Iba't ibang Uri ng Tayutay

Iba't ibang Uri ng Tayutay

• Ang tayutay ay pag-iwas sa pangkaraniwang salita para maging kaakit-akit at mabisa ang pagpapahayag.
• Pagmamalabis (Hyperbole): Sadyang pinalalabisan o kinukulangan ang isang kalagayan. Halimbawa: "Bumaha sa buong paligid nang siya ay umiyak."
• Pagbibigay ng Katauhan o Pagsasatao (Personification): Pagbibigay katangian ng tao sa isang bagay na walang buhay. Halimbawa: "Humihiyaw ang mga kawayan sa lakas ng hangin."
• Pag-uyam (Irony): Paggamit ng mga salitang kapuri-puri pero kabaliktaran ang nais ipakahulugan. Halimbawa: "Kay kinis ng mukha mong butas-butas na sa kakapisil mo ng iyong tigyawat."
• Pagtawag (Apostrophe): Madamdamin na pagtawag sa isang nilalang o bagay na nagsisimula sa O o Oh. Halimbawa: "O, Bathalang Mahal! Nawa'y siya ay Iyong kupkupin."
• Pag-uulit (Alliteration): Pag-uulit ng unang titik o pantig. Halimbawa: "Iniinganyo, inaakay, inaanod ang inang inapi ng inyong inpong."
• Pagtatanong (Rhetorical Question): Pagpapayag sa pamamagitan ng pagtatanong na hindi naghihintay ng sagot. Halimbawa: "Bakit nagkaganito ang bayang ito?"
• Pagpapalit-saklaw (Synecdoche): Pagbanggit ng isang bahagi upang tukuyin ang kabuuan o vice versa. Halimbawa: "Ayaw kong makitang nakatungtong ang iyong paa sa aking pamamahay."
• Paghihimig (Onomatopoeia): Pagbuo ng salita batay sa tunog. Halimbawa: "Naglalagablab ang init ng panahon."
• Pagtatambis (Oxymoron): Pagsasama ng dalawang bagay o salita na magkasalungat ang kahulugan. Halimbawa: "Nakabibingi ang katahimikan."
• Kabaliktaran (Antithesis): Pagsasama ng dalawang ideya o salita na kabaliktaran ang kahulugan. Halimbawa: "Umiiyak man ang langit, nagbubunyi naman sa lupa."
• Pagtanggi (Litotes): Pagpapahayag ng pagsalungat sa pamamagitan ng paggamit ng dalawang negatibong pananaw. Halimbawa: "Hindi maliit na halaga ang isang milyong piso."
• Salantunay (Paradox): Pagpapahayag ng isang katotohanan sa pamamagitan ng sangkap na tila hindi totoo. Halimbawa: "Ang mga palaging talo sa buhay ang nagtagumpay."
• Pagpapalit- tawag (Metonymy): Pansamantalang pagpapalit ng mga pangalan ng bagay na magkaugnay. Halimbawa: "Igalang dapat ang mga maputing buhok."
• Eupemismo (Euphemism): Pagpapalit ng salitang mas magandang pakinggan kaysa sa salitang masyadong matalim. Halimbawa: "Kailangan nating bawasan ang mga empleyado."
•  Panaramdam (Exclamatory): Naglalarawan sa masisidhing damdamin. Halimbawa: "Noon, kapag nakikita kita, punung-puno ako ng kaligayahan at kilig!"

Simbolo at Alegorya

• Simbolo: Isang ordinayong bagay na may natatanging kahulugan. Halimbawa: Puso (pag-ibig).
• Alegorya: Isang kwento kung saan ang mga tauhan at kilos ay may higit pa sa literal na kahulugan. Halimbawa: Representasyon ng hustisya sa pamamagitan ng isang nakapiring na babae at isang balanse.

Ang Sukat at Tugma ng Tula

• Sukat: Bilang ng pantig sa bawat taludtod. Halimbawa: Labindalawa, labing-anim, labing-walo.
• Untol/Sesura: Katutubong tigil sa pagbasa at pagbigkas.
• Estropa/Saknong: Kalipunan ng mga taludtod na nagpapahayag ng isang kaisipan. Halimbawa: Kopla (dalawang taludtod), Kwarteto (apat na taludtod).

Tugma

• Ang tugma ay ang pagkakapareho ng dulong tunog sa isang taludtod.
• Tugmaang Ganap: Mga taludtod na nagtatapos sa patinig. Halimbawa: "Pakinggan mo aking bunso itong mga sasabihin".
• Tugmaang Di-ganap: Mga taludtod na nagtatapos sa katinig. Halimbawa: "May isang lupain sa dakong Silangan."

Ang Ponolohiya o Palatunugan

• Pag-aaral sa mga ponema (tunog), pagtaas-pagbaba ng tinig, diin at pagpapahaba ng tunog.
• Ponema: Pinakamaliit na yunit ng tunog. Halimbawa: /p/, /b/, /m/, /a/, /e/, /i/, /o/, /u/.

Malayang Taludturan

• Tula na hindi sumusunod sa bilang ng pantig, walang sukat at tugma.
• Halimbawa: "Bawal Lumabas" by Kim Chiu.

Ang Blank Verse

• Nakasulat sa mga regular na metrical ngunit unrhymed na linya.
• Madalas na nakasulat sa iambic pentameter.
• Halimbawa: "Thanatopsis" ni William Cullen Bryant.