II Wojna Światowa: Skutki i Granice

Skutki II Wojny Światowej

• Śmierć około 50 milionów ludzi to jeden z najtragiczniejszych skutków II wojny światowej.
• Do innych należą zniszczenia i wojenne traumy, przesunięcia granic.
• Powstały dwa państwa niemieckie, a Polska doświadczyła powojennych przesiedleń ludności.
• USA i ZSRR stały się mocarstwami światowymi, a Europa Środkowo-Wschodnia znalazła się w sowieckiej strefie wpływów.
• Powstała nowa organizacja ds. pilnowania pokoju – ONZ.
• Odbudowa Europy Zachodniej była możliwa dzięki planowi Marshalla.

Przesunięcia Granic Po II Wojnie Światowej

• Granice w Europie uległy znaczącym zmianom, decyzje podejmowano na konferencjach Wielkiej Trójki: w Teheranie (1943), Jałcie (1945 luty) i Poczdamie (1945 sierpień).
• W skład Wielkiej Trójki wchodzili Franklin Delano Roosevelt (prezydent USA), Winston Churchill (premier Wielkiej Brytanii) i Józef Stalin (przywódca ZSRR).
• Polska przesunęła się na zachód, tracąc Kresy Wschodnie na rzecz ZSRR.
• W zamian Polska otrzymała: Pomorze Zachodnie, Śląsk, część Prus Wschodnich oraz ziemie nad Odrą i Nysą Łużycką.
• Zmiany granic wymusiły przesiedlenia: około 1,5 mln Polaków z Kresów i kilka milionów Niemców z ziem niemieckich.
• Niemcy utraciły około 25% terytorium sprzed wojny.

Podział Niemiec

• Niemcy zostały podzielone na strefy okupacyjne: amerykańską, brytyjską, francuską i sowiecką (konferencja w Poczdamie, 1945).
• W 1949 powstały dwa państwa niemieckie.
• Niemiecka Republika Demokratyczna (NRD) powstała pod wpływem ZSRR, wprowadzając reżim komunistyczny i stając się częścią bloku wschodniego.
• Republika Federalna Niemiec (RFN) – początkowo Bizonia (połączenie stref angielskiej i amerykańskiej, 1947), a później Trizonia (z Francją, 1949) – związana z Zachodem.
• RFN przyjęła ustrój demokratyczny i gospodarkę rynkową, stając się kluczowym sojusznikiem USA.

Polityka 4D w Niemczech Zachodnich

• Alianci w RFN wdrożyli politykę "4D", mającą na celu likwidację pozostałości nazizmu i demokratyzację Niemiec.
• Demilitaryzacja to zlikwidowanie armii niemieckiej i ograniczenie przemysłu zbrojeniowego.
• Denazyfikacja to rozliczenie osób związanych z reżimem hitlerowskim i likwidacja NSDAP oraz jej struktur.
• Demokratyzacja to budowa nowego systemu politycznego opartego na demokracji.
• Dekartelizacja to podział karteli na mniejsze jednostki gospodarcze i rozbicie wielkich niemieckich koncernów (np. IG, Farben, Krupp).

Procesy Norymberskie

• Pierwsze w historii międzynarodowe procesy karne przeciwko zbrodniarzom wojennym, decyzja o ich przeprowadzeniu zapadła w Poczdamie w 1945 roku.
• Procesy odbyły się w latach 1945-1946 w Norymberdze.
• 12 osób skazano na karę śmierci, 3 na dożywocie, wiele na długie lata więzienia.
• Wśród skazanych byli Hermann Göring (dowódca Luftwaffe), Joachim von Ribbentrop (minister spraw zagranicznych III Rzeszy) i Hans Frank.

USA i ZSRR jako Supermocarstwa

• Po wojnie potęgi europejskie (Wielka Brytania, Francja) osłabły, a świat podzielił się na dwa rywalizujące bloki: kapitalistyczny (USA) i komunistyczny (ZSRR).
• Ten podział zapoczątkował zimną wojnę w latach 1947-1991.
• USA stały się najpotężniejszym państwem kapitalistycznym z dynamiczną gospodarką i monopolem na broń atomową do 1949 roku.
• USA stworzyły system sojuszy wojskowych, w tym NATO (1949).
• ZSRR zdobył wpływy w Europie Środkowo-Wschodniej, wprowadził komunizm w wielu krajach i utworzył Układ Warszawski (1955).

