Hoofdpijn en Fysiotherapie

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Wat is een kenmerk van hoofdpijn met een cervicogene oorzaak?

De hoofdpijn is nooit beïnvloedbaar.

De pijn is altijd bilateraal.

De hoofdpijn komt alleen 's nachts voor.

De hoofdpijn ontwikkelt zich samen met een secundaire oorzaak. (correct)

Welke soort hoofdpijn wordt niet als primair beschouwd?

Clusterhoofdpijn

Tension type headache

Hoofdpijn door medicijnonttrekking (correct)

Migraine

Wat is een oorzaak van secundaire hoofdpijn?

Oogvermoeidheid

Spanning of stress

Cervicale vasculaire stoornissen (correct)

Verkeerde houding

Wat is de rol van de n. occipitalis major in het veroorzaken van hoofdpijn?

Hij is kwetsbaar voor irritatie in de cervicale regio. Signup and view all the answers

Welke uitspraak over de prevalentie van hoofdpijn is correct?

Vrijwel niemand met hoofdpijn gaat naar de huisarts. Signup and view all the answers

Wat is een voorbeeld van een aandoening waarbij hoofdpijn een symptoom kan zijn?

Reumatoïde artritis Signup and view all the answers

Wat is een reden waarom fysiotherapie effectief kan zijn bij hoofdpijn?

Het kan oorzakelijke stoornissen opheffen of gevolgen verminderen. Signup and view all the answers

Welke cervicaal gerelateerde oorzaak van hoofdpijn is vaak moeilijk te diagnosticeren?

Trauma of beschadiging van hoofd of nek Signup and view all the answers

Wat is de verhouding van vrouwen tot mannen die met duizeligheid naar de huisarts gaan?

Vrouwen komen tweemaal zo vaak als mannen. Signup and view all the answers

Wat wordt niet genoemd als een component dat bijdraagt aan het evenwichtsgevoel?

Hormonale systeem Signup and view all the answers

Wat is de doelstelling van het Epley of repositioning manoeuvre?

Om zelfs zwevende deeltjes in de semicirculaire kanalen te verplaatsen. Signup and view all the answers

Welk onderzoek sluit niks in, maar sluit wel uit?

Draaistop proef Signup and view all the answers

Welke van de volgende tests evalueert vooral proprioceptie en reactie op verstoring?

Romberg test Signup and view all the answers

Wat is de aanbevolen positie voor het hoofd tijdens de Dix–Hallpike test?

In een lichte extensie met 45 graden rotatie. Signup and view all the answers

Wat is de incidentie van duizeligheid in de huisartsenpraktijk per jaar?

27:1.000 Signup and view all the answers

Welke oefening legt een nadruk op de proprioceptieve systemen door het gebruik van het evenwichtsorgaan te bemoeilijken?

De patiënt sluit zijn ogen. Signup and view all the answers

Wat is een resultaat dat niet wordt verwacht na de Epley manoeuvre?

Toegenomen reactie op visuele input Signup and view all the answers

Wanneer is een oefenprogramma nuttig voor patiënten met een chronische dysfunctie van het evenwichtsorgaan?

Als de dysfunctie stabiel is gedurende langere tijd. Signup and view all the answers

Welke symptomen zijn geen rode vlaggen voor ernstige medische aandoeningen?

Lichte hoofdpijn Signup and view all the answers

Wat is een kenmerken van spanningshoofdpijn?

Bilaterale drukkende of knellende pijn Signup and view all the answers

Wat is een mogelijke oorzaak van cervicale hoofdpijn?

Hypertonie van nekmusculatuur Signup and view all the answers

Wat zijn triggerpoints?

Actieve en latente punten die pijn veroorzaken Signup and view all the answers

Welke hoofdpijn kan geassocieerd worden met een verhoogde zweetsecretie van het voorhoofd?

Cluster hoofdpijn Signup and view all the answers

Wanneer treedt medicatie-overgebruikshoofdpijn op?

Bij gebruik van meer dan 15 dagen per maand van pijnstillers Signup and view all the answers

Wat is de belangrijkste focus bij de behandeling van cervicogene hoofdpijn?

Herstellen van gewrichts- en spierdysfunctie Signup and view all the answers

Hoe wordt primaire hoofdpijn gedefinieerd?

Hoofdpijn die voortkomt uit onafhankelijke pathomechanismen Signup and view all the answers

Wat wordt niet beschouwd als een type primaire hoofdpijn?

Medicatieve hoofdpijn Signup and view all the answers

Wat beschrijft het beste de oorzaak van migraine?

Het komt regelmatig voor en kan verband houden met hormonale veranderingen Signup and view all the answers

Wat is de rol van de N. occipitalis bij hoofdpijn?

Het is vaak betrokken bij compressie en trofiekstoornissen Signup and view all the answers

Wat is een kenmerk van clusterhoofdpijn?

