Hidayet, İhsan, İhlas ve Takva

• Hidayet, doğru yolu bulma ve Allah'a yakınlaşmayı sağlayan inanç, ibadet ve davranışlarla yönlendirilmedir.

Hidayetin Aşamaları

• İlahi hidayet, Allah'ın insanlara doğru yolu göstermesidir.
• Peygamberin hidayeti, peygamberlerin Allah'ın emirlerini öğretmesidir.
• Kitapların hidayeti, Kur'an-ı Kerim gibi kutsal kitapların doğru yolu göstermesidir.
• Akıl ve irade hidayeti, insanların akıl ve iradeleriyle doğru yolu seçme gücüdür.
• İhsan, bir şeyi en güzel şekilde yapmak ve Allah'a ibadet ederken O'nu görüyormuş gibi bilinçli olmaktır.
• İhsan, insanlara, Allah'a ve tüm varlıklara karşı yüksek bir ahlak anlayışıyla en güzel şekilde davranmaktır.
• Örnek olarak, yardıma muhtaç birine yardım ederken sadece Allah rızasını gözetmek ihsandır.
• İhlas, ibadetlerin yalnızca Allah'ın rızası için yapılmasıdır; samimi kalp ve içtenlikle yapılan her türlü ameli ifade eder.
• Namazı sadece Allah'ın rızasını kazanmak için kılmak ihlastır.
• Takva, Allah’ın emirlerine uymak ve yasaklarından kaçınmaktır, dini sorumlulukları yerine getirirken kalp ve davranışları arındırmaktır.
• Günah işlememek ve Allah’ın emirlerine tam olarak uymak takvadır.
• Sırat-ı müstakim, dosdoğru yol, yani Allah’ın onayladığı doğru yoldur.
• Kur'an’a göre sırat-ı müstakim, adaletli, dürüst ve Allah’a yakın bir yaşamı ifade eder.
• Sırat-ı müstakimde olmak isteyen kişi, İslam’ın temel ilkelerine uygun yaşamalı, sabırlı ve adaletli olmalı, iyiliği emredip kötülükten sakınmalıdır.
• Cihat, Allah yolunda mücadele etmektir; sadece savaş değil, dinin öğretilmesi, kötü alışkanlıklara karşı savaşmak, insanlara yardım etmek gibi geniş bir anlam taşır.

Cihat Alanları

• Fiziki cihat, İslam’ı savunmak için yapılan savaştır.
• Ruhsal cihat, kendi nefis ve isteklerine karşı mücadele etmektir.
• Eğitim cihatı, İslam’ı doğru şekilde öğrenmek ve öğretmektir.
• Salih amel, Allah’ın rızasına uygun olan ve hayırlı sonuçlar doğuran davranışlardır.
• İbadetleri eksiksiz yerine getirmek ve yoksullara yardım etmek salih ameldir.

Diğer Kavramlar

• el-Hâdî, Allah’ın hidayet veren ismidir; insanları doğru yola yönlendirir.
• Hüda, doğru yolu gösteren anlamında olup, hidayetin özüdür.
• İhtida, doğru yolu bulma, hidayet bulma anlamına gelir.
• Mühtedi, hidayet bulan, doğru yola giren kişidir.
• Muhsin, yaptığı her şeyde Allah’a yönelen ve her amelde güzel davranan kişidir.
• Hâlis, saf, karışık olmayan, Allah için yapılan amellerdir.
• Muhlis, ihlaslı, yapılan her işte yalnızca Allah’a yönelen kişidir.
• Cibril Hadisi, Cebrail'in Peygamber Efendimiz’e (sav) dinin esaslarını sormak için soru sorduğu, iman, İslam ve ihsan konularında bilgiler içeren hadistir.
• Riya, gösteriş yapma, insanların takdirini kazanma amacıyla yapılan amellerdir ve İslam’da istenmeyen bir davranıştır.
• Müttaki, takva sahibi, Allah’tan korkan ve O’nun emirlerine uyan kişidir.
• Tebliğ, dinî bilgilerin insanlara iletilmesi, öğretilmesi anlamına gelir.
• İrşat, insanlara doğru yolu göstermek, onları doğruya yönlendirmektir.
• Emr-i bi'l Ma'ruf ve Nehy-i ani'l-Münker, iyi olanı emretmek ve kötü olanı yasaklamaktır; İslam’da toplumun düzenini sağlamak için çok önemli bir görevdir.
• Amel, yapılan her türlü eylem ve davranıştır.
• Firdevs, cennet içinde en yüksek, en güzel yerdir, Allah’ın rızasına en yakın olan yerdir.