Gliniana architektura i budowle
59 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Jaki materiał budulcowy od wieków był wykorzystywany przez ludzi?

Glina

Które z wymienionych grup ludności wykorzystywały glinę do budowy swoich domów? (Wybierz wszystkie prawidłowe odpowiedzi)

  • Mieszkańcy Persji (correct)
  • Mieszkańcy Azji Centralnej (correct)
  • Rdzenni mieszkańcy Ameryki Północnej (correct)
  • Dogoni (correct)
  • Indianie Pueblo (correct)

Z czym mieszano glinę, aby uzyskać trwalszą masę budowlaną?

Sieczkę słomianą, nawóz zwierzęcy

Budynki z gliny są niezdrowe dla ludzi.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Jaki przykład budowli z suszonej cegły, zlokalizowany w południowo-wschodnim Iranie, jest największym na świecie?

<p>Arg -e Bam</p> Signup and view all the answers

Które ptaki wykorzystują glinę do budowy swoich gniazd?

<p>Garncarze, jaskółki</p> Signup and view all the answers

Jakie zwierzęta poza ptakami, wykorzystują glinę do budowania?

<p>Jaskółki (skalne, dymówki, oknówki)</p> Signup and view all the answers

Osy gancarskie budują gniazda z gliny.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Jaka jest największa zaleta konstrukcji szkieletowych?

<p>Ograniczenie masy budowli i stabilna konstrukcja</p> Signup and view all the answers

Jaka słynna budowla jest przykładem konstrukcji szkieletowej?

<p>Wieża Eiffla</p> Signup and view all the answers

Jakie zastosowanie mają konstrukcje szkieletowe poza wieżami?

<p>Budowa wiaduktów, mostów kolejowych, domów w postaci drewnianych konstrukcji kratowych tzw. mur pruski</p> Signup and view all the answers

Konstrukcje szkieletowe nie są spotykane w przyrodzie.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

W jaki sposób drzewa figowe (Ficus rumphii) tworzą konstrukcje szkieletowe?

<p>Gałęzie drzew rosną do środka korony, przeplatają się i zrastają ze sobą, tworząc szkielet z krat.</p> Signup and view all the answers

Konstrukcje szkieletowe można zaobserwować wyłącznie w makroskali.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie elementy kości długich tworzą konstrukcję szkieletową?

<p>Delikatne blaszki kostne</p> Signup and view all the answers

Wymień dwie zalety życia pod ziemią.

<p>Stabilne warunki życia, łatwiejsze schronienie przed wrogami</p> Signup and view all the answers

Jaka cecha budowy kreta ułatwia mu kopanie?

<p>Przednie kończyny przypominające łopaty, wyposażone w długie pazury</p> Signup and view all the answers

Jakie zwierzę oprócz kreta żyje pod ziemią i tworzy społeczności?

<p>Golec</p> Signup and view all the answers

Człowiek nie jest przystosowany do życia pod ziemią.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Podaj przykład podziemnych budowli wybudowanych przez człowieka.

<p>Rzymskie katakumby chrześcijan, podziemne miasta w Turcji</p> Signup and view all the answers

Co produkuje pająk topik, by móc oddychać pod wodą?

<p>Pająk topik buduje pod wodą pajęczynę, którą wypełnia powietrzem</p> Signup and view all the answers

Jaka konstrukcja wykorzystuje podobny mechanizm do pajęczyny pająka topika, by zapewnić powietrze pod wodą?

<p>Dzwony kesonowe</p> Signup and view all the answers

Jak rośliny chronią swoje pyłki przed wilgocią?

<p>Płatki korony kwiata zamykają się przy zbyt dużej wilgotności, a otwierają się, gdy powietrze jest suche.</p> Signup and view all the answers

Jak mchy chronią swoje zarodniki przed wilgocią?

<p>Ząbki wokół zarodni zamykają się przy wilgoci i otwierają, gdy jest sucho.</p> Signup and view all the answers

Dach niektórych stadionów przypominający płatki kwiatów, to przykład wykorzystania rozwiązań inspirowanych przyrodą.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Jak grzyby chronią swoje zarodniki przed deszczem?

<p>Grzyby mają kapelusze, po których spływa woda, jak po parasolu.</p> Signup and view all the answers

Kształt kopuł niektórych cerkwi jest inspirowany kapeluszami grzybów.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Jakie rozwiązanie chroniące przed deszczem zastosował człowiek?

<p>Parasol, płaszcz przeciwdeszczowy</p> Signup and view all the answers

Jaka cecha budowli lęgowych niektórych gatunków pająków chroni jajeczka przed deszczem?

<p>Dzwon lęgowy jest zbudowany z jednolitej błony, po której spływa woda</p> Signup and view all the answers

Jaki materiał budowlany od wieków wykorzystywał człowiek?

