ICT-security kernbegrippen

Kernbegrippen ICT-security

• ICT-security beschermt systemen, netwerken en gegevens tegen ongeautoriseerde toegang, aanvallen en schade.
• Confidentiality (vertrouwelijkheid) geeft alleen geautoriseerde gebruikers toegang tot specifieke gegevens.
• Versleuteling, multi-factor authenticatie (MFA) en toegangscontrolelijsten zijn manieren om vertrouwelijkheid toe te passen.
• Integrity (integriteit) zorgt ervoor dat gegevens correct en onveranderd blijven, tenzij een geautoriseerde wijziging plaatsvindt.
• Checksums, hashfuncties en versiebeheer zijn voorbeelden van integriteitswaarborging.
• Availability (beschikbaarheid) zorgt ervoor dat gegevens en systemen beschikbaar zijn wanneer nodig.
• Redundante servers, back-upsystemen en load balancing waarborgen de beschikbaarheid.
• Defense-in-depth is een populaire theorie, waarbij meerdere beveiligingslagen worden gecombineerd.
• Firewalls, antivirussoftware en toegangsbeheer worden gecombineerd voor een robuuste verdediging.

Juridische Aspecten van ICT-Security

• De juridische kant van ICT-security omvat wet- en regelgeving die de rechten en plichten van organisaties en individuen vastlegt.
• De AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) verplicht organisaties persoonsgegevens te beschermen en datalekken te melden.
• Het implementeren van een privacybeleid, anonimiseren van gegevens en afsluiten van verwerkersovereenkomsten met derde partijen zijn vereist.
• Computercriminaliteit omvat illegale activiteiten zoals hacking, phishing en malwareverspreiding.
• Incident response plannen moeten worden geïmplementeerd en beveiligingsincidenten gemeld. Organisaties moeten bewijzen dat ze passende beveiligingsmaatregelen hadden genomen bij cyberincidenten.
• Dit kan door middel van auditrapporten, logboeken en certificeringen zoals ISO 27001.

Security Awareness en Oplichting

• Security awareness betekent het bewustmaken van medewerkers over beveiligingsrisico's en hun verantwoordelijkheid.
• Regelmatige trainingen leren werknemers verdachte activiteiten te herkennen, zoals phishing-e-mails.
• Simulaties testen hoe medewerkers reageren op cyberaanvallen, bijvoorbeeld door phishing na te bootsen met nepmails.
• Duidelijke richtlijnen zorgen ervoor dat medewerkers weten hoe ze veilig moeten handelen in verschillende situaties (beleid en protocollen).
• Phishing is het versturen van valse e-mails om inloggegevens of andere gevoelige informatie te verkrijgen.
• Het gebruik van e-mailfilters en bewustzijnstrainingen kunnen phishing voorkomen.
• Social engineering manipuleert medewerkers om gevoelige informatie te onthullen, bijvoorbeeld door zich voor te doen als IT-medewerker.
• CEO-fraude is wanneer criminelen zich voordoen als hooggeplaatste personen en vragen om dringende betalingen.
• Een dubbele goedkeuringsprocedure voor grote betalingen kan CEO-fraude tegengaan.

Beveiliging Besturingssystemen

• Beveiliging van besturingssystemen is essentieel om kwetsbaarheden te minimaliseren en aanvallen te voorkomen.
• Regelmatig bijwerken van systemen zoals Windows, Linux of macOS voorkomt misbruik van bekende kwetsbaarheden.
• Het updaten en patchen kan worden geautomatiseerd met een patchmanagementsysteem.
• Het beperken van gebruikersrechten vermindert het risico op misbruik (toegangscontrole).
• Alleen administratieve toegang verlenen aan specifieke gebruikers.
• Antimalware software detecteert en verwijdert virussen, spyware en andere schadelijke programma's.
• Realtime bescherming tegen nieuwe bedreigingen wordt vaak gecombineerd met antimalware.
• Een goed geconfigureerde firewall kan ongewenst verkeer blokkeren.

Security Analyse

• Een security-analyse identificeert risico's en kwetsbaarheden binnen een organisatie en helpt bij het prioriteren van beveiligingsmaatregelen.
• Tools zoals Nessus of OpenVAS scannen systemen op bekende kwetsbaarheden.
• Ethical hackers simuleren aanvallen op de infrastructuur van een organisatie om zwakke plekken te identificeren. (penetratietesten).
• Organisaties kunnen prioriteiten stellen bij het verbeteren van de beveiliging door een risicomatrix op te stellen (Risicoanalyse).

Digitale Authenticatie

• Authenticatie zorgt ervoor dat alleen bevoegde gebruikers toegang krijgen tot systemen en gegevens.
• Sterke wachtwoorden zijn essentieel en moeten regelmatig worden bijgewerkt.
• Een wachtwoordmanager helpt gebruikers complexe wachtwoorden te genereren en veilig op te slaan.
• Authenticatie via biometrische gegevens biedt een extra beveiligingslaag die moeilijk te vervalsen is (biometrie).
• Multi-factor authenticatie combineert iets wat je weet, hebt en bent om toegang tot systemen nog veiliger te maken.

