IER Merkenrecht - 1. Voorwerp

Intellectuele Eigendomsrechten - Merkenrecht

• Merkenrecht behandelt introductie, functies en toepassingsgebied.
• De spreker is Prof. Dr. Sari Depreeuw, UC Louvain Saint Louis Bruxelles.
• De presentatie is uit 2024/25.

Typen Intellectuele Rechten

• Artistieke rechten: auteursrecht, naburige rechten, databanken (sui generis)
• Industriële rechten: octrooirecht, tekeningen en modellen, kwekersrecht, topografieën van halfgeleiderproducten (chips) en merkenrecht.
• Merkenrecht omvat geografische aanduidingen en oorsprongsbenamingen.

Voorbeelden (1)

• De presentatie geeft voorbeelden van de meest waardevolle merken wereldwijd.
• De top merken behoren tot tech-industrie.
• Apple, Google en Microsoft staan bovenaan als meest waardevolle merken.

Voorbeelden (2)

• De presentatie toont branding van Louis Vuitton.
• Beeldmateriaal van Louis Vuitton product display, en een hoeveelheid tassen en koffers.

Overzicht Merkenrecht

• Bronnen uit verschillende internationale verdragen en regelgeving (internationaal, EU, BE, Benelux).
• Het onderwerp van bescherming is de merkidentiteit, beschermingsvoorwaarden en beschermingsomvang, en verlies van het merkrecht.

Bronnen Internationaal (1)

• Verdrag van Parijs (1883) beschermt industrieel eigendom en heeft recente herzieningen.
• Nationaal recht is van belang en binnen de Unie gelden voorrangsregels van 6 maanden.
• Er zijn minimale regels over merkenrecht in de Unie en in België.
• Belangrijke overeenkomsten omtrent nationale behandeling en internationale registratieprocedures van merken.

Bronnen Internationaal (2)

• Overeenkomst van Nice (1957) geeft een internationale classificatie van waren en diensten.
• TRIPS Overeenkomst (1994) omvat nationale behandeling en meest begunstigde natie-principe.
• Deze overeenkomst regelt de bescherming van merken buiten de EU.

Bronnen België

• Art. XI.163 WER verwijst naar de Belgische wetgeving over merken.
• Boek XV WER behandelt rechtshandhaving van intellectuele eigendomsrechten.
• Boek XVII WER heeft betrekking op bijzondere procedures, zoals bijvoorbeeld kortgeding.

Bronnen Benelux

• Verdrag van 25 februari 2005 bepaalt intellectueel eigendom (BVIE).
• Het behandelt de Benelux-wetten over merken, tekeningen en modellen.
• Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom fungeert als overkoepelende instantie.

Bronnen EU

• Richtlijn 2015/2436 past het EU-merkenrecht aan voor een gemeenschappelijk EU-merkenpakket.
• Er is harmonisatie van nationale merken in de interne markt van de EU.
• HvJEU (Hof van Justitie van de Europese Unie) speelt een belangrijke rol in prejudiciële vragen.

Verordening EU (2)

• Verordening 2017/1001 definieert en codificeert de EU's Uniemerken.
• De regeling heeft autonoom karakter met betrekking tot Europese wetgeving en niet enkel nationale.
• Dit systeem gaat over co-existentie, bureauburo's en het Hof van Justitie.

Functies

• Branding, logo en reputatie zijn belangrijk.
• Oorsprong van goederen en diensten is een belangrijke herkomstfunctie.
• Kwaliteit, garantie, exclusiviteit, luxe, sportiviteit, en andere eigenschappen creëren herkenbaarheid.
• Consumenten vertrouwen merken en marketing, reclame, en communicatie zijn essentiële instrumenten.

Functies (2)

• De wezenlijke functie van een merk is het identificeren van de oorsprong van producten of diensten van een specifieke onderneming.
• Consumenten moeten zonder onzekerheid producten kunnen identificeren als afkomstig van een specifieke onderneming, en dat geldt voor het publiek in die sector.

Functies (3)

• Exclusieve rechten beschermen de belangen (houder, merk) en stellen de wezenlijke functies van het merk vast.
• Deze functies gaan over het identificeren van de herkomst van het product of de dienst en de kwaliteit van de producten of diensten.
• Investeringen, reclame en communicatie behoren tevens tot de functies die door merken verleend worden.

Functies (4)

• Risico's bij namaak.
• Gelijkheid met producten, maar andere producenten.
• Kwaliteit.
• Nadeel bij associatie met andere producten of diensten, die verschillen in kwaliteit.
• Uitspraken van het Hof van Justitie van de Europese Unie, die gelden voor verschillende merken en comparatie gevallen.

L'Oréal / Bellure (C-487/07)

• Voorbeelden van woordmerken en beeldmerken van L'Oréal.

Soorten Merken

• Warenmerken (producten van specifieke onderneming) - Dienstenmerken (diensten van specifieke onderneming).
• Individuele merken (één onderneming, verschillende producten/diensten).
• Collectieve merken (gemeenschappelijk gebruik in verschillende ondernemingen).
• Kwaliteitsmerken (garantie van kwaliteit door merkhouder).
• Nieuwe soorten merken: Smaak-, geur-, tast- en hologrammen zijn specifiek toegevoegde elementen.

Definitie "Merk"

• Uniemerken kunnen elk teken vormen, waaronder woorden, namen, tekeningen, cijfers, kleuren, vormen van waren en verpakkingen.
• Merken moeten verifieerbaar, duidelijk en nauwkeurig zijn.

Definitie (2)

• Tekens kunnen uit woorden, tekeningen, cijfers, kleuren, vormen van waren en verpakkingen bestaan.
• Open lijst van tekens, geen exhaustive listing van soorten merken.

Definitie (3)

• Criteria voor duidelijk, nauwkeurig en goed gepresenteerde tekens.
• De tekenen zouden gemakkelijk toegankelijk moeten zijn.
• Visuele, auditieve en andere onderscheidingen en een herkomstfunctie.

Soorten tekens

• Woordmerken: zowel fantasie als bestaande woorden zijn mogelijk.
• Beeldmerken: figuratieve merken en voorbeelden van kleurmerken.
• Vormmerken: 3D-vormen en voorbeelden van gebruiksvoorwerpen.
• Geluidsmerken: voorbeelden van jingles en tunes.
• Nieuwe soorten merken: voorbeelden van smaak-, geur-, tast- en hologrammen.
• Voorbeelden van de inrichting van een retailwinkel.

Soorten Merken (10)

• Bewegingsmerk, vb: Microsoft.
• Position mark: merkaanvraag.
• Duidelijke, nauwkeurige, volledige, gemakkelijk te begrijpen en te illustreren weergave van tekens.

Soorten merken (11)

• Complexe of gecombineerde merken.
• combinatie van meerdere elementen, zoals logo en naam, die afzonderlijk of samen beschermd kunnen worden.

Vragen

• Welke tekens kunnen een merk uitmaken?
• Welke functies heeft een merk?

Dit quiz bestrijkt het onderwerp van intellectuele eigendomsrechten, met een focus op merkenrecht. Prof. Dr. Sari Depreeuw biedt inzicht in de functies en toepassingen van merken, inclusief waardevolle voorbeelden uit de tech-industrie. Ontdek meer over de juridische aspecten en de branding van topmerken zoals Apple en Louis Vuitton.