<p>Glinę</p> Signup and view all the answers

Gdzie gliniane budowle wznosili rdzenni mieszkańcy Ameryki Północnej?

<p>W Ameryce Północnej</p> Signup and view all the answers

Co dodawano do gliny, aby utworzyć masę do budowy?

<p>Wszystkie powyższe (C)</p> Signup and view all the answers

Budowle z gliny są niezdrowe dla człowieka.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Jaki jest największy budynek z suszonej cegły na świecie?

<p>Arg-e Bam</p> Signup and view all the answers

Z jakich materiałów budują gniazda ptaki z rodziny garncarzy?

<p>Z gliny, słomy, trawy i śliny.</p> Signup and view all the answers

Jakie zwierzęta oprócz garncarzy korzystają z gliny jako materiału budowlanego?

<p>Jaskółki</p> Signup and view all the answers

Z jakich materiałów budują gniazda osy gancarskie?

<p>Z gliny i własnej wydzieliny.</p> Signup and view all the answers

Konstrukcje szkieletowe są ciężkie i trudne w budowie.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie są zalety konstrukcji szkieletowych?

<p>Lekkość, stabilność, oszczędność budulca.</p> Signup and view all the answers

Jaka sławna konstrukcja jest przykładem zastosowania konstrukcji szkieletowej z użyciem żelaza?

<p>Wieża Eiffla</p> Signup and view all the answers

W jaki sposób stosuje się konstrukcje szkieletowe w budownictwie?

<p>W budowie wiaduktów i mostów kolejowych.</p> Signup and view all the answers

Mur pruski spełnia wyłącznie funkcję ozdobną.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Fikusy nie należą do drzew, które tworzą konstrukcje szkieletowe.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Jak fikusy korzystają ze swojego systemu korzeni czepnych?

<p>Fikusy zepinają się korzeniami w koronie drzewa, a następnie spuszczają korzenie odżywcze do ziemi, tworząc siatkę poziomych korzeni czepnych, które oplatają drzewo-podporę.</p> Signup and view all the answers

Jaki organ rośli można porównać do konstrukcji szkieletowej ?

<p>Liście</p> Signup and view all the answers

Budowa kości długich u zwierząt nie jest przykładm konstrukcji szkieletowej.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Podziemne środowisko życia jest niebezpieczne dla zwierząt.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Jakie cechy adaptacyjne ma kret do życie pod ziemią ?

<p>Mocne łapy z pazurami, wrażliwy nos, krótkie włosy, które łatwo układają się w dowolnym kierunku, i ogon uniesiony podczas wędrówek tunelem.</p> Signup and view all the answers

Gdzie żyje golec i co go charakteryzuje?

<p>Golec żyje w Afryce Środkowej i jest całkowicie pozbawiony sierści.</p> Signup and view all the answers

Człowiek nie budował nigdy całych osad pod ziemią

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Jaki problem musiał rozwiązać pająk topik?

<p>Zapewnić sobie powietrze do oddychania pod wodą.</p> Signup and view all the answers

Jak działa dzwon kesonowy?

<p>Wypełniony powietrzem dzwon kesonowy pozostaje stabilny pod wodą ze względu na ciśnienie powietrza wewnątrz i wyparcie wody przez cięższe powietrze.</p> Signup and view all the answers

Kwiaty chronią ziarenka pyłku przed rosą i deszczem.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Mchy są wrażliwe na zmiany poziomu wilgotności.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Jak zbudowane są stadionowe dach przypominające płatk kwiata?

<p>Segmenty dachu poruszają się po okręgu i rozsuwają się w czasie deszczu, by osłonić stadion.</p> Signup and view all the answers

Kapelusze grzybów są gładkie, aby woda mogła spływać po nich bez przeszkód.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Cebulaste kopuły cerkwi są inspirowane budową kapeluszy grzybów.

<p>True (A)</p> Signup and view all the answers

Jaki element ochronny przed wodą tworzą pająki?

<p>Pająki tworzą pajęczynę przeciwdeszczową.</p> Signup and view all the answers

Pająków pajęczyna przeciwdeszczowa jest zbudowana z siatki pojedynczych nitek.

<p>False (B)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Gliniana architektura

Materiały budulcowe używane od wieków przez człowieka w regionach o ograniczonych zasobach. Budowle z gliny są naturalnie chłodne w ciągu dnia i ciepłe w nocy, co zapewnia komfortowe warunki mieszkalne.

Arg-e Bam

Największy budynek z cegły suszonej na słońcu na świecie, położony w Iranie.

Garncarze

Ptaki żyjące w tropikach, budujące gliniane gniazda dwukomorowe, które chronią pisklęta przed drapieżnikami i zapewniają stabilną temperaturę.

