Groepsdruk & Conformisme: Psychologie

Groepsdruk & Conformisme

• Groepsdruk: De invloed van een groep op het gedrag van individuen.
• Groepsgrootte: Een groep van 4-5 personen heeft al een aanzienlijke invloed, een grotere groep heeft niet een veel sterker effect.
• Unanimiteit: Een proefpersoon conformeert zich minder aan een meerderheid als er één iemand is die hetzelfde standpunt heeft.
• Groepsaffiliatie: De conformiteit is sterker als de proefpersoon zich sterk verbonden voelt met de groep of het doel van de groep.
• Groepscohesie: Een sterke groepscohesie verhoogt de conformiteit, met het risico op groepsdenken.
• Angst voor afwijzing: Mensen conformeren zich aan een groep waar ze niemand kennen uit angst voor afwijzing en negatieve beoordeling.

Experiment van Milgram

• Milgram's experiment: Deelnemers gaven schokken aan een 'leerling' op bevelen van een autoriteit, ondanks het uiten van pijn door de leerling.
• Gevolg: 65% van de deelnemers gaf de maximale schok despite de gevarensignalen.
• Conclusie: Mensen zijn geneigd te luisteren naar bevelen van autoriteiten, zelfs als ze er niet mee instemmen.
• Gebrek aan autoriteit: Als de leider de kamer verliet, stopten de meeste proefpersonen met het geven van schokken.

Factoren die de invloed van de leider bepalen

• Experimentlocatie: Meer invloed in een universiteit dan in een kantoor aan de rand van de stad.

Motivatietheorie van Freud

• Ego: Het ego probeert onaanvaardbare impulsen van het id acceptabel te maken.
• Voorbeelden: Terroristen die aanslagen plegen "in naam van God," mensen die cannabis gebruiken voor een betere nachtrust.
• Identificatie: Het ego vereenzelvigt zich met iemand anders en neemt kenmerken van die persoon over.
• Voorbeeld: Pubers die zich identificeren met hun idool.
• Verschuiving: Het ego verplaatst bedreigende impulsen van het oorspronkelijke object naar een minder bedreigend object.
• Voorbeeld: Boosheid op de baas wordt geuit op de partner.
• Sublimatie: Het ego zet onaanvaardbare wensen om in sociaal gewaardeerde activiteiten.
• Voorbeeld: Iemand met agressieve impulsen gaat vechtsport beoefenen.
• Kritiek: De motivatietheorie van Freud verklaart niet alle vragen, het hedonistisch principe (plezier en pijn als drijfveer) is moeilijk te bewijzen en het bestaan van afweermechanismen is moeilijk te bewijzen.

Biologische Psychologie: Uitgangspunten & Stress

• Biologische basis van gedrag: Neurofysiologie en gedragsgenetica proberen een dieper inzicht te krijgen in het gedrag van mensen.
• Biologische determinanten: Gedachten, gevoelens, interacties worden beïnvloed door biologische processen in het lichaam.
• Erfelijke factoren: Kleine verschillen in het erfelijk materiaal zorgen voor grote verschillen tussen mensen.
• Cellen: Bouwstenen van het lichaam, elk met een kern/nucleus die het erfelijk materiaal bevat in chromosomen.
• Chromosomen: Bevatten instructies voor de cel, bestaan uit een wenteltrap met twee basenparen per trede.
• Basenparen: Adenine, Guanine, Thymine, Cytosine.
• DNA: Bestaat uit meer dan 3 miljard basenparen, de volgorde bepaalt de aanmaak van aminozuurketens, die eiwitten vormen.
• Eiwitten: Structurele (vormgevende) en enzymatische (scheikundige) functies, bepalen anatomie en fysiologie van het lichaam.
• Gen: Een stukje DNA met de software voor bepaalde erfelijke eigenschappen, ongeveer 20.000-25.000 genen per mens.
• Allelen: Verschillende varianten van een gen, bijv. allel voor blond, bruin, zwart haar.
• Homozygoot: Twee identieke allelen voor een gen.
• Heterozygoot: Twee verschillende allelen voor een gen.
• Dominant allel: Het allel dat tot uiting komt in het fenotype, bijv. donker haar over blond haar, volle lippen over dunne lippen.
• Recessief allel: Allel dat alleen tot uiting komt wanneer het homozygoot aanwezig is.
• Additieve kwantitatieve overerving: Verschillende genen beïnvloeden een eigenschap en hun effecten zijn optelbaar (bijv. lengte, gewicht).
• Polygenetische overerving: Verschillende genen bepalen één kenmerk (bijv. intelligentie, persoonlijkheid).
• Pleiotropie: Eén gen kan meerdere eigenschappen beïnvloeden (bijv. schizofrenie en manisch-depressiviteit).

Rol van Milieufactoren

• Milieufactoren: Omgevingsfactoren die op het individu inwerken, beïnvloeden het fenotype in combinatie met erfelijke factoren.
• Micro-niveau: Directe omgeving, bv. zwangerschap, handicap, trauma, verouderingsproces.
• Meso-niveau: Emotionele sfeer in het gezin, relatie met partner, opvoedingsvaardigheden.
• Macro-niveau: SES, cultuur, levensstijl, waardepatroon, economische crisis.
• Materiële factoren: Fysieke en chemische, bv. alcoholgebruik, infecties, drugs, voedseltekort, insecticiden, straling.
• Psychische factoren: Stress.
• Sociale factoren: Steun en ondersteuning van vrienden en familie.
• Onverwachte gebeurtenissen: Verhuis, ziekte, echtscheiding.
• Voorspelbare veranderingen: Puberteit, adolescentie, vroege volwassenheid.
• Duurzame stressoren: Werkloosheid, armoede, oorlogsomstandigheden.
• Tijdelijke stresserende gebeurtenissen.
• Component cause: Een deel van de oorzaak van het fenotype, in combinatie met andere factoren.

Samenvatting

• Erfelijke factoren en milieufactoren beïnvloeden samen het fenotype, de zichtbare eigenschappen van een persoon.
• Biologische psychologie: De study van de biologische basis van gedrag.
• De rol van erfelijkheid, genen en milieufactoren in het creëren van variatie tussen mensen.
• Milieufactoren kunnen een invloed hebben op het ongeboren kind, tijdens de geboorte en na de geboorte.
• Erfelijkheid en omgeving werken samen om de persoonlijkheid en het gedrag van een individu te vormen.