Podział Świata na Dwa Bloki

• Blok zachodni (kierowany przez USA): oparty na demokracji i gospodarce rynkowej, kraje NATO.
• Blok wschodni (kontrolowany przez ZSRR): system komunistyczny narzucony wbrew społeczeństwu w krajach takich jak Polska, NRD i Węgry.
• Ten podział doprowadził do zimnej wojny i konfliktów zastępczych, np. w Korei i Wietnamie.

Powstanie ONZ

• Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ) powstała w 1945 roku jako globalna instytucja mająca zapobiegać wojnom i rozwiązywać konflikty.
• Główne założenia ONZ to utrzymanie pokoju, obrona praw człowieka oraz współpraca gospodarcza i humanitarna.
• Rada Bezpieczeństwa to kluczowy organ, w którym stałymi członkami są USA, ZSRR (obecnie Rosja), Wielka Brytania, Francja i Chiny z prawem weta.
• Zgromadzenie Ogólne reprezentuje wszystkie państwa członkowskie.
• Sekretarz Generalny kieruje pracami organizacji.

Skutki Gospodarcze II Wojny Światowej

• Zniszczenia infrastruktury w Europie i Azji spowodowały, że kraje musiały przeznaczyć miliardy dolarów na odbudowę.
• W konsekwencji nastąpiło spowolnienie rozwoju gospodarczego wielu państw, zniszczono miasta, fabryki, drogi oraz linie kolejowe.
• Japonia i ośrodki w Niemczech oraz Polsce zostały zniszczone po atakach.
• Plan Marshalla: USA, chcąc zapobiec ekspansji komunizmu, wprowadziły plan pomocy gospodarczej dla krajów Europy Zachodniej.
• Program realizowany w latach 1948-1952 pomógł szybko odbudować gospodarki i umocnić pozycję USA w Europie.
• Miliardy dolarów przeznaczono na odbudowę przemysłu, modernizację rolnictwa i rozwój handlu m.in. w Wielkiej Brytanii, Francji, Niemczech Zachodnich i Włoszech.
• Związek Radziecki zabronił państwom bloku wschodniego korzystania z planu Marshalla.

Skutki Planu Marshalla

• Kraje zachodnie szybko odbudowały swoje gospodarki i stały się nowoczesnymi państwami przemysłowymi.
• Niemcy Zachodnie (RFN) stały się potęgą gospodarczą, a Francja i Włochy osiągnęły wysokie tempo wzrostu.
• Wzrosła dominacja USA w światowej gospodarce.

Wzrost Wpływów ZSRR

• Związek Radziecki odrzucił plan Marshalla i narzucił krajom pod swoją kontrolą gospodarkę centralnie planowaną.
• Charakteryzował ją brak wolnego rynku, konkurencji i własności prywatnej.
• Początkowo nastąpił szybki rozwój przemysłu, ale na dłuższą metę gospodarka bloku wschodniego popadła w stagnację.
• Ludność cierpiała na niedobory towarów codziennego użytku, a gospodarki pozostawały zacofane w porównaniu do zachodnich.

Powojenny Boom w USA i Europie Zachodniej

• Dzięki inwestycjom, odbudowie przemysłu i rosnącemu rynkowi konsumpcyjnemu,państwa zachodnie, w tym Japonia, doświadczyły wzrostu gospodarczego w latach 50. i 60..
• Stany Zjednoczone przeżywały "złoty wiek kapitalizmu".

Skutki Społeczne II Wojny Światowej

• Straty ludnościowe: Wojna pochłonęła życie około 50 milionów ludzi, w tym milionów cywilów, ofiar Holocaustu oraz działań wojennych, szczególnie tragiczne w ZSRR, Polsce, Niemczech i Chinach.
• Zniszczenia i traumy wojenne: Zrujnowane miasta, infrastruktura i całe gospodarki wielu państw europejskich.
• Miliony ludzi zmagały się z brakiem mieszkań, głodem, chorobami i traumami wojennymi.
• Przesiedlenia ludności (deportacje): Zmiany granic doprowadziły do masowych migracji, np. przesiedlenie Niemców z ziem przyznanych Polsce i ZSRR oraz wysiedlenia Polaków ze wschodnich terenów zajętych przez ZSRR.
• Zbrodnie wojenne i Holocaust: Wynikiem było odkrycie nazistowskich obozów zagłady.
• Zginęło około 6 milionów Żydów oraz inne grupy prześladowane przez III Rzeszę.

