İstanbul'un Fethi Nedenleri

Soru 1

• İstanbul'un Fatih Sultan Mehmet tarafından fethedilme nedenleri arasında Bizans'ın Anadolu beyliklerini Osmanlı'ya karşı kışkırtması ve Haçlıları Türklere karşı kışkırtması yer alıyordu.
• Boğazların kontrol altına alınmasıyla Karadeniz ticaretini ele geçirme isteği ve Balkanlar ile Anadolu'da yapılan savaşlarda asker geçişindeki zorlukları giderme isteği de fethin nedenleri arasındaydı.

Soru 2

• Sinop'un alınması, Osmanlı Devleti'nin hem Anadolu hem de Karadeniz'deki hakimiyetini güçlendirmeye yönelik bir adımdı.

Soru 22

• Verilen İstanbul kuşatma planına göre, kuşatmanın hem karadan hem de denizden yapıldığı kesinlikle söylenebilir.

Soru 23

• II. Bayezit döneminde Şah İsmail'in desteklediği Şah Kulu Ayaklanması'nın çıkması ve bu ayaklanmanın güçlükle bastırılması, II. Bayezit'e karşı tutarlılık konusunda bir eleştiri yapılmasına neden olmuş olabilir.

Soru 3

• Osmanlı Devleti'nin benimsediği "Türk Cihan Hakimiyeti" anlayışının etkileri düşünüldüğünde ekonomide sadece kazanmak anlayışını etkin kılmak söylenemez.

Soru 4

• Fransızlara kapitülasyon verilmesinin sebeplerinden biri olmayan etken Alman İmparatorluğuna karşı Fransa ile işbirliği yapma düşüncesidir.

Soru 5

• Kapitülasyonlar ile ilgili maddeler, Osmanlı Devleti'nin kapitülasyonların amaçlarının çok yönlü olduğu düşüncesini yansıtır.

Soru 24

• Osmanlı Devleti'nin Macaristan'a uzanan fetihlerinin yapılmasıyla cizye gelirlerinde artış yaşanması beklenebilir.

Soru 25

• Safevilerin Doğu Anadolu'daki varlığına son verilmesi, Erbil, Musul ve Kerkük'ün Osmanlı Devleti'ne bağlanması ve Tebriz-Bursa İpek Yolu'nun denetiminin Osmanlıların eline geçmesi, Çaldıran Savaşı'nın sonuçları arasında gösterilebilir.

Soru 26

• Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u fethiyle Bizans İmparatorluğu'na son verdiği halde İstanbul'da Ortodoks Kilisesi'nin faaliyetlerine izin vermesi, uzun vadeli siyaset geliştirmek hedefini gerçekleştirmek istediğini gösterir.

Soru 6

• Fatih Sultan Mehmet, İstanbul'u fethedip ticaret yolları denetimini artırınca coğrafik keşifler hızlanmıştır.

Soru 27

• Kanuni Sultan Süleyman döneminin özelliklerinden biri İlk Osmanlı Kanunnamesi'nin hazırlanmasıdır.

Soru 7

• Fatih Sultan Mehmet'in "Devletin bekası için padişahların kardeşlerini öldürtmelerine icazet verilmesi" anlayışı, padişahların otoritesine katkı sağladığı söylenebilir.

Soru 28

• Venedik'lilerin Osmanlılara hep düşmanca davranması ve Osmanlı Devleti'ne karşı ittifaklara girişmesi, Osmanlıların denizlerde güçlenmesinin en önemli nedenlerinden biridir.

Soru 8

• XVI. ve XVII. yüzyılda Osmanlı-Safevi ilişkilerinin bozulmasının nedenlerinden biri olmayan etken Balkanlara ve Orta Avrupa'ya hâkim olma isteği değildir.

Soru 29

• Fatih dönemine kadar İstanbul'un alınamamasının sebeplerinden biri olmayan etken İstanbul'un önemli ticaret yolları üzerinde olmasıdır.

Soru 9

• 1538 Hint Deniz seferi ile ilgili olarak söylenemeyecek etken Osmanlı - Portekiz mücadelesi bu seferle sona ermiştir seçenegidir.

Soru 30

• Şeyhülislam ve Kazasker ilmiye sınıfına, Vezir-i Azam ve Vezir kalemiye sınıfına ve Kaptan-ı Derya seyfiye sınıfına aittir.

Soru 10

• Fatih devrinde Midilli Adası'nın alınması ile başlayan Osmanlı-Venedik Savaşları'nda Venedikliler ile yine de antlaşma yapılması yoluna gidilmesinin temel sebebi Venedik donanması ile henüz baş edebilecek güce ulaşılamamasıdır.

Soru 31

• Fransa kralının Osmanlı Devleti'nin yardımı ile esaretten kurtulması, Preveze Deniz Zaferi ile Akdeniz'de Türk hakimiyetinin kesinleşmesi ve Hint Müslümanlarına yardım için Hint Deniz Seferlerinin düzenlenmesi Kanuni dönemi Osmanlı Devleti'nin dünya siyasetinde etkili bir devlet olduğunu vurgulamaktadır.

Soru 11

• Fatih Sultan Mehmet'in Bizans'ın yeniden kurulmasını önlemek için topraklarına kattığı yerlerden biri Mora'dır.

Soru 32

• İstanbul'un fethi Avrupa'nın siyasi yapılanmasında büyük kale ve surları yıkabilecek etkili topların Avrupalılar tarafından öğrenilmesini etkili olmuştur.

Soru 12

• Avrupa'da yeni mezheplerin ortaya çıkması İstanbul'un fethinin sonuçlarından biri değildir.

