Jaren '70 en Thatcher: Economische Veranderingen

Een economisch systeem gekenmerkt door overheidscontrole over de productie en distributie van goederen en diensten. Dit was een kenmerk van de welvaartsstaat in West-Europa in de naoorlogse periode.

Een situatie waarbij iedereen die wil werken, een baan kan vinden. Dit was een belangrijk doel van de welvaartsstaat in de naoorlogse periode.

De toestand waarin de economische groei stagneert, de werkloosheid hoog is en er financiële problemen zijn. Deze fase wordt geassocieerd met het einde van de gouden eeuw van de welvaartsstaat in West-Europa, beginnend in de jaren 70.

De economische en sociale doctrine die pleit voor de minimale tussenkomst van de overheid in de economie. Het idee is dat vrije marktwerking de beste manier is om welvaart te creëren.

Een sector die diensten levert in plaats van fysieke producten. Voorbeelden zijn onderwijs, gezondheidszorg, banken en verzekeringen.

De annexatie van Sudetenland in 1939, gevolgd door de bezetting van Bohemen en Moravië in hetzelfde jaar, werd door veel Tsjechen gezien als een verraad door hun Duitstalige buren. Deze buren werden gezien als collaborateurs die de weg vrijmaakten voor de Duitse annexatie.

Na de annexatie van Sudetenland, bezette Hitler de rest van Tsjechië, dat vervolgens als 'Protectoraat Bohemen en Moravië' werd benoemd. Dit gebeurde ondanks het Münchener Akkoord, waarvoor Groot-Brittannië en Frankrijk geen actie ondernamen.

Slowakije werd een satellietstaat van het nazi-regime, maar kreeg een schijn van onafhankelijkheid. Het moest echter Roethenië (een oostelijk gebied) afstaan aan Hongarije.

Stalin was teleurgesteld dat hij niet was uitgenodigd op de Conferentie van München. Hij vreesde dat Groot-Brittannië en Frankrijk Hitler carte blanche hadden gegeven om het Oosten aan te vallen.

Het Molotov-Ribbentroppact was een verdrag tussen de Sovjet-Unie en Duitsland, getekend in 1939. Het bevatte een openbaar gedeelte waarin beide landen neutraliteit beloofden en een geheim gedeelte waarin ze Polen, Estland, Letland, Litouwen, Finland en delen van Roemenië onder hun invloedssferen verdeelden.

Stalin zag in het Molotov-Ribbentroppact een kans om tijd te rekken voor een confrontatie met Duitsland. Hij was van mening dat de kapitalistische West-Europese landen elkaar wel zouden uitroeien en hij daarna Europa - of delen ervan - kon innemen.

Hitler wilde de confrontatie met Frankrijk en Groot-Brittannië uitstellen, en zag in het Molotov-Ribbentroppact een manier om een tweefrontenoorlog te voorkomen. Daarnaast zag hij kansen voor een latere aanval op de Sovjet-Unie.

Ondanks hun ideologische verschillen, sloten Stalin en Hitler het Molotov-Ribbentroppact, gemotiveerd door pragmatische redenen. Het pact gaf de Sovjet-Unie een tijdelijke buffer tegen een Duitse aanval, terwijl Hitler een vrije hand kreeg om Polen te veroveren.

Een idee van Gorbatsjov om Europa zonder grenzen te creëren, waar mensen en goederen vrij konden bewegen zonder militaire alliantie.

Een systeem van veiligheid waarin alle landen samenwerken om conflicten te voorkomen, gebaseerd op het principe dat een aanval op één land een aanval op allen is.

De angst dat Duitsland te machtig zou worden en opnieuw een oorlog zou beginnen, zoals in de Tweede Wereldoorlog.

Een document ondertekend in Parijs in 1990 dat nieuwe afspraken voor veiligheid in Europa maakte.

De uitbreiding van de NAVO met landen van het voormalige Warschaupact, die ervoor zorgde dat er een duidelijk onderscheid ontstond tussen Oost en West.

De angst dat Rusland zijn macht zou misbruiken en Europa zou domineren, wat tot de uitbreiding van de NAVO leidde.

Ruslands onbetrouwbaarheid in het behouden van zijn belofte om vredelievend te zijn in Europa.

Het idee dat een gebied rond een land veilig moet worden gehouden door een bufferzone, zoals Rusland deed met de landen rondom.