Het komt vaak voor in aanvallen gedurende de dag Signup and view all the answers

Welke van de volgende is GEEN mogelijke behandeling voor hoofdpijn?

Altijd bedrust waar mogelijk Signup and view all the answers

Study Notes

Hoofdpijn

95% van de mensen met hoofdpijn gaat niet naar de huisarts.
61% van de vrouwen en 45% van de mannen had het afgelopen jaar hoofdpijnklachten.
Bij kinderen (vanaf 5 jaar) meldde 53% hoofdpijnklachten het afgelopen jaar.
Gemiddeld worden 31 patiënten per jaar per huisarts naar de fysiotherapeut verwezen (DTF onbekend).

Hoofdpijn: NHG standaard (IHS)

Primaire hoofdpijn:
- Migraine
- Spanningshoofdpijn
- Clusterhoofdpijn
- Trigeminale autonome cefalalgia
- Andere soorten (bijv. hersenvliesontsteking, metaal in hoofd)
Secundaire hoofdpijn:
- Vaak fysiotherapeutisch relevant
- Trauma/beschadiging van hoofd/nek
- Craniaal/cervicaal vaatprobleem
- Intracraniële niet-vasculaire problemen
- Medicatiegebruik/onthouding
- Infectie
- Stoornissen van homeostase
- Problemen met schedel, nek, ogen, oren, neus, sinussen, tanden, kaak of andere gezichtsstructuren
- Psychiatrische aandoeningen

Fysiotherapeutische behandeling van hoofdpijn

Hoofdpijn is behandelbaar door de fysiotherapeut als:
- De klachten een cervicogene oorzaak hebben.
- De spanning of de oorzaak van de spanning beïnvloedbaar is.
- Oorzakelijke stoornissen te verminderen of op te heffen.
- Of de effecten van de stoornissen te verminderen.

Anamnestisch patroon cervicogene hoofdpijn

Ontwikkelt in relatie met secundaire oorzaak (somatotopisch/segmentaal, vaak unilateraal).
Toe- of afname correleert met provocatie van de secundaire oorzaak.

Cervicale oorzaken van hoofdpijn (theorieën)

Cervicale stoornissen (nociceptie, orthosympathieke systeem)
Inklemming n. occipitalis major
Problemen C0-C3 gewrichten
Pathologie in nekspieren
Andere vertebrale pathologie (bijvoorbeeld discusproblemen)

Nekpijn versus hoofdpijn

Sommige pijn in de nek kan worden gerefereerd (d.w.z. ervaren als hoofdpijn), dit komt door verschillen in innervatie-dichtheid en somatotopische organisatie.

Hoofdpijn als symptoom van een andere aandoening

Reumatoïde artritis
Trauma/bandbeschadiging in de nekregio
Discusproblemen (bijvoorbeeld C3, C4)
Aangeboren afwijkingen
Andere mogelijke oorzaken

Nervus occipitalis major

Loopt door m. semispinalis en m. trapezius, gevoelig voor irritatie.
Loopt onder de m. obliquus capitis inferior.
Rek bij rotatie hoofd kan irritatie veroorzaken.
Compressie geeft geen pijn, maar trofische stoornissen wel.

Rode vlaggen

Meningitis
Tumoren
Ernstige symptomen (braken, flauwvallen, visusproblemen, koorts, plotseling ontstaan na 40 jaar).

Conclusie: Spanningshoofdpijn en mogelijk cervicale relatie

Therapie: Zoek de factoren die de hoofdpijn veroorzaken en behandel die.
- Gewrichts- en spierdysfunctie corrigeren.
- Belastbaarheid van het zenuwstelsel herstellen.
- Ergonomie aanpassen (indien van toepassing).

Opbouw behandeling

Zenuwdynamische bewegingen.
Spieren rekken.
Houding corrigeren.

Hoofdpijn prevalentie

Lifetime prevalentie van hoofdpijn: 96%.
Driemaands prevalentie: 64%.
Puntprevalentie: 16%.

IHS: Primaire en Secundaire hoofdpijn

Primaire hoofdpijn: Verstoringen die op zichzelf staan, geen ander probleem als oorzaak.
Secundaire hoofdpijn: Gevolg van andere aandoeningen.

