Bestuursrecht 1-3
105 Questions
6 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is de belangrijkste functie van het openbaar bestuur in Nederland?

  • Het adviseren van de rechterlijke macht.
  • Het handhaven van de rechtspositie van de overheid.
  • Het opstellen van begrotingen voor de overheid.
  • Het reguleren en ordenen van activiteiten en handhaven van regels. (correct)

Welke organen controleren het openbaar bestuur in Nederland?

  • Enkel de rechterlijke macht.
  • Alle overheidsinstanties.
  • Alleen de gemeenteraad.
  • Direct en indirect door democratisch gekozen organen. (correct)

Welke van de volgende stellingen over de trias politica is waar?

  • De rechterlijke macht heeft geen rol in het bestuur.
  • Het openbaar bestuur is een van de drie staatsmachten. (correct)
  • Het openbaar bestuur is de enige staatsmacht.
  • De wetgevende macht is hetzelfde als het openbaar bestuur.

Wat bepaalt de wetgever in een democratische rechtsstaat?

<p>De hoofdlijnen van het bestuursrecht. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een minder bekend onderdeel van het openbaar bestuur in Nederland?

<p>Waterschap. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke organen vormen het bestuur van een waterschap volgens de Waterschapswet?

<p>Een algemeen bestuur, dagelijks bestuur en een voorzitter. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van bestuurswetten volgens de genoemde informatie?

<p>Ze bieden meestal algemene en globale regels. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is het belangrijkste bestuursorgaan op rijksniveau in Nederland?

<p>De regering. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van een wet in formele zin?

<p>Het moet tot stand komen op basis van artikel 81 van de Grondwet. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat houdt een wet in materiële zin in?

<p>Een algemeen verbindend voorschrift. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat bevestigde het Meerenberg-arrest?

<p>De wetmatigheid van het bestuur was onder bepaalde voorwaarden bevestigd. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is het gevolg van de Grondwet van 1887 voor AMvB's?

<p>AMvB's mochten in principe zelfstandig worden vervaardigd met enkele uitzonderingen. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat blijkt uit het onderscheid tussen een wet in formele en een wet in materiële zin?

<p>Wetten in formele zin kunnen naast een wet in materiële zin ook een AMvB zijn. (A), Elke wet in formele zin is tegelijkertijd een wet in materiële zin. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is kenmerkend voor organieke wetgeving?

<p>Het komt tot stand door een opdracht uit de Grondwet. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een voorbeeld van een algemeen verbindend voorschrift volgens de beschreven regelgeving?

<p>De Regeling voertuigen. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk gevolg van de beperkte ruimte voor zelfstandige AMvB's?

<p>Bijna alle bepalingen moeten door straffen te handhaven zijn. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een voorbeeld van een feitelijke handeling die het bestuur kan verrichten?

<p>Het aanleggen van een riool (D)</p> Signup and view all the answers

Welke periode markeert de snelle ontwikkeling van het bestuursrecht op centraal niveau?

<p>Periode 1795 – 1848 (A)</p> Signup and view all the answers

Wat waarborgt de vrijheid van burgers en de rechtszekerheid in het bestuur?

<p>Het legaliteitsbeginsel (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijke handhavingsbevoegdheid van het bestuur?

<p>De last onder bestuursdwang (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is het uitgangspunt bij het handelen van het bestuur?

<p>Het specialiteitsbeginsel (B)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt verstaan onder 'vergunningverlening' binnen het bestuursrecht?

<p>Toestemming verlenen voor een activiteit (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een hoofdfunctie van het provinciebestuur?

<p>Het coördineren en toezicht houden (D)</p> Signup and view all the answers

Wat geschiedde er na de Tweede Wereldoorlog met het bestuursrecht?

<p>Het groeide richting een verzorgingsstaat (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende uitspraken over bestuursorganen is juist?

<p>Ze kunnen bevoegdheden uitoefenen die door de wet worden verleend. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een karakteristiek van de verzorgingsstaat?

<p>Sociale grondrechten die actieve overheidsinspanning vereisen (B)</p> Signup and view all the answers

Wat werd bevestigd door het Meerenberg-arrest?

<p>De koningen hebben geen zelfstandige bevoegdheden meer. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt beschouwd als een eigenschap van 'bestuursbevoegdheden'?

<p>Ze zijn publiekrechtelijk en worden door een bestuursorgaan uitgeoefend. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een voorbeeld van een algemeen verbindend voorschrift?

<p>Een gemeentelijke verordening (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende beweringen sluit het meest aan bij het concept 'publieke belangen'?

<p>Het dienen van de belangen van de samenleving als geheel. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt verstaan onder publiekrechtelijke bevoegdheden?

<p>Bevoegdheden van een overheidsorgaan om positief recht te creëren en te handhaven. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is de hoofdfunctie van het formeel bestuursrecht?

<p>Het bepalen van de procedures bij het nemen van besluiten. (A)</p> Signup and view all the answers

Waar is veel van het formeel bestuursrecht te vinden?

<p>In de Algemene wet bestuursrecht (Awb). (A)</p> Signup and view all the answers

Wat valt onder het materieel bestuursrecht?

<p>De rechten en plichten van het bestuur en burgers. (B)</p> Signup and view all the answers

Welk aspect maakt de scheiding tussen bestuursrecht en staatsrecht vaag?

<p>Het feit dat staatsrechtelijke leerstukken ook bestuursrechtelijk relevant zijn. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk kenmerk van de Algemene wet bestuursrecht (Awb)?

<p>Het bevat algemene leerstukken en rechtsnormen van het bestuursrecht. (D)</p> Signup and view all the answers

Waarom is bestuurswetgeving in Nederland gefragmenteerd?

<p>De wetgeving is historisch gebaseerd op noodzaak zonder samenhang. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat houdt discretionaire bevoegdheid in binnen het bestuursrecht?

