

Uri ng Kasaysayan

  • Mayroong dalawang uri ng kasaysayan: Factual at Speculative.

Factual History

  • Nakabatay sa katotohanan o "Facts".
  • Mayroong mga katibayan o pruweba, tulad ng mga sulat o litrato.
  • Ito ay napapatunayan at realidad.

Speculative History

  • Naglalaman ng opinyon
  • Naglalaman ng " educated and rational guesses".
  • Haka-haka, tsismis/chika.
  • Gumagamit ng salitaan at spekulasyon.

Usaping Pangkasaysayan

  • Antropolohiya (Anthropology)
  • Arkitektura (Architecture)
  • Heolohika (Geology)
  • Arkeolohiya (Archaeological)

Histograpiya

  • Ito ay pag-aaral ng kasaysayan, kasama ang mga paraan at pagsasanay.
  • Umaaklas ito sa iba pang bahagi ng pagsusulat.
  • Ang paglalahad ng kasaysayan ay kailangang maging batay sa mga batis.
  • Ito ay isang sining na may iba't ibang estilo at pilosopiya.
  • Ito rin ay agham, dahil ang mga batis ay dapat mapatunayan.

Mahusay na Historyador

  • Sanay sa paggamit ng mga batis.
  • Hindi dapat imbentuhin ang datos.
  • Dapat alam kung saan makukuha ang mga batis.

Kritisismo

  • Mayroong dalawang uri ng kritisismo: Panloob at Panlabas

Kritisismong Tekstwal

  • Ito ay isang sangay ng kritisismong pampanitikan.
  • Tumutukoy at nag-aalis ng mga kamalian sa transkripsiyon ng mga teksto ng manuskrito.
  • Naghahangad itong likhain muli ang orihinal na teksto mula sa mga kopya na pinakamalapit sa orihinal na dokumento.

Panloob na Ebidensiya

  • Ito ay nagmumula mismo sa teksto, malaya sa pisikal na katangian ng dokumento at nagmula sa mismong saksi.

Panlabas na Ebidensiya

  • Ito ay katibayan ng bawat pisikal na manuskrito, kabilang ang petsa, pinagmulan, at relasyon sa iba pang manuskrito,
  • Ito ay katibayan mula sa scientific literature, lalo na ang mga resulta, data, statistical analysis, at konklusyon ng isang pag-aaral.
  • Mas pinapaboran ng mga kritikong tekstuwal ang mga pagbasang sinusuportahan ng pinakaunang mga saksi dahil mas kaunti ang pagkakamali.
  • Ang mga pagbasang sinusuportahan ng karamihan ng mga saksi ay mas pinapaboran dahil hindi lamang nila ipinapakita ang mga aksidente o pagkiling.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

More Like This

Use Quizgecko on...
Open
Browser
Browser