Typen primaire hoofdpijn

Spanningshoofdpijn:
- Tweezijdig, drukkend/knellend, gematigde intensiteit (spiergerelateerd).
- Duur: minuten tot dagen.
- Niet verergerend bij inspanning.
- Misselijkheid en licht/geluidsovergevoeligheid mogelijk.
- Stoort activiteiten, maar verhindert ze meestal niet.
Migraine:
- Herhalende unilaterale pijn (4-72 uur).
- Pulserende, matig tot heftige intensiteit.
- Verergering bij inspanning, misselijkheid, foto/geluidsovergevoeligheid.
- Verstoort dagelijkse activiteiten.
- Met of zonder aura.
- Vaker bij vrouwen en vaak gekoppeld aan menstruatiecyclus.
Clusterhoofdpijn:
- Herhalende, zeer hevige eenzijdige pijn (15-180 minuten).
- Frequenties variëren van eenmalig om de dag tot 8 keer per dag.
- Vaak gepaard met een rode/tranende oog, neusverstopping, ooglidzwelling, pupilvernauwing, verhoogde transpiratie, onrust.
- Veronderstelde oorzaak: gerelateerde druk op n. trigeminus (verwijding a. carotis + rol hypothalamus).

Medicatie-overste hoofdpijn

Onvoldoende gebruik van medicatie tegen hoofdpijn (bijv. paracetamol, NSAID's, triptanen)

Cervicogene hoofdpijn

Hoofdpijn is gerelateerd aan een vermoedelijke cervicale oorzaak.
Segmentaal en vaak unilateraal.
Pijnintensiteit verandert afhankelijk van de vermoedelijke cervicale oorzaak.
Veronderstelde mechanisme:
- Hypertonie van nekspieren (door psychosociale factoren).
- Ischemie (triggerpoints) → pijn.
- N. occipitalis major inklemming.
- Problemen met gewrichten C0-C3.
- Veranderingen van spieren, ligamenten en disci.
- Andere mogelijkheden

Triggerpoints

Actieve triggerpoints veroorzaken pijn direct.
Latente triggerpoints veroorzaken pijn bij druk, spanning oid.

Hoogcervicale problematiek

Convergentie: Axonen van verschillende neuronen komen samen om informatie te integreren.
Hoogcervicale flexie-rotatie test: Beweging in hoog-cervicale regio, klachten → vermoedelijk hoogcervicale oorzaak.

Behandeling

Musculair: Trigger point massage, dry needling. Symptoombestrijding.
Mechanisch/zenuwgerelateerd: Herstellen van gewrichts/zenuw mobiliteit. Compressie verminderen (houding/beweging). Verminderen van excessieve controle.
- Deep neck flexoren (cranio-cervicale flexie test). Geleidelijk herleren gezond beweeggedrag en motorisch leren.
- Eventuele ingrepen op het niveau van activiteiten.

Internationale criteria voor cervicogene hoofdpijn (IHS)

Beperkte cervicale mobiliteit (flexie, extensie, rotatie) ten opzichte van andere hoofdpijnvormen.
Pijnlijke dysfunctie hoogcervicale gewrichten (C0-C3).
Verlaagde drukpijndrempel op de kop/suboccipitaal.
Dysfunctie cervicale flexoren.
Meer gespannen nekspieren.

Duizeligheid

Incidentie: ongeveer 27/1000 patiënten per jaar bij huisartsen.
Vrouwen hebben twee keer zo vaak last als mannen.
Toename met leeftijd.

Duizeligheid: Oorzaken

Perifere vestibulaire systeem (oor)
Visuele systeem (ogen)
Proprioceptieve systeem (lichaamsgevoel)

Duizeligheid: Diagnostiek

Ontoneurologisch onderzoek (dubbelzien, problemen met spreken, slikken, ataxie, nystagmus, Romberg-test)
Provocatie hoog cervicale proprioceptie.
Hypothesen: BPPD (Dix-Hallpike manoeuvre).

Duizeligheid: Provocatie test BPPD

Zittende positie, benen gestrekt.
Hoofd rotatie 45 graden.
Snell gaan liggen op rug, hoofd licht extensie en geroteerd.
Observatie van ogen 30-45 sec.

Duizeligheid: Differentiële diagnose

HST (head-shaking nystagmus test) uitsluiten, niet bevestigen.
Draaistop proef uitsluiten, niet bevestigen.
Vinger-wijsproef voor proprioceptie en stenose.
Koorddansgang voor cerebellaire stoornissen en opgerichtractie.
Romberg-test voor proprioceptie en reactie op verstoring.

Duizeligheid: Behandeling

Stabiele dysfunctie evenwichtsorgaan (chronisch):
- Programma voor compensatiemechanismen (bijvoorbeeld activiteiten die visus beperken).
- Beïnvloeding van andere balans systemen.
BPPD: Eppley manoeuvre (positieseries om deeltjes te verplaatsen).
- Dix-Hallpike test.
- 90 graden rotatie.
- Liggende posities tot zijligging, 45 graden kijken naar de grond.
- Omhoog brengen naar zittende positie.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Test je kennis over de soorten hoofdpijn en hun behandelingen volgens de NHG standaard. Leer meer over de gevolgen van primaire en secundaire hoofdpijn en de rol van fysiotherapie. Ontdek belangrijke statistieken over hoofdpijnklachten in de bevolking.