Jaskółki

Niektóre gatunki tych ptaków lepią gniazda z ziemi, gliny i śliny, tworząc kolonie lub umieszczając gniazda w zacisznych miejscach.

Signup and view all the flashcards

Osy

Osowate budujące wielokomorowe gliniane gniazda, w których składają jaja. Gniazda te chronią potomstwo przed czynnikami atmosferycznymi i drapieżnikami.

Signup and view all the flashcards

Konstrukcje szkieletowe

Typ konstrukcji budowlanej, w której nośny szkielet wykonany jest z drewna lub innych lekkich materiałów, a ściany wypełniają jedynie przestrzenie między elementami szkieletowymi.

Signup and view all the flashcards

Wieża Eiffla

Sławna wieża zbudowana przez Gustava Eiffela z okazji Wystawy Światowej w 1889 roku. Szkielet kratownicowy z żelaza zapewniał wytrzymałość przy niewielkiej masie.

Signup and view all the flashcards

Mur pruski

Typ ściany szkieletowej, w której elementy nośne tworzą konstrukcję kratową, a przestrzenie między nimi wypełnia cegła, glina lub trzcina.

Signup and view all the flashcards

Ficus rumphii

Rodzaj figowca, którego gałęzie rosnąc do środka korony tworzą szkielet z krat, gwarantujący niezwykłą wytrzymałość.

Signup and view all the flashcards

Fikusy kiełkujące w koronach drzew

Gatunki figowców, które kiełkują i rosną wysoko w koronach innych drzew, tworząc konstrukcje szkieletowe z systemu korzeni czepnych.

Signup and view all the flashcards

Nerwy liściowe

Niewidoczne dla oka konstrukcje szkieletowe w liściach roślin, zapewniające oparcie i wytrzymałość cienkim blaszkom liściowym.

Signup and view all the flashcards

Struktura gąbczasta kości

Konstrukcje szkieletowe widoczne w budowie kości długich, które zapewniają stabilność przy niewielkiej masie materiału kostnego.

Signup and view all the flashcards

Kret

Zwierzę dobrze przystosowane do życia pod ziemią, o mocnych łopatokształtnych przednich kończynach, niewielkich oczach i wrażliwym nosie.

Signup and view all the flashcards

Golec

Zwierzę zamieszkujące Afrykę Środkową, żyjące w zorganizowanych koloniach i budujące podziemne korytarze długimi, szablastymi zębami.

Signup and view all the flashcards

Podziemne miasta w Turcji

Miejsca w Turcji wykute w skałach tufowych, służące jako schronienie przed najeźdźcami i prześladowaniami religijnymi.

Signup and view all the flashcards

Kolej podziemna

System transportu publicznego, który przebiega pod ziemią, umożliwiając szybkie i komfortowe podróżowanie.

Signup and view all the flashcards

Pająk topik

Pająk żyjący w wodzie, który buduje pajęczynę wypełnioną powietrzem, aby móc oddychać pod wodą.

Signup and view all the flashcards

Dzwon kesonowy

Konstrukcja używana do wykonywania prac pod wodą. Dzwon wypełniony powietrzem pozwala na pracę pod wodą bez zalania.

Signup and view all the flashcards

Ochrona roślin przed deszczem

Zdolność niektórych roślin do ochrony swoich wrażliwych części przed rosą i deszczem, np. zamykanie płatków korony kwiata w wilgotnym powietrzu.

Signup and view all the flashcards

Zarodnia mchu

Część mchu, która zamyka się w wilgotnym powietrzu, chroniąc zarodniki przed zniszczeniem.

Signup and view all the flashcards

Zadaszenie stadionu

Zadaszenie niektórych stadionów, które otwiera się i zamyka w zależności od pogody, przypominając płatki korony kwiata.

Signup and view all the flashcards

Kapelusz grzyba

Sposób ochrony zarodników przed deszczem u grzybów, w którym kapelusz chroni zarodniki przed wilgocią.

Signup and view all the flashcards

Cebulaste kopuły cerkwi

Cebulaste kopuły cerkwi, przypominające kształtem i sposobem pokrycia kapelusze niektórych grzybów, gładkie lub pokryte łuskami.

Signup and view all the flashcards

Ochrona przed wodą

Technika chroniąca przed wodą, stosowana przez człowieka i niektóre zwierzęta, wykorzystująca powierzchnie, po których spływa woda, np. parasole, płaszcze przeciwdeszczowe.