Ukształtowanie się Zimnowojennego Porządku Świata

• Żelazna kurtyna dzieliła świat.
• Dwubiegunowy porządek świata: świat pierwszy (demokratyczny, wolnorynkowy, lider USA) i świat drugi (komunistyczny, totalitarny, podporządkowany ZSRR).
• Powstały organizacje polityczno-militarne i gospodarcze świata pierwszego (NATO, Wspólnoty Europejskie) i drugiego (Układ Warszawski, RWPG).
• Toczyły się wojny zastępcze (Korea, Wietnam, Afganistan).

Żelazna Kurtyna

• Polityczny i militarny podział Europy na część zachodnią (demokratyczną, kapitalistyczną) i wschodnią (komunistyczną, podporządkowaną ZSRR)
• Termin spopularyzowany przez Winstona Churchilla.
• Przejawy podziału to powstanie bloków polityczno-militarnych (NATO i Układ Warszawski), ograniczenie swobody podróżowania oraz represje wobec uciekających na Zachód i propaganda antyzachodnia.

Zimna Wojna

• Okres trwający w latach 1947–1991 charakteryzował się napięciem, rywalizacją ideologiczną, polityczną, wojskową i gospodarczą między blokiem wschodnim (ZSRR i satelity) a blokiem zachodnim (USA i sojusznicy).
• Zimna wojna obejmowała wyścig zbrojeń, kosmiczny, gospodarczy, jej symptomem była polityka ZSRR dążącego do poszerzania wpływów i narzucenia komunizmu w Europie Środkowo-Wschodniej.

Dwubiegunowy Porządek Świata

• Świat Pierwszy (Zachód): kapitalistyczny, demokratyczny, wolnorynkowy, liderem USA.
• Cechuje się demokracją parlamentarną, wolnym rynkiem oraz ochroną praw człowieka.
• Krajami należącymi do tego systemu są: USA, Wielka Brytania, Francja, RFN, Włochy, Japonia, Kanada, Australia, kraje skandynawskie, których sojusze to NATO i Europejskie Wspólnoty Gospodarcze.
• Świat Drugi (Wschód): komunistyczny, totalitarny, centralnie planowany, podporządkowany ZSRR.
• Cechuje się jednopartyjnymi rządami komunistycznymi i represyjną polityką wewnętrzną.
• Gospodarka to centralne planowanie, brak własności prywatnej, nacisk na przemysł ciężki, a także brak konkurencji wolnorynkowej, którym przewodził Związek Radziecki (ZSRR).
• Krajami tego bloku są: ZSRR, Polska, NRD, Czechosłowacja, Węgry, Rumunia, Bułgaria, Albania, których sojuszem był Układ Warszawski(1955 r.) i Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej->1949 r. (RWPG).
• Trzeci Świat: kraje niezaangażowane, które nie należały do żadnego z bloków.
• Zazwyczaj były to kraje rozwijające się w Azji, Afryce i Ameryce Łacińskiej i były pod wpływem supermocarstw.
• Członkowie Trzeciego Świata to Indie, Egipt, Jugosławia, Indonezja, które od 1961r. dążyły stworzenia Ruch Państw Niezaangażowanych, mający na celu utrzymanie neutralności w zimnej wojnie.

Powstanie Organizacji Polityczno-Militarnych i Gospodarczych

• Blok zachodni związania z NATO i Wspólnotami Europejskimi (świat pierwszy).
• NATO to Pakt Północnoatlantycki (1949 r.), który powstał w odpowiedzi na zagrożenie ze strony ZSRR.
• Początkowo liczył 12 państw, później rozszerzony o RFN w 1955.
• Obowiązywała w nim zasada „jeden za wszystkich, wszyscy za jednego”,gdzie atak na jednego członka traktowany był jako atak na cały sojusz.
• USA zapewniały ochronę nuklearną Europie Zachodniej.
• Wspólnoty Europejskie jednoczyły państwa w celu równomiernego rozwoju i budowania dobrobytu obywateli.
• Europejska Wspólnota Węgla i Stali (1951 r.) była pierwszą organizacją integrująca gospodarki Europy Zachodniej przekształcona w EWG.
• Europejska Wspólnota Gospodarcza (EWG) (1957 r.), której celem był rozwój handlu i współpracy gospodarczej, była podstawą późniejszej Unii Europejskiej, której inicjatorami byli: Konrad Adenauer, Robert Schuman i Jean Monnet.
• Blok wschodni to sojusz w Układzie Warszawskim i RWPG (świat drugi).
• Układ Warszawski (1955 r.) był odpowiedzią ZSRR na przyjęcie RFN do NATO.
• Sojusz wojskowy państw komunistycznych kontrolowany przez ZSRR , w tym interwencja w Czechosłowacji w 1968 r.
• Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG, 1949 r.) stanowiła odpowiednik zachodnich Wspólnot Europejskich, ale w systemie komunistycznym.
• Jej funkcjonowanie polegało na gospodarczą współpracy oraz dyktaturze Moskwy.

