Podcast Beta
Questions and Answers
इतिहास संशोधनामध्ये प्रायोगिक पद्धती वापरणे शक्य नाही, कारण काय?
इतिहास संशोधन पद्धती ही इतिहासाच्या साधनांचे चिकित्सक संशोधन करणे असते, त्यामुळे प्रत्यक्ष निरीक्षण करणे शक्य नसते.
इतिहास संशोधनात कोणत्या पद्धतींचा वापर केला जातो?
इतिहास संशोधनात उपलब्ध ऐतिहासिक माहितीचे संदर्भ तपासणे आणि संभाव्य परिकल्पना मांडणे या पद्धतींचा वापर केला जातो.
इतिहास संशोधनात सार्वकालिक आणि सार्वत्रिक नियमांची मांडणी करणे शक्य असते कशाप्रकारे?
विविध घटनांच्या संदर्भातील नियमांची मांडणी करून आणि ती नियम पुन्हा पुन्हा सिद्ध करून सार्वकालिक आणि सार्वत्रिक नियमांची मांडणी करता येते.
इतिहास संशोधनात कोणत्या प्रकारच्या माहितीचा वापर केला जातो?
Signup and view all the answers
इतिहास संशोधनाचे उद्दिष्ट काय असते?
Signup and view all the answers
इतिहास संशोधनामध्ये कोणत्या पद्धतींचा वापर केला जातो?
Signup and view all the answers
आधुनिक इतिहासलेखनाची व्याप्ती कशा प्रकारे सतत विस्तारत गेली?
Signup and view all the answers
इतिहासकारांनी पूर्वी विचारात न घेतलेल्या कोणत्या विषयांचा त्याने इतिहासाच्या दृष्टीतून विचार केला?
Signup and view all the answers
कार्ल मार्क्सच्या मते वर्गसंघर्षाचा इतिहास कसा असतो?
Signup and view all the answers
कार्ल मार्क्सचा 'दास कॅपिटल' या ग्रंथाची प्रसिद्धी कशी आहे?
Signup and view all the answers
कार्ल मार्क्सने इतिहासाच्या दृष्टीतून कोणत्या नवीन विषयांचा विचार केला?
Signup and view all the answers
कार्ल मार्क्सच्या मते वर्गसंघर्षाचा इतिहास कसा असतो?
Signup and view all the answers
?
Signup and view all the answers
, ?
Signup and view all the answers
?
Signup and view all the answers
, , ?
Signup and view all the answers
हेगेलने कोणत्या पुस्तकाने लिहिले आणि ती कोणांच्या प्रिय आहे?
Signup and view all the answers
हेगेलने कोणांना इतिहास संशोधनाची चिकित्सक पद्धती कशी असावी ते सांगितले?
Signup and view all the answers
कोणत्या आधारावर दस्तऐवजांच्या आधारे प्राप्त झालेली माहिती महत्त्वाची आहे?
Signup and view all the answers
कोणांना शोध घेण्यासाठी त्याने कसे सांगितले?
Signup and view all the answers
कोणत्या प्रकारच्या कागदपत्रे आणि दस्तऐवज शोध घेणे महत्त्वाचे आहे?
Signup and view all the answers
कोणत्या व्यक्तीने हेगेलने लिहिलेली ‘रिझन इन हिस्टरी’ पुस्तक वाचली आणि प्रभावित झाला?
Signup and view all the answers
जर्मनीमधील विद्यापीठांनी इतिहासाच्या अभ्यासाला कशा प्रकारे महत्त्व दिले?
Signup and view all the answers
इतिहासाच्या मांडणीबद्दल हेगेलचे मत काय होते?
Signup and view all the answers
हेगेलच्या विवेचनामुळे इतिहासाच्या अभ्यासपद्धतीबद्दल काय खात्री पटली?
Signup and view all the answers
इतिहासातील घटनाक्रम कशाची निदर्शक असतात?
Signup and view all the answers
$n$ वर्षांपूर्वीची घटना इतिहासकाराने आज कशी मांडावी?
Signup and view all the answers
इतिहासाच्या अभ्यासपद्धतीबद्दल काही तत्त्वज्ञांची भूमिका काय होती?
Signup and view all the answers
Study Notes
इतिहासाच्या अभ्यासाची केंद्रे
- जर्मनीमधील विद्यापीठे इतिहासाच्या अभ्यासाची केंद्रे बनली
- इतिहासातील घटनाक्रम प्रगतीचे टप्पे दर्शवणारा असतो
इतिहासाची मांडणी
- इतिहासाची मांडणी इतिहासकाराला वेळोवेळी उपलब्ध होत
- जॉर्ज विल्हेम फ्रेडरिक हेगेलने बदलत जाणे स्वाभाविक असते, अशी मांडणी केली
इतिहास संशोधनामध्ये
- प्रायोगिक पद्धती, प्रत्यक्ष निरीक्षण यांचा अवलंब करणे शक्य नसते
- इतिहास संशोधन पद्धती इतिहासाच्या साधनांचे चिकित्सक संशोधन करणे
- उपलब्ध ऐतिहासिक माहितीचे संदर्भ तपासणे
- इतिहासाची मांडणी संभाव्य परिकल्पना मांडणे
इतिहासलेखनाची व्याप्ती
- आधुनिक इतिहासलेखनाची व्याप्ती सतत विस्तारत गेली
- साहित्य, स्थापत्य, शिल्पकला, चित्रकला, संगीतकला, नृत्यकला, नाट्यकला यांसारख्या विविध विषयांचे स्वतंत्र इतिहास लिहिले जाऊ लागले
- वर्गसंघर्षाचा इतिहास असून ज्या वर्गाच्या ताब्यात उत्पादन साधने असतात तो इतर वर्गांचे आर्थिक शोषण करतो, अशी मांडणी केली
हेगेलचे योगदान
- हेगेलच्या ‘दास कॅपिटल’ हा ग्रंथ जगप्रसिद्ध आहे
- ‘एनसायक्लोपिडिया ऑफ फिलॉसॉफिकल सायन्सेस’ या ग्रंथामध्ये हेगेलची व्याख्याने आणि लेख यांंचे संकलन आहे
- हेगेलने लिहिलेले ‘रिझन इन हिस्टरी’ हे पुस्तक प्रसिद्ध आहे
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
या क्विजमध्ये पाश्चात्त्य इतिहासातील घटना आणि त्यांचे मुद्दे समाविष्ट केले गेले आहेत. इतिहासलेखन संबंधित सामग्रीची समज आणि व्याख्या करण्यासाठी हे क्विज उपयुक्त आहे.