Podcast
Questions and Answers
Jaki jest aktywny czynnik przekształcania warunków środowiskowych, który bierze udział w kształtowaniu klimatu, rzeźby terenu oraz jakości gleb?
Jaki jest aktywny czynnik przekształcania warunków środowiskowych, który bierze udział w kształtowaniu klimatu, rzeźby terenu oraz jakości gleb?
Woda
Ile stanowią wszystkie zasoby wody na Ziemi?
Ile stanowią wszystkie zasoby wody na Ziemi?
Co jest głównym źródłem zanieczyszczenia wód słodkich?
Co jest głównym źródłem zanieczyszczenia wód słodkich?
Ścieki komunalne, przemysłowe i rolnicze
Wymień przykłady związków azotowych.
Wymień przykłady związków azotowych.
Signup and view all the answers
Związki azotowe w wodzie stymulują rozwój mikroorganizmów, ale nie wpływają na jakość wody pitnej.
Związki azotowe w wodzie stymulują rozwój mikroorganizmów, ale nie wpływają na jakość wody pitnej.
Signup and view all the answers
Dlaczego azotany w wodzie pitnej są szkodliwe dla zdrowia?
Dlaczego azotany w wodzie pitnej są szkodliwe dla zdrowia?
Signup and view all the answers
Co to są nitrozoaminy?
Co to są nitrozoaminy?
Signup and view all the answers
Fosfor w wodzie pitnej bada się regularnie.
Fosfor w wodzie pitnej bada się regularnie.
Signup and view all the answers
Wymień trzy metale ciężkie, które są szczególnie niebezpieczne dla organizmów i środowiska.
Wymień trzy metale ciężkie, które są szczególnie niebezpieczne dla organizmów i środowiska.
Signup and view all the answers
Jaki jest główny sposób przedostawania się arsenu do wody?
Jaki jest główny sposób przedostawania się arsenu do wody?
Signup and view all the answers
Trójwartościowy arsen jest mniej toksyczny niż pięciowartościowy.
Trójwartościowy arsen jest mniej toksyczny niż pięciowartościowy.
Signup and view all the answers
Jaka jest dopuszczalna zawartość kadmu w wodzie pitnej?
Jaka jest dopuszczalna zawartość kadmu w wodzie pitnej?
Signup and view all the answers
Jaki wpływ na procesy biochemiczne w oczyszczalniach ścieków mają ścieki zawierające związki rtęci?
Jaki wpływ na procesy biochemiczne w oczyszczalniach ścieków mają ścieki zawierające związki rtęci?
Signup and view all the answers
Wymień dwa rodzaje drobnoustrojów występujących w zbiornikach wodnych.
Wymień dwa rodzaje drobnoustrojów występujących w zbiornikach wodnych.
Signup and view all the answers
Główne źródła drobnoustrojów allochtonicznych to...
Główne źródła drobnoustrojów allochtonicznych to...
Signup and view all the answers
Co to są infekcje wodnopochodne?
Co to są infekcje wodnopochodne?
Signup and view all the answers
Jakiego rodzaju patogeny występują w wodzie?
Jakiego rodzaju patogeny występują w wodzie?
Signup and view all the answers
Które z wymienionych wirusów nie są czynnikami chorób zanieczyszczających hydrosferę?
Które z wymienionych wirusów nie są czynnikami chorób zanieczyszczających hydrosferę?
Signup and view all the answers
Które z wymienionych bakterii nie są czynnikami chorób zanieczyszczających hydrosferę?
Które z wymienionych bakterii nie są czynnikami chorób zanieczyszczających hydrosferę?
Signup and view all the answers
Które z wymienionych pierwotniaków nie są czynnikami chorób zanieczyszczających hydrosferę?
Które z wymienionych pierwotniaków nie są czynnikami chorób zanieczyszczających hydrosferę?
Signup and view all the answers
Wymień 3 czynniki sprzyjające występowaniu wodnopochodnych chorób pasożytniczych.
Wymień 3 czynniki sprzyjające występowaniu wodnopochodnych chorób pasożytniczych.
Signup and view all the answers
Co to jest miano coli?
Co to jest miano coli?
Signup and view all the answers
Wymień 2 metody oznaczania bakterii grupy coli w wodzie przeznaczonej do spożycia .
Wymień 2 metody oznaczania bakterii grupy coli w wodzie przeznaczonej do spożycia .
Signup and view all the answers
Jaki jest indeks biologiczny (Bi)?
Jaki jest indeks biologiczny (Bi)?
Signup and view all the answers
Jaką rolę odgrywają promieniowce w glebie?
Jaką rolę odgrywają promieniowce w glebie?
Signup and view all the answers
Promieniowce wytwarzają tylko antybiotyki.
Promieniowce wytwarzają tylko antybiotyki.
Signup and view all the answers
Jaki jest najważniejszy rodzaj promieniowca w kontekście medycznym?
Jaki jest najważniejszy rodzaj promieniowca w kontekście medycznym?
Signup and view all the answers
W badaniu bakteriologicznym gleby obecność Escherichia coli świadczy o zanieczyszczeniu odchodami ludzkimi.
W badaniu bakteriologicznym gleby obecność Escherichia coli świadczy o zanieczyszczeniu odchodami ludzkimi.
Signup and view all the answers
Jaki jest główny cel badania helmintologicznego gleby?
Jaki jest główny cel badania helmintologicznego gleby?
