Giới thiệu về Ledi Sayadaw

Giới thiệu về Ledi Sayadaw

• Ledi Sayadaw (1846–1923) là một trong những bậc thầy có ảnh hưởng lớn trong việc khôi phục và truyền bá Vipassana (Thiền Minh Sát) ở Miến Điện.
• Ngài Ledi Sayadaw được tôn kính nhờ khả năng học thuật, trí tuệ uyên bác, sự tận tâm thực hành Thiền, và soạn ra nhiều tác phẩm kinh điển.
• Bài viết này sẽ trình bày chi tiết về cuộc đời và sự nghiệp của Ngài Ledi Sayadaw, pháp thiền của Ngài, và di sản mà Ngài để lại.

Bối cảnh lịch sử và tầm quan trọng của Ngài Ledi Sayadaw

• Thế kỷ 19, Miến Điện trải qua nhiều biến động chính trị.
• Mandalay là kinh đô cuối cùng của Miến Điện, trung tâm lớn của Phật giáo Nguyên thuỷ.
• Ngài Ledi Sayadaw nổi tiếng với kiến thức uyên thâm về Tam Tạng Kinh Điển (Tipitaka), đặc biệt là về Abhidhamma (Vi diệu pháp).
• Ngài được coi là “mắt xích” quyết định trong việc bảo tồn và phục hưng phương pháp Thiền Minh Sát trong truyền thống Phật giáo Miến Điện.

Thân thế và thời niên thiếu

• Ngài Ledi Sayadaw sinh năm 1846 tại làng Saing-pyin, thị trấn Dipeyin, quận Shwebo (vùng Monywa).
• Thuở bé, Ngài mang tên Maung Tet Khaung.
• Từ nhỏ, Ngài đã được gửi đến trường tu viện truyền thống, nơi các Tỳ kheo dạy trẻ em cách đọc và viết tiếng Miến Điện, đồng thời học thuộc lòng nhiều bản văn căn bản bằng tiếng Pali.
• Năm lên tám tuổi, cậu bé Tet Khaung theo học với vị thầy đầu tiên là U Nanda-dhaja Sayadaw, rồi chính thức xuất gia Sa-di (samanera) ở tuổi mười lăm, lấy pháp danh Nana-dhaja.
• Nền giáo dục tu viện của Ngài chú trọng vào Abhidhammattha-sangaha.
• Ở tuổi mười tám, Samanera Nana-dhaja tạm rời khỏi Tăng đoàn, nhưng sau đó trở lại xuất gia nhờ sự thuyết phục của hai vị thầy cũ.

Tiến trình học và thành tựu học thuật

• Năm 20 tuổi (1866), Samanera Nana-dhaja thọ Đại giới (Upasampadā) để trở thành Tỳ kheo.
• Một năm sau, Ngài đến thủ đô hoàng gia Mandalay để tiếp tục học rộng hơn.
• Ở Mandalay, Ngài cư trú chủ yếu tại tu viện Maha-Jotikarama và theo học với nhiều bậc danh sư, đáng kể nhất là San-Kyaung Sayadaw.
• Năm 1871, vua Mindon Min bảo trợ Hội đồng kết tập Kinh điển lần thứ năm ở Mandalay.
• Ngài tham gia với tư cách một “biên tập viên” và trợ giúp dịch thuật cho phần Abhidhamma trong Hội đồng kết tập Kinh điển lần thứ năm.
• Trong quá trình học ở Mandalay, Ngài tham dự nhiều kỳ thi khắc nghiệt do các bậc thầy tổ chức.
• Các câu trả lời của Ngài trong một kỳ thi do San-Kyaung Sayadaw ra được ấn hành thành sách Parami-Dipani năm 1880.
• Paramattha-Dipani (1897) là một tác phẩm quan trọng, trong đó Ngài Ledi Sayadaw giải thích và đôi chỗ chỉnh sửa những chỗ sai sót mà Ngài tìm thấy ở các chú giải trước của Abhidhammattha-sangaha.
• Ngài chủ trương soạn sách bằng tiếng Miến Điện để phổ cập giáo lý rộng rãi cho giới bình dân.
• Chính quyền thực dân Anh phong tặng cho Ngài danh hiệu Aggamaha-pandita (Học giả vĩ đại nhất) vào năm 1911.
• Đại học Rangoon cũng từng trao tặng Ngài bằng Tiến sĩ Văn chương (D.Litt.) danh dự.

Hoạt động tu tập và thiền định

• Sau hơn 8 năm ở Mandalay, Ngài rời thủ đô về vùng Monywa (năm 1882).
• Ban ngày Ngài đến thị trấn để giảng dạy Pali, buổi tối Ngài an trú thiền định.
• Năm 1885, Ngài đến tu tập tại khu rừng Ledi (phía Bắc Monywa).
• Một tu viện được dựng lên, mang tên Ledi-tawya, và từ đó, Ngài bắt đầu được gọi là Ledi Sayadaw.
• Mặc dù bận rộn huấn luyện nhiều đệ tử, Ngài vẫn duy trì thời khóa thiền nghiêm mật của bản thân.
• Ngài Ledi Sayadaw là tấm gương dung hòa tuyệt vời giữa Pariyatti (học hỏi, nghiên cứu kinh điển) và Patipatti (thực hành Thiền).

