जागतिक युद्धे: इतिहास

इतिहास भूतकाळाचा अभ्यास आहे, विशेषत: मानवी क्रियाकलापांवर लक्ष केंद्रित करून.

• भूतकाळातील घटनांचे पद्धतशीर संशोधन, रेकॉर्डिंग आणि अर्थ लावणे यात समाविष्ट आहे.
• आधुनिक इतिहास सामान्यतः मध्ययुगीन काळानंतरचा मानला जातो, साधारणतः 16 व्या शतकापासून.
• हे सामाजिक, राजकीय आणि आर्थिक बदलांनी चिन्हांकित आहे.

जागतिक युद्धे

• पहिले महायुद्ध (१९१४-१९१८) मध्ये युरोप, अमेरिका आणि इतर प्रदेशांतील प्रमुख शक्ती सामील होत्या.
• हे युद्ध खंदकातील युद्ध, नवीन लष्करी तंत्रज्ञान आणि मोठ्या प्रमाणात जीवितहानी द्वारे दर्शविले जाते.
• व्हर्सायच्या तहाने अधिकृतपणे पहिले महायुद्ध संपवले, ज्यामध्ये जर्मनीवर अनेक शर्ती लादल्या गेल्या.
• राष्ट्रवाद, साम्राज्यशाही, सैन्यवाद आणि युती प्रणाली ही पहिल्या महायुद्धाची प्रमुख कारणे होती.
• दुसरे महायुद्ध (१९३९-१९४५) मध्ये अक्ष राष्ट्रे आणि मित्र राष्ट्रांमध्ये जागतिक संघर्ष झाला.
• हे युद्ध मोठ्या प्रमाणावरील विनाश, नरसंहार आणि अणुबॉम्बच्या वापरामुळे ओळखले जाते.
• नाझी जर्मनीने ज्यू आणि इतर गटांचे पद्धतशीर उच्चाटन केले, ही होलोकॉस्टची एक महत्त्वपूर्ण घटना होती.
• पहिल्या महायुद्धातील न सुटलेले मुद्दे, फॅसिझमचा उदय आणि जपानी विस्तारवाद ही दुसऱ्या महायुद्धाची प्रमुख कारणे होती.

प्राचीन संस्कृती

• प्राचीन संस्कृती म्हणजे गुंतागुंतीच्या सामाजिक, राजकीय आणि आर्थिक प्रणाली असलेले पूर्वीचे समाज.
• मेसोपोटेमिया, इजिप्त, ग्रीस, रोम आणि सिंधू खोऱ्या यांचा यात समावेश होतो.
• मेसोपोटेमिया, जे आधुनिक इराक मध्ये स्थित आहे, लेखन, कायदा आणि शेतीमधील नवकल्पनांसाठी ओळखले जाते.
• प्राचीन इजिप्त, नाईल नदीच्या काठी वसलेले, त्याचे फॅरो, पिरॅमिड आणि चित्रलिपी लेखन यासाठी प्रसिद्ध आहे.
• प्राचीन ग्रीस, जे शहर-राज्यांमध्ये विभागलेले होते, त्यांनी तत्त्वज्ञान, लोकशाही आणि कला क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले.
• प्राचीन रोम, ज्याची सुरुवात एक प्रजासत्ताक म्हणून झाली आणि नंतर ते साम्राज्य बनले, युरोप, उत्तर आफ्रिका आणि मध्य पूर्वेपर्यंत विस्तारले.
• सिंधू घाटी संस्कृती, जी आधुनिक पाकिस्तान आणि भारतात स्थित आहे, तिची शहरी नियोजन आणि व्यापारासाठी ओळखली जाते.

मध्ययुगीन इतिहास

• मध्ययुगीन इतिहास, किंवा मध्ययुग, हे ५ व्या ते १५ व्या शतकापर्यंत पसरलेले आहे.
• याची सुरुवात पश्चिम रोमन साम्राज्याच्या पतनाने झाली आणि शेवट पुनर्जागरण आणि शोधांच्या युगाबरोबर झाला.
• प्रारंभिक मध्ययुगात (अंदाजे ५ वे-१० वे शतक) जर्मनिक राज्यांचा उदय आणि ख्रिश्चन धर्माचा प्रसार झाला.
• उच्च मध्ययुगात (अंदाजे ११ वे-१३ वे शतक) धर्मयुद्धे, शहरांची वाढ आणि सरंजामशाहीचा विकास झाला.
• उत्तर मध्ययुगात (अंदाजे १४ वे-१५ वे शतक) दुष्काळ, प्लेग (ब्लॅक डेथ) आणि युद्धाचा अनुभव आला.
• सरंजामशाही ही एक प्रभावी सामाजिक आणि राजकीय प्रणाली होती, जी भूमी मालकी आणि जहागीरदारी द्वारे दर्शविली जाते.
• कॅथोलिक चर्चने मध्ययुगीन समाजात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली, ज्यामुळे राजकारण, संस्कृती आणि शिक्षणावर प्रभाव पडला.

सांस्कृतिक इतिहास

• सांस्कृतिक इतिहास भूतकाळातील सांस्कृतिक पैलूंचे परीक्षण करतो, ज्यात श्रद्धा, चालीरीती, कला आणि बौद्धिक जीवन यांचा समावेश आहे.
• संस्कृती कालांतराने कशा बदलतात आणि त्या एकमेकांशी कसा संवाद साधतात हे शोधते.
• सांस्कृतिक इतिहासात लोकप्रिय संस्कृती, लिंग, वंश आणि ओळख यासारख्या विस्तृत विषयांचा समावेश आहे.
• कला इतिहास हे दृश्य कला आणि त्यांच्या सांस्कृतिक संदर्भांचा अभ्यास करणारे उपक्षेत्र आहे.
• बौद्धिक इतिहास कल्पना आणिPhilosophical विचारांच्या इतिहासावर लक्ष केंद्रित करतो.
• सामाजिक इतिहास अनेकदा सांस्कृतिक इतिहासाशी संबंधित असतो, जो सामाजिक रचना आणि दैनंदिन जीवनाचे परीक्षण करतो.
• मौखिक इतिहास भूतकाळातील लोकांचे वैयक्तिक अनुभव आणि आठवणी जतन करतो.