Signup and view all the answers
Wymień 2 metody zagęszczające wykorzystywane w badaniu parazytologicznym gleby.
Wymień 2 metody zagęszczające wykorzystywane w badaniu parazytologicznym gleby.
Signup and view all the answers
Study Notes
Hydrosfera i Litosfera - Studium
- Woda: czynnik kształtujący środowisko, klimat, rzeźbę terenu i jakość gleby.
- Zasoby wodne (globalne): 1,5 miliarda km³. Ponad 95% to oceany, ok. 3% to woda słodka (głównie zamarznięta w lodowcach i śniegu).
- Zanieczyszczenia wód: ścieki komunalne, przemysłowe, rolnicze (nawozy i środki ochrony roślin). Związki azotu i fosforu powodują eutrofizację.
- Związki azotowe (szkodliwe): azot amonowy (NH4+), azotanowy (NO3-) i azotynowy (NO2-).
- Szkodliwe efekty azotanów: pobudzają rozwój mikroorganizmów, zmniejszają tlen, są toksyczne dla organizmów wodnych, zmniejszają skuteczność chlorowania. Wysokie stężenie azotanów jest szkodliwe dla ludzi (methemoglobinemia).
- Azotyny: prekursory nitrozoamin - związków rakotwórczych, mutagennych i teratogennych.
- Fosfor w wodzie: zwykle pochodzi ze ścieków, nawozów, osadów dennych itp. Fosforany rozpuszczalne pobierane są przez rośliny, mogące ograniczać ich wzrost w ekosystemach.
- Metale ciężkie i inne substancje toksyczne: arsen, miedź, kadm, ołów, rtęć, cynk, chrom, nikiel i selen - źródła zanieczyszczenia: ścieki przemysłowe, wody kopalniane, środki chemiczne.
- Arsen: trójwartościowy jest bardziej toksyczny. Dopuszczalne stężenie w wodzie pitnej: 10 μg/l. Dawka śmiertelna dla człowieka: 70-180 mg.
- Kadm: źródła zanieczyszczenia: przemysł (barwniki, farby, baterie). Dopuszczalne stężenie w wodzie pitnej: 5 μg/l.
- Rtęć: toksyczna dla organizmów wodnych, gromadzi się w łańcuchach pokarmowych. Źródła: odpady przemysłowe, ścieki. Dawka śmiertelna dla człowieka: ok. 1g. Dopuszczalne stężenie w wodzie pitnej: 1 μg/l.
- Drobnoustroje wodne: autochtoniczne (pochodzące z wody) i allochtoniczne (pochodzące z innych źródeł, np. ścieków).
- Infekcje wodnopochodne: choroby związane z zanieczyszczoną wodą, do celów picia, rekreacji lub codziennego użytku.
- Patogeny wodne: wirusy, bakterie, grzyby, pierwotniaki, i pasożyty. Woda może być środowiskiem dla nich lub miejscem bytowania form rozwojowych.
- Łańcuch epidemiologiczny: zakażona populacja -> zanieczyszczona woda/środowisko wodne-> podatna populacja.
- Źródła zanieczyszczeń biologicznych: ścieki, szpitale, fermy, wysypiska śmieci.
- Czynniki etiologiczne chorób wodnopochodnych: wszystkie grupy mikroorganizmów wymienionych wyżej.
- Metody oceny wody do picia: oznaczanie bakterii grupy coli (metody EN ISO 9308-1, EN ISO 9308-2), miano coli.
- Ocena ogólna jakości wody: indeks biologiczny, badania mikrobiologiczne.
- Uzdatnianie wody do picia: filtracja, koagulacja, dezynfekcja (ozon, chlor).
- Zagrożenia: metody oczyszczania nie gwarantują w pełni usunięcia mikroorganizmów. Chlorowanie niszczy większość bakterii i wirusów.
- Litosfera: część biosfery, związanej z hydrosferą i aerosferą. Miąższość ok. 80-150 km. Warstwy powierzchniowe przekształcają się w glebę.
- Procesy kształtujące litosferę: kosmiczne, endogeniczne, egzogeniczne i antropogeniczne.
- Zanieczyszczenie gleby: odpady antropogeniczne, ścieki, odchody, gnojowica, zanieczyszczenia atmosferyczne.
- Bakterie w glebie: autochtoniczne i allochtoniczne (patogenne).
- Promieniowce: około 10% mikrobioty gleby. Rozkład szczątków, wytwarzają antybiotyki (streptomycyna, wankomycyna, amfoterycyna B, nystatyna, aktynomycyna, mitomycyna).
- Ocena sanitarna gleby: badania bakteriologiczne i helmintologiczne.
- Zanieczyszczenie biologiczne gleby: bakterie jelitowe i pasożyty
- Metody badań helmintologicznych gleby: flotacja, sedymentacja.
- Użytkowanie zanieczyszczonej gleby: gleby z pasożytami mogą być nieodpowiednie do uprawy warzyw i owoców do spożycia na surowo.
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia: regulacje dotyczące wody pitnej i jakości wody.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Ten quiz skupia się na roli wody w kształtowaniu środowiska, jej zasobach oraz zanieczyszczeniach. Dowiedz się, jak azot i fosfor wpływają na jakość wód oraz jakie są ich szkodliwe efekty dla ekosystemu. Sprawdź swoją wiedzę na temat istotnych procesów związanych z hydrosferą i litosferą.