<p>De vrijheid van het bestuur om besluiten te nemen op basis van eigen inzicht. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat zijn algemene beginselen van behoorlijk bestuur (abbb)?

<p>Basisnormen die het bestuur verplichten tot rechtmatig en redelijk handelen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat gebeurt er als een belanghebbende bezwaar maakt tegen een bestuursbesluit?

<p>De belanghebbende kan een beroep indienen bij de bestuursrechter. (B)</p> Signup and view all the answers

Wanneer werd de Algemene wet bestuursrecht (Awb) voor het eerst geïntroduceerd?

<ol start="1994"> <li>(C)</li> </ol> Signup and view all the answers

Wat is het belangrijkste doel van bestuursrechtelijke rechtsbescherming?

<p>Burgers de mogelijkheid geven om tegen besluiten van het bestuur in beroep te gaan. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke rol speelt Europees recht in het bestuursrecht?

<p>Het heeft een groeiende invloed op het nationale bestuursrecht. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een bestuurlijke boete?

<p>Een punitieve sanctie opgelegd door het bestuur aan een overtreden. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een van de doelstellingen van de Algemene Wet Bestuursrecht (Awb)?

<p>Het verbeteren van de rechtseenheid binnen het bestuursrecht. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke ontwikkeling heeft invloed gehad op de rechterlijke organisatie binnen het bestuursrecht?

<p>De integratie van de bestuursrechtspraak in de rechterlijke macht. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat beschrijft de term 'aanbouwwet' in relatie tot de Awb?

<p>Een wet die op basis van de Grondwet tot stand is gekomen. (A)</p> Signup and view all the answers

Waarom is de Algemene Wet Bestuursrecht (Awb) regelmatig aanpassingen en wijzigingen onderhevig?

<p>Om te voldoen aan maatschappelijke en technologische ontwikkelingen. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat houdt de term 'reparatie- en evaluatiewetgeving' in binnen de context van de Awb?

<p>Wetgeving die kleine foutjes uit de Awb verwijdert. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een van de uitgangspunten van de Awb bij het creëren van uniformiteit binnen het bestuursrecht?

<p>De mogelijkheid voor rechtsmiddelen tegen bestuursbesluiten. (D)</p> Signup and view all the answers

Welk van de volgende is geen doelstelling van de Awb bij de totstandkoming?

<p>Het creëren van regionale bestuursorganen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met 'rechteenheid bevorderen' in de context van de Awb?

<p>Het waarborgen van gelijke behandeling in bestuursprocedures. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijke functie van de Wet elektronisch bestuurlijk verkeer?

<p>Aanvullingen over elektronisch verkeer tussen bestuur en burger (C)</p> Signup and view all the answers

Welke wet betreft de coördinatie wanneer één activiteit meerdere besluiten vereist?

<p>De Wet samenhangende besluiten Awb (D)</p> Signup and view all the answers

Welke stelling is waar over de verhouding tussen de Awb en bijzondere wetten?

<p>De Awb moet altijd samen met bijzondere wetten worden geraadpleegd. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van de gelaagde structuur van de Awb?

<p>Er zijn schakelbepalingen voor toepassing op andere handelingen. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een voorbeeld van een facultatieve standaardregeling in de Awb?

<p>Uniforme openbare voorbereidingsprocedure (A)</p> Signup and view all the answers

Welke functie heeft artikel 4:13 Awb?

<p>Het opvullen van lacunes in bijzondere wetten (B)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt bedoeld met 'positieve fictieve beslissing' in de context van de Dienstenwet?

<p>Een niet-tijdig besluit dat wordt geacht positief te zijn. (A)</p> Signup and view all the answers

De Awb is in de eerste plaats ontworpen om:

<p>Algemene regels voor bestuursrecht te bieden. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is de rol van schakelbepalingen binnen de Awb?

<p>Ze zorgen ervoor dat de Awb ook andere handelingen kan normeren. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijke functie van bestuursorganen binnen het bestuursrecht?

<p>Zij bepalen de voorwaarden voor het verkrijgen van een vergunning. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat verstaan we onder een belanghebbende in het bestuursrecht?

<p>Een persoon of entiteit wiens belang rechtstreeks geraakt wordt door een besluit. (D)</p> Signup and view all the answers

Waar steunt de bestuursbevoegdheid van bestuursorganen op?

<p>De wet die de bevoegdheid bepaalt. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van een openbaar lichaam?

<p>Het wordt aangeduid als rechtspersoon krachtens publiekrecht. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende uitspraken is juist over bestuursboekhouding?

<p>Het behoort tot de taken van bestuursorganen. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat beschrijft de term 'besluit' binnen het bestuursrecht?

<p>Een juridische handeling met specifieke rechtsgevolgen. (B)</p> Signup and view all the answers

Wie heeft de bevoegdheid om de precieze rechtsgevolgen van een besluit te bepalen?

<p>Het bestuursorgaan. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke functie hebben bestuursorganen in het kader van de wetten?

<p>Zij zijn verantwoordelijk voor het vullen van het bestuursrecht. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een vereiste voor een belang dat als persoonlijk of individueel kan worden aangemerkt?

<p>De belanghebbende moet zich voldoende kunnen onderscheiden van andere burgers. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke vorm van belang is niet toegestaan bij een bestuursbesluit?

<p>Emotioneel belang (D)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt verstaan onder een afgeleid belang?

<p>Een belang dat iemand via een contractuele relatie heeft. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke stelling over bestuursorganen als belanghebbenden is juist?

<p>Bestuursorganen worden gezien als belanghebbenden op basis van hun verantwoordelijkheden. (A)</p> Signup and view all the answers

Welke van de volgende criteria is niet van toepassing op rechtspersonen als belanghebbenden?