Pháp thiền Ledi Sayadaw

• Miến Điện được xem là một vùng đất luôn giữ vững truyền thống Phật giáo Nguyên thuỷ.
• Vào thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, nhiều bậc thầy xuất hiện, tiêu biểu là Ledi Sayadaw, Mahamuni Sayadaw, Saya Thet Gyi (U Po Thet), Mohnyin Sayadaw, và sau này có Sayagyi U Ba Khin.
• Thiền Minh Sát ở Miến Điện thường bắt đầu bằng Anapana (Quán hơi thở) để định tâm.
• Ngài Ledi Sayadaw nhấn mạnh rằng việc chú tâm vào hơi thở giúp hành giả rèn luyện sự tập trung (samadhi).
• Một trong những nét đặc trưng của Vipassana Miến Điện hiện đại là nhấn mạnh vào cảm giác (vedana).
• Một phần quan trọng của pháp thiền do Ngài Ledi Sayadaw hướng dẫn là sự kết nối mật thiết giữa kinh điển (Pariyatti) và việc tu tập (Patipatti).
• U Po Thet (Saya Thet Gyi) là một cư sĩ nổi tiếng, đã học Vipassana từ Ngài Ledi Sayadaw.
• Sayagyi U Ba Khin là học trò của U Po Thet, người đã truyền dạy Thiền Minh Sát cho hàng loạt thiền sinh, cả người Miến và người nước ngoài.

Công tác hoằng pháp rộng rãi và các tác phẩm chuyên sâu.

• Ngài Ledi Sayadaw thường xuyên đi về nhiều nơi để giảng pháp và mở lớp thiền.
• Ngài sáng tác nhiều tác phẩm Dipani (Sổ tay) chỉ trong thời gian ngắn.
• Ngài đặc biệt chú ý biên soạn ngôn ngữ phổ thông để chúng cư sĩ có thể tiếp cận.
• Ngoài lĩnh vực Thiền và Kinh điển, Ngài còn kêu gọi mọi người không sát sanh, khuyến khích ăn chay.
• Sang đầu thế kỷ 20, các bài luận bằng tiếng Anh của Ngài bắt đầu được dịch và giới thiệu ra thế giới.

Sự công nhận và những năm cuối đời

• Aggamaha-pandita (1911) là danh hiệu do Chính phủ Ấn Độ trao tặng.
• Ngài nhận bằng Tiến sĩ Văn chương (D.Litt.) từ Đại học Rangoon.
• Vì dành quá nhiều năm tháng đọc, viết trong điều kiện thiếu ánh sáng, thị lực Ngài dần suy yếu.
• Năm 1923, ở tuổi 77, Ngài viên tịch tại Pyinmana.
• Ngài Ledi Sayadaw đã khơi dậy tinh thần hành thiền Vipassana cho cả tu sĩ và cư sĩ.

Pháp thiền Ledi Sayadaw trong thực tế

• Giữ giới (Sīla): Xây dựng nền tảng đạo đức là bước đầu tiên.
• Phát triển định (Samādhi): Sử dụng phương pháp Anapana (chú tâm vào hơi thở) để rèn luyện sự nhất tâm.
• Tuệ quán (Vipassanā): Chuyển từ đối tượng hơi thở sang quan sát cảm giác (vedana) trên toàn thân.
• Giai đoạn sơ cơ: Người mới hành thiền thường được hướng dẫn theo dõi hơi thở ở vùng mũi (Anapana).
• Giai đoạn kế tiếp (Vipassana): Khi tâm đã đủ định lực, chuyển sang quán sát toàn thân.
• Với sự tinh tấn và chánh niệm, hành giả dần gột rửa những phiền não (kilesa) ẩn tàng.

Tác động của pháp thiền Ledi Sayadaw đến Phật giáo thế giới

• Sau khi Ngài Ledi Sayadaw qua đời, nhiều đệ tử xuất sắc tiếp tục sứ mệnh hoằng pháp.
• Trong thế kỷ 20, một số vị thiền sư Myanmar đã tới Thái Lan, Sri Lanka, Ấn Độ, và dần dần các nước phương Tây.
• Sayagyi U Ba Khin cùng với Thiền sư S.N. Goenka đã mở ra nhiều trung tâm thiền khắp châu Á, châu Âu, Bắc Mỹ, châu Phi.
• Nhờ các tác phẩm phong phú của Ngài Ledi Sayadaw mà các học giả phương Tây bắt đầu tiếp cận sâu sắc hơn với Abhidhamma và triết lý Phật giáo Nguyên thuỷ.

Tài liệu tham khảo và tác phẩm tiêu biểu

• Các tác phẩm chính của Ngài Ledi Sayadaw gồm: Parami-Dipani, Paramattha-Dipani, Nirutta Dipani, Paticca-samuppada Dipani, Go-mamsa-matika, Vipassana Dipani.
• Các tuyển tập xuất bản bởi Viện Nghiên cứu Vipassana (VRI) gồm: The Manuals of Dhamma and The Light of the Dhamma.

Kết luận

• Ngài Ledi Sayadaw đã để lại dấu ấn vô cùng quan trọng cả ở bình diện học thuật (Pariyatti) lẫn hành thiền (Patipatti).
• Pháp thiền Ledi khẳng định sự hòa quyện giữa việc thấu hiểu giáo pháp qua văn tự (Pariyatti) và thực chứng nội tâm (Patipatti).
• Nhờ Ngài, một làn sóng tu tập Vipassana được phát triển rộng rãi, phổ biến cho cả hàng tại gia.
• Ngài Ledi Sayadaw còn được xem là một “cột trụ” không thể thiếu trong việc hiện đại hoá và hoàn thiện dòng Thiền Vipassana.
• Ngài Ledi Sayadaw và pháp thiền Ledi không chỉ là một phần của di sản Phật giáo Miến Điện, mà còn trở thành tài sản quý giá cho toàn nhân loại.