Cryptografie

• Cryptografie beschermt gegevens zodat alleen geautoriseerde partijen deze kunnen lezen.
• Symmetrische encryptie wordt gebruikt voor het snel versleutelen van grote hoeveelheden gegevens.
• AES (Advanced Encryption Standard) is een voorbeeld van symmetrische encryptie bij het versleutelen van bestanden.
• Asymmetrische encryptie gebruikt een openbare en een private sleutel.
• Wachtwoorden worden veilig opgeslagen zonder dat het originele wachtwoord kan achterhaald worden, met hashfuncties.

Digitale Certificaten

• Digitale certificaten bewijzen de authenticiteit van websites, e-mails en applicaties.
• SSL/TLS-certificaten zorgen voor veilige communicatie door gegevens te versleutelen en de identiteit van de website te verifiëren.
• Een PKI is een infrastructuur waarmee certificaten worden uitgegeven, beheerd en ingetrokken.
• Ontwikkelaars gebruiken code signing-certificaten om aan te tonen dat hun software afkomstig is van een betrouwbare bron.

Beveiligde Internetverbindingen

• Een beveiligde internetverbinding voorkomt dat gegevens tijdens transmissie worden onderschept of gemanipuleerd.
• Een VPN zet een versleutelde verbinding op tussen de gebruiker en het bedrijfsnetwerk.
• Websites gebruiken HTTPS om veilige communicatie tussen de browser en de server te garanderen.
• Dit voorkomt dat gegevens zoals wachtwoorden worden onderschept.
• IPsec wordt gebruikt om gegevens te versleutelen bij communicatie via een netwerk, vaak toegepast in bedrijfsomgevingen,.

Beveiligen van Data

• Een beveiligde template wordt gebruikt voor het veilig ontwikkelen of dupliceren van software.
• Templates die al zijn gescreend op beveiligingsproblemen wordt gebruikt (gecontroleerde ontwikkelomgevingen).
• Tools zoals Ansible of Puppet gebruiken veilige mallen om consistente en veilige software-implementaties te garanderen (Automatisering).
• Het gebruik van vooraf goedgekeurde en geconfigureerde software-images voor nieuwe apparaten is een optie.

Bescherming Datadragers

• Datadragers zoals USB-sticks en harde schijven moeten worden beschermd tegen verlies en diefstal.
• Software zoals BitLocker of VeraCrypt kan worden gebruikt om gegevens op datadragers te versleutelen (Encryptie).
• Datadragers bewaren in kluizen of kabelsloten gebruiken voorkomt diefstal (Fysieke beveiliging).
• Het beperken van wie datadragers kan aansluiten op systemen voorkomt toegang tot gevoelige gegevens (Toegangsbeheer).

Bescherming Mobiele Devices

• Mobiele apparaten zijn kwetsbaar door hun draagbaarheid en gebruik in openbare netwerken.
• Gegevens op mobiele apparaten versleutelen, zodat ze niet toegankelijk zijn voor onbevoegden bij verlies of diefstal (apparaatversleuteling).
• Met MDM kunnen organisaties apparaten op afstand beheren, updates pushen en gegevens wissen.
• Het gebruik van complexe PIN-codes of biometrie voorkomt ongeautoriseerde toegang tot het apparaat (sterke toegangscode).

Verwijderen Data

• Het correct verwijderen van gegevens voorkomt misbruik van gevoelige informatie.
• Data wiping (overschrijven van gegevens meerdere keren om herstel onmogelijk te maken).
• Fysieke vernietiging (Harde schijven en andere opslagmedia fysiek vernietigen met een shredder of perforator).
• Geautomatiseerde processen (systemen instellen om gevoelige gegevens automatisch te verwijderen op een bepaalde tijd).

Netwerk Verkeer Beschermen

• Netwerken moeten worden beschermd tegen afluisteren, manipulatie en ongeautoriseerde toegang.
• IDS monitoren netwerkverkeer op verdachte activiteiten en waarschuwen beheerders bij mogelijke bedreigingen.
• Segmentatie (Het opdelen van een netwerk in kleinere segmenten) beperkt de impact van een eventuele aanval.
• Gegevens die binnen het netwerk worden verzonden, kunnen worden versleuteld met protocollen zoals IPsec of TLS.

Draadloze Netwerk Beveiliging

• Wi-Fi-netwerken zijn gevoelig voor aanvallen zoals eavesdropping en spoofing.
• Gebruik altijd WPA3 als beveiligingsstandaard voor draadloze netwerken (sterke encryptie).
• Het niet uitzenden van de netwerknaam maakt het moeilijker voor ongewenste gebruikers om het netwerk te vinden (verborgen SSID).
• Alleen apparaten met vooraf goedgekeurde MAC-adressen krijgen toegang tot het (MAC-adresfiltering).