<p>De rechtspersoon moet politieke belangen behartigen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat typeert een rechtstreeks betrokken belang?

<p>Er moet een relevant oorzakelijk verband zijn met het besluit. (C)</p> Signup and view all the answers

Welke factor is belangrijk voor het vaststellen van een actueel belang?

<p>Het moet gaan om gevolgen van enige betekenis. (A)</p> Signup and view all the answers

Wanneer wordt soms belanghebbendheid aangenomen, ook als het belang afgeleid is?

<p>Wanneer iemand evident wordt geraakt in vermogensrechtelijk of fundamenteel belang. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van a-organen?

<p>Ze zijn organen van rechtspersonen ingesteld krachtens publiekrecht. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke uitspraak is juist over b-organen?

<p>Ze oefenen alleen bestuursbevoegdheid uit wanneer dit wettelijk is vastgelegd. (A)</p> Signup and view all the answers

Waar is de Kaderwet zelfstandige bestuursorganen van toepassing?

<p>Op een bestuursorgaan van de centrale overheid dat niet hiërarchisch ondergeschikt is aan een minister. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk criterium voor belanghebbenden?

<p>Een belanghebbende moet een rechtstreeks, objectief en persoonlijk belang hebben. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat gebeurt er als een voorstel wordt gedaan door een belanghebbende?

<p>De belangen moeten soms worden gewogen afhankelijk van de rechtsnormen. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is de rol van de Algemene Rekenkamer in de context van organen?

<p>Het is geëxcludeerd van de definitie van bestuursorgaan. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat is een voorbeeld van een zelfstandig bestuursorgaan?

<p>Het UWV. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een essentieel aspect van de besluitvormingsfase?

<p>Er moet een gewogen afweging van belangen plaatsvinden. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van gedeconcentreerde bestuursorganen?

<p>Ze hebben altijd een hiërarchische relatie met de minister. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke organen zijn uitgesloten als bestuursorgaan volgens de Awb?

<p>Wetgevende macht en rechtsprekende organen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat wordt verstaan onder de beleidsruimte van het bestuursorgaan?

<p>De ruimte om belangen van betrokkenen te wegen afhankelijk van rechtsnormen. (A)</p> Signup and view all the answers

Wat is de betekenis van het begrip 'direct belanghebbende'?

<p>Een persoon met een belang dat rechtstreeks is verbonden aan een besluit. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een voorbeeld van een b-orgaan volgens de beschrijving?

<p>Het CBR. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is kenmerkend voor de rechtsbeschermingsfase voor belanghebbenden?

<p>Alleen belanghebbenden kunnen bezwaar indienen tegen besluiten. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van bestuursorganen met betrekking tot hun beslissingen?

<p>Ze oefenen openbaar gezag uit. (A)</p> Signup and view all the answers

Welk orgaan op rijksniveau is verantwoordelijk voor de openbare orde?

<p>De burgemeester (D)</p> Signup and view all the answers

Welk van de volgende statements over openbare lichamen is juist?

<p>Ze kunnen avv's vervaardigen. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat houdt de ongeschreven ‘publieke taak’ in?

<p>Een specifieke overheidsfunctie die in geen enkele wet staat beschreven. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is de hoofdrol van de wetgever bij het behartigen van publieke belangen?

<p>Het toekennen van bestuursbevoegdheid aan bestuursorganen. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat vormt de basis voor de indeling van bestuursorganen in A- en B-organen?

<p>De wettelijke definitie in de Awb. (B)</p> Signup and view all the answers

Welke van de onderstaande organen is geen bestuursorgaan?

<p>Het openbaar lichaam (B)</p> Signup and view all the answers

Wat moeten bestuursorganen in acht nemen bij hun besluiten?

<p>Bestuursrechtelijke normen. (D)</p> Signup and view all the answers

Welke functie heeft een bestuurder binnen een openbaar lichaam?

<p>Vertegenwoordiger in privaatrechtelijke overeenkomsten. (B)</p> Signup and view all the answers

Waarom moeten bestuursorganen meestal een wettelijke grondslag hebben voor hun handelen?

<p>Om ervoor te zorgen dat er geen misbruik van bevoegdheden plaatsvindt. (D)</p> Signup and view all the answers

Wat is een belangrijk verschil tussen bestuursorganen en openbare lichamen?

<p>Bestuursorganen kunnen besluiten opleggen tegen de wil van burgers. (B)</p> Signup and view all the answers

Wat is een gemeenschappelijk kenmerk van A- en B-organen?

<p>Ze maken deel uit van de publiekrechtelijke rechtsorde. (D)</p> Signup and view all the answers

Waarom is rechtspersoonlijkheid belangrijk voor openbare lichamen?

<p>Het stelt hen in staat om zelfstandig rechten en plichten te hebben. (C)</p> Signup and view all the answers

Wat stelt een bestuursorgaan in staat om lid te zijn van privaatrechtelijke overeenkomsten?

<p>De wettelijke bepaling die hen instelt. (D)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Openbaar Bestuur

Het geheel van organen en personen dat verantwoordelijk is voor het besturen van Nederland.

Besturen

Het veranderen van de rechtsposities van burgers, het ordenen, reguleren en sturen van activiteiten en het handhaven van regels.

Formele en Materiele Bestuursrecht

Het formeel bestuursrecht regelt de organisatie en de bevoegdheden van het openbaar bestuur. Het materieel bestuursrecht regelt de rechtsverhoudingen tussen het openbaar bestuur en de burgers.

Wetmatigheid van Bestuur

De regel dat het openbaar bestuur uitsluitend mag handelen op basis van een wettelijke grondslag.

Signup and view all the flashcards

Trias Politica

De drie machten: Wetgever, Rechter en Bestuur.

Signup and view all the flashcards

Regering

De Koning en de Ministers.