Wyścig Zbrojeń między Wschodem a Zachodem

• Stany Zjednoczone i ZSRR rywalizowały o dominację militarną.
• USA jako pierwsze miały bomby atomowe, w 1945 roku zrzucono je na Hiroszimę i Nagasaki.
• W 1949 roku ZSRR stworzył własną broń atomową, co rozpoczęło równowagę strachu, czyli stan, w którym oba bloki posiadały broń zdolną do całkowitego zniszczenia przeciwnika, powstrzymując się przed otwartym starciem.

Kryzys Kubański 1962 Roku

• W 1959 roku Fidel Castro obalił proamerykańskiego dyktatora, co spotkało się z niezadowoleniem Stanów Zjednoczonych.
• Nikita Chruszczow wysłał rakiety jądrowe na Kubę (150 km od wybrzeży USA), które w 1962 roku zostały odkryte.
• W 1962 zorganizowano rozejm: Związek Radziecki zgodził się wycofać rakiety z Kuby w zamian za amerykańskie ustępstwa(w tym wycofanie amerykańskich pocisków z Turcji).

Wojny Zastępcze

• Mniejsze, lokalne konflikty zbrojne, w których USA i ZSRR brały udział.
• Wojna koreańska (1950-1953).
• Z Korei Południowej wycofano wojska amerykańskie.
• Kim Ir Sen wspierany przez ZSRR i Chiny zaatakował Koreę Południową - sojusznika USA
• Granica między Koreami ustaliła się niemal w tym samym miejscu, w którym przebiegała przed wojną- wzdłuż 38 równoleżnika.
• Wojna w Wietnamie (1955-1975):
• USA wspierało Wietnam Południowy, a ZSRR z Chinami Wietnam Północny.
• Mimo przewagi technicznej USA nie pokonała partyzantki Wietkongu.
• Zakończyło się to połączeniem kraju rządzonego przez komunistów - wielka klęska USA.

Interwencja ZSRR W Afganistanie (1979-1989)

• Przyczyną były radykalne reformy komunistów.
• Konflikt nasilił się w Ludowo-Demokratycznej Partii Afganistanu.
• Leonid Breżniew postanowił interweniować zbrojnie.
• Specnaz zabił prezydenta i poproszono Związek Sowiecki o pomoc w walce z mudżahedinami.
• Moskwa nie stłumiła oporu, a konflikt przerodził się w wyniszczającą wojnę partyzancką i zakończyła się sromotną porażką.
• Związek Radziecki przegrał, wojska się wycofały
• Wojna w Afganistanie przyczyniła się do osłabienia i upadku ZSRR w 1991 roku,.

Okres Stalinizmu w Polsce (1945–1956)

• Przesunięcie granic i wysiedlania.
• Wysiedlono Niemców z nowych terenów Polski.
• Nastąpiła „Repatriacja” Polaków z Kresów Wschodnich na Ziemie Odzyskane.
• Akcja „Wisła” (1947) to przesiedlenie Ukraińców z południowo-wschodniej Polski na Ziemie Odzyskane w celu rozbicia UPA, co doprowadziło do homogenizacji etnicznej i domiacji polaków.
• Referendum ludowe „3×TAK” (1946) zostało zmanipulowane przez komunistów. Sfałszowano wybory i Zjednoczono PPR i PPS.
• Władzę sprawował Bolesław Bierut, Urząd Bezpieczeństwa (UB) prześladował przeciwników reżimu. Rozbijano struktury AK i torturowano działaczy podziemia.
• Socrealizm podporządkowano propagandzie. Zakazywano organizacje katolickie.

Sytuacja Po Śmierci Józefa Stalina

• Nowym sekretarzem generalnym KPZS został Nikita Chruszczow.
• Złagodzono represje oraz amnestię dla więźniów politycznych, rehabilitowano ofiary terroru stalinowskiego oraz złagodzono cenzurę.
• Chruszczow ujawnił zbrodnie stalinowskie i potępił kult jednostki na XX Zjeździe KPZS, co zapoczątkowało proces destalinizacji.

