Podcast
Questions and Answers
Kant'a göre, matematiksel önermeler neden analitik değil sentetiktir?
Kant'a göre, matematiksel önermeler neden analitik değil sentetiktir?
Kant'a göre, felsefe ve matematik aynı sınıflara düşer.
Kant'a göre, felsefe ve matematik aynı sınıflara düşer.
False
Kant'ın matematik felsefesinin merkezini oluşturan temel yargılara ne ad verilir?
Kant'ın matematik felsefesinin merkezini oluşturan temel yargılara ne ad verilir?
aritmetik ve geometri
Kant'a göre matematiksel bilgi, __________ değil sentetiktir.
Kant'a göre matematiksel bilgi, __________ değil sentetiktir.
Signup and view all the answers
Gottfried Leibniz'in matematik felsefesine getirdiği yaklaşım nasıldır?
Gottfried Leibniz'in matematik felsefesine getirdiği yaklaşım nasıldır?
Signup and view all the answers
Leibniz'e göre, her şey aslında sayıdan sudûr etmiştir.
Leibniz'e göre, her şey aslında sayıdan sudûr etmiştir.
Signup and view all the answers
Leibniz, 0'ı 'yokluk', 1'i '_____' olarak yorumlamıştır.
Leibniz, 0'ı 'yokluk', 1'i '_____' olarak yorumlamıştır.
Signup and view all the answers
Leibniz'e göre, doğuştan ideler hangi alanlarda ayrılır?
Leibniz'e göre, doğuştan ideler hangi alanlarda ayrılır?
Signup and view all the answers
Eşleştirme sorusu: Leibniz'in açık ve seçik kavramlar anlayışı
Eşleştirme sorusu: Leibniz'in açık ve seçik kavramlar anlayışı
Signup and view all the answers
Study Notes
Gottfried Wilhelm Leibniz (1646-1716)
- Leibniz, matematiğin kesinliğine ve tutarlılığına farklı bir yaklaşım getiriyor.
- Onun görüşüne göre, matematikçiler ve filozoflar da hata yapabilirler.
- Leibniz, bilimi ve dini uzlaştırmayı amaçlamıştır.
- Leibniz'e göre, doğruluktan ziyade hislerin egemen olduğu fikir ayrılıklarının son bulması için düşüncenin matematikleştirilmesi gerekmektedir.
Leibniz'in Sayı Görüşü
- Leibniz, Pythagorasçı öğretiye uygun olarak, her şeyin aslının sayı olduğunu iddia etmiştir.
- Sayı sisteminin yaradılışı, ikili sistemle ifade edilmektedir.
- 0, "yokluk" ve 1, "Tanrı" olarak yorumlanmıştır.
Açık ve Seçik Kavramlar
- Açık kavramlar, doğrudan gelen, yani aracısız elde edilen kavramlardır.
- Seçik kavramlar, işaret ettiği veya karşılık geldiği şeyin benzeri şeylerden ayırt edilmesini sağlayan ölçütlere sahip olduğu zaman seçiktirler.
- Kısaca, açık ve seçik kavramlar, kavramın anlamını doğrudan ve kesin olarak ifade etmektedir.
Leibniz'in İspat Görüşü
- Leibniz'e göre, bir ispat, belli özdeşliklerden başlayarak kimi dizilişidir.
- Geometrik ispatlar, temelde içeriklerine dayanırlar.
- Leibniz, modern ispata yakın bir düşünceye sahiptir.
Immanuel Kant (1724-1804)
- Kant, hem ampirizmin hem de rasyonalizmin kavrayışlarını bir araya getirmeye çalışan bir filozoftur.
- İnsan aklı, bilgiyi depolamakla görevli değildir, aynı zamanda depolanan bilgiyi belli bir düzene koyar, işler ve anlamlı hale getirir.
- Kant, insan aklına bir yön ve bir yöntem çizmek zorunluluktur.
Kant'ta Akıl Kavramı
- İnsan aklı, dış dünyanın yapısından etkilendiği kadar aklın yapısından da etkilendiği sonucunu doğurmaktadır.
- Bilim sübjektif bir yöne sürüklenebilir.
- Kant'ın bakış açısından, aklın işleyişine matematiği entegre etmek kesinliğe giden yolda en başarılı yöntemdir.
Kant'ta Analitik-Sentetik Ayrımı
- Kant, temel olarak 2 farklı yargı biçimi arasında bir ayrım olması gerektiğini düşünmüştür.
- Analitik yargılar, zihnin bir kavramı, içkin olarak onun bir parçası olan diğer bir kavrama ayrıştırarak çözümlendiği yargılardır.
- Sentetik yargılar, zihnin, birbiriyle herhangi bir içkin ilişkili olmayan kavramları sentezlediği ve bir araya getirdiği yargılardır.
Kant'ta A priori- A posteriori Kavramları
-
Deneyden bağımsız elde edilen bilgi a prioridir.
-
Deney yardımı ile elde edilen bilgi ise a posterioridir.
-
A priori bilgi, içseldir, tamamıyla zihinseldir.### Felsefe ve Matematik İlişkisi
-
Felsefe, genel kavramlarla ilgilenirken, matematik sezgi yoluyla beynimizde a priori bulunan kavramları inşa etmeye çalışmaktadır.
-
Matematik, diğer bilimlere üstün kılınmaktadır.
Kant'a Göre Matematik
- Kant'a göre matematik mümkündür.
- Dış dünyadan gelen iletilerin beyinde yüksek yüzde ile yorumlanması, beynin ancak doğru kodlanması ile mümkün olabilir.
- Beynin doğru kodlanması, ancak beynin matematikselleşmesi ile mümkündür.
Beyin ve Dış Dünya İlişkisi
- Beynin yapısı, dış dünya ile uyum içerisindedir.
- Bir anahtarın kilidine uyumu gibi, beyin ile dış dünya etkileşime girdiğinde üst düzey bir iletişim söz konusu olmaktadır.
Matematiğin A Priori Olarak Varlığı
- Kant, matematiğin a priori olduğuna inanmaktadır.
- Beyinde de a priori yerleşmiş uzay (geometri) ve zaman (aritmetik) sezgisi olduğuna inanmaktadır.
Kant'ta Öğrenilmesi Gereken Temel Kavramlar
- Akıl
- Analitik ve Sentetik yargılar
- A priori ve A posteriori
- Matematiğin Sentetik A posteriori oluşu
- Saf Görü
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Gottfried Leibniz, 1646-1716 yılları arasında yaşamış ünlü bir matematikçi ve filozoftur. Matematiğin kesinliğine ve tutarlılığına farklı bir yaklaşım getirmiştir.