Signup and view all the flashcards

Controle van de Regering

Het parlement controleert de Regering.

Signup and view all the flashcards

Decentraal Bestuur

Bestuur dat op provinciaal of gemeentelijk niveau opereert.

Signup and view all the flashcards

Publieke belangen

Het belang van ons allemaal. Het belang van de gemeenschap.

Signup and view all the flashcards

Besluit

Een rechtshandeling die veranderingen in de juridische wereld beoogt. Bijvoorbeeld: vergunningen en subsidies.

Signup and view all the flashcards

Bestuurlijke taken

Het bestuur regelt en stuurt activiteiten van burgers.

Signup and view all the flashcards

Vergunning

Een rechtshandeling waarbij een activiteit wordt toegestaan, vaak met voorwaarden.

Signup and view all the flashcards

Last onder bestuursdwang

Het bestuur stopt een illegale activiteit feitelijk.

Signup and view all the flashcards

Specialiteitsbeginsel

Het bestuur mag alleen belangen meewegen die de wetgever heeft vastgesteld.

Signup and view all the flashcards

Legaliteitsbeginsel

Het bestuur mag alleen handelen wanneer de wetgever daartoe bevoegdheid heeft verleend.

Signup and view all the flashcards

Algemeen verbindende voorschriften

Regels die voor iedereen gelden. Bijvoorbeeld: wetten, AMvB's en verordeningen.

Signup and view all the flashcards

Legaliteitsvereiste

Waar een burger iets mag doen, mag het bestuur dat alleen als de wetgever daartoe bevoegdheid heeft verleend.

Signup and view all the flashcards

Instrumentele dimensie bestuursrecht

Het bestuur heeft de bevoegdheid om te reguleren en te sturen.

Signup and view all the flashcards

Waarborgdimensie bestuursrecht

Het bestuursrecht beschermt burgers tegen onrechtmatig overheidsoptreden.

Signup and view all the flashcards

Bestuursbevoegdheid

Bestuursbevoegdheden worden door bestuursorganen uitgeoefend.

Signup and view all the flashcards

Verzorgingsstaat

Na de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde Nederland zich tot een verzorgingsstaat met meer bestuurswetgeving.

Signup and view all the flashcards

Wet in formele zin

Een wettelijke bepaling die afkomstig is van de regering en Staten-Generaal.

Signup and view all the flashcards

Wet in materiële zin

Een algemeen verbindend voorschrift, zoals een regel of norm.

Signup and view all the flashcards

Gelede normstelling

Regelgeving die haar basis vindt in een wet in formele zin.

Signup and view all the flashcards

Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB)

Een algemeen verbindend voorschrift dat tot stand komt door een ministerie.

Signup and view all the flashcards

Meerenberg-arrest

De Hoge Raad bepaalde dat de Koninklijke AMvB gebaseerd moet zijn op de Grondwet of een wet in formele zin.

Signup and view all the flashcards

Organieke wetgeving

Wetgeving die tot stand komt door een opdracht in de Grondwet.

Signup and view all the flashcards

Grondwettelijke basis voor bestuursregelgeving

Wetgeving die direct of indirect de mogelijkheid geeft aan bestuursorganen om algemene verbindende voorschriften te maken.

Signup and view all the flashcards

Publiekrechtelijke bevoegdheid

Bevoegdheid van een overheidsorgaan om recht te creëren en te handhaven. Deze bevoegdheid wordt door een overheidsorgaan uitgeoefend, met inachtname van geschreven en ongeschreven rechtsnormen.

Signup and view all the flashcards

Rechtsgevolg

Een orgaan heeft de bevoegdheid om rechtsgevolgen teweeg te brengen, waardoor de rechtspositie van iemand verandert.

Signup and view all the flashcards

Formele bestuursrecht

De procedure bij het nemen van besluiten, de vorm van besluiten en de rechtsbeschermingsprocedures.

Signup and view all the flashcards

Materieel bestuursrecht

De inhoud van besluiten, waaronder de rechten en plichten van burgers en het bestuur.

Signup and view all the flashcards

Algemene deel van het bestuursrecht

De algemene regels en leerstukken van het bestuursrecht, vastgelegd in de Awb.

Signup and view all the flashcards

Bijzondere deel van het bestuursrecht

De specifieke regels voor bepaalde bestuursgebieden, zoals milieurecht of socialezekerheidsrecht.

Signup and view all the flashcards

Discretionaire bevoegdheden

De wetgever vergroot de vrijheid van het bestuur door vaag geformuleerde regels te maken, waardoor het bestuur meer discretionaire bevoegdheden krijgt.

Signup and view all the flashcards

Algemene beginselen van behoorlijk bestuur

Algemene beginselen die het bestuur moet naleven bij het nemen van beslissingen. Deze beginselen zijn ontwikkeld in jurisprudentie en gecodificeerd in de Awb.

Signup and view all the flashcards

Bestuurswetgeving

Verordeningen en algemene maatregelen van bestuur vormen samen bestuurswetgeving. Dit type wetgeving bevat gedetailleerde regels.

Signup and view all the flashcards

Verhouding tussen Awb en bijzondere bestuurswetgeving

De Awb vervangt niet alle bijzondere bestuurswetten. De Awb bevat algemene regels die samen met de bijzondere wetgeving moeten worden gebruikt.

Signup and view all the flashcards

Bestuur in privaatrechtelijke rechtsverhoudingen

Het bestuur kan in sommige gevallen ook in privaatrechtelijke rechtsverhoudingen optreden. Dit kan tot vragen leiden over de bescherming van burgers.

Signup and view all the flashcards

Afbakening tussen bestuursrecht en staatsrecht

De grens tussen bestuursrecht en staatsrecht is niet altijd duidelijk. Bepaalde onderwerpen kunnen vanuit beide perspectieven worden bekeken.