Signup and view all the flashcards

Pajączyna przeciwdeszczowa

Typ pajęczyny, stworzonej przez niektóre gatunki pająków, w której chronią jaja przed deszczem, przypominającą jednolicą błonę.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

Gliniana architektura

  • Ludzie wykorzystywali glinę jako materiał budowlany od dawna, szczególnie tam, gdzie brakowało innych materiałów.
  • Budowle z gliny wznosili Indianie Pueblo, Anasazi, Dogoni, mieszkańcy Persji oraz Azji.
  • Glina mieszanka z sieczką, słomą i nawozem zwierzęcym była używana do wznoszenia budowli.
  • Niektóre społeczności stosowały suszone na słońcu cegły z gliny.
  • Budowle z gliny zapewniają chłodne dni i cieplejsze noce, pochłaniając wilgoć.

Rys. 1 Arg-e Bam

  • Arg-e Bam w Iranie to największy budynek z suszonej gliny na świecie.

Rys. 2 Gniazda ptaków

  • Ptaki z rodziny garncarzy budują dwukomorowe gniazda z gliny, słomy i śliny.
  • Gniazda chronią pisklęta przed przegrzaniem i zimnem nocą.
  • Jaskółki budują gniazda z gliny, śliny i innych materiałów, także w koloniach.

Konstrukcje szkieletowe

  • Konstrukcje szkieletowe z drewna lub innych lekkich materiałów są cechowane mniejszą masą i stabilnością.
  • Sławnym przykładem jest wieża Eiffla.
  • Przykładem z czasów średniowiecza jest mur pruski.
  • Konstrukcje szkieletowe używane w budowie mostów i wiaduktów też.

Rys. 3 Gniazdo osy gancarskiej

  • Osy gancarskie budują gliniane gniazda o kształcie miniaturowej urny dzięki któremu są one chronione.

Rys. 4 Mur pruski

  • Mur pruski to rodzaj ściany szkieletowej, wypełnionej cegłą, gliną lub trzciną.
  • Drewniana konstrukcja pełni rolę elementu ozdobnego.

Rys. 5 Figowiec Bengalski

  • Figowiec Bengalski ma największą koronę.
  • Gałęzie rosną do środka i zrastają się, tworząc szkielet.
  • Konstrukcja z korzeni czepnych podpiera i wspiera drzewo w którym się znajdują.

Budowle podziemne

  • Krety i golce są przystosowane do podziemnego życia.
  • Krety mają silne przednie łapy, niewiele oczy oraz wrażliwe nosy, które są przystosowane do życia w tunelach podziemnych.
  • Rzymskie katakumby i podziemne miasta Turcji są przykładami podziemnych osad.
  • Koleje podziemne świadczą o budowie podziemnych przejść w współczesnych miastach.

Rys. 6 Krety i golce

  • Krety i golce są przystosowane do życia pod ziemią.
  • Ich adaptacje fizyczne służą do życia w tunelach podziemnych.

Rys. 7 Derinkuyu

  • Derinkuyu to podziemne miasto w Turcji.

Konstrukcje podwodne

  • Pająki topik budują pajęczyny jako konstrukcje podwodne, które są wypełniane powietrzem aby chronić jaja i rosnącą larwę.
  • Dzwony kesonowe to konstrukcje podwodne używane przez człowieka.

Rys. 8 Pająk topik i dzwon nurkowy

  • Pająk topik wykorzystuje pajęczynę aby zatrzymać powietrze w wodzie.
  • Dzwony nurkowe to technologia wykorzystywana do nurkowania w wodzie.

Ochrona przed deszczem

  • Rośliny używają zamykanych płatków aby chronić wrażliwe pyłki przed nadmierną wilgocią.
  • Mchy reagują na wilgoć, zmieniając stan swoich ząbków, aby przepuszczać lub nie przepuszczać wody.
  • W architekturze, zadaszenia stadionów przypominają kwiatki, z elementami ruchoma, które chronią je przed deszczem.
  • Grzyby wykształciły kapelusze, które chronią zarodniki przed wilgocią.

Rys. 9 Komórki budujące zarodnię mchu

  • Komórki w zarodni mchu regulowane są przez wilgoć.

Rys. 10 Budowa kapelusza grzyba i dach pokryty gontem

  • Kapelusze grzybów ma podobny kształt i sposób pokrycia do dachów pokrytych gontami.
  • Dachówki układają sie analogicznie do łusek grzyba.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

Gliniana Architektura PDF

Description

Quiz ten dotyczy architektury glinianej, wykorzystywanej przez różne kultury na przestrzeni historii. Spróbuj odpowiedzieć na pytania dotyczące budowli z gliny, ich znaczenia i technik budowlanych. Dowiedz się więcej o ciekawych przykładach, takich jak Arg-e Bam w Iranie.

More Like This

Soil Mechanics and Earthen Dams
40 questions

Soil Mechanics and Earthen Dams

CommodiousUkulele avatar
CommodiousUkulele
Earthen Dams Design and Seepage Control
5 questions

Earthen Dams Design and Seepage Control

SprightlyVision avatar
SprightlyVision
Use Quizgecko on...
Browser
Open
Browser
Browser