Doktryna Trumana

• Ogłoszona 12 marca 1947 roku przez prezydenta USA Harry'ego Trumana.
• Jej celem było powstrzymanie rozprzestrzeniania się komunizmu na świecie, zwłaszcza w Europie i Azji.
• Doktryna ta zakładała udzielanie pomocy finansowej, wojskowej i politycznej krajom zagrożonym komunizmem.
• Wykorzystana do interwencji wojskowych, takich jak w Korei i Wietnamie, i to fundament polityki o powtrzymywaniu komunizmu.
• Ogłosił on "wsparcie narody w walce ze zewnętrzną agresją lub wewnętrznymi siłami".

Doktryna Breżniewa i Praska Wiosna 1968 Roku

• Alexander Dubček został I sekretarzem Komunistycznej Partii Czechosłowacji w styczniu 1968 roku.
• W konsekwencji ogłoszono amnestię, rozpoczęto proces demokratyzacji i złagodzono politykę wobec Kościołów.
• Został stworzony system wielopartyjny.
• Breżniew ogłosił doktrynę ograniczonej suwerenności w państwach bloku wschodniego.
• Operacja "Dunaj" to wkroczenie wojsk Układu Warszawskiego do Czechosłowacji (20/21 VIII 1968 r.) , w której uczestniczyły wojska ZSRS, Bułgarii, NRD, Węgier i Polski.
• Przeciwstawiał się interwencja Husák,a Alexander Dubček został zawieziony do ZSRS.
• Polacy protestowali przeciw interwencji wojskowej w Czechosłowacji.

Rewolucja Węgierska 1956 Roku

• Wybuchła w 1956 roku i wynikała z dążenia do większej niezależności od Moskwy.
• Podjęcie próby utworzenia własnej drogi do komunizmu przez rząd Nagya w wycofania wojsk radzieckich i reforma polityczne.
• Brutalnie stłumiona przez Armię Czerwoną powodując niepowodzenie form łagodzenia systemu.
• Następnie nastąpiła zapaść, problemy studentów brak swobody dla dziennikarzy i literatów i napięcie w partii pracujących.
• Imre Nagy zajął sie rozwiżzaniem tajnej policji, planem wychodzenia Wegier z Układu Warszawskiego i przeprowadzeniem wolnych wyborów!
• Atak nastąpił 4 listopada i stłumiony przez komunizm radziecki na Węgrzech.

Mur Berliński

• Powstał w 1961 roku i był jednym z najbardziej dramatycznych symboli zimnej wojny dzielącym Niemcy i całą Europę.
• Mur berliński wybudowano by powstrzymać falę imigrantów, jednak wywołało to kryzys związany z ucieczką oraz napięcie między ideologami.
• Na początku lat 60` władzę NRD wspierane ZSRR podjęły decyzję o budowie na co Zachód zareagował ostro.

Rywalizacja W Kosmosie

• Jurij Gagarin (12 kwietnia 1961) odbył lot w statku Wostok 1.
• ZSRR wyprzedził USA, co było celem rywalizacji.
• Kennedy zapowiedział plan programu Apollo na księżyc do końca dekady.

Polska w Dekadzie Władysława Gomułki

• Protest robotniczy pod koniec czerwca 1956 nazwany "Poznańskiem Czerwcem".
• Podstawiona gwardia pod postacią Władysława Gomułki.
• Zwalczano kościół i nadużywano cenzury, która 68 roku wydała skutek na strajkach.
• Na Władze przyszły ZOMO .Powstały ruchy opozycyjne (ok 15 000) gdzie wielu zmuszono od imigracji.

Czasy Rządów Edwarda Gierka

• Plan "budowy drogiej Polsce" skończył sie zadłużeniem , który oficjalny wynik okrywały rządy
• W 1976 roku złą ekonomikę przypieczętowano powodem na podwyżkę cen żywności , co sprawiło wiele ruch KOR.
• Nie ustępowano kościołowi ,ale ze względu na to kim był i w jakiej wierze naród został zachowany pozór posłuszeństwa.