Signup and view all the flashcards

Historical context of administrative law

Vroeger was het bestuursrecht een uitzonderingsrecht dat het privaatrecht aanvুলde. De wetmatigheid van bestuurshandelen was toen gelijk aan de wetmatigheid.

Signup and view all the flashcards

Influence of European law on administrative law

The influence of European law is increasingly felt in Dutch administrative law.

Signup and view all the flashcards

Wat is de Awb?

De Awb is een belangrijke wet die algemene regels voor het bestuur vastlegt. Het zorgt ervoor dat het bestuur op een eerlijke en transparante manier handelt.

Signup and view all the flashcards

Wat is een doel van de Awb?

De Awb is gemaakt om het bestuursrecht te vereenvoudigen en consistenter te maken. Dit betekent duidelijkere regels voor iedereen.

Signup and view all the flashcards

Hoe is de Awb ontworpen?

De Awb is een ‘aanbouwwet’, wat betekent dat er steeds nieuwe regels bij komen. Zo kan de wet met de tijd mee veranderen.

Signup and view all the flashcards

Waarom wordt de Awb aangepast?

De Awb wordt regelmatig geüpdatet om bij te blijven met de maatschappij en de technologie. Dit zorgt ervoor dat de wet relevant blijft.

Signup and view all the flashcards

Wat zijn bijzondere wetten?

Bijzondere wetten zijn wetten die specifiek gericht zijn op een bepaald gebied, zoals milieurecht.

Signup and view all the flashcards

Wat is aanpassingswetgeving?

Wanneer de Awb verandert, moeten ook specifieke wetten worden aangepast. Dit leidt tot aanpassingswetgeving.

Signup and view all the flashcards

Wat is reparatie- en evaluatiewetgeving?

Soms worden kleine fouten in de Awb gecorrigeerd. Dit leidt tot reparatie- en evaluatiewetgeving.

Signup and view all the flashcards

Wat is de rol van de rechter in verband met de Awb?

De Awb is gemaakt om rechtspraak uniform te maken. Dit betekent dat er duidelijke standpunten zijn over de wet.

Signup and view all the flashcards

Gelaagde Structuur Awb

De Awb is een gelaagde structuur. Begin met zoeken in de bijzondere wet waar de bevoegdheid wordt gegeven en ga dan verder in de Awb. De Awb is opgebouwd van het algemene naar het bijzondere.

Signup and view all the flashcards

Schakelbepaling Awb

De Awb normeert in principe alleen besluiten. De schakelbepaling in art. 3:1 lid 2 Awb zorgt ervoor dat de afdelingen 2 tot en met 4 van hoofdstuk 3 ook van toepassing zijn op andere handelingen van bestuursorganen. Dit betekent dat de Awb ook sommige privaatrechtelijke en feitelijke handelingen van bestuursorganen kan normeren.

Signup and view all the flashcards

Verhouding Awb en bijzondere wetten

De Awb is niet bedoeld om de bijzondere wetgeving te vervangen. Bestuursbevoegdheden zijn meestal te vinden in de bijzondere wetten. De Awb moet daarom altijd samen met bijzondere wetten worden geraadpleegd.

Signup and view all the flashcards

Regels Awb: Vangnetregels

Deze regels gelden alleen als er in de bijzondere wetten niets anders is geregeld. Ze dienen als een vangnet om lacunes op te vullen. Een voorbeeld is art. 4:13 Awb.

Signup and view all the flashcards

Regels Awb: Normale gevallen

De Awb geeft algemene regels waar wel van afgeweken kan worden wanneer de Awb bepaling "tenzij bij wettelijk voorschrift anders is bepaald" bevat.

Signup and view all the flashcards

Regels Awb: Toepassing op heel bestuursrecht

Deze regels zijn van toepassing op het gehele bestuursrecht. Het probleem is dat zowel de Awb als de bijzondere wetten wetten in formele zin zijn. De wetgever zorgt ervoor dat in bijzondere wetten niet van de Awb wordt afgeweken waar dat niet nodig is.

Signup and view all the flashcards

Regels Awb: Facultatieve standaardregelingen

Deze regels zijn een soort suggestie, optioneel. Een voorbeeld is de Uniforme openbare voorbereidingsprocedure uit afdeling 3.4 Awb.

Signup and view all the flashcards

Belangrijkste Awb Aanvullingen

De Wet elektronisch bestuurlijk verkeer, Wet samenhangende besluiten Awb, Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen, en Dienstenwet zijn belangrijke wetten die aanvullingen/aanpassingen op de Awb bevatten.

Signup and view all the flashcards

Tranches van de Awb

De Awb is in 1994 in tranches uitgekomen, met aanvullingen en aanpassingen in 1998, 2004 en 2009. Dit betekent dat er een evolutie heeft plaatsgevonden in het bestuursrecht.

Signup and view all the flashcards

Awb versus Burgerlijk Wetboek

De Awb is een belangrijk onderdeel van het Nederlandse bestuursrecht, maar het is geen vervanging voor het Burgerlijk Wetboek. Het bestuursrecht heeft zijn eigen regels en richt zich op de verhouding tussen bestuur en burger.

Signup and view all the flashcards

Belanghebbende

Een persoon of entiteit wiens belang rechtstreeks wordt geraakt door een besluit van een bestuursorgaan.

Signup and view all the flashcards

Bestuursorgaan

Een orgaan met de bevoegdheid om beslissingen te nemen die rechtsgevolgen hebben voor burgers of bedrijven.

Signup and view all the flashcards

Openbaar Lichaam

Een openbaar lichaam heeft rechtspersoonlijkheid. Denk aan gemeente, provincie, CBR.

Signup and view all the flashcards

Discretionaire Bevoegdheid

Het bestuur heeft de vrijheid om regels uit te leggen en keuzes te maken binnen de grenzen van de wet.