Soru 33

• Gaza anlayışının Osmanoğulları Beyliğinin büyümesi ve gelişmesine önemli katkıları olmuştur, bu durumun oluşmasında Anadolu'da siyasi birliğin sağlanması, Orta Asya'dan gelen Türkmenleri kendine çekmesi ve Balkanlarda hızlı bir fetih süreci yaşanması etkilidir.

Soru 13

• II. Bayezit'in tahttan çekilmesinden sonra tahta geçmiş olan Yavuz Sultan Selim'e muhalefet eden Şehzade, Safevilere sığınmıştır. Buna göre Osmanlı'daki taht mücadelelerinin dış ilişkileri etkilediği söylenebilir.

Soru 34

• İstanbul'un fethiyle Karadeniz ve Akdeniz'deki ticarette de söz sahibi olan Osmanlı Devleti hem ekonomik hem de siyasi alanlarda etkin olmaya çalışmıştır.

Soru 14

• Verilen kapitülasyonların Osmanlı Devleti aleyhine kullanıldığına kanıt olarak gösterilemeyen etken esnaflar tarafından oluşturulan lonca teşkilatıyla esnaflar arasındaki bağın güçlenmesidir.

Soru 35

• II. Mehmet fetih öncesi temkinli davranmıştır ve kuşatma esnasında devletin merkezi Edirne'dir, Türk Beylikleri ile Osmanlı Devleti arasında yardımlaşma vardır.

Soru 15

• İstanbul'un fethinin dini sebeplerinden biri Hz. Muhammed'in İstanbul'un fethi ile ilgili Hadis-i Şerifidir.

Soru 36

• Fatih döneminde fethedilmiştir, kendi istekleri ile Müslüman olmuşlardır ve Venedik denizden ve karadan tehdit edilir hale gelmiştir bilgileri, Bosna'nın fethi ile ilgilidir.

Soru 16

• Verilen metne göre, Osmanlı Devleti'nin Viyana kuşatmasında başarısız olmasının olası nedenlerinden biri silah ve teçhizatın yetersiz olmasıdır.

Soru 37

• Verilen metne göre, Osmanlı Devleti'nin Viyana kuşatmasında başarısız olmasının nedenleri arasında Osmanlı ordususun hezimete uğrayarak geri çekilmesi gösterilemez.

Soru 17

• Kanuni Sultan Süleyman Dönemi'nde Hint Okyanusu'na dört kez sefer düzenlenmiş ancak seferlerden istenen başarı elde edilememiştir. Bu başarısızlıkta Osmanlı Devleti'nin okyanus şartlarına dayanıklı gemilerinin olmaması belirleyici olmuş olabilir.

Soru 38

• Osmanlı Devleti'nin Safevi Devleti ile XVI. yüzyıldan itibaren siyasi ve askeri ilişkileri başlamıştır. Yavuz Sultan Selim'in tahta çıkışını Safevi hükümdarı Şah İsmail'in tebrik etmemesi diğerlerinden farklı bir grupta yer alır.

Soru 18

• Fatih Sultan Mehmet 1453'te İstanbul'un fethi ile Bizans İmparatorluğu'na son vermiş fakat Ortodoks Kilisesi'ne yönelik hoşgörü politikası izleyerek Hristiyan birliğini bölmek ve Gayrimüslimlerin benliklerini korumalarını sağlamak politikasını uygulamayı amaçlamış olabilir.

Soru 39

• Fatih Sultan Mehmet'in ölümünden sonra oğulları II. Bayezid-Cem Sultan arasında başlayan taht mücadeleleri batıdaki seferlerin ve fetihlerin duraklamasına sebep olması iç sorunlar bazen dış politikayı derinden etkilemektedir tezini doğrular niteliktedir.

Soru 19

• Kanuni döneminde yapılan hukuk reformları ile birlikte Osmanlı Devleti'nde İslam dini ve toplumun gelenekleri hukuk anlayışına temel oluşturmuştur ve yapılan çalışmalar ve yenilikler kişilerle özdeşleştirilmiştir yargıları savunulabilir.

Soru 40

• Osmanlı Devleti'nin dünya gücü haline gelmesinde dünya ticaret yollarını denetim altına alması ve Hristiyanlar arasında yaşanan mezhep savaşlarında belirleyici güç olması durumlarının etkisinden söz edilebilir.

Soru 20

• Asya ve Avrupa kıtalarının kesişme noktasında yer alan İstanbul, ekonomik etkinlikler siyasi gelişmeleri tetiklemiştir ve İstanbul'un jeopolitik önemi devamlılık göstermiştir.

Soru 41

• 1580-1600 arasında Doğu Akdeniz, Osmanlı kapitülasyonları sayesinde İngilizler için en önemli ticaret bölgesi hâline gelmişti. Bu bilgilerden hareketle İngiltere Akdeniz ticaretinde İran'ın önüne geçmiştir ulaşılamaz.

Soru 21

• İstanbul'un güçlü surlarına karşı Şahi toplarının döktürülmesi ve Karadeniz'den gelebilecek yardımı kesmek için Rumeli Hisarı' nın yaptırılması İstanbul'un fethi sırasında Bizans'ın aldığı tedbirlere karşı Osmanlı Devleti'nin yaptığı hazırlıklar arasında gösterilebilir.

Soru 42

• Osmanlı-Memlük geriliminin nedenleri arasında Şii baskısı yer almaz.

Soru 43

• "İstanbul'un Fethi ile Orta Çağ sona ermiş, Yeni Çağ başlamıştır." diyen bir tarihçi bu görüşünü desteklemek için Bizans İmparatorluğu sona erdi ve Büyük topların surları yıkabileceğinin anlaşılması ile Avrupa'daki feodalite rejiminin yıkılmasına ortam hazırlandı maddelerini örnek olarak gösterebilir.