Powstanie Solidarności, Stan Wojenny i Stacona Dekada lat 80

• Wiele protestów (wzrost ceny posady i wynagrodzenia), za którymi w lipcu 1980roku rozpoczęto działania na Lubelszczyźnie.
• Domagano się wzrostu pensum , poprawy warunków i zakupów w sklepach dla każdego!
• Poprzez zapowiedź wyższych sfer oraz podszczepy władzy stanęła Solidarność dla narodu który podziemnie zaczepnie redagował wieści.
• Zwolnienie ze stanowiska Anny Walentyninowicz przez co rozpoczął się strajk na stoczni Gdańskiej co wpłynęło na rozwój protestujący Pomorza pod dowództwem Lecha Wałęsy .
• Poprzez porozumienie powstał Niezależny samorządowy związek zawodowego „ Solidarność”.
• Edward Gierek ustąpił oddają władze Stanisławowi Kanii. Państwo zaczęło stwardnieć poprzez : -Stan wzmocniony wojskowo. - Przeciwnicy określi na zsyłki i więzienie Pacyfikacja górników i strach !
• Liderzy w kraju zaprzestali działać na pewny okres czasu.
• Powstał Prymasowski Komitet Pomocy Lecha wybrano do pokojowej nagrody Nobla oraz interwencją siła zaczepne protesty oraz na koniec zmiana planów.

Kryzys ZSRR i Państwa Bloku Wschodniego

• Stanowisko sekretarzy : Jurij Andropow[ oraz Konstantin Czernienko
• ZSRS wspomoże atak do Afganistanu gdzie Reagan podjął decyzję obrony co przybrało ostry kierunek.
• Sankcje odjęły możliwość kupowania wszelakich dobroć.
• Budżet był w coraz gorszej sytuacji oraz inflacji.
• W gospodarce brak pomocy dawało więcej skrupułów i zaniedbań.

Sytuacja w Polsce w latach 80. XX wieku

• Około roku 1983 zniesiono wszystkie stanowiska co wiązała się z mniejsza przemocą.
• KPN oraz "Solidarność" walczyli przeciw wyrokom gdzie wiele rodzin i osób doświadczony emigracji.

ZSRS pod Przywództwem Gorbaczowa MICHAIŁA

• Michaił G. zastąpił Konstantina Czernienkę w 1985 roku.
• Dokonał on reform: głasnost i pierstrojka, które miały na celu odnowienie struktur socjalistycznych.

Upadek Sowieckiego Imperium

• Awaria elektrowni atomowej w Czarnobylu była jednym z czynników przyczyniających się do podziału w systemie.
• Gorbaczow zmuszony był do rokowań pokojowych.
• Gorbaczow I Reagan rozbroili się w Europie.
• Podpisano wiele zobowiązań o prawach człowieka.
• W 1988 doszła do skutku akcja " Fedesz"
• W Czerwc 1989 weszło prawo parti z wieloma wyborami i zaczęto obalać Gustáva Husáka
• 8 VI 1990 w Czechosłowacji odbyły się pierwsze demokratyczne wybory.

Zmiany w Bułgarii i Rumunii

• W Bułgarii obradował okrągły stół od 1990. roku i obalono Todor Żiwkow.
• Rumunia powierzone zostały wybory w 1996 roku i obalono Mladeanova.

Obalenie Komunizmu w NRD

• Obalono Horneckera ze stanowiska na rzec reform.
• Otwarły się przejsia pomiędzy NRD i RFN (9/10 x 1989).
• Kanclerz RFN Helmunt Kohl dokończył zjednoczenie kraju zatwierdzając uchwałę 3 X 1990 .

Związek Rosji i Odrodzeniu

• Gorbaczow został pokojowym obrońcą USA i ZRS .
• 11 III 1990 odnowiono państwa litewskie, łotewskie .
• W kwietniu 1991 republikę ogłosiły koloni sowicieckie.
• Sierpień nastąpił pucz.
• Rozwiązano pańśtwa o nazwie "RWPG" 26 XII 1991.

Zmiany Po Roku 1989

• Przywrócono święta narodowe, godło państwa i swobodny system polityczne.
• Reformy gospodarczej zapoczątkowano na wiele lat. (Prywatyzacja, walka z inflacją i nowe złotówki).
• Polska ruszyła zapędem na " zachód".

Rozpad Jugosławii

• W 1991r. Słowacja podążyła za niepodległość oddzielająca się od świata i zapoczątkowanka krótką wojnę w roku 1992-1995r w której wygrali Chorwaci.
• Po długich interwencjach i zakończeniu trudu podpisanym układem zaczęto dzielić państwa bośni i Hercegowiny w kosowie.

Rozwój Chin Od Końcu lat 70

• Odejścia od maoizmu.
• Otwarcie na świat. Szybka industrializacja,eksport i dużo inwestycji zapewniło im 2gą największą gospodarkę świata
• Wyzwanie : Nierówna gospodarek