Signup and view all the flashcards

Algemene Wet Bestuursrecht (Awb)

De Algemene Wet Bestuursrecht (Awb) is een belangrijke wet die algemene regels voor het bestuur vastlegt.

Signup and view all the flashcards

Wat is een bestuursorgaan?

Een orgaan van een rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld (bijvoorbeeld een gemeente) of een ander persoon of college met enig openbaar gezag bekleed (bijvoorbeeld een commissie).

Signup and view all the flashcards

Wat is een openbaar lichaam?

Een openbaar lichaam is een door recht geregeld verband waarbinnen bestuursorganen taken verrichten en bestuursbevoegdheden uitoefenen. Denk aan de staat, provincies, gemeenten en waterschappen.

Signup and view all the flashcards

Wat is een A-orgaan?

Bestuursorganen die deel uitmaken van een rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld, bijvoorbeeld de gemeentelijke raad of het college van burgemeester en wethouders.

Signup and view all the flashcards

Wat is een B-orgaan?

Bestuursorganen die geen deel uitmaken van een openbaar lichaam, maar wel enig openbaar gezag hebben, bijvoorbeeld een commissie.

Signup and view all the flashcards

Hoe handelt een bestuursorgaan?

Een bestuursorgaan handelt op basis van een bestuursbevoegdheid, meestal gegeven door wetgeving.

Signup and view all the flashcards

Wat is een besluit?

Bestuurshandelingen die direct rechtsgevolgen hebben voor iemand, bijvoorbeeld een vergunning of een boete.

Signup and view all the flashcards

Voor wie handelt een bestuursorgaan?

Een bestuursorgaan behartigt het algemeen belang en niet hun eigen belang.

Signup and view all the flashcards

Wat is rechtspersoonlijkheid?

Openbare lichamen, zoals gemeenten en provincies, hebben rechtspersoonlijkheid, waardoor ze zelfstandig rechten en plichten kunnen hebben.

Signup and view all the flashcards

Wie oefent bestuursbevoegdheden uit?

Bestuursorganen oefenen bestuursbevoegdheden uit op basis van hun eigen verantwoordelijkheid, niet namens het openbare lichaam.

Signup and view all the flashcards

Is de Staat een openbaar lichaam?

De Staat is een openbaar lichaam en is ook een rechtspersoon.

Signup and view all the flashcards

Kunnen andere instellingen ook rechtspersonen zijn?

Ook andere instellingen, zoals het UWV, kunnen door wetgeving tot rechtspersoon worden verklaard.

Signup and view all the flashcards

Wie is verantwoordelijk voor de financiële gevolgen?

De vermogensrechtelijke gevolgen van bestuurshandelingen worden toegerekend aan het openbare lichaam, niet aan het bestuursorgaan.

Signup and view all the flashcards

Kan een bestuursorgaan privaatrechtelijk handelen?

Bestuursorganen kunnen feitelijk handelen in privaatrechtelijke verhoudingen, maar moeten wel sommige bestuursrechtelijke normen in acht houden.

Signup and view all the flashcards

Zijn commissies bestuursorganen?

Commissies die door provincies en gemeenten worden ingesteld worden aangemerkt als bestuursorganen en vallen onder de Awb.

Signup and view all the flashcards

A-orgaan

Een orgaan dat krachtens publiekrecht is ingesteld en onderdeel is van een rechtspersoon; de meeste bestuursorganen vallen hier onder.

Signup and view all the flashcards

B-orgaan

Een orgaan dat geen onderdeel is van een rechtspersoon krachtens publiekrecht is ingesteld, maar bestuursbevoegdheid uitoefent.

Signup and view all the flashcards

Normering B-organen

De normering in de Awb geldt alleen voor b-organen wanneer ze openbaar gezag uitoefenen.

Signup and view all the flashcards

Normering A-organen

De normering in de Awb geldt voor a-organen, ongeacht het type handeling.

Signup and view all the flashcards

Zelfstandig bestuursorgaan (ZBO)

Een bestuursorgaan dat juridisch onafhankelijk is van andere overheidsorganen en een eigen verantwoordelijkheid heeft.

Signup and view all the flashcards

Geconcentreerd orgaan

Een orgaan met bepaalde bevoegdheden dat ondergeschikt is aan een hoger orgaan, zoals een ministerie.

Signup and view all the flashcards

Belanghebbendenbegrip

De afbakening van wie toegang heeft tot rechtsbescherming bij bestuursbesluiten.

Signup and view all the flashcards

Derde belanghebbende

Een persoon met een belang dat rechtstreeks wordt geraakt door een besluit, maar waar het besluit niet aan is gericht.

Signup and view all the flashcards

Wettelijke grondslag

De wettelijke grondslag voor het uitoefenen van bestuursbevoegdheid.

Signup and view all the flashcards

Criteria voor belanghebbende

De regel dat een belang moet voldoen aan bepaalde criteria om als belanghebbende te kunnen worden aangemerkt.

Signup and view all the flashcards

Uitzonderingen op bestuursorgaan

De wetgevende macht, de Raad van State, de Algemene Rekenkamer en de Nationale ombudsman zijn geen bestuursorganen.

Signup and view all the flashcards

Openbaar gezag

Het openbaar gezag dat een bestuursorgaan uitoefent.

Signup and view all the flashcards

Rechtstreeks betrokken belang

Het belang moet rechtstreeks en feitelijk worden getroffen door het besluit. Dit betekent dat het belang niet abstract of toekomstig mag zijn.

Signup and view all the flashcards

Afgeleid belang

Een contractuele relatie tussen twee partijen kan ertoe leiden dat de ene partij (via een contract) een belang heeft dat lijkt op het belang van de andere partij. Dit wordt 'afgeleid belang' genoemd. Meestal is deze partij geen belanghebbende.

