IER Merkenrecht - 2. Voorwaarden

Intellectuele Eigendomsrechten - Merkenrecht

• Merkenrecht behandelt de beschermingsvoorwaarden voor merken.
• De bronnen zijn Belgisch, Benelux, Europees en internationaal.
• Het onderwerp van merkenrecht is de bescherming van merken.
• Verlies van het merkrecht is een kritische factor.

Beschermingsvoorwaarden

• Een teken kan als merk worden beschermd als het onderscheidend vermogen bezit.
• Het teken moet oorspronkelijk of inventief zijn, en niet beschrijvend.
• Toelaatbaarheid en beschikbaarheid zijn vereist.
• Bij toekenning wordt onderzocht of het teken aan absolute (art. 2.2bis, art 2.11 BVIE, art. 7 EMVO) en relatieve weigeringsgronden (art. 2.2ter BVIE, art. 8 EMVO) voldoet, welke bij oppositie worden ingeroepen.
• Een merk dient de waren of diensten van een onderneming te onderscheiden van andere ondernemingen (functie).
• De aanduiding van herkomst is een essentiële kenmerk van het merk (herkomstfunctie). Consumenten moeten het merk kunnen gebruiken voor een betere ervaring (herhalen of kiezen).

Onderscheidend vermogen

• Een merk moet de waren/diensten van de onderneming onderscheiden van andere ondernemingen.
• Een merk dient een herkomstgarantie te bieden.
• Het merk dient de mogelijkheid te bieden om commerciële communicatie te gebruiken.

Herkomstfunctie (garantie)

• Consumenten herkennen de waren/diensten via het merk, waardoor de identiteit van de oorsprong wordt gewaarborgd zonder risico van verwarring.
• De controle van de kwaliteit van de waren/diensten is verzekerd door de onderneming.

Herkomstfunctie (2)

• Tekens moeten de wezenlijke functie van het merk vervullen, aangeven dat de consument de keuze van een andere onderneming kan herhalen.
• Weigering van inschrijving als merk is mogelijk (2.11(1) BVIE, art. 7(1)(b) EMVO)

Ratio

• Beschrijvende tekens blijven beschikbaar voor concurrenten en andere partijen.
• Geen monopolisering door één onderneming.

Territorium

• Uniemerken onderscheiden op het volledige territorium.
• Weigering indien niet onderscheidend (beschrijvend) in een lidstaat.

Beoordeling (relevante publiek)

• "Normaal geïnformeerde gemiddelde consument"
• Herkenbaarheid van het merk.
• Verschillende factoren, zoals de aard van de producten, kenmerken van het doelpubliek en de algehele bekendheid van het merk.
• De perceptie van consumenten over het merk moet ook beschouwd worden.
• Geschiktheid van vormen/kleuren aan te tonen aan consument

2D en 3D (vorm) Merken

• 2D en 3D-merken moeten op een significante wijze afwijken van wat gangbaar is in de markt voor die sector.
• Rekening moet worden gehouden met de perceptie van de consumenten.
• Vorm mag geen essentieel kenmerk zijn van het product zelf.

Vorm fles

• Een driedimensionaal vorm moet voldoende afwijken van de gebruikelijke verpakking om onderscheidend te zijn.
• Essentiële eigenschappen van de verpakking dienen niet te wijzigen.

Kleuren

• Kleuren combinaties kunnen hetzelfde perceptie hebben als woorden.
• Kleuren en kleuren combinaties worden apart beoordeeld.

Geen louter beschrijvende tekens

• Merk mag niet louter een beschrijving zijn van de waren/diensten.
• Beschrijvende tekens die de functie van het merk aanduiden, zijn niet toegestaan.

Geen louter beschrijvende tekens (2)

• "Uitsluitend" beschrijving van merkkenmerken van de waren/diensten die geen speciale betekenis hebben.

Geweigerd

• Voorbeelden van geweigerde merken vanwege gebrek aan onderscheidend vermogen: "Lite," "Wir Machen," "Real People," "Het Dagboek van Anne Frank," "Het Achterhuis."

Inburgering (2)

• Bewijslast ligt bij de aanvrager/houder.
• Factoren als marktaandeel, intensiteit van gebruik, geografische spreiding en promotie spelen een rol.

Uitburgering

• Een merk verliest zijn onderscheidend vermogen.
• Een merk wordt een generieke term voor de soort waar/dienst.
• Een mark wordt vervallen verklaard en is niet langer beschermd.

Onderscheidend vermogen (veranderingen in aard)

• Wezenlijke veranderingen kunnen het onderscheidend vermogen van een merk wijzigen.
• Inspanningen van gebruikers, marketing, etc. kunnen het merk in de markt laten “inburgeren.”

Beschikbaarheid

• Een merk dient uniek te zijn voor een specifieke groep van producten/diensten.
• Zelfde/gelijkaardige teken dient niet voor dezelfde/gelijkaardige groepen producten/diensten beschikbaar te zijn.
• Er mag geen vergelijkbare teken voor eenzelfde territorium registreren.
• Geen dubbele registers.

Specialiteitsprincipe

• Merken zijn beperkt tot de in de aanvraag genoemde klasse van producten.
• Bekende merken hebben een grotere beschermingsomvang.

Anterioriteit

• Oudere merken hebben vaak meer bescherming.
• Een bestaand merk (niet vervallen) biedt prioriteit.
• Soortgelijke waren/diensten hebben recht op bescherming.

Verruiming bescherming

• Belangrijk principle: Specialiteitenbeginsel
• Bekende merken genieten een versterkte bescherming.
• Eerdere gebruiksrechten zijn een vereiste.

Bekende merken

• Oudere merken hebben meer bescherming.
• Zonder gelijke reden mogen andere bedrijven niet van dit merk/teken gebruik maken.

Algemeen bekend merk

• Bekend merk heeft bescherming in lidstaten waar geen registraties zijn.
• Bekend merk wordt gerespecteerd, ongeacht andere merken.

Eerder gebruik van teken

• Eerder gebruikte merken bieden meer bescherming.
• Als de aanvrager wist, of moest weten dat er een bestaand merk was, kan de aanvraag geweigerd worden.

Vragen

• De vragen die in de presentatie worden gesteld, over de voorwaarden voor een merk, de betekenis van de beschermingvoorwaarden etc.