Margaret Thatcher was de eerste vrouwelijke premier van het Verenigd Koninkrijk. Ze heeft drie termijnen gediend en stond bekend om haar sterke leiderschap en haar neoliberale beleid.

Thatcher was kritisch over de welvaartsstaat, beschouwde het als een 'kinderopas' die te veel bemoeide met het leven van burgers. Ze pleitte voor een kleinere rol van de overheid in de economie.

Thatcher had een reputatie als een sterke en onverschrokken leider. Ze stond bekend om haar resolute stijl en haar vastberadenheid om haar standpunten te verdedigen.

Thatcher was populair in de zuidelijke delen van Engeland, waar de economie sterk was. Ze was echter minder populair in het noorden, waar de industriële sector in verval was.

Thatchers beleid richtte zich op het terugdringen van overheidsuitgaven, het verminderen van overheidsbemoeienis, het bestrijden van inflatie en het bevorderen van de vrije markt.

Thatcher pleitte voor privatisering, waarbij overheidsbedrijven werden verkocht aan particulieren. Ook voerde ze hervormingen door in de arbeidswetgeving en het milieu.

Thatcher had controversiële ideeën over de rol van de overheid en de economie. Haar beleid had aanzienlijke sociale en economische gevolgen voor het Verenigd Koninkrijk.

Tijdens haar ambtsperiode werd Thatcher geconfronteerd met verschillende uitdagingen, waaronder bomaanslagen van de IRA en stakingen van mijnwerkers.

De Amerikanen waren niet geïnteresseerd in het opnemen van Rusland in de NAVO, terwijl sommige Europeanen de Russen niet in de steek wilden laten.

Clinton geloofde dat Rusland na het communisme niet meer communistisch zou worden, maar wel mogelijk ultranationalistisch.

Poetin steunde nationalisme en ging hard tegen de Tsjetsjeense rebellen te werk. Hij gebruikte excessief geweld en schoof conventies aan de kant. Dit weerspiegelde een andere kijk op geweld dan die van het Westen.

De NAVO-uitbreiding creëerde een consensus onder de politieke stromingen in Rusland. Ze gingen samenwerken in een verenigd front tegen het Westen.

Na de val van de Sovjet-Unie probeerden Russen het Westerse model te volgen, maar dit mislukte. Armoede en chaos leidden tot een verlangen naar een sterke leider.

De Sovjet-Unie was ingestort, maar Rusland had nog steeds een eigen nationale identiteit.

De Tsjetsjeense rebellen wilden zich afscheiden van Rusland, maar Poetin pakte ze hard aan. Dit zorgde voor respect en Tsjetsjenië bleef deel van de Russische Federatie.

De dood van Ngo Dinh Diem in 1963 wordt door sommigen gezien als het begin van de Vietnamoorlog. Deze gebeurtenis escaleerde de conflicten in Vietnam en leidde tot een grotere Amerikaanse betrokkenheid.

De Amerikaanse interventie in Vietnam was erg complex, waarbij verschillende Amerikaanse presidenten een rol speelden. De oorlog duurde lang en werd geleidelijk aan escalerend.

Communisme versus kapitalisme: de Vietnamoorlog was een manifestatie van de Koude Oorlog en de ideologicale strijd tussen beide systemen.

De dominotheorie suggereerde dat als één land in Zuidoost-Azië zou vallen voor het communisme, andere landen zouden volgen. Dit was de reden dat de VS zich sterk met Vietnam bemoeiden.

In 1954 werd Vietnam, na een oorlog met de Fransen, opgesplitst in Noord- en Zuid-Vietnam. Dit leidde tot verschillende machtsstructuren en ideologieën in beide delen van het land.

Ho Tsji Minh was de prominentste leider van de communistische beweging in Vietnam, tijdens de Vietnamoorlog en het verzetsbeweging tegen de Fransen.

Het verdrag van Genève, ondertekend in 1954, bepaalde onder andere de splitsing van Vietnam, maar ook de verkiezingen in 1956 om het land te herenigeren. Dit verdrag was een poging om de vrede te herstellen, maar leidde uiteindelijk tot conflicten.

De Vietcong, een Vietnamese guerrillabeweging, streden tegen de Zuid-Vietnamese regering, die werd gesteund door de Amerikanen. De Vietcong was geïnspireerd door het communisme.