Signup and view all the flashcards

Bestuursorgaan als belanghebbende

Het bestuursorgaan dat het besluit niet vervaardigt, maar wel een belang heeft dat door het besluit wordt geraakt.

Signup and view all the flashcards

Rechtspersonen als belanghebbende

Rechtspersonen zoals milieuorganisaties of verenigingen die algemene of collectieve belangen behartigen.

Signup and view all the flashcards

Persoonlijk of individueel belang

Een belanghebbende moet zich voldoende kunnen onderscheiden van andere burgers. Er moeten specifieke feiten en omstandigheden zijn die ervoor zorgen dat het belang bijzonder is.

Signup and view all the flashcards

Objectief belang

Een belang moet objectief vastgesteld kunnen worden, niet alleen gebaseerd op subjectieve gevoelens.

Signup and view all the flashcards

Actueel belang

Het belang moet actueel zijn, niet gericht op een toekomstige situatie.

Signup and view all the flashcards

Eigen belang

Het belang moet voor de belanghebbende zelf zijn, niet voor iemand anders, tenzij die persoon gemachtigd is om op te treden namens een ander.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Inleiding Bestuursrecht

  • Bestuursrecht behandelt de kernprincipes van het openbaar bestuur in Nederland.
  • Cruciaal voor begrip van Staats- en Bestuursrecht.
  • Openbaar bestuur is het besturende deel van de overheid, anders dan de term 'overheid' in het algemeen.
  • Besturen omvat het veranderen van de rechtspositie van burgers, regeling, sturing en handhaving.

Functies van het Openbaar Bestuur

  • Gericht op het algemeen belang (publieke belangen).
  • Bevoegdheden op gemeentelijk, provinciaal en rijksniveau, incl. waterschappen (Waterschapswet).
  • Diverse taken, zoals besluiten nemen (veranderde rechtspositie), subsidieverlening, vergunningen, infrastructuur onderhoud.

Geschiedenis van het Bestuursrecht

  • Ontwikkeling na de Tweede Wereldoorlog, maar wortels vroeger.
  • Eerder: belastingen voor stadsontwikkeling, waterschappen.
  • 1795-1848: Eenheidsstaat, snelle groei bestuursrecht bij centrale overheid.
  • Voortgaande ontwikkeling, meer controle op overheid (zoals Meerenberg-arrest).
  • Na 1848: Meer wetgeving, verzorgingsstaat en sociale rechtsstaat.

Basisbevoegdheden van het Bestuur

  • Vaststellen algemeen verbindende voorschriften (wetten, AMvB's, verordeningen).
  • Verlenen van vergunningen (activiteiten toestemming).
  • Handhaving van regels (bijv. last onder bestuursdwang).
  • Toekennen van vrijstellingen/ontheffingen.

Kernbeginsel van Wetmatigheid van Bestuur

  • Bestuur mag alleen handelen als de wet dit toelaat.
  • Beschermt burgers, rechtszekerheid en voorspelbaarheid.
  • Specialiteitsbeginsel: alleen relevante wetgeving, niet andere belangen.

Formeel en Materieel Bestuursrecht

  • Formeel: procedures, besluitvorming, rechtsbescherming.
  • Materieel: inhoud besluiten, rechten/plichten burgers/bestuur.

Algemene en Bijzondere Bestuursrecht

  • Opgedeeld in algemene en bijzondere delen.
  • Algemene Wet Bestuursrecht (Awb) bevat algemene regels.
  • Bijzondere wetten regelen specifieke terreinen (bijv. milieurecht).

Verhouding met andere rechtssystemen

  • Overlapping met staatsrecht (bijv. organisaties).
  • Mensenrechten zijn fundamenteel.
  • Scheiding privaat/bestuursrecht soms vaag (bestuursboetes).
  • Europees recht heeft toenemende invloed.

Geschreven en Ongeschreven Bestuursrecht

  • Ontwikkeling ongeschreven beginselen (bijv. Abbb, algemene beginselen behoorlijk bestuur).
  • Abbb voornamelijk in jurisprudentie, nu ook gecodificeerd.

Regelgevende bevoegdheden van het bestuur

  • Belangrijkste bevoegdheid: algemeen verbindende voorschriften (avv's).
  • Omvat wetgeving in AMvB's en verordeningen.
  • Grondwet bepaalt in welke situaties avv's gemaakt kunnen worden.
  • Meeste bestuurswetgeving is terug te leiden tot wet in formele zin.

Algemene Wet Bestuursrecht (Awb)

  • Belangrijkste wet in Nederlands bestuursrecht.
  • Basis voor het bestuursrecht.
  • Twee belangrijke ontwikkelingen in de afgelopen 25 jaar: Awb en herziening rechterlijke organisatie.
  • Awb zorgt voor rechtseenheid door één hoogste rechter.
  • Doelstellingen (1994) Awb:
    • Verbeterde rechtseenheid.
    • Systematiseren en vereenvoudigen van bestuursrecht.
    • Codificatie van jurisprudentie.
    • Aanvullen van leemtes in bijzondere wetgeving.
  • In tranches (delen) uitgegeven: 1994, 1998, 2004, 2009.
  • Aanpassingswetgeving nodig bij wijzigingen Awb.
  • "Aanbouwwet" op bestaande bijzondere wetgeving.
  • Awb vervangt of vult bijzondere wetgeving niet volledig.
  • Relatie Awb en bijzondere wetten:
    • Regelt algemeen bestuursrecht.
    • Regels voor standaardgevallen (afwijkingen mogelijk).
    • Regels als bijzondere wetten niets anders regelen.
    • Facultatieve standaardregelingen (openbare voorbereidingsprocedure).
  • Awb normeert besluiten, schakelbepalingen normeren andere handelingen.
  • Bestuursbevoegdheden vaak in bijzondere wetten.
  • Awb en bijzondere wetten moeten samen worden gebruikt.

Rechtsverhoudingen binnen het bestuursrecht

  • Kern: rechtsverhouding tussen bestuur en burgers, besluiten als basis.
  • Bestuursorgaan bepaalt rechtsgevolgen besluiten.
  • Bestuursorgaan, bestuursbevoegdheid (op basis wet), 1+ belanghebbenden zijn de drie bouwstenen.
  • Belanghebbende: persoon/entiteit wiens belang rechtstreeks geraakt wordt door een besluit (art. 1:2 Awb).
  • Bestuursbevoegdheid is eenzijdig, berust op wetgeving, doel en context nauwkeurig bepaald door wetgever.
  • Openbare lichamen: Gemeenten, provincies, Rijk, waterschappen bezitten rechtspersoonlijkheid (art. 2:1 BW).
  • Besluit (art. 1:3 lid 1 Awb): schriftelijke beslissing van bestuursorgaan met publiekrechtelijke rechtshandeling.
  • Bestuur kan feitelijk handelen in privaatrechtelijke verhoudingen: rechtspersoonlijkheid vereist. Openbaar lichaam bezit die, niet het bestuursorgaan zelf.

Bestuursorganen en behartiging van publiekrechtelijke belangen

  • Public belang, niet eigen belang.
  • Wetgever bepaalt welke belangen moeten worden meegewogen. Grondwet omschrijft overheidstaken.
  • Meestal wettelijke grondslag, soms ongeschreven 'publieke taak'.
  • Bevoegdheden worden toegekend aan speciaal benoemde bestuursorganen. Elk orgaan heeft functie.
  • Voorbeelden: Rijk (regering, ministers, staatssecretarissen), Provincie (provinciale staten, commissaris van de Koning), Gemeente (gemeenteraad, college burgemeester en wethouders, burgemeester), Waterschappen.

Openbare lichamen en andere rechtspersonen krachtens publiekrecht

  • Openbare lichamen: verband van bestuursorganen met taken en bevoegdheden.
  • Bezitten rechtspersoonlijkheid, bevoegd om avv's te vervaardigen.
  • Staat, provincies, gemeenten, waterschappen zijn openbare lichamen, maar ook anderen in functie.
  • Verschillende openbare lichamen: algemene (gemeenten,provincies,Rijk) en functionele (waterschappen).
  • Bestuursorganen hebben geen rechtspersoonlijkheid, openbaar lichaam wel; uitzondering bij wet (bijv. UWV, art. 2 lid 2 Wet structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen).
  • Onderscheid tussen rechtspersoonlijkheid uit BW en oprichtingsacte.
  • Vermogen/handelingen van bestuursorgaan worden toegeschreven aan openbaar lichaam.
  • Openbaar lichaam kan door orgaan worden vertegenwoordigd.

A- en B-organen

  • Definitie bestuursorgaan in art. 1:1 lid 1 Awb: orgaan van rechtspersoon krachtens publiekrecht, of ander persoon/college met enig openbaar gezag.
  • A-organen: meest voorkomende, bijvoorbeeld burgemeester en wethouders. A-orgaan niet per definitie bevoegdheden uitoefening.
  • B-organen: minder voorkomende, uitoefening openbaar gezag is een vereiste. Normering Awb pas van toepassing als deze in functie is.
  • Wettelijke uitzonderingen, zoals wetgevende macht, rechtspraak, etcetera.
  • Zelfstandige bestuursorganen (ZBOs): art. 1 Kaderwet ZBO's. Onbeperkt van ministers, a/of b-organen zijn mogelijke variant.
  • Zelfstandige bestuursorganen kunnen a- of b-organen zijn (UWV, Kiesraad, AFM; voorbeelden).

Belanghebbenden

  • Besluit met 1+ burgers. Verschillende belangen zijn vaak aanwezig.
  • Belanghebbende (art. 1:2 lid 1 Awb): persoon/entiteit wiens belang rechtstreeks geraakt wordt door een besluit (direct & derde belanghebbenden).
  • Belanghebbenden spelen rol in zowel besluitvorming als rechtsbescherming. Access to rechtsbescherming (art. 7:1, 8:1 Awb).
  • Afweging belangen van belanghebbenden niet altijd verplicht; afhankelijk van rechtsnormen en beleidsruimte (specialiteitsbeginsel).
  • Belang moet eigen, objectief, actueel, persoonlijk belang zijn. Rechtstreeks betrokken belang van de belanghebbende is vaak vereist.
  • Art. 1:2 lid 2 & 3 Awb: uitzonderingen/uitbreidingen op belanghebbendbegrip. Bestuursorganen als belanghebbenden
  • Rechtspersonen als belanghebbenden (bijv. milieuorganisaties, verenigingen). Belangen moeten in hun statuten staan.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Description

Deze quiz biedt een overzicht van de basisprincipes van bestuursrecht in Nederland. Je leert over de functies van het openbaar bestuur en de ontwikkeling van bestuursrecht na de Tweede Wereldoorlog. Test je kennis over de essentie van dit belangrijke rechtsgebied.

More Like This

Exploring Administrative Law in Public Administration Quiz
12 questions

Exploring Administrative Law in Public Administration Quiz

InstructiveFrancium avatar
InstructiveFrancium
Introduction to Administrative Law
33 questions

Introduction to Administrative Law

HearteningMusicalSaw8819 avatar
HearteningMusicalSaw8819
Introduction to Administrative Law
34 questions

Introduction to Administrative Law

EarnestVitality3299 avatar
EarnestVitality3299
Administrative Law Overview
17 questions

Administrative Law Overview

ProficientNephrite5717 avatar
ProficientNephrite5717
Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser